Kripto piyasalarında FTX etkisi

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Binance Kurucusu ve Ä°cra Kurulu BaÅŸkanı Changpeng Zhao’nun “ellerinde bulunan ve kripto para sektörünün en büyük ikinci borsası olarak bilinen FTX’in kripto para birimi olan FTT’leri satacaklarına” dair attığı tivitler ve FTX Ãœst Yöneticisi (CEO) Sam Bankman-Fried’ın “karşı karşıya kaldığı likidite krizini aÅŸmak için nakit para enjeksiyonu talebinde bulunduÄŸuna” dair haber akışı kripto piyasasındaki düşüşün fitilini ateÅŸleyen geliÅŸmeler oldu.

Åžirketin likidite sorununun çözümlenmesi için Bankman-Fried ile Zhao arasında görüşmeler baÅŸladı. Taraflar, aralarında Binance’nin FTX’i satın almasına yönelik niyet mektubu imzalamış olsa da kısa bir süre içerisinde Binance, FTX’i satın almaktan vazgeçtiÄŸini duyurdu.

Binance’den yapılan duyuruda, “BaÅŸlangıçta umudumuz, FTX müşterilerine likidite saÄŸlama konusunda destek olabilmekti ancak sorunlar, bizim kontrolümüzün veya yardım etme kabiliyetimizin ötesinde.” ifadelerine yer verildi.

ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), Emtia Vadeli Ä°ÅŸlemler Komisyonu (CFTC) ve ABD Adalet Bakanlığı’nın FTX hakkında soruÅŸturma baÅŸlattığı belirtilirken, cuma günü FTX tarafından yapılan açıklamada, ÅŸirketin ABD’de iflas sürecini baÅŸlattığı ve FTX CEO’su Bankman-Fried’in istifa ettiÄŸi bildirildi.

Binance Kurucusu ve Ä°cra Kurulu BaÅŸkanı Zhao, FTX’teki erimenin tam etkisinin henüz hissedilmediÄŸini ifade ederek, “kademeli kripto krizi” konusunda uyarıda bulundu.

FTT bir haftada yüzde 95’in üzerinde deÄŸer kaybederek 1 dolar seviyesine indi

FTT, hafta başından itibaren kaydettiÄŸi sert düşüşler ile yüzde 95’in üzerinde deÄŸer kaybederek 1 dolar seviyesine indi.

Bitcoin, hafta içerisinde yüzde 25’in üzerindeki gerileme ile 15 bin 588 dolara inerek 12 Kasım 2020’den bu yana gördüğü en düşük seviyeyi test etti. Bitcoin, perÅŸembe günü ABD’de açıklanan enflasyonun yüzde 7,7 artışla beklentilerin altında kalmasının ardından kayıplarının bir kısmını telafi etse de FTX’in iflas baÅŸvurusu ile tekrar gerileyerek haftayı yüzde 19 azalışla 16 bin 900 dolar seviyesinden tamamladı.

Bu hafta yüzde 30’u aÅŸan kayıplar yaÅŸayan Ethereum, 1.074 dolar ile 13 Temmuz’dan bu yana en düşük seviyesini gördü. Ethereum, haftayı yüzde 18 azalışla 1.280 dolardan tamamladı.

“Bankman-Fried’a kurtarıcı gözüyle bakılıyordu”

İş Yatırım Uluslararası Sermaye Piyasaları Müdürü Şant Manukyan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kripto piyasalarında yaklaşık 4 aydır ciddi bir güven krizi olduğunu vurguladı.

Söz konusu krizin ikiye ayırılması gerektiÄŸini, birinin LUNA, diÄŸerinin ise merkeziyetçi finans kaynaklı olduÄŸunu belirten Manukyan, bu krizin görece hafiflemesini saÄŸlayan isimlerden biri olan Sam Bankman-Fried’in CEO’su olduÄŸu FTX ÅŸirketinin usulsüz iÅŸlemler nedeniyle likidite sorunu yaÅŸamasının ardından kripto piyasalarında sert satışların tetiklendiÄŸini söyledi.

Manukyan, önceki krizlerde bazı kurumlara kredi saÄŸlayan Bankman-Fried’a kurtarıcı gözüyle bakıldığını ifade ederek, ÅŸunları kaydetti:

“FTX ikinci büyük borsa olduÄŸu için yatırımcılara ‘orası saÄŸlamdır’ inancı hakimdi. ‘Sepetteki elmaların bazıları çürük olsa da hepsi deÄŸil’ düşüncesi vardı. Ama gördük ki hepsi de çürük olabilir. Sonuçta ‘iki numara çürükse bir numarada da problem olabilir mi acaba?’ korkusu piyasaya yansımaya baÅŸladı ve bunun henüz çözüldüğünü görmüyoruz. Çünkü yatırımcılar paralarını tam alabilmiÅŸ deÄŸiller. Kriptolarını çıkartamıyorlar. Nasıl bir zarar oluÅŸacak? Buraya kamu otoriteleri muhakkak ki müdahale edecek. Nasıl bir müdahale gelecek? Bunların belirsizliÄŸi elbette baskı yaratıyor.”

“Krizin nasıl çözüleceÄŸini gördükten sonra kalıcı bir pozitif etkilenme olacaktır”

Åžant Manukyan, perÅŸembe günü açıklanan ABD enflasyon verisinin ardından piyasa beklentileri paralelinde Fed’in, aralık toplantısında 50 baz puanlık faiz artışına gitmesi durumunda kripto piyasasının teorik olarak olumlu etkilenebileceÄŸini, bu hafta gelen satışların Fed’den deÄŸil, güven krizinden kaynaklanması nedeniyle bu olumlu etkinin kalıcı olacağını düşünmediÄŸini söyledi.

Bu krizin nasıl çözüleceğini gördükten sonra kalıcı bir pozitif etkilenme olacağını belirten Manukyan, yaşanan güven krizinin çözümü için regülatörlerin olması gerektiğini savunanların sayısının artacağını ve ciddi bir regülasyonun oluşacağını kaydetti.

Bu düzenlemelerin hemen olamayacağını aktaran Manukyan, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Ä°leride bu regülasyonlardan kazançlı çıkacak olan aslında merkeziyetsiz finans modelidir. Çünkü bir kez daha ÅŸunu gördük ki paranızı emanet ettiÄŸiniz kurumun yöneticileri dürüst deÄŸilse büyük zararlara maruz kalabiliyorsunuz ve bu durum sadece kripto paralar için deÄŸil, hisse senetleri için de geçerli. Dolayısıyla merkeziyetsiz finans aslında aracısız bir model ve biraz daha popülerleÅŸebilir. Ama bu regülasyona gerek olmayacağı anlamına gelmez. Regülatörler mutlaka oraya da belli ölçüde regülasyonlar getirecektir. Büyük bir ihtimalle bu iÅŸ kripto bazlı kurumlarda sorun yaratacak ve küçülmelerine neden olacak. Ama bu, ilk 10’da yer alan ve kendisini ispat etmiÅŸ kriptolara uzun vadede güçlenme olarak geri dönecek.”

“FTX ile ilgili süreci yaÅŸamamış olsaydık Bitcoin’de de Nasdaq ile paralel yükseliÅŸler görmeyi beklerdik”

Kripto Para Uzmanı Gökçe Çalışan da yılbaşında 32 milyar dolar deÄŸerleme üzerinden 400 milyon dolarlık yatırım toplayan FTX’in, müşterilerine ait 4 milyar doların üzerindeki fonu, kardeÅŸ ÅŸirketi olan Alameda Research’e usulsüzce aktarması sonucu müşteri varlıklarının karşılığının olmadığının anlaşılması sonucu ekosistemde panik ve çıkışlar yaÅŸandığını anlattı.

LUNA’nın baÅŸlattığı güven krizinin domino etkisi yaratarak birçok kurumsal oyuncunun sistemden silinmesine neden olduÄŸunu belirten Çalışan, “Alameda Research de muhtemelen önceki krizlerde ciddi zarar yazan firmalardan biri olarak onlar gibi batması gerekirken, FTX fonları ile kurtarılmak istendi ancak büyük baÅŸarısızlıkla sonuçlandı.” dedi.

Çalışan, enflasyon verilerinin ardından Fed’in “ultra ÅŸahin” politikasından geri adım atacağı beklentileri oluÅŸtuÄŸunu ifade ederek, “Nasdaq ile Bitcoin’in korelasyonunun son 2 yılda zirve seviyelerde olduÄŸu göz önüne alınırsa FTX ile ilgili süreci yaÅŸamamış olsaydık Bitcoin’de de Nasdaq ile paralel yükseliÅŸler görmeyi beklerdik.” diye konuÅŸtu.

“Türk borsalarını kullanan yatırımcılar için ÅŸu anda bu tarz bir iflas riski yok”

Stratejist Türker Balkar ise 2008 global krizine benzer bir durum yaşayan kripto ekosisteminde FTX borsasının iflas başvurusunda bulunmasıyla diğer borsalarda da aynı durumun yaşanabileceği endişesinin arttığını ve ciddi bir güven sorunu oluştuğunu aktardı.

Bu süreçte birçok borsa tarafından “ÅŸeffaflık ilkelerini iÅŸletecekleri ve kullanıcı varlıklarının izlenebileceÄŸi sistemleri devreye alacakları” açıklansa da spekülatif söylemlerin henüz durulmadığını ifade eden Balkar, Türkiye’de kripto para borsalarında kullanıcı varlıklarının teminat olarak kullanılması söz konusu olmadığından Türk borsalarını kullanan yatırımcılar için ÅŸu anda bu tarz bir iflas riski bulunmadığını söyledi.

Balkar, Fed’in aralık ayında 50 baz puanlık faiz artışına gitmesi halinde bu durumun kripto paralara da olumlu yansıyacağını ancak ÅŸu anda oluÅŸan güven probleminin bu beklentinin istenilen boyutta fiyatlara yansımasına engel oluÅŸturduÄŸunu kaydetti.

Söz konusu FTX iflasının baÅŸka borsalara sirayet etmeden kontrollü bir tasfiyeye dönüşmesi durumunda kripto paraların da global piyasaların risk iÅŸtahına eÅŸlik edeceÄŸini belirten Balkar, “Ancak sisli bir havada yatırımcıların merkezi borsaları sorgulaması ve sektörde regülasyon eksiklerinin hissedilmesi sebebiyle buraya girmeyi planlayan yatırımcıların ürktüğü göz ardı edilmemeli.” dedi.

AA