Özal’ın ölümünün üzerinden 28 yıl geçti

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Malatya’da 1927’de bankacı bir baba ve öğretmen bir annenin çocuÄŸu olarak dünyaya gelen Özal, babasının mesleÄŸi nedeniyle ilk, orta ve lise eÄŸitimini farklı ÅŸehirlerde tamamladı.

Ä°stanbul Teknik Ãœniversitesi Elektrik MühendisliÄŸi bölümünü 1950’de bitiren Özal, Elektrik Ä°ÅŸleri Etüt Ä°daresinde çalışmaya baÅŸladı.

“Mühendislik ekonomisi” alanında ABD’de uzmanlık eÄŸitimi gören Özal, Türkiye’ye dönüşü sonrası Elektrik Ä°ÅŸleri Etüt Ä°daresi Genel Müdür Yardımcılığı görevini yaptı.

Semra Özal ile 1954’te evlenen Turgut Özal‘ın üç çocuÄŸu oldu.

Askerliğini, Milli Savunma Bakanlığı Bilimsel Danışma Kurulu Üyesi olarak 1961-1962 arasında yapan Özal, Devlet Planlama Teşkilatının kurulmasında önemli roller üstlendi ve 1967-1971 arasında bu kurumun müsteşarlığını yaptı.

Ekonomik Koordinasyon Kurulu, Para ve Kredi Kurulu, RCD Koordinasyon Kurulu ve AET Koordinasyon Kurulu başkanlıklarında bulunan Özal, Dünya Bankasında 1971-1973 yıllarında danışman olarak görev yaptı.

Çeşitli sanayi kuruluşlarında da çalışan Özal, Madeni Eşya Sanayii Sendikası başkanlığı görevini yürüttü.

İlk denemesinde milletvekili seçilemedi

Özal’ın siyasi hayatı, 1977 genel seçimlerinde Milli Selamet Partisinden Ä°zmir Milletvekili adayı olmasıyla baÅŸladı. Özal, bu denemesinde milletvekili seçilemedi.

Bu sürecin ardından, 1979 sonlarına doÄŸru BaÅŸbakanlık MüsteÅŸarı olarak atanan Özal, aynı dönemde Devlet Planlama TeÅŸkilatı (DPT) MüsteÅŸarlığı görevini de vekaleten yürüttü. Özal, bu özelliÄŸiyle hem DPT MüsteÅŸarlığı hem de BaÅŸbakanlık MüsteÅŸarlığı yapmış Türkiye’nin tek baÅŸbakanı ve cumhurbaÅŸkanı oldu.

Ekonomide liberalleÅŸmenin çalışmalarını yapan ve “24 Ocak Kararları” olarak bilinen geniÅŸ çaplı programın hazırlanmasında büyük rol oynayan Özal, o dönemdeki çalışmaları nedeniyle “sandalyesiz bakan” olarak anıldı.

Özal, 12 Eylül 1980 askeri müdahalesinden sonra kurulan hükümete Ekonomik İşlerden Sorumlu Başbakan Yardımcısı olarak atandı.

Türkiye’ye kredi imkanının ve ihracatta baÅŸarının saÄŸlandığı bu dönemde Özal, izlenen para politikası konusunda hükümetle anlaÅŸmazlığa düşerek BaÅŸbakan Yardımcılığı görevinden 1982’de istifa etti.

Ekonomiye yönelik adımlar attı

Bu süreçte kendi çizdiÄŸi yoldan ilerlemeye baÅŸlayan Özal, 20 Mayıs 1983’te Anavatan Partisini kurdu.

Aynı yıl yapılan genel seçimde partisinin birinci gelmesi üzerine 45. Hükümeti kuran Özal, 1983’ten 1991’e kadar aralıksız olarak tek başına iktidarda kalmayı baÅŸardı.

ÇeÅŸitli siyasi eÄŸilimleri birleÅŸtirme iddiasıyla ortaya çıkan ve iktisadi konulara ağırlık veren Anavatan Partisi, bu dönemde kitlelere ulaÅŸmak için “orta direk” temasını kullandı.

İlk olarak ekonomiye yönelik adımlar atan Özal, bu alandaki sınırlamaları kaldırmaya çalıştı.

Silahlı saldırıda elinden yaralandı

Özal’ın 1988’de uÄŸradığı silahlı saldırı Türkiye’nin gündemi oldu.

Anavatan Partisinin 18 Haziran’da Ankara Atatürk Spor Salonu’nda düzenlenen 2. OlaÄŸan Kongresi’nde yaptığı konuÅŸma sırasında silahlı saldırıya uÄŸrayan Özal, saÄŸ elinden yaralandı. Yaralı halde kürsüye çıkan Özal, “Bilhassa belirtmek istiyorum, Allah’ın verdiÄŸi ömrü, O’nun isteÄŸinden baÅŸka alacak yoktur, biz de O’na teslim olmuÅŸuzdur.” ifadelerini kullandı.

Suikastı düzenleyen Kartal DemiraÄŸ, saldırı sonrasında yakalandı ve yargılama sonucunda idama mahkum edildi. Daha sonra cezası 20 yıl hapse çevrilen DemiraÄŸ, 4 yıl hapis yattıktan sonra Turgut Özal tarafından 1992’de affedildi.

Sorunlara farklı bakış açılarıyla yaklaştı

Özal, döneminin sorunlarına farklı bakış açılarıyla yaklaÅŸarak Türkiye’nin ekonomik ve sosyal geliÅŸimine önemli katkılar saÄŸladı.

GüneydoÄŸu Anadolu Bölgesi’nin su ve toprak kaynaklarının geliÅŸtirilmesini amaçlayan “GüneydoÄŸu Anadolu Projesi (GAP)”, 1989’da hazırlanan “Master Plan” ile tarım, sanayi, ulaÅŸtırma, eÄŸitim, saÄŸlık, kırsal ve kentsel alt yapı yatırımlarını da içine alan bir bölgesel kalkınma projesine dönüştü.

Özal’ın ayrı bir önem verdiÄŸi bu proje ile bölge halkının gelir düzeyinin artırılması, yaÅŸam ÅŸartlarının iyileÅŸtirilmesi ve bölgesel geliÅŸmiÅŸlik farklarının giderilmesi amaçlandı.

TBMM tarafından Cumhurbaşkanı seçildi

Siyasi kariyerinde yaptığı çalışmalarıyla adından söz ettiren Özal, TBMM tarafından, 31 Ekim 1989’da Türkiye Cumhuriyeti’nin 8. CumhurbaÅŸkanı seçildi.

Turgut Özal, 9 Kasım 1989’da baÅŸladığı bu görevde, ekonomik alanda attığı önemli adımların yanı sıra dönemin büyük sorunları arasında yer alan terörle mücadele konusunda da farklı bir strateji izledi.

İlk kez sivil inisiyatifi devreye sokan Özal, sorunun çözümü için pek çok görüşme gerçekleştirdi ve rapor hazırlattı.

Çankaya Köşkü’nde 12 Mart 1991’de Celal Talabani ile görüşen Özal, terör olaylarının ve “Kürt sorununun” çözümü için çaba harcadı. Görüşmeden kısa süre sonra 26 Mart 1991’de Der Spiegel dergisine bir açıklama yapan Talabani, Özal’ın “Kürtlere özerklik vereceÄŸini” söylediÄŸini iddia etti.

Turgut Özal, 1992’nin Mart ayında DEP milletvekilleri Ahmet Türk, Sırrı Sakık ve Orhan DoÄŸan’ı Köşk’te kabul ederek, onlarla da bir görüşme gerçekleÅŸtirdi. Sırrı Sakık, görüşmenin ardından Özal’ın kendilerine “Genel af çıkarıp, sorunu kökünden çözeceÄŸini” belirttiÄŸini açıkladı.

İddialar üzerine mezarı açıldı

CumhurbaÅŸkanlığı Sözcüsü Kaya Toperi ve BaÅŸyaveri Kurmay Albay Arslan Güner’e 10 sayfalık bir Kürt raporu hazırlatan Özal, ANAP Milletvekili Adnan Kahveci’yi bu konuda yeni bir rapor hazırlamak üzere görevlendirdi. Kahveci, GüneydoÄŸu’da bir süre inceleme yaptıktan sonra, “Kürt sorunu nasıl çözülmez” baÅŸlıklı bir rapor hazırladı. Özal, bu raporu o dönem MGK toplantısında tartışmaya açtı.

Turgut Özal’ın, sorunun çözümüne iliÅŸkin çabaları, 17 Nisan 1993’te vefat etmesiyle sonuca ulaÅŸamadı.

Ölümünden 19 yıl sonra 2012’de “cinayet sonucu öldüğü” yönündeki iddialar nedeniyle otopsi yapılması için Özal’ın mezarı açıldı.

Ankara Cumhuriyet BaÅŸsavcılığı, otopsi raporuna göre, mevcut bilgi ve bulgularla Özal’ın kesin ölüm sebebinin tespit edilemediÄŸini bildirdi.

AA