Kavurucu bir yaz kapıda

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Birçok ilde geçen yıl hazirandan eylüle kadar mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıklarıyla rekorlar kırıldı. Türkiye’de 2023’ün en yüksek sıcaklığı, 49,5 dereceyle EskiÅŸehir’in Sarıcakaya ilçesinde ölçüldü.

Küresel ısınmanın da etkisiyle yaÅŸanan yüksek hava sıcaklıkları, bu yıl marttan itibaren etkili olmaya baÅŸladı. Martta bazı günlerde birçok ilde hava sıcaklıkları 30’lu dereceleri gördü.

BoÄŸaziçi Ãœniversitesi Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi ve Politikaları Uygulama ve AraÅŸtırma Merkezi Yönetim Kurulu Ãœyesi Prof. Dr. Murat TürkeÅŸ, AA muhabirine, Türkiye’de beklenen sıcak hava dalgaları ve uzun vadede yaÅŸanabilecek iklimsel kaymaların olası etkilerini anlattı.

Uzun süreli sıcaklık artışlarının dünyanın hemen her bölgesinde devam ettiÄŸini belirten TürkeÅŸ, Türkiye’de de ortalama en yüksek ve en düşük sıcaklıkların arttığını söyledi.

Gece sıcaklıkları ve rekor sıcaklıklarda belirgin yükseliÅŸler olduÄŸunu, sıcak hava dalgalarının süresi, uzunluÄŸu ve sıklığında çok ciddi artışlar gözlendiÄŸini vurgulayan TürkeÅŸ, “2023 yaklaşık 1,5 santigrat derece küresel ısınma eÅŸiÄŸine eriÅŸti, yıl içinde birkaç kez geçti. 2023 yazı çok sıcaktı, 2024’te de her ay rekor sıcaklıklar yani sanayi öncesine göre en yüksek sıcaklıklar yaÅŸanıyor ve yeni yüksek sıcaklık rekorları kırılıyor.” dedi.

TürkeÅŸ, martta Türkiye’nin büyük bölümünde hava sıcaklıklarının, mevsim normallerinin çok üzerinde seyrettiÄŸini anımsattı.

Bu ay ise genellikle mayıs sonu, haziran başında görülen, 30’lu derecelere ulaÅŸan sıcaklıkların yaÅŸanmaya baÅŸlandığına dikkati çeken TürkeÅŸ, “Hem mevsimlik hava tahminleri hem de kısa süreli iklim öngörülerine baktığımızda çok büyük bir olasılıkla bu yaz da Türkiye’nin büyük bölümünde hava sıcaklıkları mevsim normallerinin üstünde olacak. GüneydoÄŸu Anadolu’da, İç Anadolu’nun mikroklima çukur alanlarında, Güneybatı Anadolu’da yüksek sıcaklık rekorlarının kırılacağını öngörüyorum.” diye konuÅŸtu.

“2070’e kadar Büyük AÄŸrı’nın tepesindeki buzul takkesinin erimesini bekliyoruz”

TürkeÅŸ, yaptıkları araÅŸtırmalara göre, Akdeniz havzasında yer alan Türkiye’de, gelecekte hava sıcaklıklarının daha da artmasının, yaz sıcağının 5 ila 7 derece daha yüksek olmasının, yıl boyunca uzun süreli ortalamalardan 3 ila 5 derece sıcak havaların yaÅŸanmasının beklendiÄŸini bildirdi.

Yağış rejiminin değişeceğini anlatan Türkeş, şiddetli, kuvvetli, aşırı gök gürültülü sağanaklar ve bunların yol açacağı seller, akarsularda taşkınlar, kentlerde su baskınlarının bundan sonra daha çok görülebileceğini ifade etti.

Prof. Dr. Türkeş, yağış rejiminin değişmesinin, Akdeniz havzasında özellikle yılın soğuk dönemlerinde kuraklığın sıklığı, süresi ve şiddetini artırabileceği uyarısında bulunan Türkeş, şöyle devam etti:

“Türkiye’deki ana iklim bölgelerinde çok ciddi alansal kaymalar söz konusu. 50 yıl içinde Akdeniz ikliminin bugünkünden çok daha geniÅŸ alanları kaplayacağı öngörülüyor. ÖrneÄŸin Batı Karadeniz’in büyük bölümü, Karadeniz’in iç bölgeleri, ‘yaÄŸmur gölgesi’ adını verdiÄŸimiz vadi kuÅŸakları, Akdeniz ikliminin etkisi altına giriyor. İç Anadolu’da egemen olan yarı kurak step iklimi de alanını geniÅŸletiyor. Dolayısıyla yüzyılın sonuna ulaÅŸmadan büyük bir olasılıkla Türkiye, çok daha sıcak ve kurak Akdeniz ve step iklimlerinin egemenliÄŸine girecek.”

Hava sıcaklıklarının Karadeniz Bölgesi’ndeki nemli ılıman iklimin, DoÄŸu Anadolu’daki soÄŸuk iklimin alanını daraltacağını dile getiren TürkeÅŸ, KuzeydoÄŸu Anadolu’nun kuzey bölümleri dışında soÄŸuk iklim kuÅŸağının tümüyle ortadan kalkacağını söyledi.

Buzulların hızla eridiğine dikkati çeken Türkeş, şunları kaydetti:

“Buzullar çok önemli. Buzulların oluÅŸtuÄŸu daÄŸlar aynı zamanda kalıcı karın bulunduÄŸu alanlar. Orta ve kötümser iklim senaryoları gerçekleÅŸirse gelecekte kar yağışı hemen hemen hiç düşmeyeceÄŸi için ilkbahar kar erimeleri yaÅŸanmayacak. Aynı zamanda hızla erimekte olan daÄŸ buzullarımız, hatta yüzyılın sonundaki kötümser senaryoda Büyük AÄŸrı’nın tepesindeki buzul takkesinin erimesini bekliyoruz. 2070’e geldiÄŸimizde büyük bir olasılıkla çok ciddi bir deÄŸiÅŸiklik olmazsa bunları çoktan yaÅŸamış olacağız. Artık çok daha sıcak, çok daha kurak, aşırı hava ve iklim olaylarına elveriÅŸli bir dünyaya kapıyı açtığımızı söyleyebilirim.”

AA