Enflasyonda ivme hangi yönde olacak?

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Nisan ayı enflasyon rakamları açıklandı. TÜFE aylık %7,25 yıllık ise %69,97’lik artış gösterdi. Bu ayki enflasyonun beklentilerin bir miktar üzerinde geldiğini söyleyebilirim, piyasa beklentisi ortalama %68 civarındaydı. Detaylara baktığımızda yıllık bazda ulaştırmanın %105,8 gıdanın ise %89’luk artışlarla başı çektiği görülüyor. Aylık bazda da gıda da %13,3’lük konut harcamalarında da %7,4’lük artış dikkat çekici. Öte yandan ÜFE’de aylık %7,67 yıllık ise %121,8’lik artış gösterdi. Yıllık bazda elektrik, gaz ve buhar sektöründe artış %247,5 ile oldukça yüksek. Yine yıllık bazda enerji de yıllık %229,6’lık ara malında da %122,6’lık artışlar var.

Son açıklanan rakamlarla ÜFE-TÜFE makası %51,9’a çıkarken negatif reel faiz oranı da %55,9’a ulaştı.

Nisan ayı TÜFE, ÜFE ve ÜFE-TÜFE Makası

    Kaynak: Bloomberg HT

Tabi herkesin merak ettiği soru şu; enflasyon daha ne kadar ve ne zamana kadar yükselmeye devam edecek?

TCMB’nin enflasyon raporuna bakılırsa Mayıs ayı enflasyonu %70-75 aralığında zirve yapacak ve sonra düşüş başlayacak. Buraya kadar piyasa beklentileri ile uyumlu. Fakat hemen şunu belirteyim son açıklanan enflasyon oranından sonra piyasa hem zirve enflasyonunu hem de sene sonu enflasyon rakamını yeniden yukarı yönde revize etti. Piyasada hakim beklentiye göre Mayıs ya da Haziran’da zirve en az %75-%80 aralığında olacakken seneyi en iyi ihtimalle %60 civarında kapatacağız. Bu noktada ben zirveyi Mayıs ya da Haziran ayında değil yaz ayları sonu veya Eylül gibi göreceğimizi düşünüyorum. Çünkü aylık enflasyon rakamlarının da işaret ettiği gibi bu yıl da yaz aylarında gıda fiyatlarında bir gevşeme beklenmiyor. Öte yandan AB’nin Rus petrolüne uygulayacağı ambargo haberleri ile petrol fiyatları yükselmeye devam ediyor ve en azından kalıcı bir geri çekilme beklenmiyor. Haliyle hem gıda hem de akaryakıttaki bu seyir enflasyonu artırmaya aday görünüyor.

Bu arada Türkiye’de bu sene zirvenin görülmeyebileceğini ve seneyi %80 civarında kapatacağımızı bekleyenlerin sayısı da her geçen gün artıyor. Evet Kasım Aralık’ta bir baz etkisi bekleniyor. Ama hem biraz önce anlattığım nedenler ve daha da önemlisi enflasyon beklentilerindeki ve fiyatlama davranışlarındaki bozulma nedeniyle baz etkisinin ortadan kalkacağını ve bu nedenle enflasyonda bir düşme olmayabileceğini de düşünüyor bu kesim.

Bir de şu konuya da değinmek istiyorum. TCMB’nin metinlerine baktığımızda enflasyonun ana kaynağı geçici ve arızi olan dış unsurlar olarak gösteriliyor. Son dönemde de ana neden olarak Rusya-Ukrayna savaşı gösterildiği için küresel barış ortamı tesis edilince enflasyonun kendiliğinden düşeceği iddia ediliyor. Oysa Türkiye’de enflasyonun ana kaynağı dış nedenler değil iç nedenler. Bunu zaten çekirdek enflasyon bize çok net gösteriyor. Çekirdek enflasyon TCMB’nin para politikası ile etkileyebildiği kalemleri içeriyor. Son açıklanan çekirdek enflasyon enflasyonun (özel kapsamlı TÜFE göstergesi C) %52,3 olduğunu düşündüğümüzde çok değerli hocam Prof. Dr. Hakan Kara hocamın da hesaplamalarına uygun olarak enflasyonun yaklaşık olarak %50’sinin iç nedenlerden geriye kalan %20’sinin de dış nedenlerden kaynaklandığını söyleyebilirim.

Türkiye’de Enflasyonun Bileşenleri

Kaynak: Prof. Dr. Hakan Kara Twitter Hesabı (@ali_hakan_kara)