Enerji tesislerinin güvenliÄŸi için ‘erken uyarı’ önemli

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Savunma Politikaları AraÅŸtırmacısı Arda MevlütoÄŸlu, Saudi Aramco saldırısından sonra enerji tesislerinde etkili bir güvenlik sisteminin bulunmadığının ortaya çıktığını belirterek, “Saldırıda kullanılan Ä°HA ve füzeler, çok alçak irtifadan uçan hava araçlarıdır. ‘Radar ufku’ adı verilen olgu nedeniyle kara konuÅŸlu radarların, PATRIOT ya da muadili uzun menzilli sistemleri ve çok alçaktan uçan araçları tespit mesafesi sınırlıdır. Bu nedenle tesislerin baÅŸta havadan erken uyarı uçakları olmak üzere farklı radarlarla desteklenmeleri gerekiyor.” dedi.

MevlütoÄŸlu, AA muhabirine yaptığı deÄŸerlendirmede, yeni dönemde enerji tesislerinin güvenliÄŸinde daha farklı teknolojik araçların kullanılması gerektiÄŸini söyledi.

Suudi Arabistan’ın milli petrol ÅŸirketi Saudi Aramco’ya ait iki tesise yapılan saldırıların en dikkati çekici özelliÄŸinin, Ä°nsansız Hava Araçları (Ä°HA) ve seyir füzeleriyle gerçekleÅŸtirilmiÅŸ eÅŸgüdümlü saldırılar olduÄŸuna iÅŸaret eden MevlütoÄŸlu, böyle koordineli, yüksek isabetli bir saldırıyı aynı anda farklı silahlar kullanarak gerçekleÅŸtirebilmenin ileri seviye bir planlama ve deneyim gerektirdiÄŸini dile getirdi.

MevlütoÄŸlu, enerji tesislerini korumak için çok boyutlu tedbirler alınması gerektiÄŸini belirterek ÅŸöyle devam etti:

“Saldırıya uÄŸrayan tesislerde etkili bir dron savar sistemi olmadığı, varsa bile yeterli olmadığı görüldü. Bunun dışında, hava savunma erken ihbar kabiliyetinde ciddi bir zafiyet göze çarpıyor. Saldırıda kullanılan Ä°HA ve füzeler, çok alçak irtifadan uçan hava araçlarıdır. ‘Radar ufku’ adı verilen olgu nedeniyle kara konuÅŸlu radarların, PATRIOT ya da muadili uzun menzilli sistemleri ve çok alçaktan uçan araçları tespit mesafesi sınırlıdır. Bu nedenle tesislerin baÅŸta havadan erken uyarı uçakları olmak üzere farklı radarlarla desteklenmeleri gerekiyor. Ä°ran gibi bölgesel bir güce karşı, muazzam ölçülerde silahlanan, en ileri teknoloji ürünü sistem ve silahları alan Suudi Arabistan’ın kritik bir tesisin ve çevresinin savunmasında böylesi bir zafiyet yaÅŸaması dikkat çekici.”

“Türkiye için de erken ihbar altyapısı ÅŸart”

MevlütoÄŸlu, baÅŸta drone olmak üzere diÄŸer hava saldırı araçlarının terör örgütleri ve devlet dışı aktörler tarafından Libya, Suriye, Irak ve Yemen gibi çatışma bölgelerinde yıllardır çok yoÄŸun ÅŸekilde kullanıldığını söyledi.

Bu örgütlerin, söz konusu araçları kullanarak yoÄŸun deneyim kazandıklarını ve yeni kullanım alanı ve teknikleri geliÅŸtirdiklerini anlatan MevlütoÄŸlu, “Örgütler arasında bu gibi teknik bilgi ve altyapının alışveriÅŸi konusunda bir çeÅŸit piyasa oluÅŸmuÅŸ durumda. Dolayısıyla bu gibi saldırılara karşı ön alıcı savunma kapsamında öncelikle bu deneyim ve teknoloji havuzunun tespit, teÅŸhis, takip ve imha edilmesi gerekiyor.” dedi.

MevlütoÄŸlu, Türkiye’deki kritik enerji tesislerinin savunmasına yönelik olarak da ciddi tedbirlerin alınması gerektiÄŸine iÅŸaret ederek, “Türkiye’deki Akkuyu Nükleer Santrali, TüpraÅŸ ve Socar petrol rafinerileri gibi kritik enerji tesis savunmasına yönelik, silahlı kuvvetler ve güvenlik kurumları arasında anlık istihbarat ve veri paylaşımı esasına dayalı, iç içe geçmiÅŸ katmanlar ÅŸeklinde kurgulanmış bir erken ihbar altyapısının oluÅŸturulması ÅŸart. Tehditlerin imhası için yine aynı prensip kapsamında siber ve elektronik harp, namlulu ve namlusuz hava savunma silahlarının bir arada kullanıldığı bir kabiliyet gerekmektedir. Rusya’nın Suriye’deki Hımeymim Hava Üssü’ne yapılan drone saldırılarını savuÅŸtururken kullandığı, elektronik harp ve uçaksavar sistemlerinin eÅŸgüdümlü kullanımı konsepti, bu konuda incelenmeye deÄŸer bir örnektir.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

“Savunma sistemleri revize edilmeli”

Mersin Üniversitesi Ä°ktisadi ve Ä°dari Bilimler Fakültesi Uluslararası Ä°liÅŸkiler Bölümü ÖÄŸretim Üyesi Dr. Azime Telli de son dönemde kritik enerji altyapılarının da hedef haline geldiÄŸini belirtti.

Saudi Aramco saldırısının, Türkiye de dahil tüm ülkelere, kritik enerji altyapılarının güvenliÄŸinin önemini bir kez daha gösterdiÄŸini dile getiren Telli, ÅŸunları kaydetti:

“TüpraÅŸ ve Socar rafinerileri Türkiye’de iç piyasanın ihtiyacını karşılıyor. Dolayısıyla kritik önem arz ediyor. Nükleer santrallerin korunması da hayati öneme sahip. Çünkü nükleer santrallere olacak bir saldırı ekonomiden ziyade insan ve çevreyi tehdit edecektir. Akkuyu Nükleer Güç Santrali tamamlandığında Rusya’dan alınan S-400 kalkanı etkili olabilir. Muhtemelen bu tarz bir proje hükümetin gündeminde vardır. Bu tür saldırılarda önemli olan saldırıyı önceden önleyebilmek, havadayken durdurabilmektir. Erken uyarı sistemi oluÅŸturabilmek caydırıcı olacaktır. Dünyada ve Türkiye’de savunma sistemleri konvansiyonel saldırılara göre düzenlenmiÅŸ durumda. Bu durum revize edilmeli.”

Ek savunma tedbirleri enerji maliyetini etkileyebilir

Telli, daha önce savaÅŸlarda bile enerji altyapılarına saldırı olmadığına dikkati çekerek, “Bu saldırılardan sonra kritik enerji altyapılarını korumak için özel savunma tedbirleri alınacaktır, bu da doÄŸal olarak enerji maliyetlerini etkiyecektir.” dedi.

Ülkelerin en önemli dış politika araçlarından birisinin enerji diplomasisi olduÄŸunu ifade eden Telli, “Åžu ana kadar devletler, enerji diplomasisini fiyatlar üzerinde kullanıyordu. Bunlar enerji diplomasisinin bir parçasıydı. Bu saldırılardan sonra enerji diplomasisinin içinde çatışmacı unsurlar da var demektir. EÄŸer bu saldırılar devletten devlete saldırılar ise bölgede bu tarz pek çok saldırı beklenebilir. DoÄŸal olarak bu da küresel anlamda enerji fiyatlarını etkiler. Büyük güçler buna izin vermemeli, özellikle enerji talebinin de düÅŸtüÄŸü bir dönemde, küresel anlamda ikinci bir büyük buhrana yol açılabilir.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Telli, Saudi Aramco tesislerine yönelik saldırıların Suudi Arabistan ekonomisi açısından ciddi bir maliyet oluÅŸturacağını dile getirerek, “Bu nedenle Suudi Arabistan 2019 bütçesinde sorun yaÅŸayabilir ve hatta bu krizi iyi yönetemezse ülkedeki istikrarı bile etkileyebilir.” dedi.

AA