02 Kasım 2024 itibariyle Covid-19 ile mücadelede aşılanan sayısı kişiye ulaştı.
Küresel piyasalar Orta DoÄŸu’daki çatışmaların daha da ÅŸiddetlenebileceÄŸi ve ABD Merkez Bankasının (Fed) para politikasını daha da sıkılaÅŸtırabileceÄŸine yönelik endiÅŸelerle haftayı negatif bir seyirler tamamlarken piyasalar gelecek hafta Avrupa Merkez Bankasının (ECB) faiz kararına odaklandı.
Dünya genelinde artan jeopolitik riskler varlık fiyatlarını etkilemeyi sürdürürken İsrail-Filistin çatışmasına ilişkin haber akışı, piyasaların yönü üzerinde etkili olmaya devam ediyor.
Ä°srail’in geçen hafta Gazze’deki el-Ehli Baptist Hastanesini bombalaması sonucu 500 kiÅŸi hayatını kaybetti.
ABD BaÅŸkanı Joe Biden’ın Orta DoÄŸu ziyaretinde istenilen verimin alınamadığına yönelik güçlü algı da çatışmaların durmasına yönelik beklentilerin zayıflamasına neden oldu.
İsrail-Filistin çatışmasına ilişkin haber akışı piyasaların yönü üzerinde etkili olmaya devam ediyor.
Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant, Ä°srail ordusunun abluka altındaki Gazze Åžeridi’ne yönelik kara operasyonunun yakın olduÄŸu mesajını verdi. Hamas Siyasi Büro BaÅŸkanı Ä°smail Heniyye ise Ä°srail’in Gazze’ye yönelik süren saldırılarının bölgesel bir savaÅŸa dönüşebileceÄŸi uyarısında bulundu.
ABD basınında yer alan haberlerde ise ABD ve Avrupa hükümetlerinin, Hamas tarafından tutulan rehinelerin serbest bırakılmasını saÄŸlamak amacıyla Katar aracılığıyla yürütülen gizli görüşmelere zaman kazandırmak için Gazze’ye yönelik kara operasyonunu ertelemesi için Ä°srail’e baskı yaptığı aktarıldı.
GeliÅŸmeler, Orta DoÄŸu’daki çatışmaların daha geniÅŸ bir alana yayılabileceÄŸi endiÅŸesiyle risk iÅŸtahının azalmasına neden olurken Fed BaÅŸkanı Jerome Powell’ın açıklamaları da yatırımcı davranışları üzerinde etkili oldu.
Powell, ekonomik büyümenin ve iş gücü talebinin dayanıklılığını gösteren son verileri dikkatle izlediklerini belirterek büyümenin sürekli olarak trendin üzerinde olduğuna veya iş gücü piyasasındaki sıkılığın azalmadığına dair ek kanıtların para politikasının daha da sıkılaştırılmasını gerektirebileceğini ifade etti.
SıkılaÅŸtırmanın hızlı temposu göz önüne alındığında hala anlamlı bir sıkılaÅŸtırma olabileceÄŸine iÅŸaret eden Powell, enflasyonu zaman içinde sürdürülebilir bir ÅŸekilde yüzde 2’ye indirecek kadar kısıtlayıcı bir politika duruÅŸu elde etmeye ve enflasyonun bu hedefe doÄŸru gittiÄŸinden emin olana kadar politikayı kısıtlayıcı tutmaya kararlı olduklarını bildirdi.
Tahvil faizlerindeki yükseliÅŸe de deÄŸinen Powell, “Yüksek tahvil faizlerinin, yüksek enflasyon beklentisi veya beklenen faiz artışı konusundan kaynaklanmadığı görüşündeyim.” dedi. Powell, tahvil faizlerindeki yükseliÅŸin finansal koÅŸulları sıkılaÅŸtırdığını da hatırlattı.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek ay politika faizini deÄŸiÅŸtirmeyeceÄŸine kesin gözüyle bakılırken kasım toplantısından sonraki süreç için belirsizlikler devam ediyor.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in kasım toplantısında politika faizini sabit bırakmasına kesin gözüyle bakılırken Banka’nın aralıkta da yüzde 80 ihtimalle politika faizini deÄŸiÅŸtirmeyeceÄŸi öngörülüyor.
Fed yetkilileri sözle yönlendirmelerine devam ederken, Philadelphia Fed BaÅŸkanı Patrick Harker, Fed’in enflasyonun yeniden hızlanmasına izin veremeyeceÄŸini belirterek, faiz oranlarını sabit tutmayı ve verileri yakından takip etmeyi tercih ettiÄŸini kaydetti.
Richmond Fed BaÅŸkanı Thomas Barkin de ABD’nin ekonomik resesyona girmesi halinde bunun yakın zamandaki diÄŸer sıkıntılı dönemlerden daha hafif olabileceÄŸini bildirdi.
Enflasyonun yolunun henüz net olmadığını ancak enflasyonda belirgin bir ilerleme görüldüğünü dile getiren Barkin, hala ekonominin yavaşladığına dair teyit aradığını söyledi.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, daha fazla faiz artırımının gerekip gerekmeyeceğini söylemek için henüz çok erken olduğunu belirtti. Waller, politika faizinin seyrinde kesin hamleler yapmadan önce bekleyebileceklerine ve ekonominin seyrinin nasıl gelişeceğini görebileceklerine inandığını kaydetti. Verilere dikkatle bakacağını kaydeden Waller, gelecek toplantıda faiz oranlarının sabit tutulmasından yana olduğunun sinyalini verdi.
Christopher Waller, “Ekonominin reel tarafı yumuÅŸarsa daha fazla faiz artırımı için beklemeye daha fazla alanımız olacak ve uzun vadeli faizlerdeki son yükseliÅŸin iÅŸimizin bir kısmını yapmasına izin vereceÄŸiz. Ancak reel ekonominin temel gücünü göstermeye devam etmesi ve enflasyonun istikrar kazanması ya da yeniden hızlanması durumunda, uzun vadeli faiz oranlarında son dönemde görülen artışa raÄŸmen daha fazla politika sıkılaÅŸtırmasına ihtiyaç duyulması muhtemel.” ifadelerini kullandı.
New York Fed BaÅŸkanı John Williams ise enflasyonun bankanın yüzde 2 hedefine geri getirilmesi için faiz oranlarının “bir süre” kısıtlayıcı seviyelerde kalmasının gerekeceÄŸini kaydetti.
Atlanta Fed BaÅŸkanı Raphael Bostic, faiz indirimlerinin 2024 yılına kadar gerçekleÅŸeceÄŸini öngörmediÄŸini belirtti. Ekonominin hala büyük bir ivmeye sahip olduÄŸuna ve enflasyonun yavaÅŸ yavaÅŸ düşeceÄŸine iÅŸaret eden Bostic, Fed’in temkinli, sabırlı ve kararlı olması gerekeceÄŸini vurguladı.
Cleveland Fed BaÅŸkanı Loretta Mester ise ekonominin beklendiÄŸi gibi geliÅŸirse Fed’in agresif sıkılaÅŸma politikasını tamamlamaya yakın olduÄŸunu belirtti.
Mester, “Bir sonraki toplantımızda alınan karar ne olursa olsun, eÄŸer ekonomi beklendiÄŸi gibi geliÅŸirse benim görüşüme göre, muhtemelen faiz oranlarını tutma noktasına yakın veya bu noktadayız.” ifadelerini kullandı.
Öte yandan, Fed’in “Bej Kitap” raporunda ise eylülden bu yana ekonomik faaliyette “çok az” deÄŸiÅŸiklik olduÄŸu, iÅŸ gücü piyasasındaki sıkılığın ülke genelinde gevÅŸemeye ve fiyatların genel olarak ılımlı hızla artmaya devam ettiÄŸi bildirildi.
Fed, Amerikan finansal sistemindeki mevcut duruma iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerin yer aldığı Finansal Ä°stikrar Raporu’nun ekim sayısını yayımladı.
Raporda, küresel jeopolitik gerilimlerin kötüleşmesinin, küresel piyasalara geniş çapta olumsuz etkisinin olabileceği aktarıldı.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸu Fitch Ratings, jeopolitik riskler nedeniyle Ä°srail’in “A+” olan kredi notunu negatif izlemeye aldı. Fitch, Ä°srail-Filistin çatışmasının bölgedeki diÄŸer aktörleri de içerecek ÅŸekilde tırmanmasının not indirimiyle sonuçlanabileceÄŸi konusunda uyardı.
Moody’s ise Ä°srail’in “A1” olan kredi notunu olası bir düşüş için incelemeye aldığını bildirdi.
ABD’de, ekonominin gücünü koruduÄŸuna iÅŸaret eden verilerin ardından Fed’in faiz oranlarını daha uzun süre yüksek tutacağına iliÅŸkin beklentiler güçlenirken tahvil faizleri yükseliÅŸe geçti.
Analistler, Fed’in attığı adımlara karşın ekonomik aktivitede istenilen yavaÅŸlamanın saÄŸlanamadığını ve enflasyon tehdidinin hala endiÅŸe kaynağı olmaya devam ettiÄŸini kaydederek bu durumun tahvil piyasalarında satış baskısını artırdığını dile getirdi.
Bu geliÅŸmelerle, yüzde 4,99’la 19 Temmuz 2007’den bu yana en yüksek seviyeyi gören ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yaklaşık 31 baz puan artışla 4,93’ten tamamladı.
Geçen hafta 1.997 dolarla mayıs ayından bu yana en yüksek seviyeyi test eden altının ons fiyatı da haftayı yüzde 2,5 artışla 1.981 dolardan tamamladı. Orta DoÄŸu’daki çatışmaların daha da ÅŸiddetlenebileceÄŸi endiÅŸesiyle Fed BaÅŸkanı Jerome Powell’ın yaptığı “ÅŸahin” tonlu sözle yönlendirmelerine raÄŸmen güvenli liman olarak nitelendirilen altına talebin güçlü kalmaya devam etti.
İsrail-Filistin çatışmasının petrol arzını etkileyebileceğine yönelik korkuların artmasıyla Brent petrolün varil fiyatı, haftayı yüzde 1,4 artışla 91,3 dolardan tamamladı.
Öte yandan ABD yönetimi, Venezuela’da hükümetin muhalefet ile seçimlerin 2024’te yapılması konusunda anlaÅŸmaya varmasının ardından ülkenin petrol, doÄŸal gaz ve altın sektörlerine yönelik uyguladığı bazı yaptırımları askıya aldı.
New York borsası ABD’de açıklanan makroekonomik verilerin faiz oranlarının daha uzun süre yüksek tutulacağına dair beklentileri güçlendirmesiyle haftayı negatif tamamladı.
ABD’de açıklanan perakende satışlar beklentilerin üzerinde gerçekleÅŸirken enflasyon endiÅŸeleri de güçlü kalmaya devam ediyor. Ãœlkede perakende satışlar, eylülde aylık bazda yüzde 0,7 artışla 704,9 milyar dolar oldu. ABD’de sanayi üretimi, eylülde aylık bazda yüzde 0,3 artarak beklentilerin üzerinde gerçekleÅŸti. Kapasite kullanım oranı, 0,2 puan yükselerek 79,7’ye çıktı.
Ãœlkede konut inÅŸaatını eylülde toparlandığı görüldü. Buna göre, ABD’de aÄŸustosta 3 yılın en düşük seviyesine gerileyen konut baÅŸlangıçları, eylülde yüzde 7 artarken inÅŸaat izinleri aynı dönemde beklenenden az düştü. Ekonominin gücünü koruduÄŸuna iÅŸaret eden verilerin ardından Fed’in faiz oranlarını daha uzun süre yüksek tutacağına iliÅŸkin beklentiler güçlendi.
Ayrıca, ABD’de ilk kez iÅŸsizlik maaşı baÅŸvurusunda bulunanların sayısı, geçen hafta 198 bin ile piyasa beklentilerinin altında kalırken ocak ayından bu yana en düşük deÄŸer kaydedildi.
Analistler, iÅŸ gücü piyasasının sıkı kalmaya devam ettiÄŸini gösteren iÅŸsizlik maaşı baÅŸvurularına iliÅŸkin verilerin, Fed’in agresif sıkılaÅŸma döngüsüne karşı piyasada dirence iÅŸaret ettiÄŸini ve faiz oranlarını yüksek tutmak için bankaya alan saÄŸladığını belirtti.
ABD’de ekimde eksi 9 ile beklentilerin altında gerçekleÅŸen Philadelphia Fed Ä°malat Endeksi de sektördeki daralmanın devam ettiÄŸine iÅŸaret etti.
Ãœlkede ikinci el konut satışları ise eylülde yüzde 2 azalarak Ekim 2010’dan bu yana en düşük seviyeye geriledi.
Ãœlkede devam eden bilanço sezonunda hisse bazlı oynaklık artarken ülkenin büyük bankalarından Morgan Stanley’nin yılın üçüncü çeyreÄŸindeki net karı, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yaklaşık yüzde 9 azalarak 2,4 milyar dolara geriledi.
ABD’li elektrikli otomobil üreticisi Tesla’nın karı, dünya genelinde otomobil fiyatlarında yaptığı indirimlerin etkisiyle üçüncü çeyrekte, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 44 düştü.
Bank of America’nın beklentilerin üzerinde kar açıklarken küresel internet televizyon ağı Netflix’in abone sayısı, bu yılın üçüncü çeyreÄŸinde 8,8 milyon arttı.
Goldman Sachs’ın bu yılın üçüncü çeyreÄŸindeki geliri ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1 azalışla 11,8 milyar dolara indi.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta, New York borsasında haftayı Nasdaq endeksi yüzde 3,16, S&P 500 endeksi yüzde 2,38, Dow Jones endeksi ise yüzde 1,61 düşüşle tamamladı.
23 Ekim ile başlayan haftada pazartesi Chicago Ulusal Aktivite Endeksi, salı imalat sanayi ve hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), çarşamba yeni konut satışları, perşembe büyüme, haftalık işsizlik başvuruları, dayanıklı mal siparişleri, toptan stoklar, cuma Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi, kişisel gelir ve harcamalar takip edilecek.
Avrupa borsalarında da geçen hafta satış ağırlıklı bir seyir öne çıktı.
Avrupa borsalarında Orta DoÄŸu’daki geliÅŸmeler yakından takip ediliyor. Analistler, piyasaların ECB’nin açıklayacağı faiz kararına odaklandığını söyledi.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda ECB’nin gelecek ayki toplantıda politika faizini deÄŸiÅŸtirmeyeceÄŸine kesin gözüyle bakılıyor.
Artan petrol fiyatlarının ECB’nin enflasyonla mücadeleyi sekteye uÄŸratabileceÄŸi endiÅŸesi varlık fiyatları üzerinde etkili oluyor.
ECB BaÅŸekonomisti Philip Lane, gerekmesi halinde bankanın ek önlemler almaktan çekinmeyeceÄŸini belirtirken analistler, Ä°srail-Filistin çatışması nedeniyle yükselen petrol ve doÄŸal gaz fiyatlarının ECB’nin enflasyonla mücadelesini zorlaÅŸtırdığını hatırlattı.
Avrupa basınında çıkan haberlerde, ECB BaÅŸkanı Christine Lagarde’nin, Avro Bölgesi maliye bakanları ile yaptığı toplantıda, enflasyonist etkiler nedeniyle petrol fiyatlarını yakından izlediklerini söylediÄŸi anımsatıldı.
ECB üyesi Robert Holzmann enflasyon konusunda henüz yeterince yol almadıklarının altını çizerken ECB, bankalara gayrimenkul sektörüne daha fazla dikkat etmeleri gerektiğini bildirdi.
Analistler, söz konusu geliÅŸmelere karşın para piyasalarında ECB’nin politika faizini daha fazla artırmasının öngörülmediÄŸini ancak faiz artırım ihtimalinin yeniden fiyatlamalara dahil olmaya baÅŸladığını kaydetti.
Açıklanan makroekonomik veriler ve yükselen emtia fiyatları para piyasalarındaki fiyatlamaları etkilemeyi sürdürüyor. Öte yandan Ä°ngiltere’de bugün açıklanan verilere göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÃœFE) eylülde aylık yüzde 0,5 ve yıllık yüzde 6,7 artışla beklentileri aÅŸtı.
Avro Bölgesi’nde TÃœFE, eylülde bir önceki aya göre ise yüzde 0,3, yıllık ise yüzde 4,3 arttı.
Avro Bölgesi’nde ZEW Güven Endeksi, bu yılın ekim ayında eksi 8 seviyesinde olan beklentiyi aÅŸarak 2,3’e yükseldi.
Bölgede bir önceki ayda (eylül) endeks eksi 8,9 olarak kaydedilmişti.
Öte yandan Ä°ngiltere’de, artan enflasyonun neden olduÄŸu endiÅŸelerin ardından 30 yıllık tahvil faizleri, son 25 yılın zirve seviyesine ulaÅŸtı.
Ãœlkede çarÅŸamba günü açıklanan enflasyon verisinin ardından 30 yıllık tahvil faizi, bugün yüzde 5,163’e ulaÅŸarak 1998’in eylül ayından bu yana en yüksek seviyesini gördü.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸu Moody’s, Ä°ngiltere’nin kredi notunu “Aa3” olarak teyit ederken not görünümünü “negatif”ten “duraÄŸan”a çevirdi.
Söz konusu geliÅŸmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi de yüzde 2,56, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,67, Ä°talya’da MIB 30 endeksi yüzde 2,29 ve Ä°ngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 2,60 azalış kaydetti.
Gelecek hafta, pazartesi Avro Bölgesi’nde tüketici güven endeksi, salı Avro Bölgesi’nde, Almanya’da ve Ä°ngiltere’de imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI, çarÅŸamba Almanya’da Ifo iÅŸ dünyası güven endeksi, perÅŸembe ECB’nin faiz kararı takip edilecek.
Asya piyasalarında, geçen hafta satış ağırlıklı bir seyir öne çıktı.
ABD ve Avrupa borsalarındaki düşüş Asya piyasalarına da taşınırken Çin hükümetinin ekonomiye rekor seviyede likidite saÄŸlaması satış baskısını azaltamadı. Analistler, Çin’de gayrimenkul sektöründe devam eden sıkıntıların risk iÅŸtahını oldukça olumsuz etkilediÄŸini belirterek dünya genelinde artan tahvil faizlerinin de pay piyasalarının baskılanmasında önemli rol oynadığını bildirdi.
Çin’in beklentilerin üzerindeki büyüme verileri de risk iÅŸtahının artmasına yardımcı olmadı. Ekonomi, yılın üçüncü çeyreÄŸinde 2022’nin aynı dönemine göre yüzde 4,9 büyüyerek yüzde 4,5’lik beklentileri geride bırakırken ülkede sanayi üretimi de eylülde yıllık bazda yüzde 4,5 ve perakende satışlar yüzde 5,5 artarak öngörüleri aÅŸtı. Analistler, söz konusu verilere karşın Çin ekonomisine iliÅŸkin endiÅŸelerin varlığını koruduÄŸunu, bu durumun piyasalarda satış baskısını desteklediÄŸini ifade etti.
Çin’de gayrimenkul sektörünün sıkıntıları piyasaları etkilemeyi sürdürürken ülkenin bu alandaki en büyük oyuncusu Country Garden’a iliÅŸkin haber akışı yatırımcıların odağında bulunmaya devam ediyor.
Çin Merkez Bankası (PBoC) ayrıca 1 ve 5 yıllık borçlanma faizini sırasıyla yüzde 3,45 ve 4,20’de sabit bıraktı.
Japonya’da açıklanan verilere göre TÃœFE eylülde yüzde 3 artışla beklentilere paralel gerçekleÅŸirken çekirdek TÃœFE yüzde 2,8 yükseliÅŸle öngörüleri geride bıraktı. Ãœlkede dış ticaret dengesi beklentilerin aksine 62 milyar yen fazla verdi.
Güney Kore Merkez Bankası üst üste 6’ncı toplantıda da politika faizini deÄŸiÅŸtirmeyerek yüzde 3,5’te sabit bıraktı.
Söz konusu geliÅŸmelerle haftalık bazda Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 3,60, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 3,30, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 3,27, Çin’de Åžanghay bileÅŸik endeksi yüzde 3,40 deÄŸer kaybetti.
Gelecek hafta Japonya’da Tokyo TÃœFE takip edilecek.
Yurt içinde geçen hafta Borsa Ä°stanbul’da BIST 100 endeksi yüzde 7,43 deÄŸer kaybederek 7.510,68 puandan tamamladı.
Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,68 üzerinde 27,9879’dan tamamladı.
Gelecek hafta pazartesi tüketici güven endeksi, çarşamba reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında açıklayacağı faiz kararı takip edilecek.
TCMB PPK toplantısına iliÅŸkin AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının (politika faizi) 500 baz puan artırılarak yüzde 35’e çekileceÄŸini tahmin ediyor.
Ekonomistlerin yıl sonu politika faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 40 oldu.
AA
Bitcoin 30 bin doları test etti
Bakanlıktan ‘kuÅŸ gribi’ açıklaması
Çakar lamba kullanımında cezalar artırılacak
456 bin hektarda arazi toplulaştırması yapılacak
Piyasaların gözü ABD’nin BaÅŸkanlık seçimlerinde
18 ilaç geri ödeme listesine alındı
Ä°stanbul Maratonu’na yabancı atlet damgası
Trmup mı Harris mi?
Ä°stanbul’un bazı kesimlerinde sis etkili oldu
“Ä°srail ile ticarete yönelik gümrük sistemi tamamen kapalı”
Ä°hracatta yeni rekor
Bakanlıktan ‘kuÅŸ gribi’ açıklaması
Çakar lamba kullanımında cezalar artırılacak
456 bin hektarda arazi toplulaştırması yapılacak
Piyasaların gözü ABD’nin BaÅŸkanlık seçimlerinde
18 ilaç geri ödeme listesine alındı
Ä°stanbul Maratonu’na yabancı atlet damgası
Trmup mı Harris mi?
Ä°stanbul’un bazı kesimlerinde sis etkili oldu
“Ä°srail ile ticarete yönelik gümrük sistemi tamamen kapalı”
Ä°hracatta yeni rekor