Net sıfır emisyon hedefi hayal mi?

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Söz konusu uyarı, 45 ülkenin imzacısı olduÄŸu Atılım Gündemi’ne iliÅŸkin hazırlanan ilk ilerleme raporunda öne çıktı.

Geçen yıl BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Çerçeve SözleÅŸmesi 26. Taraflar Konferansı’nda (COP26) aralarında BirleÅŸik Krallık, ABD, Avrupa BirliÄŸi, Fransa, Almanya, Hindistan, Türkiye, Japonya, Ä°srail gibi 45 ülke, Atılım Gündemi kapsamında elektrik, karayolu, çelik, hidrojen ve tarım olmak üzere 5 kilit sektörde temiz teknolojileri en uygun fiyatlı, eriÅŸilebilir ve cazip seçenek haline getirmeyi taahhüt etti.

Bu sektörler küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 60’ını oluÅŸturuyor. Paris AnlaÅŸması kapsamında küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırmak için 2030’a kadar ihtiyaç duyulan emisyon azaltımının büyük bir kısmının bu sektörlerde temiz dönüşümü hızlandırarak saÄŸlanabileceÄŸi öngörülüyor.

Atılım Gündemi kapsamında taahhütlerdeki ilerlemeye iliÅŸkin 45 ülke tarafından talep edilen Atılım Gündemi Raporu, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) ve BM Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Ãœst Düzey Åžampiyonları tarafından hazırlandı ve ABD’nin ev sahipliÄŸinde 21-23 Eylül’de düzenlenecek Küresel Temiz Enerji Eylem Forumu öncesinde yayımlandı.

Temiz teknolojilerin yaygınlaşması ve maliyetlerin düşmesi için 25 öneri sunan rapor, temiz teknolojilerin maliyetlerinde düşüş ve kapasite artışları konusunda ilerleme olmasına rağmen, iklim taahhütlerinin yerine getirilebilmesi için çok daha fazla uluslararası iş birliğine ihtiyaç duyulduğu konusunda uyardı.

Yenilenebilir enerjide mevcut yıllık kapasite artışının dört katına ihtiyaç var

Rapora göre, geçen yıl elektrikli araç satışları bir önceki yıla göre iki katına çıkarak 6,6 milyonla rekor kırdı. Buna raÄŸmen, sıfır emisyonlu araçlar 2021’de küresel otomobil satışlarının yaklaşık yüzde 9’unu oluÅŸturdu. Bu oranın 2030’a kadar yüzde 60’a ulaÅŸması ve kamusal ÅŸarj istasyonu altyapısında 10 kat artışla desteklenmesi gerekiyor.

Dünyada yenilenebilir enerji kapasitesi son 10 yılda yüzde 130 artarken, fosil kaynaklarınki yüzde 24 büyüdü.

Küresel yenilenebilir enerji kapasitesinde bu yıl için ise öngörülen yüzde 8’lik artışla 300 gigavat sınırının ilk kez aşılması bekleniyor. Bu kapasite, yaklaşık 225 milyon eve enerji saÄŸlayabilecek seviyede bulunuyor.

Fakat, 2030’a kadar her yıl 630 gigavat güneÅŸ enerjisi ve 30 gigavat rüzgar enerjisi olmak üzere mevcut yıllık artışın dört katı ilave yenilenebilir enerji kapasitesi oluÅŸturulması gerekiyor.

“Temiz enerji dönüşümü iÅŸ birliÄŸiyle daha kolay ve ucuz”

Rapor, acil emisyon azaltımı saÄŸlamanın yanı sıra daha güçlü iÅŸ birliÄŸinin daha hızlı ve ucuz temiz enerji dönüşümü ve istihdam artışı saÄŸlayacağını ortaya koyuyor. Bazı teknoloji maliyetlerinin 2030’a kadar yüzde 18’e kadar düşeceÄŸi öngörülürken, 1,5 derece hedefiyle uyumlu temiz enerji dönüşümünün 2030’da 2019’a göre 85 milyona yakın ek istihdam yaratabileceÄŸi hesaplanıyor.

Tüm bu ilerlemeler için gerekli iş birliği sağlanmazsa net sıfır emisyon hedefinin onlarca yıl gecikme riski ortaya çıkabilir.

IEA BaÅŸkanı Fatih Birol, rapora iliÅŸkin deÄŸerlendirmesinde, baÅŸta geliÅŸmekte olan ülkeler olmak üzere dünyanın yıkıcı sonuçları olan ilk gerçek enerji krizinin ortasında olduÄŸunu belirterek, “Ancak temiz ve sürdürülebilir enerjiye geçiÅŸi hızlandırarak kalıcı enerji güvenliÄŸine ulaÅŸabiliriz. Uluslararası iÅŸ birliÄŸi sayesinde, daha hızlı inovasyon, daha büyük ölçek ekonomileri, yatırım için daha büyük teÅŸvikler, eÅŸit oyun alanları ve toplumun tüm kesimlerinde paylaşılan faydalar sayesinde dönüşümü herkes için daha hızlı, daha ucuz ve daha kolay hale getirebiliriz. Uluslararası iÅŸ birliÄŸi olmadan net sıfır emisyona geçiÅŸ çok daha zor olacak ve on yıllarca gecikebilecektir.” ifadelerini kullandı.

1,5 derece için radikal ve acil önlemler şart

IRENA Direktörü Francesco La Camera ise enerji ve iklim krizinin büyük ölçüde 20. yüzyıl yakıtlarına dayanan bir sistemin zayıflık ve kırılganlıklarını ortaya çıkardığını dile getirdi.

Radikal ve acil önlemler alınmadığı takdirde küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırma şansının ortadan kalkacağına işaret eden La Camera, şunları kaydetti:

“Atılım Gündemi ve ortak raporumuz, COP27 öncesinde daha fazla uluslararası iÅŸ birliÄŸinin iddialı hedefleri artırabileceÄŸi ve ilerlemeyi hızlandırabileceÄŸi yönünde güçlü bir sinyal gönderiyor. Yenilenebilir enerjilere geçiÅŸi ilerletmek, insanlara uygun fiyatlı enerji, istihdam, ekonomik büyüme ve daha temiz bir çevre saÄŸlamak için stratejik bir seçim.”

Hükümet dışı aktörlere çaÄŸrıda bulunan BM Ä°klim Eylemi Ãœst Düzey Åžampiyonu Nigel Topping de sıfır emisyon çözümlerine geçiÅŸi ilerletmek için daha güçlü bir ÅŸekilde iÅŸ birliÄŸi yapılması gerektiÄŸini belirterek, “Bu, kalkınma için olduÄŸu kadar tehlikeli iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin önlenmesi için de elzem. COP27’de temiz teknolojileri uygun fiyatlı ve dünya genelinde ihtiyaç duyan herkes için eriÅŸilebilir kılan kolektif eyleme yönelik Atılım Gündemi taahhüdünün uygulanması için net adımlar atılmalıdır.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Raporda yer alan 25 öneri, yenilenebilir kaynakların payını artırmak için esnek düşük karbonlu güç sistemlerinin ortaya konması, düşük karbonlu enerji ticaretinin artırılması, kömür üreten ülkelerin temiz enerjiye geçiş sürecine yardımcı olmak üzere finansman oluşturulması, kara yolu taşımacılığında net sıfır emisyon için hedef tarihler belirlenmesi, bataryaların geri dönüşümünü artırmaya yönelik araştırmaların hızlandırılması ve hayvancılık ve gübreden kaynaklanan emisyonları azaltmak için tarım teknolojilerine yatırım yapılmasına ilişkin adımlara odaklanıyor.

AA