Bütün dünya soruyor: Kaşıkçı’nın cenazesi nerede

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Suudi Arabistan’ın Ä°stanbul BaÅŸkonsolosluÄŸuna evlilik iÅŸlemleri için giren ancak bir daha çıkamayan dünyaca ünlü Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı‘nın katlediliÅŸinin üzerinden bir yıl geçmesine raÄŸmen cesedinin nerede olduÄŸu sorusu güncelliÄŸini koruyor.

Washington Post yazarı Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı, evlilik iÅŸlemleri için 2 Ekim 2018’de girdiÄŸi Suudi Arabistan’ın Ä°stanbul BaÅŸkonsolosluÄŸundan bir daha çıkamadı.

Kaşıkçı’nın baÅŸkonsoloslukta öldürülüp cesedinin ortadan kaldırılması olayı, geçen sene Türkiye ve dünya gündeminde en çok konuÅŸulan olayların başında yer aldı.

Türkiye’deki adli birimlerce yürütülen titiz soruÅŸturma sonucu Suudi Arabistanlı yetkililerin itiraf etmek zorunda kaldıkları Kaşıkçı cinayetinde, cesedine ne olduÄŸu halen gizemini koruyan bir soru. 

BM Raporu: “Zorla yok etme suçunu teÅŸkil ediyor”

Geçen bir yıllık süreçte Kaşıkçı’nın ne zaman, nerede ve nasıl öldürüldüÄŸüyle ilgili birçok bilgi tespit edilmesine raÄŸmen, cesedinin nerede olduÄŸu, ne olduÄŸuna iliÅŸkin ÅŸu ana kadar herhangi bir resmi açıklama yapılmadı.

BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) Yargısız ve Keyfi Ä°nfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard’ın, cinayete iliÅŸkin hazırladığı raporda, Kaşıkçı’nın öldürülme koÅŸullarının, Suudi Arabistan tarafından onaylanan “Ä°ÅŸkenceye Karşı SözleÅŸme” hükümleri uyarınca iÅŸkence eylemi oluÅŸturduÄŸuna dikkat çekildi. Cesede halen ulaşılamamış olmasının da “zorla yok etme” suçunu teÅŸkil ettiÄŸi dile getirildi. 

Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesiyle ilgili Ä°stanbul Cumhuriyet BaÅŸsavcılığınca olayın başından itibaren etkin bir soruÅŸturma yürütüldü. Suudi Arabistan’ın Ä°stanbul BaÅŸkonsolosluÄŸu çalışanlarının savcılıkta ifadeleri alındı. Suudi Arabistan BaÅŸsavcısı Suud Ma’cib, 29 Ekim’de Ä°stanbul Cumhuriyet BaÅŸsavcısı Ä°rfan Fidan’la ÇaÄŸlayan’daki Ä°stanbul Adliyesi’nde 1 saat 15 dakika görüÅŸtü.

Türkiye ile Suudi Arabistan arasında kurulan ortak çalışma grubunda bulunan Türk ve Suudi ekip, baÅŸkonsoloslukta ve konsolosluk konutu ile konut bahçesinde incelemeler yaptı. Türk yetkililerinin baÅŸkonsolosluk konutundaki kuyuda arama yapmasına izin verilmedi. BaÅŸkonsolosluÄŸun bulunduÄŸu sokakta, robot kameralarla kanalizasyonda inceleme gerçekleÅŸtirildi.

“BoÄŸuldu, cesedi parçalara ayrıldı”

Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın, ülkesinin Ä°stanbul BaÅŸkonsolosluÄŸunda Suudi Arabistan’dan özel olarak gelen güvenlikçi, istihbaratçı ve adli tıp uzmanının da aralarında olduÄŸu 15 kiÅŸilik infaz timince katledilmesi ve akabinde cesedinin ortadan kaldırılmasıyla ilgili Ä°stanbul Cumhuriyet BaÅŸsavcılığı soruÅŸturma açtı.

BaÅŸsavcılığın soruÅŸturmayla ilgili yapılan yazılı açıklamada, Kaşıkçı’nın öldürülmesine iliÅŸkin detaylara yer verildi. “Kaşıkçı’nın boÄŸularak öldürüldüÄŸü, önceden yapılan planlama doÄŸrultusunda cesedinin parçalanarak yok edildiÄŸi” bilgisi paylaşıldı.

Kaşıkçı’nın katlini itiraf ettiler

Suudi Arabistan BaÅŸsavcı Sözcüsü Åželan eÅŸ-Åželan da baÅŸkent Riyad’da 15 Kasım’da düzenlediÄŸi basın toplantısında, soruÅŸturmanın sonuçlarını paylaÅŸtı. Sözcü Åželan eÅŸ-Åželan, zanlılardan birinin konsolosluktaki kameraları bozduÄŸu, Kaşıkçı’nın cesedinin konsoloslukta parçalanarak dışarı çıkarıldığı, cesedi teslim alan yerel iÅŸbirlikçinin robot resmine ulaşıldığı ve 21 ÅŸüpheliden 11’ine suç isnat edilerek dava dosyasının mahkemeye gönderildiÄŸi açıklamasında bulundu.

Kaşıkçı’nın öldürülmesinin ardından cesedinin konsolosluÄŸun rezidansına taşınmasına ait olduÄŸu belirtilen anların yer aldığı görüntüler, 30 Aralık’ta bazı medya organlarınca yayınlandı.

Resmi makamlarca Türkiye ve dünya kamuoyuna, “Cemal Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan’ın Ä°stanbul BaÅŸkonsolosluÄŸun’da boÄŸularak öldürüldüÄŸü ve cesedinin parçalandığı” bilgisinin paylaşılmasının ardından, cesedin akıbetiyle ilgili bugüne kadar dile getirilen iddialar ve tahminler dışında resmi bir açıklama yapılmadı.

Asitle mi erittiler

Kaşıkçı’yı infaz eden ekibin, parçalara ayırdıktan sonra yanlarında getirdikleri malzemelerle asit dökerek cesedi erittikleri, Suudi Arabistan’a götürdükleri, belirli bir yere gömdükleri veya yakarak yok ettikleri yönünde çeÅŸitli iddialar ortaya atıldı. Süreç içinde Kaşıkçı’nın cesedenin nerede olduÄŸu sorusu, cinayetle ilgili açıklamaların önüne geçti. Suudi yetkililerin ve ABD’de Beyaz Saray’ın 20 Ekim 2018’de yaptıkları açıklamalar ile öldüÄŸü teyit edilen Kaşıkçı’nın kayıp soruÅŸturması cinayet soruÅŸturmasına döndü ve cesedine ne olduÄŸu sorgulanmaya baÅŸlandı. Kaşıkçı’nın öldürülmesiyle ilgilenen farklı uluslardan aktivistler, yazarlar ve gazeteciler de herkesin merak ettiÄŸi, “cesedi nerede?” sorusuna yanıt aradı.

“Medine’ye defnedilme vasiyeti vardı”

Mısırlı düÅŸünür ve akademisyen Seyfeddin Abdulfettah, 20 Ekim 2018’de, Kaşıkçı olayına iliÅŸkin Suudi Arabistan’ın tavrını eleÅŸtirerek, “Suudi Arabistan, Kaşıkçı’nın öldürülüÅŸünü defalarca niye inkar etti? Adamın cesedi nerede? KayboluÅŸundan iki hafta sonraki bir zamana dek ölümüne neden olan ‘Kavga hikayesi’ niye gecikti?” sorularını yöneltti. Suriyeli gazeteci Musa Ömer ise Kaşıkçı’nın cesedinin nerede olduÄŸunu sorarak, Medine’ye defnedilme vasiyetinin olduÄŸunu hatırlattı.

Lübnanlı gazeteci Necla Ebu Mera ve Yemenli gazeteci Hamdi el-Bekkari de “Herkesin merak ettiÄŸi, ‘Cesedi nerede?’ sorusuna cevap istiyoruz” ifadelerini paylaÅŸtı. Arap ve dünya kamuoyu da “Ceset nerede?” sorusunu sık sık tekrarladı. Riyad yönetiminden gelen itirafta, Kaşıkçı’nın cesedinin nerede olduÄŸunun bilinmediÄŸi iddiaları inandırıcılığını yitirdi. Ailesi ve sevenlerinin yanı sıra uluslararası kamuoyu da 60 yaşında vahÅŸice öldürülen Kaşıkçı’nın cansız bedeninin bulunarak defnedilmesini bekliyor.

“Onurlu ÅŸekilde defnedilmek Cemal’in hakkı”

CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, 26 Ekim 2018’de, cinayetle ilgili, “ÖldürüldüÄŸü ayan beyan ortada da nerede, bu cesedi göstermeniz lazım.” diye konuÅŸtu.

Türk Arap Medya DerneÄŸi BaÅŸkanı Turan Kışlakçı aynı günlerde yaptığı açıklamada, “Ne olursa olsun ailesi, babalarının bir mezarının olmasını istiyor. Dostları Cemal’in bir mezarının olmasını istiyor. O cenazeyi geri verin. Bizim Türk Arap Medya DerneÄŸi olarak talebimiz budur. Evet, itiraf ettiniz, biz dostları ve ailesi olarak Cemal’in cesedini istiyoruz.” dedi.

Suudi gazetecinin, meslektaşı ve aktivist dostları, Suudi Arabistan’ın Londra BüyükelçiliÄŸi önünde basın açıklaması yaparak, cenazesinin bulunmasını ve cinayetin sorumlularının cezalandırılmasını talep etti. Middle East Monitor Direktörü Davud Abdullah 30 Ekim’de, Suudi Arabistan yetkililerinin Kaşıkçı’nın cenazesinin nerede olduÄŸunu açıklamalarını ve vermelerini isteyerek, “Onurlu ÅŸekilde defnedilmek Cemal’in hakkı.” ifadesini kullandı.

ABD basınına konuÅŸan Kaşıkçı’nın niÅŸanlısı Hatice Cengiz, Cemal’in cesedinin nerede olduÄŸunu hala bilmediklerini söyleyerek, “Bu konuda bir açıklama yok. Hala cenaze töreni yapılmadı. Bu Ä°slam’da kabul edilemez.” diye konuÅŸtu.

Uluslararası Af Örgütü OrtadoÄŸu ve Kuzey Afrika Bölge Sorumlusu Muhammed Ebu Necile ise “Kaşıkçı’nın cesedinin yerini açıklayın” çaÄŸrısında bulundu.

ABD DışiÅŸleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Robert Palladino, “ABD, Kaşıkçı’nın cesedinin yerinin tespit edilmesi ve en kısa sürede uygun bir defin iÅŸlemi için ailesine teslim edilmesi gerektiÄŸini söylüyor” açıklamasını yaptı.

CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, 2 Kasım 2018’de Washington Post gazetesi için “Suudi Arabistan’ın, Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesi hakkında hala cevaplaması gereken birçok soru var” baÅŸlıklı bir makale kaleme alarak, “Kaşıkçı’nın katlinin üzerinden bir ay geçti, kendisi, en azından Ä°slami usüllere uygun ÅŸekilde defnedilmeyi hak etmektedir.” deÄŸerlendirmesini yaptı.

Kaşıkçı’nın oÄŸulları Salah ve Abdullah Kaşıkçı, 5 Kasım 2018’de Amerikan CNN kanalına verdikleri demeçte, “Babamızın cesedi bize verilmeden, ailemiz yas tutamaz ve bu konuyu kapatamaz.” açıklamasında bulundu.

Cemal Kaşıkçı için 16 Kasım 2018’de, Ä°stanbul Fatih Camisi’nde gıyabi cenaze namazı kılındı. 26 Kasım’da Yalova’nın Termal ilçesine baÄŸlı Samanlı köyündeki bir villada Kaşıkçı cinayetine iliÅŸkin polislerce arama yapıldı.

Konuttaki su kuyuları ve tandır ÅŸüphe uyandırdı

Kaşıkçı’nın cesedinin akıbetiyle ilgili bugüne kadar resmiyete en yakın açıklamayı yapan Ä°stanbul Emniyet MüdürlüÄŸü, geçtiÄŸimiz ÅŸubat ayında yayımladığı 2008 yılı faaliyet raporunda, ortaya çıkan bulgulara göre, Kaşıkçı’nın cesedine ne olduÄŸuna yönelik sorulara cevap bulmaya çalıştı.

Raporda, Suudi Arabistan’ın Ä°stanbul BaÅŸkonsolosluÄŸu konutunda 2 su kuyusu, bir de doÄŸalgaz ve odunla ateÅŸlenebilen tandır bulunduÄŸu belirtildi. Çifte ateÅŸle ısı deÄŸeri bin dereceye kadar yükseltilebilen tandırın bu seviyede yakılması halinde bir kiÅŸinin cesedindeki DNA’dan tek bir zerre bile kalmayacağı vurgulandı.

Cinayet günü baÅŸkonsolosluÄŸa giriÅŸ yapan 15 kiÅŸilik infaz ekibinin içinde, yüksek lisans tezini “Kemikten elde edilen DNA analizi” üzerine yapan Suudi Ä°çiÅŸleri Bakanlığı Adli Tıp Uzmanı 47 yaşındaki Tabip Yarbay Salah Mohammed A. Tubaigy’in bulunduÄŸuna da dikkat çekilen raporda, bu kiÅŸinin çürüyen ve yakılan kemikler üzerinde DNA olup olmadığını bilebilecek uzmanlığa sahip olduÄŸu aktarıldı.

Raporda, bölgede yapılan araÅŸtırmalara göre, infaz timinin Kaşıkçı’yı öldürdükten sonra konuta ünlü bir restorandan 32 porsiyon piÅŸmemiÅŸ et sipariÅŸ ettiÄŸi de belirtilirken, “Ä°ster istemez akıllara birçok soru daha takılıyor. Tandırda et piÅŸirmek önceden yapılan planların bir parçası mıydı? Elbette bu sorular aydınlatılacak. AraÅŸtırmalar henüz sonuçlanmış deÄŸil.” ifadelerine yer verildi.

Cesedin fırında yakıldığı ve özel sıvayla eritildiÄŸi iddiaları

Dünya ve Türkiye’deki medya kuruluÅŸlarında bugüne kadar yayımlanan kimi haberlerde, Kaşıkçı’nın cesediyle ilgili, öldürüldükten sonra vücut kısımlarının içinde bulunduÄŸu deÄŸerlendirilen torbaların, Suudi BaÅŸkonsolosunun ikamet ettiÄŸi eve nakledildiÄŸi, bu evin bahçesinde bulunan büyük bir fırında yakıldığı, konsolosun evinde hidroflorik asit ve özel kimyasal kalıntıların bulunduÄŸu, bulguların Kaşıkçı’nın vücudunun tamamen yok edildiÄŸini gösterdiÄŸi dile getiriliyor.

Cesedin akıbetiyle ilgili bazı haberlerde, baÅŸkonsolosluk konutunun kanalizasyonundan alınan numuneler üzerinde yapılan adli tıp incelemesinde,Kaşıkçı’nın cesedinin özel kimyasallarla sıvıya yakın pelte haline getirilip, kanalizasyona döküldüÄŸü ve tamamen yok edildiÄŸi üzerinde durulduÄŸu aktarıldı.

Bazı haberlerde de Suudi ölüm timinin, Cemal Kaşıkçı’yı boÄŸarak öldürdükten sonra kınının pıhtılaÅŸması için vücuduna ilaç enjekte ettiÄŸi, bu yöntemin sebebinin konsoloslukta olası bir arama sonrası etrafta kan izi veya delil bırakmamak olduÄŸu ileri sürüldü. Ä°laç enjekte edilen Kaşıkçı’nın cesedinin kısa bir süre sonra parçalandığı, Suudların cesedi kimyasal maddeler kullanarak yok ettikleri iddia edildi.

AA