Cumhuriyet altını 100 yaşında

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte artık eski kalıplarla sikke basımı mümkün olmadığından Cumhuriyet dönemi altın sikke (meskük) basımı için mevzuat çalışmalarına baÅŸlandı.

Ä°lk altın sikke basımı, 1925 yılında dönemin maliye vekili, milletvekilleri, askeri ve mülki erkanın katıldığı törenle Topkapı Sarayı avlusundaki Darphane’de yapıldı. Basılan 5 liralık altın sikke, Atatürk’e sunulmak üzere dönemin Maliye Vekili Abdülhalik Renda’ya teslim edildi.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasına mahsus Ekim 1925’te basılan ilk cumhuriyet beÅŸ liralık altın, bugünkü standardına 1951’de kavuÅŸtu. Ä°lk ziynet 5 liralık altın ise 1927’de basıldı. Ä°lk Atatürk resimli meskükler 1944, ilk Atatürk resimli ziynetler ise 1938’e ait.

Cumhuriyet altını 2 grupta, 10 farklı çap ve ağırlıkta üretiliyor

AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Hazine ve Maliye Bakanlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Faruk Gözübüyük, cumhuriyet altınının ilk kez Ekim 1925’te Darphane’nin Topkapı’daki binasında düzenlenen törenle basıldığını belirterek, “Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasına mahsus Ekim 1925’te basılan ilk cumhuriyet 5 liralık altın, bugünkü standardına 1951’de kavuÅŸtu.” dedi.

Gözübüyük, 1951 tarihli TBMM kararı çerçevesinde sadece Darphane tarafından üretilen cumhuriyet altınlarının, 24 ayar standart külçe altının döküm, hadde, doğrama, tolerans, tav, baskı, kenar tırtıl, kalite kontrol gibi çok güvenlikli ve hassas işlemlerden geçirildiğini, sikke ve ziynet olmak üzere 2 grupta, 10 farklı çap ve ağırlıkta, 22 ayar olarak üretildiğini söyledi.

Gözübüyük, meskük altının, üzerinde Atatürk kabartması olduÄŸu için “Ata lira” olarak anıldığını dile getirdi.

İnceltilmiş şekilde basılan ziynet altının genelde takı olarak alındığını belirten Gözübüyük, şöyle devam etti:

“Cumhuriyet sikke altınlarının bir yüzünde ‘Türkiye Cumhuriyeti’ ibaresi ve altına Cumhuriyet’in kuruluÅŸ tarihi olan 1923 rakamı ve bunun altına da bir çizgi çekilerek sikkenin basılış tarihi Cumhuriyet’in hangi yıl dönümüne tesadüf ederse o yıl dönümünü ifade eden rakam bulunur. DiÄŸer tarafında ise ‘Hakimiyet Milletindir’ ibaresi, Atatürk’ün resmi ve resmin altında ‘Ankara’ ibaresi bulunur. Kenarlarındaki tırtılı düzdür. Cumhuriyet ziynet altınlarının bir yüzünde kaligrafik yazı ile ‘Türkiye Cumhuriyeti’ ibaresi ile basıldığı tarih, diÄŸer yüzünde ise ortasında Atatürk’ün resmi ve kenar süslemesi yıldızlarla ve yıldızların etrafı da kenarlarına kadar nakış ile süslenmiÅŸtir. Kenarı eÄŸik tırtıllıdır.”

Gözübüyük, cumhuriyet altınlarının standartlarının 1738 sayılı TBMM Kararı ile belirlendiÄŸini, 4 Sayılı CumhurbaÅŸkanlığı Kararnamesi’nin 106/b maddesi uyarınca sadece Darphane tarafından üretildiÄŸini bildirdi.

Darphane’nin, ürettiÄŸi ürün ve sunduÄŸu hizmetlerin standartlaÅŸtırılması kapsamında 2013 yılından itibaren Kalite Yönetim Sistemi Belgesi sahibi olduÄŸuna dikkati çeken Gözübüyük, altın üretiminde yapılan modernizasyonla kuruluÅŸta en yeni teknolojilerin kullanılmaya baÅŸlandığını söyledi.

Gözübüyük, ayrıca daha hassas ve hızlı hadde sistemleri ile tolerans aralığını çok daha hassas yönetebilen sistemler kurulduğunu, üretim hattında manuel olarak yürütülen pek çok alanda otomasyona geçildiğini ifade etti.

“Meskük 100, ziynet 100 ve ziynet 25 en çok tercih edilen altın grupları”

Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Gözübüyük, piyasa talebine göre altın gruplarına yönelimin deÄŸiÅŸtiÄŸini belirterek, “Meskük 100, ziynet 100 ve ziynet 25 en çok tercih edilen altın gruplarıdır.” dedi.

Üretim planlaması ve ürün stoklamasında bu gruplara ilişkin istatistiklerin dikkate alındığını belirten Gözübüyük, şunları kaydetti:

“Bu amaçla, üretim kapasitesini iki katına çıkaracak bir yatırım olan Kartal Altın Ãœretim Hattı tamamlanmış olup test çalışmaları devam etmektedir. Ayrıca piyasanın talep yelpazesi dikkate alınarak altına dayalı diÄŸer enstrümanlar piyasayla buluÅŸturulmaktadır. Buna örnek olarak S1 altın sertifikasını verebiliriz. Darphane Altın Sertifikası, 0,995 saflıkta 15 ton altın ihraç tavanı kapsamında her biri 0,01 gram altını temsil edecek ÅŸekilde vadesiz olarak ihraç edilen ve sahibine Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda yayınlanan Ä°zahname kapsamında fiziki altına dönüşüm imkanı tanıyan, Borsa Ä°stanbul AÅž Pay Piyasası bünyesindeki emtia pazarında ‘ALTIN.S1’ koduyla iÅŸlem gören sermaye piyasası aracıdır.”

Cumhuriyet altınlarının çeşitleri ve gramajları şöyle: