Ekonomistler, Merkez Bankası faiz kararını nasıl değerlendirdi?

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Merkez Bankası, politika faizini piyasa beklentilerinin üzerinde 200 baz puan indirerek yüzde 16’ya çekti.

Duyuru metninde, söz konusu karar alınırken, para politikasının etkileyebildiği talep unsurları, çekirdek enflasyon gelişmeleri ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizlerin değerlendirildiği bildirildi.

Gelecek dönem faiz oranlarının seyri açısından en önemli yönlendirme ise “Arz yönlü arızi unsurlardan kaynaklı olarak politika faizinde yapılan aÅŸağı yönlü düzeltme için yıl sonuna kadar sınırlı bir alan kaldığı deÄŸerlendirilmiÅŸtir.” ifadesi ile yapıldı.

Metne eklenen yeni cümleler arasında, kurulun iklim ve diğer çevre kaynaklı riskleri sınırlandırmak amacıyla para politikasının ana hedeflerinde bir değişikliğe yol açmadan sürdürülebilir finans uygulamalarını uzun vadeli bir politika olarak destekleme kararı aldığının duyurulması öne çıktı.

Karar metninde ayrıca, politika duruÅŸuna iliÅŸkin “TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doÄŸrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe iÅŸaret eden güçlü göstergeler oluÅŸana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir.” vurgusunun korunması dikkati çekti.

“Faizlerdeki düşüş yıl sonuna kadar yavaÅŸlayacak”

AA Finans Analisti ve Ekonomist Haluk Bürümcekçi, piyasalarda TCMB’nin faiz kararına iliÅŸkin medyan beklentinin 50 baz puanlık indirim yönünde olduÄŸunu, maksimum indirim beklentisinin ise 100 baz puan düzeyinde bulunduÄŸunu belirterek, “TCMB’nin politika faizini beklentilerin çok üzerinde indirmesi, TL açısından olumsuz bir geliÅŸme oldu.” dedi.

Kurulun, geçen toplantıda olduğu gibi enflasyondaki yükselişin arızi unsurlardan kaynaklandığı değerlendirilmesinde bulunduğunu aktaran Bürümcekçi, şunları kaydetti:

“Politika faizi 200 baz puan düşerken, faiz koridorunun geniÅŸliÄŸi 600 baz puan olarak korundu. Öte yandan, karar sonrası mevcut faiz oranı ile gerçekleÅŸen enflasyona göre hesaplanan politika reel faizi yüzde eksi 3’e düşerken, beklenen enflasyona göre hesaplanan reel faiz yüzde 1,8 seviyesine geriledi. Karar metninde yüklü faiz indirimi sonrası ilave indirimler için yıl sonuna kadar sınırlı bir alan kaldığının belirtilmesi yılın son iki toplantısında toplam 50-100 baz puan aralığında daha indirim olabileceÄŸini düşündürüyor.

Ancak bu sinyal indirim sürecinin yeni yılda devam etmeyeceÄŸi anlamına gelmiyor. Zaten, TCMB’nin son Piyasa Katılımcıları Anketi’ne 12 ay içinde 550 puan düzeyinde faiz indirimi ile yüzde 14 civarına iniÅŸin beklendiÄŸi yansımıştı. Faizlerde düşüşün yıl sonuna kadar yavaÅŸlayacağı anlaşılırken, sonrasında hangi hızla ve toplamda ne boyutta olabileceÄŸi açısından kritik geliÅŸme ise 28 Ekim’de yayınlanacak yeni Enflasyon Raporu’ndaki TCMB tahminleri olacak. Bankanın yıl sonu enflasyon tahminini son Orta Vadeli Plan’da (OVP) yer alan yüzde 16,2’nin bir miktar üzerinde belirlemesi olası görünürken, gelecek yıl tahmininin yüzde 9,8 olan OVP tahminine göre deÄŸiÅŸip deÄŸiÅŸmeyeceÄŸi de önemli olacak.”

“Merkez Bankası geçen ay itibarıyla tamamen gevÅŸek para politikasına geçti”

Spinn Danışmanlık Kurucu Ortağı ve Ekonomist Özlem Derici Åžengül de Merkez Bankası’nın beklentilerinin çok üzerinde bir indirim yaptığına deÄŸinerek, ÅŸu görüşleri paylaÅŸtı:

“Ben son iki faiz indirim kararını da politika hatası olarak deÄŸerlendiriyorum. Aslında Merkez Bankası da karar metninde hem küresel ölçekte hem de yurt içinde enflasyonist risklerin olduÄŸuna deÄŸiniyor. Bizlerle örtüşmeyen kısım ise Merkez Bankası bu risklerin geçici olduÄŸunu deÄŸerlendiriyor, ben ise geçici olsa dahi bu riske karşı önlem alınması gerektiÄŸini düşünüyorum. O yüzden de Merkez Bankası’nın fiyat istikrarı anlamında temkinli olmayan bir adım attığını düşünüyorum.

Gelecek dönemde bu adımların iki türlü yansıması olacak. Biri kurdaki baskının devam etmesi olacak ki bu da enflasyonu besleyen bir unsur. Ä°kinci olarak da uzun vadeli faizlerde artış söz konusu oldu. 10 yıllık faizler yükselirken, kısa vadeli faizler düştü. Kısa vadeli mevduat faizlerinde düşüşün devam etmesi dolarizasyonu körükleyecektir. Bu da enflasyonist bir etki yaratacak. Kasım-aralık aylarında enflasyonda bir parça gerileme bekliyorduk ki benim beklentim yüzde 18,6 düzeyinde. Kur geçiÅŸkenliÄŸindeki artış nedeniyle daha yüksek enflasyon oranı görebiliriz. Burada TCMB sınırlı bir indirim alanı kaldığını söylüyor, muhtemelen önden yüklemeli bir indirimdi bu. Gelecek dönemde 200 baz puanlık bir indirim görmeyeceÄŸiz ancak 50-100 baz puanlık indirimler gelebilir.”

Merkez Bankası’nın politika deÄŸiÅŸikliÄŸi sinyalini çok önceden verdiÄŸini anlatan Åžengül, geçen ay itibarıyla bankanın sıkı para politikasından gevÅŸek para politikasına tamamen geçtiÄŸini vurguladı.

“Para politikasında bir sistem deÄŸiÅŸikliÄŸi yapıldığı sinyali verildi”

Virtus Glocal Yönetici Ortağı Ä°nanç Sözer ise Merkez Bankası’nın bugünkü toplantısında para politikasında bir sistem deÄŸiÅŸikliÄŸi yapıldığı sinyalini verdiÄŸini ifade etti.

Son dönemde TL’deki deÄŸer kaybına ve enflasyondaki yükseliÅŸe raÄŸmen beklentilerin üzerinde yapılan faiz indiriminin, Türkiye’de yeniden proaktif bir ÅŸekilde “düşük faiz-yüksek kur” dönemine girildiÄŸine iÅŸaret ettiÄŸini belirten Sözer, ÅŸu deÄŸerlendirmelerde bulundu:

“Bu durum enflasyonun kısa vadede ilave yükseliÅŸlerine yol açarken, cari iÅŸlemler açığının sürdürülebilir seviyeye indiÄŸini pekiÅŸtirecektir. Merkez Bankası’nın ve ekonomi yönetiminin bugünkü karardan sonra yatırımcı algısındaki olası bir bozulmanın önüne geçmek için iletiÅŸim kanalını güçlendirmesi ve güven aşılayacak mesajlar vermesi hayatidir. Piyasa koÅŸullarının nasıl reaksiyon vereceÄŸinden bağımsız olarak, 18 Kasım’daki TCMB toplantısında da 100 baz puanlık ilave bir indirim bekliyorum. Bununla beraber artık yatırımcılara negatif reel faiz ödendiÄŸinden dolar/TL’de yakın bir zamanda çift haneli seviyeleri görmek ÅŸaşırtıcı olmayacaktır. Bu noktada ihracatın ithalata bağımlılığı, özel sektörün dış borç stoku ve kamunun borcunda dövizin payının yüzde 57,5’e yükselmiÅŸ olması kritik risk faktörleri olarak yakından izlenmelidir.”

“Önümüzdeki toplantılarda sembolik indirimler yapılabilir”

Albaraka Türk BaÅŸekonomisti ve Stratejik Planlama Müdürü Ömer Emeç, Merkez Bankası’nın, bugün piyasada son dönemde fiyatlanan beklentinin üzerinde sürpriz sayılabilecek bir miktarda önden yüklemeli olarak faiz oranlarında indirime gittiÄŸini söyledi.

Piyasanın ilk tepkisi değerlendirildiğinde, bu gevşemenin gelecek dönemde enflasyon üzerinde ek bir baskı yaratma ihtimali olduğunu belirten Emeç, şunları kaydetti:

“Baktığımızda özellikle arz kaynaklı olarak ülkemizdeki dinamiklerden bağımsız olarak da emtia fiyatlarındaki dalgalanmadan kaynaklı bir fiyat baskısı devam ediyor. Bu durum bundan birkaç ay önceye kadar sıklıkla konuÅŸtuÄŸumuz baz etkisiyle enflasyondaki düşüş senaryosunda hareket alanını daraltıyor. Kararın detaylarına baktığımızda, Merkez Bankası da bu duruma iÅŸaret ederek, yılın geri kalanında faiz indirimi için sınırlı bir alan kaldığını ifade ediyor. Biz de bu durumdan hareketle kuvvetle muhtemel yılın geri kalanında Merkez Bankası’nın faiz oranlarında ek bir indirim yapmayacağını, destekleyici küresel koÅŸulların olması halinde önümüzdeki PPK toplantılarında sembolik indirimler yapılabileceÄŸini düşünüyoruz.”

AA