Küresel piyasalara petrol şoku

Batı Teksas tipi ham petrolün mayıs vadeli ve fiziki teslimli sözleÅŸmelerinde, vade sonuna bir gün kala düÅŸük hacimle de olsa eksi fiyattan iÅŸlemler geçti.

Dün akÅŸamki iÅŸlemlerde kontrat sahiplerinin, depolama zorlukları nedeniyle fiziki teslimattan kaçınması, pozisyonlarını kapatmak isteyen yatırımcıların vade sonuna bir gün kalan kontratlarda alıcı bulamamasına neden oldu.

Bu geliÅŸmeyle WTI’ın mayıs vadeli kontratı dün eksi 37,6 dolar seviyesine kadar geriledi. En aktif vade olan haziran vadeli kontrat ise bir önceki kapanışa göre yüzde 22 deÄŸer kaybederek 13 doları gördü.

Petrol fiyatındaki hızlı düÅŸüÅŸ ve piyasada yaÅŸanan panik sonrası bir açıklama yapan ABD BaÅŸkanı Donald Trump, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkisiyle ülkede ham petrol fiyatlarının sıfır doların altını görmesinin “kısa vadeli” olduÄŸunu belirterek, 75 milyon varil ham petrol alacaklarını kaydetti. 

Açıklama sonrası WTI’nın aktif vadesi 15 dolara yükselirken, dün yüzde 7,5 azalışla 25,5 dolara inen Brent petrolün varil fiyatı ise bugün Asya piyasalarında sınırlı da olsa düÅŸüÅŸ eÄŸilimini sürdürerek 25 doların hemen altında iÅŸlem görüyor.

Analistler, Kovid-19 salgını nedeniyle ekonomik aktivitedeki düÅŸüÅŸün petrol talebini azalttığını, buna karşın devam eden üretimlerin depolama sorununa neden olduÄŸunu ifade etti. Depolama kapasitesi azaldıkça maliyetin arttığına dikkati çeken analistler, bu nedenle fiziki teslimat istemeyen yatırımcılar ve vade sonu kapanış iÅŸlemlerinin panik havasına neden olduÄŸunu söyledi.

Petrol fiyatlarında yaÅŸanan ÅŸok, özellikle enerji devi ÅŸirket hisseleri ve fonları üzerinden pay piyasalarını da olumsuz etkiledi. ABD’de Dow Jones endeksi yüzde 2,44, S&P 500 endeksi yüzde 1,79 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,03 deÄŸer kaybetti. 

Piyasalardaki her panik durumunda olduÄŸu gibi dün yine dolar talebinin arttığı ve dolar endeksinin 100 seviyesini aÅŸtığı görüldü.

Petrol fiyatlarındaki düÅŸüÅŸün hızlanmasından önce kapanan Avrupa borsalarında ise dün alıcılı bir seyir izlendi. Almanya’da DAX endeksi yüzde 0,47, Ä°ngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,45 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,65 deÄŸer kazandı.

Bugün petrol fiyatlarındaki düÅŸüÅŸ ve neden olduÄŸu panik havasının etkisiyle Asya borsalarında satıcılı bir seyir izleniyor. Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2, Çin’de Åžanghay bileÅŸik endeksi yüzde 1,3 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,5 deÄŸer kaybetti. 

Yurt içinde, dün analistlerin direnç olarak nitelendirdiÄŸi 99.000 puanın üzerini test eden BIST 100 endeksi, günü bir önceki kapanışa göre yüzde 0,78 artışla 98.945,88 puandan tamamladı. Dün 6,9398’den kapanış yapan dolar/TL ise bugün bankalararası piyasanın açılışında 6,9450’den iÅŸlem görüyor.

Analistler, petrol piyasasındaki ÅŸokun, mayıs vadeli kontratın kapanması ve Trump’ın açıklamaları ile ÅŸimdilik atlatılsa da fiyatların seyri ve haber akışının bundan sonraki süreçte daha yakından takip edileceÄŸini bildirdi.

Kovid-19 salgınına iliÅŸkin haberlerin tüm piyasaların yönü üzerinde belirleyici olmaya devam ettiÄŸini aktaran analistler, bugünün veri gündeminde ise Almanya’nın ZEW endekslerinin öne çıktığını söyledi. 

Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 99.000 ve 100.000 seviyelerinin direnç, 97.000 ve 95.500’ün destek konumunda olduÄŸunu, dolar/TL’de ise 6,90-6,96 bandının izleneceÄŸini kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler ÅŸöyle: 

11.30 İngiltere, şubat ayı işsizlik oranı

12.00 Almanya, nisan ayı ZEW beklenti endeksleri

17.00 ABD, mart ayı ikinci el konut satışları

AA