Diyanet’ten deniz ürünleri açıklaması

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanı Prof. Dr. Abdurrahman Haçkalı, sosyal medyadaki deniz ürünleri fetvası  tartışmalarına ilişkin açıklama yaptı.

“Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığımızın, bu ürünlerin haram olduÄŸuna dair bir kararı bulunmamaktadır” diyen Haçkalı, ÅŸunları söyledi:

“ÖrneÄŸin Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı Din Ä°ÅŸleri Yüksek Kurulunun yayımlamış olduÄŸu ‘Fetvalar’ adlı eserde, haram olduÄŸu hususunda ittifak bulunan yiyecekler sayılmış olup, bunlar arasında deniz ürünleri sayılmamıştır.”

Haçkalı, tartışmaya konu olan kısa fetvada sadece mezheplerin görüşlerine atıfta bulunulduğunu söyledi.

KUR’AN-I KERÄ°M’DEKÄ° HÃœKÃœMLER
“Allah’ın yiyecek olarak haram kılınan hayvanlarla ilgili Kur’an-ı Kerim’deki hükümlerini paylaÅŸan Haçkalı, ÅŸunları kaydetti:

“Bakara Suresi’nin 173. ayetinde ‘Allah size murdar eti (leÅŸ), kanı, domuz etini ve Allah’tan baÅŸkası adına kesilmiÅŸ olanı haram kıldı.’ deniliyor. Bunun yanında En’am Suresi 145. ayet-i kerimede de aynı ÅŸeyler niteliklerine atıfta bulunularak sayılmıştır. Bunların yanında Kur’an-ı Kerim’de deniz avlarının helal kılındığı ayrıca ifade edilmiÅŸtir, ‘Size ve yolculara geçimlik olmak üzere deniz avı ve yiyeceÄŸi helal kılındı.’

Kur’an-ı Kerim’de, Hazreti Muhammed’in helal ve haramları açıklama-bildirme hususundaki göreviyle ilgili olarak A’raf Suresinin 157. ayetinde şöyle bir ifade kullanılmıştır: Peygamber onlara iyiliÄŸi emreder ve onları kötülükten sakındırır, yine onlara temiz olan ÅŸeyleri helal ve pis olan ÅŸeyleri de haram kılar.”
HAZRETÄ° MUHAMMED’Ä°N AÇIKLAMALARI
Haçkalı, Hazreti Muhammed’in yenmesi helal ve haram olan hayvanlarla ilgili açıklamalarının bulunduÄŸunu anımsatarak, ÅŸu ifadeleri kullandı:
“Yapılan bir rivayette ÅŸunlar ifade edilmektedir: ‘Resulullah sallallahu aleyhivesellem, azı diÅŸi bulunan yırtıcı hayvanların ve pençesiyle avlanan yırtıcı kuÅŸların etlerinin yenmesini yasaklamıştır.’ Bunun yanında pis ve iÄŸrenç olmaları nedeniyle bazı hayvanların yenmesini yasakladığı da bilinmektedir. Hazreti Muhammed, deniz ürünleriyle ilgili olarak ise ‘Denizin suyu temiz, ölüsü helaldir.’ buyurmuÅŸtur.”
“FARKLI HÃœKÃœMLER ÇIKTI”Ä°slam alimlerinin Kur’an ve hadislerde belirtilen hüküm ve ilkeler ışığında hangi hayvanların etinin helal veya haram olduÄŸunu belirlemeye çalıştıklarını anlatan Haçkalı, kara ve deniz hayvanları hakkında gerek Kur’an-ı Kerim gerekse hadis-i ÅŸeriflerde bazıları dışındaki diÄŸer bütün türlerin isim olarak zikredilmemesi dolayısıyla farklı hükümlerin ortaya çıktığını vurguladı.

“DENÄ°ZÄ°N SUYU TEMÄ°Z, ÖLÃœSÃœ HELAL”
Bütün alimlere göre balık türlerinin helal olduğunu ve Hanefi alimler tarafından balık dışındaki ürünlerin helal kabul edilmediğini bildiren Haçkalı, diğer mezheplerin konuya ilişkin görüşleriyle ilgili şunları paylaştı:
“Maliki, Åžafii ve Hanbeli alimleri ise Maide Suresi’nin 96. ayetindeki ‘deniz avı’ ifadesinin kapsamlı oluÅŸunu ve Hazreti Peygamber’in ‘Denizin suyu temiz, ölüsü helaldir’ ifadesine dayanarak, deniz ürünlerinin yenilmesi hususunda oldukça geniÅŸ bir yaklaşım ortaya koymuÅŸlardır. Maliki ve Hanbeli alimlere göre, deniz hayvanları prensip olarak helaldir. Ancak timsah gibi yırtıcı hayvanlar helal deÄŸildir. Åžafii mezhebinde ise aslen suda yaÅŸadığı halde karada da yaÅŸayabilen kurbaÄŸa, yengeç, kaplumbaÄŸa ve su yılanı gibi hayvanlar habis ve zararlı oldukları için helal deÄŸildir. Bunların dışında kalan midye, kalamar, ıstakoz, karides gibi deniz ürünlerinin yenmesi ise helaldir.

Ä°SMÄ° VERÄ°LEN SADECE DOMUZ
Domuz gibi ismi belirtilerek yasaklananların yanında diğer hayvanlar için ilke ve ölçüler konulmakla yetinildiğini söyleyen Haçkalı, şunları kaydetti:

“Bu nedenle yenmesinin haram olduÄŸu hususunda ittifak edilen hayvanlar oldukça sınırlıdır. Ayrıca saÄŸlığa zararlı maddelerin tüketilmemesi Ä°slam’ın genel ilkelerinden kabul edilmiÅŸtir. Bunun dışında, hakkında açık hüküm bulunmayan maddelerin hükmü hususunda alimler, yukarıda verildiÄŸi gibi, ihtilaf etmiÅŸlerdir. Aslında bu tür ihtilaflar meselelerin daha iyi anlaşılmasına katkı sunduÄŸu gibi mükellefler için uygulamada kolaylık da saÄŸlamaktadır. Bu baÄŸlamda alimlerin çoÄŸuna göre, belirtilen ÅŸekliyle, deniz ürünlerinin üretimi ve tüketiminin helal olduÄŸu söylenebilir.”

AA