06 Kasım 2024 itibariyle Covid-19 ile mücadelede aşılanan sayısı kişiye ulaştı.
Dünya genelinde önemli merkez bankalarının, yaklaşık iki senedir enflasyonla mücadele kapsamında attıkları şahin adımların sonuna gelindiğine yönelik tahminler günden güne güçlenmeye devam ediyor.
Fed’in ÅŸahin para politikası adımlarının, geçen hafta açıklanan veriler üzerinde de etkisi hissedilirken, söz konusu veriler ABD ekonomisinin “yumuÅŸak iniÅŸ” yapabileceÄŸine iliÅŸkin öngörüleri de destekledi.
Ülkede Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 5,2 ile beklentilerin üzerinde artış gösterirken, böylece ABD ekonomisi, 2021 yılının son çeyreğinden bu yana en güçlü büyümeyi kaydetti.
Analistler, ülke ekonomisinin bu yılın üçüncü çeyreğinde beklentilerin üzerinde büyümesine karşın tüketici harcamalarına ilişkin verilerin talepteki soğumaya işaret ettiğini belirterek, bu durumun ekonominin resesyona girmeden yumuşak iniş yapabileceği ihtimalini artırdığını söyledi.
Üçüncü çeyrekte kiÅŸisel tüketim harcamaları fiyat endeksindeki artış, yüzde 2,9’dan yüzde 2,8’e düşürüldü. Gıda ve enerji harcamalarının hesaplama dışı tutulduÄŸu çekirdek kiÅŸisel tüketim harcamaları fiyat endeksindeki artış da yüzde 2,4’ten yüzde 2,3’e revize edildi.
KiÅŸisel tüketim harcamalarındaki zayıflamanın Fed’in politika adımlarının etkili olduÄŸuna iÅŸaret ettiÄŸini aktaran analistler, böylece bankanın gelecek yılın ilk yarısında faiz indirimine baÅŸlayabileceÄŸine yönelik beklentilerin desteklendiÄŸini dile getirdi.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek iki toplantıda politika faizini sabit tutmasına kesin gözüyle bakılırken, bankanın haziranda faiz indirimine baÅŸlayacağına yönelik tahminler mayıs ayına taşındı.
ABD’de kiÅŸisel tüketim harcamaları ekimde aylık bazda yüzde 0,2 artış kaydetti. Fed’in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı çekirdek kiÅŸisel tüketim harcamaları fiyat endeksi, aynı dönemde aylık bazda yüzde 0,2 ve yıllık bazda yüzde 3,5 ile beklentiler doÄŸrultusunda arttı.
Fed BaÅŸkanı Jerome Powell ve banka yetkililerinin sözle yönlendirmeleri de geçen hafta yatırımcılar tarafından takip edilirken, Powell, Atlanta’daki Spelman College’da yaptığı konuÅŸmada, “Yeterince kısıtlayıcı bir duruÅŸa ulaÅŸtığımız sonucuna güvenle varmak veya politikanın ne zaman gevÅŸeyebileceÄŸine dair yorum yapmak için erken olacaktır. Gerekmesi halinde politikayı daha da sıkılaÅŸtırmaya hazırız.” ifadelerini kullandı.
Analistler, Powell’ın faiz oranlarının oldukça kısıtlayıcı bir bölgede olduÄŸuna iliÅŸkin sözle yönlendirmesinin piyasalar tarafından olumlu karşılandığını ifade ederek, para politikasının gevÅŸetilmesi konusunda konuÅŸmak için erken olduÄŸu yönündeki uyarısının ise ÅŸimdilik göz ardı edildiÄŸini kaydetti.
Chicago Fed BaÅŸkanı Austan Goolsbee, enflasyonun tam istedikleri gibi yavaÅŸladığını belirterek, enflasyonda hedeflenen yüzde 2’ye doÄŸru gittiklerini dile getirdi.
San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, son enflasyon verilerinin cesaret verici olduğunu ancak erken zafer ilan edilmemesi gerektiğini bildirdi.
Öte yandan, ABD basınında, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonunun (SEC), Grayscale’in spot Bitcoin borsa yatırım fonu (ETF) baÅŸvurusunu ocak ayı başında onaylayabileceÄŸi haberi yer aldı. SEC, daha önce Grayscale’in Bitcoin ETF baÅŸvurusunu reddetmiÅŸ ancak temyiz mahkemesi baÅŸvurunun reddedilmesinin hatalı olduÄŸuna hükmetmiÅŸti.
BaÅŸvuruya iliÅŸkin iyimserlikle Bitcoin yüzde 3 artışla 39 bin dolara kadar çıkarken, Mayıs 2022’den bu yana en yüksek seviyesini test etti. Bitcoin, ÅŸu sıralarda ise 38 bin 800 dolarda seyrediyor.
Geçen hafta, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun günde yaklaşık 900 bin varillik arz kesintisini kabul etmesine rağmen Brent petrolün varil fiyatı, yüzde 2,2 azalışla haftayı 79,1 dolardan tamamladı.
Analistler, söz konusu düşüşün, yatırımcıların bu arz kesintisinin uygulanacağına yönelik şüphelerinin olduğuna işaret ettiğini söyledi.
Bu gelişmelerin ardından küresel çapta dolara olan talep de azalmaya devam ederken, dolar endeksi düşüş eğilimini üst üste üçüncü haftaya taşıyarak, haftayı yüzde 0,2 azalışla 103,2 seviyesinden tamamladı. Aylık bazda da yüzde 3 azalışla bu yılın en sert aylık düşüşünü kaydetti.
Altının ons fiyatı, 2 bin 75 doları aşarak rekor kırarken, yüzde 3,4 artışla haftayı 2 bin 71,5 dolardan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi.
ABD 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 27 baz puan gerileyerek yüzde 4,20 seviyesine indi. Böylece, söz konusu getiri son 3 ayın en düşük seviyesine gelmiş oldu.
YoÄŸun veri gündemi ve Fed yetkililerinin sözle yönlendirmelerinin olduÄŸu haftada New York borsaları pozitif bir seyir izlerken, gelecek hafta ABD’de açıklanacak istihdam raporundaki veriler yatırımcıların odağına yerleÅŸti.
Analistler, ABD’de iÅŸ gücü piyasasındaki güçlü duruÅŸun devam ettiÄŸini anımsatarak, gelecek hafta tarım dışı istihdam baÅŸta olmak üzere istihdam raporundaki verilerin piyasalarda oynaklığı artırmasının beklendiÄŸini vurguladı.
Ãœlkede geçen hafta açıklanan verilere göre, ilk kez iÅŸsizlik maaşı baÅŸvurusunda bulunanların sayısı geçen hafta 218 bine yükselirken, söz konusu veri, piyasa beklentilerinin altında gerçekleÅŸti. Süregelen iÅŸsizlik maaşı baÅŸvuru sayısı ise 86 bin kiÅŸi artarak 1 milyon 927 bin oldu ve Kasım 2021’den bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
ABD’de bekleyen konut satışları endeksi ise ekimde yüzde 1,5 azalarak 2001’den sonraki en düşük seviyesini kaydetti. Ãœlkede inÅŸaat harcamaları ise ekimde yüzde 0,6 ile piyasa beklentilerinin üzerinde arttı.
Ãœlkede Tedarik Yönetim Enstitüsü’nün (ISM) imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), kasımda 46,7 ile piyasa beklentilerinin altında gerçekleÅŸti. S&P Global’in açıkladığı nihai verilere göre de kasım ayı imalat sektörü PMI verisi beklentilere paralel 49,4 oldu.
Söz konusu gelişmelerle birlikte New York borsası yükseliş eğilimini üst üste beşinci haftaya taşırken, Dow Jones ve S&P 500 endeksi yaklaşık son iki yılın en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi.
Aylık bazda incelendiğinde, kasımda yılın en güçlü yükseliş performansını sergileyen New York borsasındaki Dow Jones, S&P 500 ve Nasdaq endeksleri aylık bazda sırasıyla yüzde 8,8, 8,9 ve 10,7 artış kaydetti.
Haftalık bazda da Nasdaq endeksi yüzde 0,38, S&P 500 endeksi yüzde 0,77 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,42 değer kazancıyla haftayı tamamladı.
4 Aralık ile başlayan haftanın veri takviminde, pazartesi fabrika ve dayanıklı mal siparişleri, salı hizmet sektörü ve bileşik PMI, çarşamba ADP istihdam raporu ve dış ticaret açığı, perşembe haftalık işsizlik maaşı başvuruları, toptan stoklar, cuma ise istihdam raporu ve Michigan Tüketici Güven Endeksi verileri takip edilecek.
Avrupa borsalarında da geçen hafta pozitif seyir hakim olurken, Almanya’da DAX endeksi yükseliÅŸ eÄŸilimini üst üste beÅŸinci haftaya taşıyarak son 4 ayın en yüksek haftalık kapanışını gerçekleÅŸtirdi. Gelecek hafta Avro Bölgesi’nde büyüme baÅŸta olmak üzere yoÄŸun veri gündemi takip edilecek.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) BaÅŸkanı Christine Lagarde, geçen hafta Brüksel’de düzenlenen Avrupa Parlamentosu (AP) Ekonomik ve Mali Ä°ÅŸler Komitesi’nin “Parasal Diyalog” baÅŸlıklı oturumunda gerçekleÅŸtirdiÄŸi konuÅŸmada, enflasyonun gerilemeye devam ettiÄŸini ancak halen çok uzun süre yüksek kalmasının beklendiÄŸini söyledi.
ECB’nin, son toplantısında faiz oranlarını 25 baz puan artırma kararı aldığını hatırlatan Lagarde, faiz oranlarının yeterince uzun bir süre mevcut seviyelerde sürdürülmesi halinde enflasyon hedefinin yakalanabileceÄŸini dile getirdi.
Öte yandan, Almanya BaÅŸbakanı Olaf Scholz, hükümetinin vatandaÅŸlar ve ÅŸirketler için kemer sıkma kararlarını da içerebilecek 2024 bütçesini “mümkün olduÄŸu kadar çabuk” hazırlamak için meclisle birlikte çalıştıklarını belirterek, yarı iletken gibi önemli sektörleri destekleyeceklerini kaydetti.
Avrupa BirliÄŸi (AB), üye ülkelerdeki elektrik ÅŸebekesinin ihtiyacı karşılayabilmesi için 2030’a kadar toplam 584 milyar avroluk yatırım gerektiÄŸini bildirdi.
YoÄŸun veri gündeminin olduÄŸu haftayı geride bırakırken, analistler, Almanya ve Ä°spanya’da enflasyon verilerinin piyasa beklentilerinin altında gerçekleÅŸmesinin ardından pay piyasalarında risk iÅŸtahının arttığını kaydetti.
Yıllık enflasyon öncü verilere göre kasımda Almanya ve Ä°spanya’da yüzde 3,2 ile öngörülerin altında kalırken, Avro Bölgesi’nde öncü Tüketici Fiyat Endeksi (TÃœFE) de aynı dönemde yüzde 2,4 artışla tahminlerin altında kaldı.
Bölge genelinde açıklanan imalat sanayi PMI verilerinin 50 seviyesinin altında gelmesine karşın beklentileri aşması da risk iştahını destekleyen başka bir etken oldu.
Avro Bölgesi’nde iÅŸsizlik oranı ekimde yüzde 6,5 seviyesini korurken, aynı dönemde Almanya’da iÅŸsizlik oranının yüzde 5,8’den yüzde 5,9’a yükselmesi dikkati çekti.
Ayrıca, avro/dolar paritesi, kasımda aylık bazda yüzde 2,9 artışla son 1 yılın en güçlü yükselişini gerçekleştirdi. Parite haftayı ise yüzde 0,5 azalışla 1,0870 seviyesinden tamamladı.
Söz konusu geliÅŸmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi de yüzde 2,30, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,73, Ä°talya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,69 ve Ä°ngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,55 deÄŸer kazandı.
Gelecek hafta salı günü bölge genelinde hizmet sektörü ve bileÅŸik PMI, Avro Bölgesi’nde ÃœFE, çarÅŸamba günü Almanya’da fabrika sipariÅŸleri, perÅŸembe günü Avro Bölgesi’nde büyüme, cuma günü Almanya’da nihai enflasyon verileri takip edilecek.
Bölgede geçen hafta açıklanan veriler karışık sinyaller verirken, Çin’de ekonomik aktiviteye iliÅŸkin endiÅŸeler de devam ediyor. Gelecek hafta gözler Japonya’da enflasyon ve büyüme verilerine çevrildi.
Analistler, Çin ekonomisinde kırılganlığın sürdürdüğünü ifade ederek, Çin hükümetinin ekonomiye desteğinin artabileceği ihtimaliyle pay piyasalarındaki satış baskısının sınırlı kaldığını dile getirdi.
Geçen hafta, Çin’de açıklanan verilere göre, imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 49,4 ve hizmet sektörü PMI 50,2 ile beklentilerin altında kalırken, bileÅŸik PMI 50,4 oldu. Caixin imalat sanayi PMI ise 50,7 ile öngörüleri aÅŸtı.
Ãœlkede sanayi karları ocak-ekim döneminde yüzde 7,8 azalırken, analistler, Çin’de emlak piyasasına iliÅŸkin devam eden endiÅŸelerin de satış baskısına neden olduÄŸunu söyledi.
Japonya’da açıklanan veriler de karışık sinyaller verirken, ülkede sanayi üretimi ekimde aylık yüzde 1 artarak beklentileri aÅŸtı. Perakende satışlar ise yıllık yüzde 4,2 artışla öngörülerin altında kaldı.
Japonya Merkez Bankası (BoJ) üyesi Toyoaki Nakamura, merkez bankasının ultra gevşek para politikasını değiştirmeden önce muhtemelen biraz daha zamana ihtiyacı olacağını söyledi.
Bu gelişmelerle düşüş eğilimini üst üste üçüncü haftaya taşıyan dolar/yen paritesi, geçen hafta yüzde 1,7 azalışla 146,9 seviyesinden haftayı tamamladı. Parite kasımda yüzde 2,3 azalışla bu yılın en sert aylık düşüşünü kaydetti.
Öte yandan, Güney Kore Merkez Bankası, politika faizini beklentiler doÄŸrultusunda yüzde 3,5’te sabit bıraktı. Banka böylece üst üste yedinci toplantısında faizi deÄŸiÅŸtirmeyerek sabit tutmuÅŸ oldu.
Bu geliÅŸmeler ışığında, haftalık bazda Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 4,15, Çin’de Åžanghay bileÅŸik endeksi yüzde 0,31 ve Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,58 azalış kaydederken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,32 deÄŸer kazandı.
4 Aralık ile baÅŸlayan haftada, salı Japonya’da Tokyo TÃœFE, perÅŸembe Çin’de dış ticaret fazlası, cuma ise Japonya’da ekonomik büyüme ve dış ticaret istatistikleri verileri takip edilecek.
Yurt içinde, geçen hafta yükseliş ağırlıklı bir seyir izleyen BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 0,83 artışla 8.026,27 puandan tamamlarken, gelecek hafta açıklanacak enflasyon verileri yatırımcıların odağına yerleşti.
AA Finans beklenti anketine katılan ekonomistler, kasım ayında TÃœFE’nin yüzde 3,68 artmasını bekliyor.
Geçen hafta, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) BaÅŸkanı Hafize Gaye Erkan, enflasyonun ana eÄŸiliminde bir gerileme baÅŸladığını belirterek, “Kasım ayı öncü göstergeleri aylık enflasyondaki gerilemenin devam edeceÄŸine iÅŸaret etmekte.” dedi.
Enflasyonla mücadelede ikinci olmazsa olmaz koÅŸul olan enflasyon patikasına dair “algı, kabul ve itibar” üçlüsünün, enflasyonun bu patikaya oturabilmesi için çok önemli bir araç ve kolaylaÅŸtırıcı faktör olduÄŸunu vurgulayan Erkan, dezenflasyonun gelecek yılın ikinci yarısından itibaren etkili olmaya baÅŸlamasını tahmin ettiklerini dile getirdi.
Analistler, TCMB’nin iletiÅŸim dilinin piyasalar açısından oldukça tatmin edici olduÄŸunu aktararak, özellikle son dönemde öngörülebilirliÄŸin artmaya baÅŸladığını ve bu durumda TCMB’nin kullandığı iletiÅŸim dilinin etkili olduÄŸunu kaydetti.
Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) düşüş eÄŸilimini sürdürerek, perÅŸembe günü 332,8 baz puan ile 19 Mart 2021’den bu yana en düşük günlük kapanışını gerçekleÅŸtirdi.
Öte yandan, seçim sonrası yeni ekonomi yönetiminin uyguladığı politikalar ve yabancı yatırımcılarla yapılan toplantıların ardından uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸlarından Türkiye’ye iliÅŸkin olumlu deÄŸerlendirmeler de art arda gelmeye devam ediyor.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸu Standard & Poor’s (S&P), geçen hafta, Türkiye’de son dönemdeki politika düzenlemeleri nedeniyle takvim dışı deÄŸerlendirmeye giderek, ülkenin kredi görünümünü revize etti. S&P, Türkiye’nin kredi notunu “B” olarak teyit ederken, kredi notu görünümünü “duraÄŸan”dan “pozitif”e çevirdi.
Ayrıca, Avrupa’nın en büyük varlık yönetim ÅŸirketi Amundi, son dönemde Türkiye yerel pazarına iliÅŸkin daha yapıcı bir deÄŸerlendirme içinde olduklarını bildirdi.
Yönetim merkezi Paris’te olan Amundi’nin Ä°letiÅŸim BaÅŸkanı Jais Mehaji, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaklaşık 2 trilyon dolarlık portföyü yöneten ÅŸirketin Türk lirasına iliÅŸkin son dönemde daha olumlu bir deÄŸerlendirmeye sahip olduÄŸuna dair haberlerin doÄŸru olduÄŸunu belirtti.
Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 28,8979’dan tamamladı.
Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 8.080 ve 8.200 seviyelerinin direnç, 8.000 ve 7.900 puanın ise destek olarak öne çıkabileceğini ifade etti.
Gelecek hafta yurt içi veri gündeminde, pazartesi günü enflasyon, salı günü reel efektif döviz kuru, perşembe hazine nakit dengesi verileri takip edilecek.
AA
Gram altın fiyatlarında yeni rekor
Bursa’nın en büyük 250 firması açıklandı
Carrefour tüm mağazaları kapattı
Akaryakıt devi BP, Türkiye’den çekildi
2025’te asgari ücret ne kadar olur?
Borsadaki işlemleri geçici olarak durduruldu
TÜPRAŞ Rafinerisi’nde patlama
Engelli (ÖTV’siz) araç limiti ne kadar olacak?
Bahçeli Öcalan’a Meclis çaÄŸrısını yineledi
Trafik cezalarına büyük zam
Ankaralı Turgut’tan üzen haber
Bursa’nın en büyük 250 firması açıklandı
Carrefour tüm mağazaları kapattı
Akaryakıt devi BP, Türkiye’den çekildi
2025’te asgari ücret ne kadar olur?
Borsadaki işlemleri geçici olarak durduruldu
TÜPRAŞ Rafinerisi’nde patlama
Engelli (ÖTV’siz) araç limiti ne kadar olacak?
Bahçeli Öcalan’a Meclis çaÄŸrısını yineledi
Trafik cezalarına büyük zam
Ankaralı Turgut’tan üzen haber