Dünya sporunun unutulmaz ismi: “Cep Herkülü” Naim SüleymanoÄŸlu

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Bulgaristan’ın Kırcaali kentinin Ahatlı köyünde 23 Ocak 1967’de dünyaya gelen Naim SüleymanoÄŸlu, haltere baÅŸlamasıyla ilgili bir ifadesinde “9 yaşındayken halter antrenörüm Hilmi (Pekünlü) hoca beni keÅŸfetti, böylece haltere baÅŸladım. O zamanlar Bulgaristan’dan dünya ve olimpiyat ÅŸampiyonu sporcular çıkıyordu, ben de ÅŸampiyon olmak istedim.” demiÅŸti.

Sadece sporcu olarak deÄŸil, Bulgaristan’daki Türklerin gördüğü zulmü dünyaya duyurmasıyla tarihe geçen Naim SüleymanoÄŸlu, 14 yaşındayken Bulgaristan’da gençler ve yıldızlar ÅŸampiyonu oldu. 15 yaşındayken 1982’de Brezilya’da düzenlenen Gençler Dünya Åžampiyonası’nda ilk dünya ÅŸampiyonluÄŸunu elde eden SüleymanoÄŸlu, “En genç dünya rekortmeni” ünvanına ulaÅŸtı.

1983’te Büyükler Dünya Halter Åžampiyonası’nda birinci olan Naim SüleymanoÄŸlu, 1983-1986 yılları arasında gençlerde 13, büyüklerde 50 rekor kırdı, 1984, 1985 ve 1986’da dünyada yılın haltercisi seçildi.

ABD’de 1983’te gerçekleÅŸtirilen “Rekortmenlerin Turnuvası”na katılan Naim SüleymanoÄŸlu, burada dünya rekorunu kırmasıyla kendisine ABD tarafından “Cep Herkülü” lakabı layık görüldü.

SüleymanoÄŸlu, 1984 Los Angeles Olimpiyatları’na Bulgaristan’ın Sovyetler BirliÄŸi’nin boykot kararını desteklemesiyle katılamadı.

Öte yandan Naim Süleymanoğlu, 1984 yılında silkme kategorisinde vücut ağırlığının 3 katını kaldıran ikinci halterci olarak tarihe geçti.

Ä°smi deÄŸiÅŸtirildi, Türkiye’ye kaçtı

Bulgaristan Hükumetinin “Soya dönüş operasyonu” kapsamında Türk isimlerini yasaklaması nedeniyle adı Naum Åžalamanov olarak deÄŸiÅŸtirildi.

Türkiye’ye geliÅŸini, kendi ifadesiyle “Türkiye kaçışını”, 1980’li yıllarda Bulgaristan’da yaÅŸayan Türklere yapılan zulümlerin dünyaya duyurulması ve bitirilmesine yönelik bir giriÅŸim ÅŸeklinde açıklayan Naim SüleymanoÄŸlu, o yıllarda Bulgaristan’da Türklerin asimilasyona maruz kaldığını dünyaya duyurmuÅŸtu.

“Cep Herkülü”, Türkiye’ye geliÅŸ süreciyle ilgili, “Türklere karşı yapılan zulümleri kabullenmem mümkün deÄŸildi. Türkleri yok sayanlar için ter dökmek istemiyordum. Türkiye’ye iltica edecektim. 1985-1986 ÅŸubat ayı sonuna kadar bütün Türklerin isimleri deÄŸiÅŸtirildi. Artık adım; Naum Åžalamanov’du. 1986’da Avustralya’nın Melbourne kentinde düzenlenen Dünya Halter Åžampiyonası’nda birinci oldum. Åžampiyonanın sonunda 10 Aralık 1986’da verilen akÅŸam yemeÄŸinde beni Türk KonsolosluÄŸuna götürecek kiÅŸilerle tanıştım.” açıklamasında bulunmuÅŸtu.

1986’da Avustralya’da Türk BüyükelçiliÄŸine sığınarak iltica eden Naim SüleymanoÄŸlu, baÅŸarılı bir operasyonla Avustralya’dan uçakla Londra’ya geçti. Ardından dönemin baÅŸbakanı Turgut Özal’ın gönderdiÄŸi özel uçakla Türkiye’ye getirilen Naim SüleymanoÄŸlu, Ankara’da coÅŸkulu bir karşılama ve basın toplantısıyla ilk kez Türk halkının karşısına çıktı.

Naim SüleymanoÄŸlu’nun 1988 Seul Olimpiyatları’na Türkiye adına katılabilmesi için Türk hükümetince Bulgaristan’a 1 milyon dolar ödeme yapıldı.

O tarihten itibaren Naim SüleymanoÄŸlu, ÅŸampiyonalarda Türkiye adına mücadele etti. Merhum CumhurbaÅŸkanı Turgut Özal’ın ödemeyle ilgili, “Naim bize onu kat ve kat ödedi. Dünyada Türklerin reklamını yaptı.” ifadesi kayıtlarda yer alıyor.

Naim SüleymanoÄŸlu’nun Türkiye’ye kaçması ile Bulgaristan’da yaÅŸayan Türklere zulmedildiÄŸi, sünnetin yasaklandığı, sünnet yaptıranlara hapis cezası verildiÄŸi, mezar taÅŸlarındaki isimler nedeniyle mezarların dahi yıkıldığı dünya kamuoyuna duyuruldu.

Üst üste 3 olimpiyat şampiyonluğu

Dünyanın efsane sporcuları arasına yerleÅŸen Naim SüleymanoÄŸlu, Güney Kore’de düzenlenen 1988 Seul Olimpiyatları’nda erkekler 60 kiloda mücadele ederken, 6 dünya, 9 olimpiyat rekoru kırarak ÅŸampiyon oldu.

Ağırlığının 3 katından 10 kilo fazlasını (190 kilo) kaldırarak “Dünyanın en iyi haltercisi” ödülünü kazanan “Cep Herkülü”, bunu dünyada baÅŸaran tek sporcu olarak tarihe geçti.

Naim ayrıca, silkmenin yanı sıra koparmada da 152,5 kilo kaldırarak toplamda 342,5 kiloya ulaşıp, dünya ve olimpiyat rekorları kırdı.

Naim, olimpiyatlarda güreÅŸ dışında Türkiye’ye ilk altın madalyayı getiren sporcu olarak tarihte yerini aldı.

Naim SüleymanoÄŸlu, 1992’de de Uluslararası Halter Basın Komisyonu tarafından dünyanın en iyi sporcusu ilan edildi.

Milli halterci, 1988 Seul, 1992 Barselona ve 1996 Atlanta Olimpiyatları’nda birinci olarak, üst üste 3 olimpiyat altın madalyasıyla podyuma çıktı. Naim SüleymanoÄŸlu, kariyerinde ayrıca 7’ÅŸer kez dünya ve Avrupa ÅŸampiyonluÄŸuna ulaşırken, 46 dünya rekoruna imza attı.

1996’da haltere ara veren Naim SüleymanoÄŸlu, sonrasında katıldığı 2000 Sydney Olimpiyatları’nda baÅŸarılı olamadı ve aktif spor hayatına veda etti. Efsane sporcu, Sydney’e kadar 24 yıl boyunca halterde bir numara olarak adından söz ettirdi.

Time dergisine kapak olan ilk Türk sporcu

1988 Seul Olimpiyatları’nda 6 dünya, 9 olimpiyat rekoru kıran ve “Dünyanın en iyi haltercisi” seçilen Naim SüleymanoÄŸlu, 3 Ekim 1988’de “Everybody Wins” baÅŸlığıyla Time dergisine kapak oldu.

O yıl Avrupa Halter Åžampiyonası’nın ardından dönemin ABD BaÅŸkanı Ronald Reagan tarafından Beyaz Saray’a davet edilen Naim SüleymanoÄŸlu, teklif edilen ABD vatandaÅŸlığını ise reddetmiÅŸti.

Naim SüleymanoÄŸlu, 2000 yılında Uluslararası Halter Federasyonunda (IWF) dünyanın en genç asbaÅŸkanı oldu. 2012 Londra Olimpiyat Oyunları kapsamında adı, Londra metrosundaki bir istasyona verildi. 2018 yılında Ankara BüyükÅŸehir Belediyesi tarafından Çankaya’da bir caddeye de “Naim SüleymanoÄŸlu” adı verildi.

Hayatını anlatan film: “Cep Herkülü: Naim SüleymanoÄŸlu”

Türk spor tarihine damga vuran Naim SüleymanoÄŸlu’nun hayatını anlatan, yönetmenliÄŸini Özer FeyzioÄŸlu’nun yaptığı, senaryosunu Barış Pirhasan’ın Naim SüleymanoÄŸlu’nun kardeÅŸi Muharrem SüleymanoÄŸlu’nun anılarını içeren “KardeÅŸim Cep Herkülü” kitabından yola çıkarak yazdığı “Cep Herkülü: Naim SüleymanoÄŸlu” adlı film, 22 Kasım 2019’da seyirciyle buluÅŸtu.

Filmde Naim SüleymanoÄŸlu’nun, 1970’li yıllarda 10 yaşındayken halterle tanışmasından baÅŸlayarak 1988 yılındaki Seul Olimpiyatlarına kadar geçen yılları anlatılıyor.

Efsane milli halterci, 18 Kasım 2017’de tedavi gördüğü hastanede karaciÄŸer yetmezliÄŸi nedeniyle 50 yaşında hayata veda etti. 28 Eylül 2017’de hastaneye kaldırılan Naim SüleymanoÄŸlu ile yakından ilgilenen CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, 9 Ekim 2017’de hastanede efsane sporcuyu ziyaret etmiÅŸti.

19 Kasım 2017’de Ä°stanbul Fatih Camisi’nde kılınan cenaze namazına siyaset, iÅŸ ve spor camiasından çok sayıda kiÅŸinin yanı sıra aktif spor yaptığı dönemde en büyük rakibi olan Yunan Valerios Leonidis de katıldı.

Naim SüleymanoÄŸlu, 6 yıl önce Edirnekapı Mezarlığı’nda ebediyete uÄŸurlandı.

AA