KOLAYLAŞMAYACAK, SEN GÜÇLENECEKSİN!

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Zor günlerden geçiyoruz. Ä°ÅŸ yapış biçimimizden günlük alışkanlıklarımıza kadar her ÅŸey deÄŸiÅŸiyor. Yakın gelecekte hayatlarımıza “ Yeni normal” denilen belirsiz yeni alışkanlıklarla yaÅŸamaya baÅŸlayacağımız söyleniyor.

Kimileri bu karantina günlerinde zaman geçirmek için bol bol hamur iÅŸi yapıp, seyahat yasakları kalksa da tatile gitsek diye hayıflanırken, marketlerde çalışan kardeÅŸlerimiz, neredeyse bütün gün mola almadan çalışıyorlar. Ä°ÅŸ hacmi birkaç kat artmış bir kargo çalışan ya da motosikletli kurye bitap halde eve dönüyor. Biri 4 diÄŸeri 7 yaşındaki iki çocuÄŸu ve iÅŸten çıkarılmış eÅŸiyle evden çalışan bir kadın, akÅŸama kadar birikmiÅŸ UludaÄŸ büyüklüÄŸündeki bulaşıkları yıkarken, kredi kartı borçlarını mı düÅŸünüyordur acaba? Geçen hafta tüm iÅŸleri süresiz ertelenmiÅŸ ya da iptal edilmiÅŸ, geliri birden sıfıra düÅŸmüÅŸ bir eÄŸitmen dostum, gelecek kaygısından kitap bile okuyamadığını, bir türlü kendini kitaba veremediÄŸini söylüyordu.  Kısa çalışma ödeneÄŸi ile geçinmeye çalışan yeni evli bir mühendise ne demeli? Peki, istediÄŸi zaman sokaÄŸa dahi çıkmayan 65 yaşındaki bir emeklinin hissettikleri? Sınav tarihleri sürekli deÄŸiÅŸen, bu sırada babası iÅŸ yerini (kahvehane) kapatmak zorunda kalan 17 yaşında bir genç geleceÄŸe hangi duygularla bakıyor dersiniz?

Zor günler ve zor ÅŸartlar, deÄŸil mi?

DEVAM ETMEK Ä°ÇÄ°N GÜCÜ NEREDEN BULACAÄžIZ?

“BaÅŸarısız olmadım. Aksine nasıl olmayacağının 10.000 yolunu buldum.” Thomas Edison

MeÅŸhur mucit Thomas Edison, akkor ışığını bulmadan önce binlerce baÅŸarısız deney yapmış. Sonunda 1000’den fazla patenti almış almasına ama laboratuvarında baÅŸarısız olduÄŸu deneyler sonrası ruh haliyle ilgili pek de bilgimiz yok. Nasıl hissediyordu acaba? 778. deneyi de baÅŸarısız olunca ne dedi kendi kendine? Hiç vazgeçmeyi düÅŸündü mü? Sinirlenip eÅŸini çocuÄŸunu hırpaladı mı? Asistanları bu süreçte ondan illallah dedi mi? 20. yüzyılın baÅŸlarında hayatımıza kattığı onca buluÅŸ sonrası en iyiye ulaÅŸma çabasını ve azmini nasıl bu kadar yüksekte tutabildi?

O bir mucitti, özel bir insandı, doÄŸuÅŸtan savaÅŸçıydı, geçim derdi yoktu diyelim. Peki, biz sıradan insan evlatları olarak, zorlukların üstesinden nasıl gelebiliriz?

Gelecek hayallerimizi bir kenara bırakacak mıyız? BaÅŸarıyı kovalamaya devam etmek için gereken kuvveti nasıl ve nereden alacağız? En temel ihtiyaçlarımızı bile temin etmek konusunda bunca belirsizlik varken, kiÅŸisel geliÅŸim önerileri ne kadar iÅŸe yarar?

ESNEKLÄ°K ve DAYANIKLILIK

Esnek nedir? Sözlük tanımı ÅŸöyle: Bir dış gücün etkisi altında uzama, kısalma, eÄŸrilme vb. biçim deÄŸiÅŸikliklerine uÄŸradıktan sonra, etkinin kalkmasıyla eski biçimini alabilme özelliÄŸinde olan. (TDK)

Peki, esneklik nedir? Esneklik iÅŸler planlandığı gibi gitmediÄŸinde (Bu Korona virüslü günlerdeki gibi ) yeni duruma adapte olabilme becerisidir.

Ne dersiniz, tam da bu günlerde ihtiyacımız olan beceri bu olabilir mi? Ünlü psikolog Suzanne Kobasa’ya göre esnek insanların 3 temel becerisi var;

• Meydan okuma: Esnek insanlar zorlukları bir meydan okuma olarak görürler. Neredeyse hiçbir zaman olaylar karşısında felç olmazlar. BaÅŸarısızlıklarını bir ders olarak algılama eÄŸilimleri vardır. Hatta baÅŸarısızlığın içindeki öÄŸrenme fırsatını daha çok önemser, en çok buna odaklanırlar. BaÅŸarısızlığın öz deÄŸerlerini etkilemesine izin vermezler.

• BaÄŸlılık: Esnek insanlar yaÅŸama ve hedeflerine derin bir baÄŸlılık hissederler. Sabah yataktan kalkma hevesleri de buradan gelir. Dostluklarına, iÅŸ arkadaÅŸlarına, inançlarına da baÄŸlı olurlar ve bu baÄŸları önemserler.

• Öz denetim: Esnek insanlar enerjilerini ve dikkatlerini kontrol edebilecekleri iÅŸ/duruma harcadıkları için daha fazla etki ve güç elde ederler. Sürekli kötü senaryoları düÅŸünerek kaybedecekleri enerjilerini denetim altında tutarak, çaresizlik hissini ve yetersiz enerji sorunlarını kendilerinden uzak tutarlar.

Bir diÄŸer önde gelen Amerikalı psikolog Martin Seligman’a göre, esneklikte asıl önemli nokta “Gerileme/ baÅŸarısızlık” kavramlarını kendimize nasıl açıkladığımızdır.

Seligman’a göre esneklik 3 temel beceriden oluÅŸuyor;

• Kalıcılık: Ä°yimserler ( yani aslında esnekliÄŸi çok olanlar ) olayların kötü yanlarının geçici olduÄŸuna dair bir inançla hareket ediyorlar ve genellemeden uzak duruyorlar. ÖrneÄŸin ” Müdürüm zaten yaptığım hiçbir iÅŸi beÄŸenmez” yerine “Müdürüm bu son yaptığım iÅŸi beÄŸenmedi” diyorlar.
• Yaygınlık: Esnek insanlar bir iÅŸteki kötü durumu diÄŸer alakasız iÅŸlerle iliÅŸkilendirmiyorlar. ÖrneÄŸin: “ Hiçbir iÅŸi beceremem ki zaten” yerine “ Bu iÅŸi iyi beceremedim, yeniden çalışayım” diyorlar.
• KiÅŸiselleÅŸtirme: Esnek kiÅŸiler herhangi bir olumsuzlukta kendilerini asla suçlamıyorlar. Onun yerine diÄŸer insanları ve durumları sebep olarak görüyorlar. ÖrneÄŸin “ Projeyi resmen batırdım, hiçbir iÅŸi beceremiyorum.” Yerine “ Bu projeyi zamanında bitirememenin sebebi yeterince destek almamış olmam. Bir dahaki sefere daha çok destek talep etmeliyim” diyorlar.

Prof. Dr. Acar BaltaÅŸ hocamız bütün bu anlatılanları iki cümlede çok güzel özetlemiÅŸ:

“Duygusal esnekliÄŸe sahip kiÅŸiler zor durumlarda umutsuzluÄŸa kapılmaz, ÅŸikayet etmez, yaÅŸanan zorluklardan bir anlam çıkartmaya çalışır, çözüm üretir ve yaÅŸanan olumsuzlukları geliÅŸme yolunda bir fırsat olarak görür. Bunun sonucunda da daha sonra karşılaÅŸtıkları zorluklar için öz yeterlilik geliÅŸtirirler.”

“Ä°yi de bende bu beceriler olsa zaten böyle negatif duygular hissetmezdim” mi diyorsunuz? EsnekliÄŸimizi artırmak için neler mi yapabiliriz? O konudaki uzman önerilerini de bu yazının ikinci bölümüne saklayalım.

Sağlıcakla kalın.