Depreme karşı dayanıklı konutlar için çelik ve ahşap önerisi

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Son asrın büyük felaketleri arasında yer alan 17 AÄŸustos 1999’daki Marmara Depremi’nin üzerinden 25 yıl geçti, ülke genelindeki riskli konut sayısının korkutucu büyüklüğü dikkati çekmeye devam ediyor.

Geçen yıl meydana gelen KahramanmaraÅŸ merkezli depremler, Türkiye’deki konutların malzeme yetersizliÄŸini bir kez daha ortaya koyarken kalitesiz beton ve demir ile yanlış mühendislik uygulamalarının büyük facialara yol açtığı görülüyor.

Uzmanlar, kısa ömürlü olması, karbon salımına yol açması, geri dönüştürülememesi ve deprem sırasında büyük kayıplara yol açması gibi sebeplerle betonun ciddi zararlarının bulunduğunu belirterek, depremleri daha az hasarla atlatmak için çelik ve ahşap gibi alternatif ürünlere yönelmek gerektiğini bildirdi.

“Depreme karşı güvenli mekanlar için çelik yapılar ÅŸart”

Türk Yapısal Çelik DerneÄŸi Yönetim Kurulu BaÅŸkan Yardımcısı Melih ÅžimÅŸek, AA muhabirine, dünyada bilinen tüm depremlerde çelik yapıların diÄŸerlerine göre çok daha az hasar aldığına dikkati çekerek, Türkiye’deki yapıların çok azının çelikten oluÅŸtuÄŸunu söyledi.

En son yaÅŸanan KahramanmaraÅŸ merkezli depremlerden etkilenen binaların sadece yüzde 2,4’ünün çelik olduÄŸunu ve bu yapılardan herhangi birinin göçüp can kaybına sebep olmadığını dile getiren ÅžimÅŸek, “Maalesef ülke genelindeki çelik yapıların oranı betonarme binalara göre çok düşük, sadece yüzde 5. Bunun da büyük kısmı fabrika gibi endüstriyel yapılardan oluÅŸuyor.” dedi.

Şimşek, çelik yapıların geleneksel binalara göre iki kat daha hızlı inşa edilebildiğini kaydederek, çelik yapıların depreme neden daha dayanıklı olduğuna ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:

“Öncelikle deprem, binaları ağırlıkları nispetinde etkiler. Yapı toplam ağırlığı ne kadar fazla ise deprem kuvveti de o kadar çok olacaktır. Bu sebeple deprem kuÅŸağındaki yapıların mümkün olduÄŸunca hafif malzemelerle inÅŸa edilmesi gerekir. Dünyada geliÅŸmiÅŸ ve deprem coÄŸrafyasında bulunan ülkelerin tercih ettiÄŸi malzeme çeliktir. Çelik yapılar, özellikle betonarme yapılara göre, 7-10 kat daha hafiftir ve depreme karşı 7-8 kat daha dayanıklıdır. Ayrıca çelik taşıyıcılı yapılar, endüstriyel ortamda yüzde 100 denetimle üretildiklerinden insan hatalarına karşı çok daha fazla güvenilirdir. Denetlenmeleri, çok daha kolay ve mümkündür. Çelik yapılar geleneksel yapılara göre çok daha esnektir. Bu da deprem sırasında büyük önem arz eder.”

Melih Şimşek, çelik yapı sistemlerinde taşıyıcı iskeletlerin fabrikalarda, iklim koşullarından bağımsız ve endüstriyel yöntemlerle üretildiğini belirterek, bu durumun yapının tamamlanma süresini en az yüzde 50 kısalttığını bildirdi.

“Kentsel dönüşümde betona alternatif malzeme kullanımı desteklenmeli”

Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı (KENTSEV) Başkan Vekili Haldun Ersen de küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliğinin yol açtığı olumsuzluklara değinerek, karbon salımının yükselmesinin iklim değişikliğini meydana getiren en önemli sorunlardan olduğunu söyledi.

Son yıllarda en büyük iki problemin depremler ve küresel ısınma olduÄŸunu dile getiren Ersen, “Bu iki büyük sorunda da beton öne çıkıyor. Birincisi, betonarme yapılar karbon salımına yol açması nedeniyle küresel iklim deÄŸiÅŸikliÄŸine negatif etki ediyor. Depremlerde ise en büyük zararı doÄŸru uygulamaların olmadığı betonarme yapılar görüyor. Bu durum bize betona alternatif ürün kullanımının önemini gösteriyor.” diye konuÅŸtu.

Ersen, konutlarda ve binalarda sürdürülebilir ve karbon salımı düşük malzemelerin kullanılması gerektiğini vurgulayarak, burada çelik yapıların öne çıktığını anlattı.

Kentsel dönüşümde de bu konunun öncelikli olması gerektiÄŸinin altını çizen Ersen, “Kentsel dönüşümde, kamu binalarında ve yeni yapılan konutlarda çelik gibi betona alternatif malzemelerin kullanılması desteklenmeli.” ifadesini kullandı.

Ersen, özellikle kentsel dönüşümde çelik yapılara ağırlık verilmesinin üretimin hızını artıracağını sözlerine ekledi.

“Çelik, taÅŸ ve ahÅŸap yapıları önceliklendirmeliyiz”

Helmann Holding Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Selman Özgün de son yıllarda Türkiye’deki konut üretiminin ve mimarinin artık tekdüze haline geldiÄŸini belirterek, ÅŸehirler ve üreticiler deÄŸiÅŸse de betonun deÄŸiÅŸmediÄŸini söyledi.

Halihazırda Türkiye’de 6 milyonu aÅŸkın konutun dönüştürülmesi gerektiÄŸini dile getiren Özgün, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bunların hemen hepsi betonarme yapılar. Zamanla diÄŸer konutların da kentsel dönüşüme girmesi gerekecek. Neden? Çünkü uzmanların büyük kısmı betona 60 yıl ömür biçiyor. Sürekli yıkıp yaparak nereye kadar gidebiliriz. Bu gidiÅŸle topraklarımızın uçsuz bucaksız bir moloz çöp döküm sahasına dönüşme ihtimali var. Bakın yüzlerce yıl önce yapılmış taÅŸ ve ahÅŸap binalar hala ayaktayken hiçbir betonarme bina geleceÄŸe miras kalamayacak. Betonun kısa ömürlü olması ve geri dönüştürülememesi gibi problemlerinin yanı sıra bir de deprem gerçeÄŸiyle yüzleÅŸtik. Öte yandan her yıl milyarlarca dolarlık milli servetimiz de çöp oluyor. Bu nedenlerle betona alternatif ürünlere odaklanmalı, çelik, taÅŸ ve ahÅŸap yapıları önceliklendirmeliyiz.”

Özgün, diğer inşaat malzemeleri ile karşılaştırıldığında en az ömürlü malzemenin beton olduğunu kaydederek, çelik ve ahşabın betona göre çok daha esnek olduğunu bildirdi.

Ahşap yapıların aynı yönde hareket edebildiğinden depreme karşı daha yüksek bir direnç gösterebildiğini anlatan Özün, betona göre çok daha hafif ve sağlam olduğunu söyledi.

“Hızlı ve ekonomik çözümler gelecek yıllarda daha fazla öne çıkacak”

Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt da son yıllarda çelik evlere doğru yöneliş olduğunu belirterek, konut üretiminde hızlı ve ekonomik çözümlerin gelecek yıllarda daha fazla öne çıkacağını ifade etti.

Sektördeki dijital gelişmelere değinen Özyurt, inşaat atıklarıyla değerli bir kaynak yaratma trendinin bazı ülkelerde öne çıkmaya başladığını söyledi.

AA