Emeğin bayramı 1 Mayıs

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Ä°lk kez 1856’da Avustralya’nın Melbourne kentinde taÅŸ duvar ustaları ve inÅŸaat işçileri yoÄŸun çalışma süresinin günlük 8 saate düşürülmesi talebinde bulunarak iÅŸ bıraktı. İşçiler, taleplerini dile getirmek için 21 Nisan’da 1856’da Melbourne Ãœniversitesi’nden Parlamento Evi’ne kadar yürüdü.

Avustralya’nın ardından ABD’deki işçiler de iÅŸverenlerden 1884’te çalışma saatlerinin azaltılması talebinde bulundu. ABD’de günlük çalışma süresinin 12 saatten 8 saate indirilmesi için baÅŸlatılan mücadele, 1886’da kitlesel grevlerle yaygınlaşıp küresel bir nitelik kazandı.

Milletlerarası İşçi KardeÅŸliÄŸi TeÅŸkilatının 1889’daki Paris Kongresi’nde, yılın bir gününün dayanışma amacıyla işçilerin ortak bayramı ilan edilmesi kararlaÅŸtırıldı.

ABD’li sendikacıların önerisi üzerine o gün “1 Mayıs” olarak belirlendi. O tarihten itibaren 1 Mayıs, dünyanın dört bir yanında “Emek Bayramı”, “İşçi Bayramı” ve “1 Mayıs Bayramı” gibi adlarla kutlanmaya baÅŸlandı.

Ä°lk resmi kutlama 1923’te oldu

Osmanlı’da 1 Mayıs ilk kez 1911’de Selanik’teki tütün, pamuk ve liman işçilerince kutlandı. Ä°stanbul’daki ilk kutlama ise 1912 yılında yapıldı.

Osmanlı’nın ardından, Cumhuriyet döneminde Sovyetler BirliÄŸi ile dostluk iliÅŸkisi çerçevesinde 1 Mayıs 1922’de Ankara’da İşçi Bayramı olarak kutlandı. Resmi olarak kutlanması ise ilk kez 1 Mayıs 1923 yılında oldu.

Taksim Meydanı’nda 1977’de düzenlenen 1 Mayıs programında, DÄ°SK Genel BaÅŸkanı Kemal Türkler’in konuÅŸması sırasında meydandakilere ateÅŸ açılması sonucu 37 kiÅŸi yaÅŸamını yitirirdi, yüzlerce kiÅŸi yaralandı.

Bu olay da gerekçe gösterilerek 12 Eylül askeri darbesinin ardından 1 Mayıs, bayram olmaktan çıkarıldı ve kutlanması yasaklandı.

Darbecilerin resmi tatil olmaktan çıkardığı 1 Mayıs, yıllar sonra 2009’da “Emek ve Dayanışma Günü” adıyla tekrar resmi tatil ilan edilerek, coÅŸkuyla kutlanmaya baÅŸlandı.

TÃœRK-Ä°Åž Adana’da, HAK-Ä°Åž KahramanmaraÅŸ’ta olacak

Üzerine marşlar bestelenen, kitaplar yazılan, sinema filmleri çekilen 1 Mayıs, çalışanların sorun ve taleplerinin gündeme getirildiği en özel gün olma niteliği de taşıyor.

Son yıllarda tüm dünyada olduÄŸu gibi Türkiye’de de Kovid-19 salgını gölgesinde kutlanan 1 Mayıs, bu yıl sendikalarca farklı ÅŸehirlerde kitlesel olarak kutlanacak.

TÃœRK-Ä°Åž, deprem felaketine dikkati çekmek için Adana’da program düzenleyecek. Programın ana sloganları “Türkiye emekçilerin omuzlarında yeniden ayaÄŸa kalkacak” ve “Yaralar Beraber Sarılacak” olacak.

HAK-Ä°Åž’in, 6 Åžubat depremlerinin merkez üssü KahramanmaraÅŸ’ta düzenleyeceÄŸi 1 Mayıs programında, çalışma hayatının sorun ve talepleri dile getirilecek.

DÄ°SK ve KESK ise 1 Mayıs’ı birlikte kutlama geleneÄŸini sürdürecek. Ä°ki konfederasyon, meslek örgütü ve sivil toplum kuruluÅŸlarıyla 1 Mayıs’da Ä°stanbul Maltepe Miting Alanı’nda olacak.

100 işçiden 14’ü sendikalı

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının iÅŸ kollarındaki işçi ve sendikaların üye sayılarına iliÅŸkin Ocak 2023 istatistiÄŸine göre, Türkiye’de 16 milyon 163 bin 549 işçiden 2 milyon 330 bin 988’i sendika üyesi.

Bu rakamlara göre işçilerde sendikalaşma oranı yüzde 14,42 düzeyinde.

Türk Metal Sendikası, sahip olduğu 258 bin 928 üyeyle tüm işçi sendikaları arasında ilk sırada yer aldı.

Türk Metal’i 256 bin 625 üyeyle Hizmet-Ä°ÅŸ Sendikası, 199 bin 587 üyeyle Öz SaÄŸlık-Ä°ÅŸ Sendikası takip etti.

AA