Kadına karşı şiddetin önlenmesine yönelik genelge yayımlandı

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Alınan bilgiye göre, aile içi ÅŸiddet ve kadına yönelik ÅŸiddet suçlarının soruÅŸturmaları ile 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Åžiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında verilen önleyici ve koruyucu tedbir kararlarının uygulanması sırasında ortaya çıkan sorunların giderilmesi ve yol gösterici olması amacıyla, 20 Åžubat 2015 tarihli, “Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Åžiddetin Önlenmesine Dair Kanunun Uygulanması” konulu genelge güncellendi.

Adalet Bakanı Abdulhamit Gül imzalı, Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Åžiddetin Önlenmesine Dair Kanunun Uygulanması konulu genelge, Hakimler Savcılar Kurulu ve tüm baÅŸsavcılıklara gönderildi. 

Genelgede, 20 Mart 2012’de yürürlüÄŸe giren 6284 sayılı Kanunda, ÅŸiddete uÄŸrayan veya ÅŸiddete uÄŸrama tehlikesi bulunan kadınların, çocukların, aile bireylerinin ve tek taraflı ısrarlı takip maÄŸduru olan kiÅŸilerin korunması ile bu kiÅŸilere yönelik ÅŸiddetin önlenmesi amacıyla alınacak tedbirlere iliÅŸkin usul ve esaslar belirlendiÄŸi hatırlatıldı. 

Aynı Kanunda, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Ä°l MüdürlüÄŸü Åžiddet Önleme ve Ä°zleme Merkezlerinin (ÅžÖNÄ°M) görev ve sorumluluklarının ortaya konulduÄŸu anlatılan genelgede, Avrupa Ä°nsan Hakları Mahkemesi (AÄ°HM) kararlarına da atıf yapıldı.

AÄ°HM Opuz/Türkiye kararında, baÅŸvurucu ve annesinin maruz kaldığı ÅŸiddet karşısında yetkili mercilerin etkisiz ve hareketsiz kalmasının, Avrupa Ä°nsan Hakları SözleÅŸmesinin ihlali olarak kabul edildiÄŸi ve asıl sorunun mevzuattan deÄŸil, söz konusu düzenlemelerin uygulamaya yansıtılamamasından kaynaklandığının da ifade edildiÄŸi aktarıldı. 

Åžiddetle etkin mücadele edilebilmesi için ilgili bütün kurumların eÅŸ güdüm içerisinde çalışmaları, ÅŸiddeti doÄŸuran nedenlere odaklanılması ve maÄŸduru koruyucu mekanizmaların yanında ÅŸiddet uygulayan kiÅŸilere yönelik önleyici tedbirler üzerinde de yoÄŸunlaşılması gerektiÄŸi vurgulandı.

SoruÅŸturmalarda yapılacaklar Genelgede, aile içi ve kadına karşı ÅŸiddet suçlarına iliÅŸkin yürütülen soruÅŸturmalarda yapılması gerekenler ÅŸöyle sıralandı: 

1- Cumhuriyet baÅŸsavcılıkları bünyesinde, “Aile Ä°çi ve Kadına Yönelik Åžiddet Bürosu” Türkiye genelinde yaygınlaÅŸtırılacak, bu bürolarda çalışan Cumhuriyet savcılarının uzmanlaÅŸmaları saÄŸlanarak zorunlu durumlar dışında farklı iÅŸlerde görevlendirilmemesi ve sık iÅŸ bölümü deÄŸiÅŸikliÄŸi yapılmaması saÄŸlanacak.

2- Cumhuriyet baÅŸsavcılıklarına yapılan ÅŸikayet baÅŸvurularında gerekli soruÅŸturma iÅŸlemlerinin ikmali için müracaat evrakının doÄŸrudan kolluÄŸa havalesinden kaçınılacak. Müracaat sahibinin Cumhuriyet savcısı tarafından ayrıntılı ÅŸekilde ifadesi alınarak ÅŸikayet ve delillerinin açıklattırılması ve buna göre ikmali istenilen hususlar açıkça bildirilerek kolluk birimlerinin talimatlandırılması yapılacak.

3- Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca verilen yetkiler maddi gerçeÄŸe ulaÅŸmak için etkili ÅŸekilde kullanılacak, soruÅŸturma konusunu aydınlatmaya yarayacak her türlü bilgi, belge ve delil zamanında, eksiksiz ve ayrıntılı ÅŸekilde toplanacak. 

4- Eylemle orantılı koruma tedbirlerine baÅŸvuru konusu deÄŸerlendirilecek, maÄŸdurun daha önce baÅŸka ÅŸikayetinin bulunup bulunmadığı mutlaka kontrol edilecek. Süregelen ÅŸiddet vakalarının tespiti halinde ÅŸüpheli hakkında zincirleme eylemlerle orantılı koruma tedbirlerine baÅŸvuru konusu da göz önünde bulundurulacak.

5- Kural olarak gizli olan soruÅŸturma evresiyle ilgili ifade, tutanak, belge, ses ve video kaydı gibi delillerin internet ve sosyal medya gibi platformlarda paylaşılmasının önüne geçilecek. 

6- Özel hayatın gizliliÄŸi, mahremiyet hakkı, lekelenmeme hakkı, kiÅŸisel verilerin korunması gibi temel haklara önemle riayet edilecek. 

Tedbir karar ve uygulamalarında yapılacaklar Genelgede, tedbir karar ve uygulamalarında belirtilen uluslararası sözleÅŸmeler ve ulusal mevzuat hükümleri gözetilerek yapılması gerekenlere de yer verildi. 

Buna göre: 

1- 6284 sayılı Kanun kapsamındaki ÅŸiddet maÄŸdurlarının vakanın özelliÄŸine göre kaygı düzeylerinin yüksek olduÄŸu durumlarda beyanlarının uzman eÅŸliÄŸinde adli görüÅŸme odalarında alınması saÄŸlanacak.

2- Åžiddet gördüÄŸü iddiası ile Cumhuriyet savcılığına müracaat eden kiÅŸilerin ayrıntılı beyanları alındıktan sonra, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Ä°l MüdürlüÄŸünden 6284 sayılı Kanunun 15’inci maddesi uyarınca ayrıntılı sosyal araÅŸtırma raporu talep edilecek. 

Bu aÅŸamalarda alınan beyan dikkate alınarak uygun koruyucu ve önleyici tedbir kararlarının istenilmesinde tereddüt edilmeyecek. Kolluk birimlerine müracaat eden kiÅŸiler hakkında, “Aile Ä°çi ve Kadına Karşı Åžiddet Olay Kayıt Formu” nun eksiksiz ÅŸekilde ve titizlikle düzenlenmesi istenecek. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Ä°l MüdürlüÄŸünden ayrıntılı sosyal araÅŸtırma raporu talep edilecek. Bu aÅŸamada da olay kayıt formu dikkate alınarak uygun koruyucu ve önleyici tedbir kararlarının istenilmesinde tereddüt edilmeyecek.

3- 6284 Sayılı Kanunun 15’inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları uyarınca ÅŸiddet maÄŸduru ve ÅŸiddet uygulayana yönelik, kiÅŸinin geçmiÅŸi, ailesi, çevresi, eÄŸitimi, ekonomik ve psikolojik durumu ile ÅŸiddet uygulayanın toplum açısından taşıdığı riski de ortaya koyan ayrıntılı sosyal araÅŸtırma raporlarının mahkemeye sunularak uygun tedbirlere hükmedilmesi istenecek.

4- Åžiddet maÄŸduru hakkında koruyucu tedbirler yanında, ÅŸiddet uygulayana yönelik önleyici tedbirlerin de gözetilmesi gerekecek. Bu kapsamda, özellikle öfke kontrolü, stresle baÅŸa çıkma, ÅŸiddeti önlemeye yönelik farkındalık saÄŸlayarak tutum ve davranışları deÄŸiÅŸtirmeyi hedefleyen eÄŸitim, danışmanlık, rehabilite, tedavi ve muayene gibi alternatif tedbirler talep edilecek.

5- KiÅŸiyi güvenliÄŸinden endiÅŸe etmesini gerektirecek ÅŸekilde korku ve çaresizlik içinde bırakacak ısrarlı bir takip söz konusu ise mutlaka vakaya uygun tedbir istemlerinde bulunulacak. 

6- 6284 sayılı Kanun kapsamında taraflar hakkında tedbir isteminde bulunulurken, çocuÄŸun üstün yararı ilkesi uyarınca çocukların psikolojisi, sosyal yaÅŸamı, eÄŸitim hayatı ve ebeveynleri ile uygun ortamlarda iliÅŸki kurabilmeleri de gözetilerek 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununa göre baÅŸta danışmanlık tedbiri olmak üzere uygun tedbir kararları talep edilecek.

7- 6284 sayılı Kanun kapsamında korunan kiÅŸiler bakımından hayati tehlikenin bulunması ve bu tehlikenin önlenmesi için diÄŸer tedbirlerin yeterli olmayacağının anlaşılması halinde aynı Kanunun ilgili maddesi uyarınca ilgilinin aydınlatılmış rızasına baÄŸlı olarak kimlik ve ilgili diÄŸer bilgi ve belgelerinin deÄŸiÅŸtirilmesi tedbiri hususunda bir karar verilmek üzere hakimden talepte bulunulması, bu kararın sadece korunan kiÅŸiye tebliÄŸ edilmesi saÄŸlanacak.

Kimlik ve ilgili diÄŸer bilgi ve belgelerin deÄŸiÅŸtirilmesi kararından beklenen amaç ve faydanın gerçekleÅŸebilmesi için, kararın uygulanmasında gizlilik kuralına riayet edilmesi konusunda ilgililer uyarılacak, aksine davranışın Türk Ceza Kanununun 258’inci maddesi uyarınca “Göreve iliÅŸkin sırrın açıklanması” suçundan sorumluluk doÄŸuracağı hatırlatılacak. 

8- Koruyucu ve önleyici tedbir taleplerinde bulunulurken, tedbir talep eden ve edilen hakkında daha önce baÅŸkaca bir tedbir kararı verilip verilmediÄŸi konusunda UYAP tedbir kayıtları mutlaka sorgulanacak. 

9- Korunan kiÅŸiye yapılacak tebligatlarda ÅžÖNÄ°M’e ait adres bilgilerinin kullanılması konusu dikkate alınacak, 6284 sayılı Kanunun 8’inci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca gerekli bulunması halinde, tedbir kararı ile talep üzerine veya resen, korunan kiÅŸi ve diÄŸer aile bireylerinin kimlik bilgileri veya kimliÄŸini ortaya çıkarabilecek bilgileri ve adresleri ile korumanın etkinliÄŸi bakımından önem taşıyan diÄŸer bilgilerin resmi kayıtlarda gizli tutulması konusuna riayet edilecek. 

10- Hakkında tedbire hükmedilen kiÅŸilerin varsa yeni adres kayıtları alınacak, usulüne uygun ÅŸekilde farklı tebliÄŸ yöntemlerine baÅŸvurulabileceÄŸi de göz önünde bulundurulacak. 

11- Tedbir yükümlüsüne tedbire uyması gerekliliÄŸi ve tedbir kararının ihlali durumunda zorlama hapsi gibi neticeler hatırlatılacak.

12- 6284 sayılı Kanun kapsamında verilen tedbir kararları, ivedilikle ve etkin bir ÅŸekilde uygulanması için ilgili kurumlara ve kolluÄŸa iletilmesi için Cumhuriyet savcılığına gönderilecek. Önleyici tedbir kararlarının uygulanması kolluk birimleri marifeti ile izlenecek. 

Tekrarlanan ÅŸiddet olaylarına karşı gerekli önleyici ve adli müdahalelerin yapılması bakımından, soruÅŸturmanın baÅŸlangıcından infazın tamamlanmasına kadar tedbir uygulamalarının takibi etkin bir ÅŸekilde yapılacak. Verilen tedbirlerin kararda öngörüldüÄŸü ÅŸekilde yerine getirilip getirilmediÄŸi, sürenin bitimi beklenmeden titizlikle incelenecek. Koruyucu ve önleyici tedbir taleplerinin kabulüne dair kararlar, mahkeme tarafından ÅŸiddet uygulayana ve korunan kiÅŸiye, talebin reddine dair kararlar ise yalnızca talepte bulunana tebliÄŸ edilecek. 

13- Hakim tarafından verilen önleyici tedbir kararlarının tefhim veya tebliÄŸ edilmemesi kararın uygulanmasına engel teÅŸkil etmeyecek, kararın infazına, infaz edecek birime teslim edildiÄŸi tarihte baÅŸlanacak. 

14- Tedbir kararlarının ihlali nedeniyle zorlama hapis kararı verilebilmesi için tebliÄŸ evrakında “kararın gereklerine aykırı hareket edildiÄŸinde zorlama hapsi uygulanacağı” yönünde açıklamaya yer verilecek. 

15- Zorlama hapsi kararlarının, itiraz kanun yoluna tabi olması ve kesinleÅŸmeden infaz edilememesi hususları dikkate alınarak mahkeme tarafından ilgilisine tebliÄŸ edilmesi saÄŸlanacak, bu hapsin Açık Ceza Ä°nfaz Kurumlarına Ayrılma YönetmeliÄŸinin 8 inci maddesi uyarınca, kapalı ceza infaz kurumlarında infaz edilmesi gerekecek. Zorlama hapis kararları, koÅŸullu salıverme ve denetimli serbestlik gibi infaz uygulamalarına konu edilemeyecek.

16- 6284 Sayılı Kanunun 15. maddesi uyarınca ÅžÖNÄ°M’lerden, tedbir kararlarının uygulanma sonuçları ve ilgililer üzerindeki etkilerine dair rapor tanzim edilerek gönderilmesi istenebilecek.

AA