Fitch’in ardından gözler diÄŸer reyting kuruluÅŸlarında

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸu Fitch Ratings‘in, Türkiye deÄŸerlendirmesinde, kredi notunu teyit ederken, görünümü “negatiften” “duraÄŸana” yükseltmesinin ardından gözler, benzer adımlar atmalarının beklendiÄŸi diÄŸer kredi derecelendirme kuruluÅŸlarına çevrildi.

Fitch Ratings, Türkiye’nin kredi notunu “BB-” olarak teyit ederek, görünümünü “negatiften” “duraÄŸana” revize etmiÅŸti. Fitch’ten 7 yıl aradan sonra gelen ilk pozitif adımın yanı sıra özellikle Türkiye ekonomisinin dengelenme konusunda belirgin bir ilerleme kaydetmesi, enflasyonun tek haneye inmesi, TL’nin deÄŸer kazanması ve Suriye konusunda tansiyonun düÅŸmesi sonrası kredi derecelendirme kuruluÅŸlarının Türkiye konusunda yapacağı deÄŸerlendirmelerin daha olumlu olması bekleniyor.

Deniz Yatırım Stratejisti Orkun Gödek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Fitch tarafından gelen son görünüm ayarlamasını gecikmeli ancak doÄŸru bir karar olarak gördüÄŸünü ifade ederek, “negatiften” “duraÄŸana” yapılan revizyonun, ülkenin ekonomik koÅŸullarında kötüleÅŸmenin sona erdiÄŸini ve daha öngörülebilir bir sürecin baÅŸladığını teyit ettiÄŸini söyledi.

Gödek, 2018’de yaÅŸanan süreçte önde gelen 3 kredi derecelendirme kuruluÅŸunun da Türkiye deÄŸerlendirmelerinde hızlı davranmayı tercih ettiÄŸini belirterek, “S&P’nin deÄŸerlendirmeleri Moody’s ve Fitch’e kıyasla daha muhafazakar olduÄŸundan onu ayrı tuttuÄŸumuzda, özellikle Moody’s’in görünüm tarafında benzer bir adım atmasını beklemek yanlış olmaz.” ifadesini kullandı. 

“Bir sıkıntı olmaması durumunda benzer adımlar diÄŸer kuruluÅŸlardan da gelecek”

Derecelendirme kuruluÅŸlarının yaklaşımlarının, birbirleri açısından süreci yeniden gözden geçirmeyi de beraberinde getirdiÄŸini aktaran Gödek, “En önemli kırılganlıklarımızdan biri olan dış finansman ihtiyacı tarafında 2019 baÅŸlangıcındaki endiÅŸelerin neredeyse tamamı boÅŸa çıktı, finansmana eriÅŸimde zorlanma gözlenmedi, bankalar, azalan kredi talebi çerçevesinde borç çevirme rasyolarını kontrollü ÅŸekilde düÅŸürseler de ÅŸirketler kesiminde herhangi bir sıkıntı gözlenmedi. Ödemeler dengesi açığındaki daralmanın da artıya dönmesi ile sonuçlanması kur üzerindeki baskıyı hafifletti. Åžimdi 2020’de mevcut dengelerin sürdürülebilirliÄŸi yakından izlenecek. Herhangi bir sıkıntı olmaması durumunda benzer adımlar diÄŸer kuruluÅŸlar nezdinde de gelecektir.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Orkun Gödek, kredi derecelendirme kararlarının, ekonomik koÅŸullar kadar siyasi yaklaşımları da içerdiÄŸini ifade ederek, ÅŸunları kaydetti:

“Politik, jeopolitik akış dönem dönem etkili oluyor. Son dönemin en popüler tartışma konusu olan Moody’s ve Güney Afrika yaklaşımı bu konuya verilebilecek en iyi örnek… DiÄŸer iki kuruluÅŸ, yatırım yapılabilir seviyenin altında ülke notlaması gerçekleÅŸtirirken, Moody’s’ten bu tarz bir adım gelmiyor.

2020’de kademeli deÄŸer kaybı sürecini devam ettiren lira, tek haneli enflasyon, mali görünüm, dış finansman ihtiyacının kontrollü ÅŸekilde devam etmesi ve azalan ülke risk primi ile birlikte not deÄŸerlendirmelerindeki yaklaşımların da deÄŸiÅŸeceÄŸine inanıyorum. Unutmayalım, en önemli iki kalem ödemeler dengesi ve enflasyon… Bu iki cephedeki resim kritik olacak.” 

“Ä°ki derecelendirme kuruluÅŸunun da pozitif yönde adımlar atması mantıklı olacak”

Medipol Üniversitesi ÖÄŸretim Üyesi Prof. Dr. Kerem Alkin de pek çok ülkenin Moody’s ve S&P’nin bağımsızlık ve tarafsızlık noktasında çok büyük bir soru oluÅŸturduÄŸunun farkında olduÄŸunu, Fitch’in ise her zaman için göreceli olarak daha tarafsız, siyasi birtakım baskılara maruz kalmadan deÄŸerlendirme yapan bir kurul izlenimi verdiÄŸini söyledi.

Alkin, devamla şunları kaydetti:

“Türkiye konusunda son dönemde daha tarafsız ve daha gerçek olgulara dayalı bir analiz konusunda bocalama yaÅŸadılar. Bu bocalamaya baÄŸlı olarak, hem Türkiye’nin derecelendirme notlarını ölçüsüz indirmek hem de görünümü negatif düzeye getirme noktasında çok sert bir tutum izlediler. Biz bu tutumu ciddi manada eleÅŸtirdik. Bu boyutuyla bakıldığında Türkiye ekonomisiyle ilgili büyüme, kamu mali disiplininin dikkatlice korunması, bankacılık sisteminin sermaye yeterliliÄŸi ve buna benzer konularda aslında kendilerinin öngördüÄŸünden ve mukayese edilmeyecek kadar daha iyi bir performansın ortaya konulduÄŸunun farkındalar. Siyasi bazlı hareket etme hastalığından kurtulmaları halinde diÄŸer iki büyük derecelendirme kuruluÅŸunun da bunu takip etmesi ve not ya da görünümde pozitif yönde adımlar atması mantıklı olacaktır.”

Alkin, S&P ve Moody’s’in, Fitch ile karşılaÅŸtırıldığında çok daha siyasi baskılara dayalı ve Türkiye’yi baskılamak isteyen bazı ülkelerin fazlasıyla emrinde ve etkisinde kaldıkları yönünde çok fazla deÅŸifre olmuÅŸ kurumlar olduÄŸunu söyledi.

S&P’nin “Türkiye’nin yeterince hak etmiÅŸ olduÄŸu derecelendirme notunu verme noktasında gereÄŸini defalarca yapmamış kurum” olarak tescillendiÄŸini aktaran Alkin, ÅŸu deÄŸerlendirmelerde bulundu:

“Bu nedenle Türkiye hazinesi, S&P’nin bu konudaki tarafsızlık sorunu nedeniyle sözleÅŸmeyi iptal etmiÅŸti. Moody’s, en azından benzer bazı ülkelerin Türkiye ile olan çatışmaları esnasında benzer baskılara maruz kalsa da S&P ile karşılaÅŸtırıldığında nispeten biraz daha tarafsız davranma gayreti gösterse dahi o da bir noktadan sonra bu konuda çok hızlı baskı altında kaldığını teyit eden hareketler yapıyordu.

Her ÅŸeyden evvel kamu mali disiplini, bankacılık sistemiyle ilgili sıkıntılar, ekonomisindeki istikrarsızlık tablosu nedeniyle Latin Amerika ülkelerinden Güney Afrika’nın durumu bizden çok daha sıkıntılı. Bizden çok daha ciddi makroekonomik sıkıntıları olan ülkelerin derecelendirme notu çok daha yukarıda iken Türkiye gibi kendi makro dengelerini iyi yöneten ve son bir sene içerisinde Orta DoÄŸu ve bulunduÄŸumuz coÄŸrafyadaki bazı uluslararası siyasi görüÅŸ ayrılıkları nedeniyle ekonomi cephesinden de siyasi baskıyla karşı karşıya kalan Türkiye’ye, makroekonomik tabloları çok daha bozuk olan ülkelerden daha ciddi oranda not indirimi yapılmış olması iÅŸin ahlaki boyutu açısından da, teknik boyutu açısından da kabul edilebilir deÄŸil.”

“Fitch’ten 7 yıl sonra olumlu yönde bir deÄŸerlendirme gelmesi iyiye iÅŸaret”

AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi ise Fitch’ten 7 yıl sonra Türkiye hakkında olumlu yönde bir deÄŸerlendirme gelmesinin iyiye iÅŸaret olduÄŸunu söyledi.

Fitch’in Türkiye’ye diÄŸer kurumlara göre biraz daha olumlu yaklaÅŸtığını ifade eden Bürümcekçi, “Fitch, Türkiye’nin notunu yatırım yapılabilir kategorinin iki kademe altında tutarken, Moody’s üç kademe, S&P ise dört kademe altında tutmakta.” dedi.

Bürümcekçi, diÄŸer uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸlarından aÅŸağı yönde bir hamle beklemediÄŸini belirterek, ÅŸunları kaydetti:

“2020 yılının ekonomi performansı görülmeden de olumlu yönde bir deÄŸiÅŸikliÄŸe gitmeleri zor görünüyor. Türkiye’nin kredi riskini gösteren CDS oranlarında 330 seviyesi ile iflas etmiÅŸ Venezuela ve Arjantin bir yana, Ukrayna ve Pakistan’dan sonra beÅŸinci yüksek deÄŸeri taşıması, piyasa oyuncularının da risk algılamasının yüksek olduÄŸunu düÅŸündürüyor. Not artırımı için öncelikle kredi artışlarına dayanan bir büyüme modelinden daha sürdürülebilir bir büyüme modeline geçilmesi, kurumsal bağımsızlığın yeniden güçlendirilmesi, piyasa dostu yaklaşımların ve ÅŸeffaflığın artması gerekiyor.”

AA