Ä°stiklal Marşı’nın kabulünün 101. yılı

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Kosova’nın SuÅŸitsa köyünden Ä°stanbul’a göç etmiÅŸ bir ailenin oÄŸlu olan Ersoy, Ä°stanbul’un Fatih ilçesinde 20 Aralık 1873’te dünyaya geldi.

Ersoy, Fatih’te bulunan mahalle mektebinde iki sene boyunca Kur’an eÄŸitimi gördükten sonra 1879’da Fatih Emir Buhari Mahalle Mektebine baÅŸladı, 1882’de Fatih Merkez Rüştiyesi’nde orta öğrenimine devam etti.

“Ne biliyorsam kendisinden öğrendim” dediÄŸi babası Fatih Camisi medrese hocalarından Mehmet Tahir Efendi’den Arapça dersi alan Ersoy, aynı zamanda Fatih Camisi’nde Farsça derslerini de takip etti.

Babasının “Ragif” adını verdiÄŸi, ancak annesi ve arkadaÅŸlarının daha kolay telaffuz ettikleri “Akif” adıyla çağırmasıyla bu ismi benimseyen Ersoy, rüştiyedeki eÄŸitimi boyunca Türkçe, Arapça, Farsça ve Fransızca dillerinde gösterdiÄŸi üstün baÅŸarıyla ön plana çıktı.

Ortaokul yıllarında şiire merak duymaya başladı

Rüştiye yıllarında ÅŸiire merak duymaya baÅŸlayan ve ÅŸiir kitaplarına yönelen Ersoy’un okuduÄŸu ilk manzum eser ise Fuzuli’nin “Leyla ve Mecnun”u oldu.

Ersoy, rüştiyeyi bitirdikten sonra 1885’te dönemin gözde okullarından Mülkiye Ä°dadisi’ne kaydoldu. Burada Muallim Naci Bey’den edebiyat dersleri aldı.

Babasını verem hastalığı nedeniyle 1888’de kaybeden Ersoy, ertesi yıl büyük Fatih yangınında evleri yok olunca ailesiyle maddi açıdan zor durumda kaldı.

Usta ÅŸair Ersoy, öncelikle meslek sahibi olmak ve yatılı okulda okumak istediÄŸi için Mülkiye Ä°dadisi’ni bıraktı. Yeni açılan veteriner yüksekokulunda “Ziraat ve Baytar Mektebi”ne baÅŸlayan Ersoy, 1893’te baytarlık bölümünü birincilikle bitirdi.

Okul yıllarında spora da ilgi gösteren Ersoy, başta güreş ve yüzücülük olmak üzere uzun yürüyüş, koşma ve gülle atma yarışlarına katıldı.

Ä°lk matbu eseri 1893’te yayımlandı

Eğitim hayatının son iki senesinde şiire ilgi duymaya başlayan Ersoy, divan edebiyatına merak sardı ve okuduğu eserlerin etkisiyle arkadaşlarına manzum mektup denemeleri kaleme aldı.

Mehmet Akif Ersoy’un, daha sonra çeÅŸitli gazete ve dergilerde ÅŸiirleri yayımladı. Bilinen ilk matbu eseri ise “Hazine-i Fünun” mecmuasında 1893’te yayımlanan bir gazel oldu.

“Tophane-i Amire” veznedarı Mehmet Emin Bey’in kızı Ä°smet Hanım ile 1898’de evlenen ve 3 kız, 3 erkek çocuÄŸu olan Ersoy’un oÄŸullarından biri, henüz 1,5 yaşındayken vefat etti.

Åžiir yazarak ve öğretmenlik yaparak, edebiyat alanındaki çalışmalarına devam eden Ersoy, arkadaÅŸları EÅŸref Edip ve Ebül’ula Mardin’in çıkardığı ve ilk sayısı 27 AÄŸustos 1908’de yayımlanan “Sırat-ı Müstakim” dergisinin baÅŸyazarı oldu.

Bütün ÅŸiirlerini Safahat’ta topladı

Åžiirlerini 7 kitaptan oluÅŸan “Safahat” adlı eserinde toplayan Ersoy, 1911’de yazdığı ilk bölümde Osmanlı toplumunun meÅŸrutiyet dönemini, 1912’de yazdığı “Süleymaniye Kürsüsünde” adlı ikinci kitapta da Osmanlı aydınlarını anlattı. “Halkın Sesleri” adlı üçüncü bölümü 1913’te kaleme alan Ersoy, “Fatih Kürsüsünde” isimli eserini ise 1914’te yazdı.

Ersoy, 1917 tarihli “Hatıralar” ile Birinci Dünya Savaşı hakkında görüşlerinin yer aldığı 1924 tarihli “Asım”ın ardından 7. bölüm olan “Gölgeler”i 1933’te tamamladı.

YoÄŸun ısrarlar sonucu Kur’an-ı Kerim’i Türkçeye tercüme etmeyi kabul eden Ersoy, 6-7 sene üzerinde çalışmasına raÄŸmen sonuçtan memnun kalmayarak imzaladığı anlaÅŸmayı feshetti.

Mehmet Akif Ersoy, Türk milletine armaÄŸan ettiÄŸi için Ä°stiklal Marşı’nı, “Safahat” isimli eserine koymadı.

Balkan SavaÅŸları, Birinci Dünya Savaşı ve Milli Mücadele’de halkı bilinçlendirmeye çalışan Ersoy, 10 yıl boyunca Ä°stanbul’daki selatin camilerinde ve Anadolu’daki birçok cami, ÅŸehir ve kasabada vaaz verdiÄŸi için “Camideki Åžair” unvanıyla anıldı.

Vefatının ardından “Safahat” eserini Ömer Ziya DoÄŸrul ve M. ErtuÄŸrul DüzdaÄŸ yeniden bastı. Ersoy’un, “Kur’an’dan Ayet ve Hadisler” ile “Mehmet Akif Ersoy’un Makaleleri” adlı çalışmaları da hayatını kaybettikten sonra okuyucuyla buluÅŸtu.

Birinci Meclis’te milletvekili seçildi

Burdur Mebusu olarak Birinci Büyük Millet Meclisi’ne seçilen Ersoy, 1921’de Ankara Taceddin Dergahı’na yerleÅŸti.

Ä°stiklal Marşı yarışmasına 500 lira ödül verileceÄŸi için katılmayan ÅŸair, Milli EÄŸitim Bakanı Hamdullah Suphi Bey’in ricası ve arkadaşı Hasan Basri Bey’in teÅŸvikiyle yazmaya baÅŸladı.

Mehmet Akif Ersoy’un Ä°stiklal Marşı, 17 Åžubat günü Sırat-ı Müstakim ve Hakimiyet-i Milliye’de yayımlandı. Hamdullah Suphi Bey Meclis’te okuduÄŸunda ayakta alkışlanan Ä°stiklal Marşı, 12 Mart 1921’de “Milli MarÅŸ” olarak kabul edildi. Ersoy, ödül olarak verilen 500 lirayı hayır kurumuna bağışladı.

KurtuluÅŸ Savaşı ve zafer sonrası uzunca bir süre Mısır’da yaÅŸayan ve orada Türkçe dersleri veren Ersoy, 17 Haziran 1936’da tedavi için Ä°stanbul’a döndü.

Mısır’dan hasta ve yorgun olarak dönen ve Abbas Halim PaÅŸa’ya ait BeyoÄŸlu’ndaki Mısır Apartmanı’nın dördüncü katındaki dairede kalan Ersoy, 27 Aralık 1936’da hayata gözlerini yumdu.

Ä°stiklal Åžairi Mehmet Akif Ersoy’un her yıl binlerce kiÅŸinin ziyaret ettiÄŸi kabri, Edirnekapı ÅžehitliÄŸi’nde bulunuyor.

“Vefa Ödülü”ne layık görüldü

CumhurbaÅŸkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülleri kapsamında, “2018 Yılı Vefa Ödülü”ne layık görülen Akif’in, 20 Aralık doÄŸum günü, 27 Aralık vefat günü olmasından dolayı her iki günü de kapsayacak bir hafta boyunca vatan ÅŸairinin anılması hedeflenmiÅŸti.

Bu kapsamda, İçiÅŸleri, Milli EÄŸitim ile Kültür ve Turizm Bakanlıklarının 2019’da müştereken çıkardığı yönetmelikle 20-27 Aralık, “Mehmet Akif Ersoy’u Anma Haftası” ilan edildi.

CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın imzasıyla geçen yıl yayımlanan genelge ile 2021’in “Mehmet Akif ve Ä°stiklal Marşı Yılı” olarak ilan edilmesi dolayısıyla yıl boyunca Ä°stiklal Marşı’nın kabulü ve Mehmet Akif Ersoy’u anma etkinlikleri düzenlendi.