05 Kasım 2024 itibariyle Covid-19 ile mücadelede aşılanan sayısı kişiye ulaştı.
Dünya ekonomisi, Kovid-19 salgını nedeniyle tarihte benzeri görülmemiÅŸ bir krizin eÅŸiÄŸine gelirken, sürecin her alanda olduÄŸu gibi küresel tarım sektörü açısından da önemli sonuçlar doÄŸurması bekleniyor.
Son yıllarda ülkeler için sanayi ve dijital sektörler öncelikli alanlar olarak öne çıkarken Kovid-19, tarım ve hayvancılığın ekonomiler için ne derece kritik olduÄŸunu bir kez daha ortaya koydu.
Salgın nedeniyle uygulanan kısıtlayıcı tedbirler çerçevesinde insanlar büyük ölçüde eve kapanırken, pek çok ülkede market, kasap ve manav gibi temel gıda ihtiyaçlarının karşılanabileceÄŸi yerler dışındaki zaruri olmayan ticari iÅŸletmelerin faaliyetlerine geçici olarak ara verildi.
Tedbirlerin etkileri
Kovid-19’a yönelik tedbirler çerçevesinde ülkeler seyahat kısıtlaması, karantina, sınırların kapatılması ve sokaÄŸa çıkma yasağı gibi çeÅŸitli önlemlere baÅŸvururken bunun tarımsal üretim ve tedarik zinciri üzerine etkileri de ortaya çıktı.
Pek çok ülkede yürürlüÄŸe giren kısıtlamalar nedeniyle vatandaÅŸlar marketlere akın etti. Salgının ne kadar süreceÄŸinin öngörülememesi nedeniyle özellikle uzun raf ömrüne sahip ürünlere olan talep hızla artış gösterdi. Ä°nsanlar, makarna, pirinç, un ile çeÅŸitli bakliyat ve konserve ürünleri satın almak için birbiriyle yarıştı. Salgın nedeniyle bu nesil ilk defa marketlerde boÅŸ raflarla karşılaÅŸtı.
Salgınla birlikte tarımsal üretim ve gıda zincirindeki bütün unsurlar kritik sektörler olarak belirlenirken bunların faaliyetlerini kesintisiz sürdürebilmelerine imkan saÄŸlandı. Çiftçilik ve hayvancılıkla uÄŸraÅŸanların iÅŸlerine kesintisiz biçimde devam etmelerine izin verildi. Ayrıca gıda sevkiyatının aksamaması içinde gerekli tedbirler alındı.
Gıda ihracatına sınırlamalar
Bununla birlikte bazı ülkeler kendilerini olası kıtlık riskinden korumak için tarımsal ürün ve gıda ihracatına çeÅŸitli sınırlamalar getirmeye baÅŸladı.
Romanya, nisan ayında Avrupa BirliÄŸi (AB) üyeleri dışındaki ülkelere buÄŸday, mısır ve ÅŸeker ihracatını yasakladı.
Önemli buÄŸday üreticisi Kazakistan diÄŸer ülkelere söz konusu ürünün ihracatını durdurdu.
Rusya, arpa ve buÄŸday gibi tahılların diÄŸer ülkelere satışına çeÅŸitli kısıtlamalar getirdi.
Önemli bir baÅŸka buÄŸday üreticisi olan Ukrayna ise gerekli görürse bu ürünün ihracatını yasaklayabileceÄŸi uyarısında bulundu.
Ayrıca, Hindistan, Vietnam ve Kamboçya pirinç ihracatını askıya aldı.
Mısır ise bakliyat ihracatını durdurma kararı aldı.
Sırbistan’da diÄŸer ülkelere ayçiçek yağı satışını yasakladı.
Lojistik sorunlar
Öte yandan seyahat yasakları ve sınırlardan geçiÅŸ engellemeleri gibi tedbirler gıda ve tarımsal ürünlerde tedarik zincirinin kesintiye uÄŸraması riskini de ortaya koydu.
Kovid-19 nedeniyle Avrupa ülkeleri mart ayında hızla iç ve dış sınırlarını kapatmaya baÅŸladı. Bu durum kıta içinde yüksek derecede entegre olan gıda zincirinde tedarik sorunlarına neden oldu. Salgın, özellikle taze meyve ve sebze gibi görece daha hızlı bozulabilecek ürünlerle birlikte diÄŸer gıdalara yönelik lojistik sorunlar ve kaygılar doÄŸurdu. Pek çok Avrupa ülkesinde temel ürünlere eriÅŸim sıkıntıları yaÅŸanmasıyla bu alanda yeni adımlar atıldı. AB ülkelerinin, özellikle temel ihtiyaçları taşıyan tırların geçiÅŸlerini kolaylaÅŸtırmaya ve hızlandırmaya baÅŸlamasıyla sorun bir derece giderilebildi.
Tarım iÅŸçileri
Özellikle Avrupa ülkeleri ve ABD’de çiftlikler, uygulanan kısıtlamalar nedeniyle ürünlerinin hasat döneminde mevsimlik tarım iÅŸçileri bulmakta sıkıntılar yaÅŸamaya da baÅŸladı.
Fransa, Almaya, Ä°talya, Hollanda gibi Avrupa ülkelerinde çiftlikler salgın tedbiri olarak sınırların kapatılmasından ötürü mevsimlik tarım iÅŸçisi bulamadı.
Bu ülkeler normalde DoÄŸu Avrupa ülkelerinden telafi ettikleri tarımsal iÅŸ gücüne eriÅŸimde sıkıntı yaÅŸadı. BaÅŸlangıçta kendi vatandaÅŸlarının tarlalardan ürünleri toplamasını isteyen ülkeler bu zor ve emek yoÄŸun iÅŸe fazla talep olmamasıyla strateji deÄŸiÅŸtirdi. Almanya, Kovid-19’a yönelik uyguladığı pek çok tedbiri hiçe sayarak Romanya’dan binlerce tarım iÅŸçisini uçaklarda balık istifi halinde ülkesine getirterek tarlalarındaki ürünlerini toplatmaya baÅŸladı.
Benzer bir durum ABD’de de yaÅŸandı. ABD’nin tarımsal üretimde önemli rol oynayan Meksikalı mevsimlik tarım iÅŸçileri çiftliklere eriÅŸemedi. Bu nedenle ülkede pek çok ürün tarlada kaldı.
Gelecek beklentisi
Salgın, tarım ve gıda alanlarının ülkeler için ne kadar kritik olduÄŸunu, tedarik zincirinin güvenli biçimde saÄŸlanması gerekliliÄŸini bir kez daha ortaya koydu.
Kovid-19 ile birlikte tarım ve gıda alanında yaÅŸanan çeÅŸitli risklerin gelecekte tekrar etmemesi için ülkelerin de yeni tedbirler almasına yönelik beklenti doÄŸdu.
Bu durumda pek çok ülkenin gıda alanında kıtlık yaÅŸamamak için tarımda korumacı bir yaklaşım sergilemesi öngörülüyor.
Temel tarım ürünlerinde küresel ticarette yaÅŸanabilecek kesintilere daha hazırlıklı olmak için ülkelerin çeÅŸitli yeni stratejiler belirlemesi bekleniyor.
Ülkelerin gıdada kendilerine yeterli olamak için tarımsal desteklemeleri artırması ayrıca yerli tarımı canlandırması da kaçınılmaz bir sonuç olarak ortaya çıkıyor.
Tarımsal üretimde çeÅŸitli dijital teknolojilerin kullanımının hız kazanması ve gıda tedarik zincirlerinin kuvvetlendirilmesi öngörülüyor.
AA
Dünya turizmcilerine göre en hızlı toparlanabilecek ülke Türkiye
“Hazır giyim, inÅŸaat, mobilya, makine ve otomotiv zorda”
Green Card başvurusu için son gün
Tıp fakültesi kadavra ithal edecek
TAT Gıda’nın sahibi Åžerafettin MemiÅŸ hayatını kaybetti
Kasım ayı kira zamları belli oldu
2025’te vergi ve harçlar cep yakacak
Enflasyon verileri açıklandı
Küresel piyasalar haftaya pozitif seyirle başladı
Mardin ve Batman belediyelerine kayyum atandı
Çorum’da doÄŸal gaz patlaması: 1 ölü, 18 yaralı
“Hazır giyim, inÅŸaat, mobilya, makine ve otomotiv zorda”
Green Card başvurusu için son gün
Tıp fakültesi kadavra ithal edecek
TAT Gıda’nın sahibi Åžerafettin MemiÅŸ hayatını kaybetti
Kasım ayı kira zamları belli oldu
2025’te vergi ve harçlar cep yakacak
Enflasyon verileri açıklandı
Küresel piyasalar haftaya pozitif seyirle başladı
Mardin ve Batman belediyelerine kayyum atandı
Çorum’da doÄŸal gaz patlaması: 1 ölü, 18 yaralı