Küresel piyasalar haftaya karışık başladı

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Küresel piyasalar, ABD’de açıklanan ekonomik verilerden alınan sinyallerin fiyat artışlarına yönelik endiÅŸeleri tekrar gündeme taşıması ve ABD Merkez Bankasının (Fed) izleyeceÄŸi yol haritasına yönelik belirsizliklerin etkisiyle karışık bir seyir izliyor.

ABD yönetiminin korumacı ticaret politikaları kapsamında yürürlüğe koyduğu gümrük tarifelerinin ülkedeki enflasyonla mücadele süreci üzerindeki etkileri varlığını korurken, ülkede cuma günü açıklanan çekirdek kişisel tüketim harcamaları verisi fiyat artışlarına yönelik endişeleri destekledi.

Buna göre, ABD’de kiÅŸisel tüketim harcamaları temmuzda yüzde 0,5 ile beklentilere paralel arttı. Fed’in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı, gıda ve enerji kalemlerinin hesaplama dışı tutulduÄŸu çekirdek kiÅŸisel tüketim harcamaları fiyat endeksi de temmuzda aylık bazda yüzde 0,3 yükseldi.

Çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi yıllık bazda ise yüzde 2,9 ile son 5 ayın en hızlı artışını gösterdi. Söz konusu veri beklentilerin üzerinde gerçekleşti.

Analistler, beklentilere paralel gelen kişisel tüketim harcamaları verilerinin hala yüksek kalmayı sürdürdüğünü belirterek, çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksinde öngörülerin aşan gerçekleşmenin enflasyona yönelik yukarı yönlü riskleri desteklediğini söyledi.

ABD’de mal ticareti açığı ise temmuzda aylık bazda yüzde 22,1 artarak 103,6 milyar dolara ulaÅŸtı. 4 ayın en yüksek seviyesine çıkan mal ticareti açığı, tahminlerin üzerinde gerçekleÅŸti.

Ülkede Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi, ağustosta aşağı yönlü revizyonla 58,2 oldu.

Ekonomik verilerin yanı sıra Fed yetkililerinin açıklamaları takip ediliyor. San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, iş gücü piyasasının yavaşlama belirtileri gösterdiğini ve tarifelerin enflasyonu yukarı çekse de, tarife kaynaklı fiyat artışlarının bir defaya mahsus olacağını kaydetti.

Söz konusu geliÅŸmelerle para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in eylül ayında yüzde 88 ihtimalle faiz indirimi yapacağı tahmin edilirken, Bankanın yıl sonuna kadar toplamda iki seferde 50 baz puanlık faiz indirimine gideceÄŸi öngörülüyor.

Fed Yönetim Kurulu Ãœyesi Cook’un açtığı davadan karar çıkmadı

Trump, geçen hafta Fed Yönetim Kurulu Ãœyesi Lisa Cook’u, Fed yasasının kendisine verdiÄŸi yetkiyle görevden alındığını duyurmuÅŸtu.

Cook’un, ABD BaÅŸkanı Trump’ın kendisini görevden alma giriÅŸimine karşı açtığı davanın ilk duruÅŸmasında, görevden alınmasının geçici olarak durdurulması talebine iliÅŸkin karar çıkmadı.

ABD Federal Konut Finansmanı Ajansı Direktörü Bill Pulte ise Cook hakkında yeni bir suç duyurusunda bulundu. Pulte, Cook’un Fed’de görev yaptığı süre boyunca mülkleri hakkında yanlış beyanda bulunduÄŸunu öne sürdü.

Ons altın yükselişini 5.işlem gününe taşıdı

ABD’de parasal gevÅŸeme sürecinin tekrar baÅŸlayacağı iyimserliklerden destek bulan altının ons fiyatı cuma günü yüzde 0,9 artışla 3 bin 448 dolardan tamamladı. Son 5 iÅŸlem gününde yükselen ons altın ÅŸu sıralarda ise yüzde 1 deÄŸer kazancıyla 3 bin 480 dolardan satılıyor.

Gümüşün ons fiyatı da haftaya yükseliÅŸle baÅŸlamasının ardından 40,54 dolara ulaÅŸarak Eylül 2011’den bu yana en yüksek seviyesini gördü.

Bu geliÅŸmelerin ışığında ABD tahvil piyasalarında uzun vadeli tahvillerde satış ağırlıklı bir seyir izlenirken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi cuma günü yüzde 4,23’e çıktı.

Dolar endeksi ise cuma günü yüzde 0,1 azalışla 97,8 seviyesinde haftayı tamamladı. Åžu sıralarda dolar endeksi düşüşünü 5.iÅŸlem gününe taşırken, önceki kapanışın yüzde 0,1 altında 97,7’de bulunuyor. Brent petrolün varil fiyatı ise ÅŸu sıralarda yüzde 0,4 düşüşle 67,1 dolardan iÅŸlem görüyor.

Analistler ons altındaki fiyatlamalarda dolar endeksinde devam eden düşüşün de etkili olduğunu belirterek, dolar endeksindeki zayıflamanın altının alternatif maliyetini yükselttiğini kaydetti.

New York Borsası’nda cuma günü S&P 500 endeksi yüzde 0,64, Nasdaq endeksi yüzde 1,15 ve Dow Jones endeksi de yüzde 0,20 deÄŸer kaybetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar da yeni haftaya negatif seyirle baÅŸladı.

New York borsasında bugün ABD’deki İşçi Bayramı dolayısıyla iÅŸlemler gerçekleÅŸmeyecek.

Avrupa’da imalat aktivitesi verileri izlenecek

Avrupa borsalarında cuma günü negatif bir seyir öne çıkarken, bugün bölge genelinde açıklanacak imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri yatırımcıların odağında olacak.

Bölgede bir süredir devam eden imalat sanayi aktivitesindeki düşüş Avrupa için temel ekonomik gündemlerden biri olmayı sürdürürken, bugün açıklanacak aktivite verilerinin bölgedeki ekonomik gidişat hakkında daha çok bilgi vermesi bekleniyor.

Jeopolitik tarafta ise Rusya-Ukrayna Savaşı temel gündem maddesi olmayı sürdürürken, Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Rusya ile Ukrayna arasında diplomatik atılım sağlanabileceği konusunda şüpheleri bulunduğunu, mevcut çatışmanın uzun süre devam edebileceğini kaydetti.

Cuma günü Ä°ngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,32, Ä°talya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,59, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,76 ve Almanya’da DAX 40 ise yüzde 0,57 deÄŸer kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne karışık baÅŸladı.

Asya borsaları karışık seyrediyor

Asya borsalarında haftanın ilk işlem gününde karışık bir seyir izlenirken, teknoloji ve yarı iletken hisseleri öncülüğündeki düşüş dikkati çekiyor.

Cuma günü ABD endekslerinde teknoloji ve yarı iletken sektöründe etkili olan düşüş bölge endekslerine de yansırken, Çin ve Hong Kong endeksleri ise pozitif ayrışıyor.

Japonya’da Nikkei 225 endeksinde iÅŸlem gören yarı iletken endüstrisi için test ekipmanı üreticisi Advantest’in hisseleri yüzde 8,3, geliÅŸmiÅŸ elektronik kablo ve ekipman üreticisi Furukawa Electric’in hisseleri yüzde 6,3, yarı iletken sektörü için ekipman üreten Lasertec’in hisseleri yüzde 3,1, Tokyo Electron’un hisseleri 2,6, Renesas Electronics’in hisseleri yüzde 2,9 ve fiber optik teknoloji alanında faaliyet gösteren Fujikura’nin hisseleri de yüzde 2,9 düşüşle iÅŸlem görüyor.

Güney Kore tarafında da yarı iletken ve teknoloji hisselerinde satıcılı seyir dikkati çekiyor. Ekipman üreticisi Jahwa Electron’un hisseleri yüzde 7,1, yarı iletken imalatçısı SK Hynix’in hisseleri yüzde 5,2, Hanmi Semiconductor’un hisseleri yüzde 6,2 deÄŸer kaybıyla alıcı buluyor.

Öte yandan, bugün bölgede açıklanan verilere göre, Japonya’da aÄŸustos ayı imalat sanayi PMI 49,7 ile bir önceki döneme göre gerilerken, aktivitede zayıflamaya iÅŸaret etti.

Çin tarafında ağustos ayı Caixin imalat sanayi PMI 50,5 ile beklentileri geride bırakarak imalat sanayi aktivitesinde güçlenmeye işaret etti.

Bu geliÅŸmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,6 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,5 deÄŸer kaybederken, Çin’de Åžanghay bileÅŸik endeksi yüzde 0,2 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,9 deÄŸer kazandı.

Yurt içinde büyüme verisi takip edilecek

Cuma günü satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa Ä°stanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,71 deÄŸer kaybederek 11.288,05 puandan tamamladı. Borsa Ä°stanbul Vadeli Ä°ÅŸlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VÄ°OP) BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontrat ise cuma akÅŸam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,1 düştü.

Yeni işlem gününde ise ikinci çeyrek Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verileri takip edilecek.

AA Finans Büyüme Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, bu yılın ikinci çeyreÄŸinde Türkiye ekonomisinin yüzde 3,87 büyüdüğünü öngörüyor. Ankete katılan ekonomistlerin büyüme beklentileri, yüzde 2,20 ile yüzde 5 aralığında yer aldı.

Ekonomistlerin 2025 yılının tamamına ilişkin büyüme beklentilerinin ortalaması ise yüzde 3,18 oldu.

Öte yandan, Borsa Ä°stanbul Grubu, pay piyasalarında bazı düzenlemelere gitti. Buna göre, BIST 100 Endeksi’nin gün içerisinde önceki günün kapanışına göre birinci aÅŸamada yüzde 5 ve ikinci aÅŸamada yüzde 7 veya daha fazla düşmesi durumunda devreye giren Endekse BaÄŸlı Devre Kesici Sistemi (EBDKS) uygulaması tek aÅŸamalı olarak uygulanmaya baÅŸlayacak ve endeks deÄŸerinin yüzde 6 veya daha fazla gerilemesi halinde devreye girecek.

EBDKS kapsamında emir giriÅŸlerine ve iÅŸlemlere ara verilen süre 10 dakika kısaltılırken, açığa satış yapılabilen iÅŸlem sıralarında seans sonuna kadar yukarı adım kuralı getirilmesi uygulamasında esas alınan BIST 100 Endeksi düşüş deÄŸeri yüzde 3’ten yüzde 2’ye çekildi.

Bunlara ek olarak Borsa İstanbul Grubu, borsada takas tarihinin T+1 (işlem gününü takip eden 1. iş günü) olarak kısaltılmasına yönelik 5 Ocak 2026 itibarıyla uçtan uca testlerin gerçekleştirilebilmesi için gerekli ortamlarının faaliyete geçirileceğini bildirdi.

Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,2 artışla 41,1030’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 41,1450’den iÅŸlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde büyüme, yurt dışında ise dünya genelinde imalat sanayi PMI verilerinin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.200 ve 11.100 puanın destek, 11.300 ve 11.400 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

10.00 Türkiye, 2. çeyrek yıllık Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH)

10.00 Türkiye, 2024 yılı Gayri Safi Yurt İçi Hasıla

10.00 Türkiye, ağustos ayı İSO İmalat Sanayi PMI

10.55 Almanya, ağustos ayı imalat sanayi PMI

11.00 Avro Bölgesi, ağustos ayı imalat sanayi PMI

11.30 İngiltere, ağustos ayı imalat sanayi PMI

12.00 Avro Bölgesi, temmuz ayı işsizlik oranı

ABD’de piyasalar tatil nedeniyle kapalı olacak