Marmara Denizi’nde tehlike çanları çalıyor

“Ä°KLÄ°M DEĞİŞİKLİĞİ BASKISI ÇOK ŞİDDETLÄ° HÄ°SSEDÄ°LMEKTEDÄ°R”

ODTÃœ Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Barış SalihoÄŸlu, Marmara Denizi’nin fiziksel ve ekolojik olarak birbirinden çok farklı olan Akdeniz ve Karadeniz sularının geçiÅŸ noktası olması ile sosyoekonomik açıdan çok önemli olduÄŸunu belirtti.

Konumu ve yapısı itibariyle hassas olarak nitelendirdiÄŸi Marmara Denizi’nde tarih boyunca çok fazla insan baskısı yaÅŸandığını, bu baskıların da giderek arttığını bildiren SalihoÄŸlu, “En yüksek olanlar, kirlilik ve balıkçılık baskısı. Ä°klim deÄŸiÅŸikliÄŸi baskısı da çok yoÄŸun, bu zaten global bir baskı ve Marmara’da da çok ÅŸiddetli hissedilmekte.” diye konuÅŸtu.

Marmara Denizi’nde Karadeniz’in etkilerinin çok fazla görüldüğünü dile getiren SalihoÄŸlu, Tuna Nehri’nden gelen kirliliÄŸin kontrol altına alınmasıyla bu baskının azaldığını, buna karşılık denizi çevreleyen ÅŸehirlerin baskısının çok arttığını aktardı.

Salihoğlu, şöyle devam etti:

“Bunun sonucunda da Marmara hasta bir denize dönüşmüş. 25 metrenin altında, oksijen, canlı yaÅŸamına el vermiyor. Åžu anda neredeyse anoksik olmuÅŸ. Bu da denizde yaz koÅŸullarının çok kötü geçeceÄŸine iÅŸaret ediyor. Oksijen, 28 metredeki bir tabakada sıfırlanmış, yukarıdaki oksijenli tabakanın hemen altında belli ki ciddi bir organik birikim var ve bu çürüyerek oksijeni sıfırlamış. Derinlerde oksijen biraz artarak hipoksik seviyelere tekrar çıkıyor. KirliliÄŸi bugün yarıya indirsek, Akdeniz’den gelen ve Marmara’yı besleyen suyun, oksijen seviyelerini 5-6 yıl içinde bizim hedeflediÄŸimiz, en azından o hipoksik seviyenin üzerine çıkaracağını görüyoruz. Akdeniz’den gelen su kısılırsa ya da kirliliÄŸi artarsa Marmara için bir felaket olur. Giderek hızla Karadeniz’e döner.”

YaÅŸanabilecek en kötü senaryonun gerçekleÅŸmemesi için tüm arıtma sistemlerinin bir an önce ileri arıtmaya geçmesi ve denize akan 11 nehrin temizlenmesi gerektiÄŸinin altını çizen SalihoÄŸlu, “Marmara’ya akan nehirler çok kirli, Susurluk Havzası’ndan çok ciddi bir kirlilik girdisi var. Bunlar artarsa artık Marmara ölü bir denize dönebilir. Åžu anda kötü durumda, çok daha kötü bir noktaya geçmeyiz diye umuyorum.” ifadelerini kullandı.

Kirliliğe karşı önlem alınmaması halinde müsilaj, denizanası sayısında artış ve toksik gazlar çıkaran zararlı alg patlamaları gibi olayların daha fazla yaşanacağı uyarısında bulunan Salihoğlu, sözlerini şöyle tamamladı:

“Denizlerin bize saÄŸladığı 2 tür servis var. Birisi doÄŸrudan paraya dönüşen, denizden gıda elde etmek. DiÄŸeri de doÄŸrudan markette yeri olmayan ancak çok ciddi bir ekonomik sosyal karşılığı olan oksijen ve saÄŸlık. Bu servisleri kaybediyoruz artık. Denizlerin absorbe ettiÄŸi karbondioksit düşüyor, ürettiÄŸi oksijen azalıyor. Belki rahatsız edici zehirli gazlar üretmeye baÅŸlayacak.”