24 Aralık 2024 itibariyle Covid-19 ile mücadelede aşılanan sayısı kişiye ulaştı.
İstanbul Medipol Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Doğan, çip krizinin her ne kadar otomotiv endüstrisi gibi spesifik alanlarda daha yoğun hissedilse de aslında oto endüstriden akıllı telefonlara, oyun konsollarından elektrik enerjisi çeviricilerine kadar tüm elektronik alanlarda etkili olduğunu söyledi.
Krizin, sadece spesifik bir ürün gamı veya elektronik alan ile sınırlı olmadığını belirten DoÄŸan, “Oto endüstrisinde daha fazla hissedilmesinin temel sebebi pandemi baÅŸlangıcında araba üreticilerinin talebin azalacağını düşünerek sipariÅŸleri azaltması ve iptal etmesi sonucu üretimin yavaÅŸlaması ancak gerçek hayatta talebin yüksek kalmasıdır. Çip krizinin son kullanıcıya en belirgin etkisi, arz talep dengesinin bozulması nedeniyle fiyatların artacak olmasıdır ve bu artış çoktan baÅŸlamıştır. Bunun yanı sıra ürünlerin bulunmaması veya uzun tedarik süreleri gibi sonuçlar oluÅŸacaktır. Firmalar, ürünlerinin daha geliÅŸmiÅŸ versiyonlarını geciktirmekte, envanterlerinde bulunan ürünler ve çipler ile idare edecektir.” diye konuÅŸtu.
Çip krizinin birçok sebebi bulunduğuna işaret eden Doğan, bu önemli nedenlerden bir tanesinin, salgından dolayı evden çalışmanın yaygınlaşması ve bunun sağlanabilmesi için bilgisayar ve diğer tüketici elektroniği çözümlerinin daha çok talep edilmesi olduğunu belirtti.
ABD ve Çin arasında yaÅŸanan anlaÅŸmazlıklara da deÄŸinen DoÄŸan, “ABD ve Çin arasındaki politik kriz ve ABD’nin SMIC gibi Çin menÅŸeli üreticileri yasaklaması nedeniyle TSMC ve Samsung gibi Tayvan ve Güney Kore üreticilerine yönelme ve bu üreticilerin halihazırda doluluklarının yüksek olması arzın talebi karşılayamamasına neden olmuÅŸtur. Aynı politik sebeplerden Çin bazlı teknoloji firmaları, yasaklar baÅŸlamadan taleplerini artırmış ve çip envanterlerini doldurmaya çalışmıştır. Bu da yine çip arzının talebi karşılayamamasını saÄŸlamıştır. Son yıllarda Tayvan’da olan kuraklık ve çip üretiminde çok fazla miktarda su kullanılması da üretimin yavaÅŸlamasına sebep olmuÅŸtur.” ifadelerini kullandı.
Doç. Dr. Hakan Doğan, çip krizinin çözülmesi için söz konusu sebeplerin ortadan kalkmasının yanı sıra arzı karşılamak için yeni yatırımların yapılması gerektiğini belirterek, bu sebeplerin birçoğunun 1-2 yıl gibi bir zaman diliminde çözüleceğini söyledi.
Yeni yatırımların baÅŸladığını ifade eden DoÄŸan, Intel’in, 20 milyar dolar harcayarak iki üretim tesisi yapmayı planladığını ve yatırıma baÅŸladığını anlattı. DoÄŸan, “Bu kriz doÄŸru planlama ile çözülecektir. Tek sorun, ne kadar kısa sürede bu çözümün olgunlaÅŸacağıdır. Çip krizi, teknoloji firmalarını krize sokmaktan çok talep patlaması sayesinde önlerini açacaktır. Ayrıca bu, sektörün ne kadar önemli ve önünün açık olduÄŸunun kanıtıdır.” dedi.
Çip krizinin akademik bilim dünyasına etkisinin dolaylı yoldan olabileceÄŸine dikkati çeken DoÄŸan, “Akademik çalışmalarda, seri üretimden çok prototip üretimi veya fikrin kanıtlanması asıl olduÄŸu için küçük sayılarda üretimler yapılmaktadır, bu yönden etki az olacaktır. Ancak akademik çalışmalarda firmaların katkısı ve desteÄŸi büyük olduÄŸundan firma gelir giderlerinde oluÅŸan dalgalanmalar akademik faaliyetlere yansıyabilecektir.” diye konuÅŸtu.
Küresel Kovid-19 salgını nedeniyle çip arz-talep dengesindeki deÄŸiÅŸim ve çiplerin ham maddesi olan silisyumun en büyük üreticisi olan Çin’de yaÅŸanan kuraklık, teknoloji ile ilgili birçok sektörde çip krizini gündeme getirmiÅŸti.
ABD’li danışmanlık firması AlixPartners’ın son verilerine göre, çip krizinin otomotiv sektöründe neden olacağı hasarın bu yıl için 110 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor. Araç üretiminde çip krizinden kaynaklı yaklaşık 4 milyonluk bir kayıp yaÅŸanacağı da belirtiliyor.
Brent petrolün varili 71,36 dolar
Ticari kredilerde kısıtlamalar kaldırılmalı
MTV’ye ne kadar zam yapılacak?
Helikopter kazası kurbanlarına veda
Yavru goril kaçakçıların elinden kurtarıldı
Ä°ÅŸte 2024 yılının “Kelimesi”
Çarşı’ davasında tüm sanıklara beraat
Otomobil devleri birleÅŸiyor
Eski tip kimlikle tapuda işlem yapılamayacak
İdari para cezaları yılbaşından itibaren artırılacak
Dikkat! Kartınız bloke olacak Bu şifreler artık yasak
Ticari kredilerde kısıtlamalar kaldırılmalı
MTV’ye ne kadar zam yapılacak?
Helikopter kazası kurbanlarına veda
Yavru goril kaçakçıların elinden kurtarıldı
Ä°ÅŸte 2024 yılının “Kelimesi”
Çarşı’ davasında tüm sanıklara beraat
Otomobil devleri birleÅŸiyor
Eski tip kimlikle tapuda işlem yapılamayacak
İdari para cezaları yılbaşından itibaren artırılacak
Dikkat! Kartınız bloke olacak Bu şifreler artık yasak