23 Kasım 2024 itibariyle Covid-19 ile mücadelede aşılanan sayısı kişiye ulaştı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) BaÅŸkanı Fatih Karahan, ‘Enflasyon Raporu 2024-II’ sunumunu gerçekleÅŸtiriyor.
TCMB BaÅŸkanı Karahan’ın konuÅŸmasından satır baÅŸları şöyle:
Merkez Bankamızın temel amacı fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmektir. Fiyatlama davranışlarını ve enflasyon beklentilerini yakından takip ediyoruz.
Enflasyon hedeflerimizle uyumlu seviyelere gerileyene kadar sıkı para politikası duruşumuzu korumakta kararlıyız. Enflasyon beklentilerinde kalıcı bir bozulmaya kesinlikle izin vermeyeceğiz.
Küresel büyümede, 2024 yılında sınırlı bir artış öngörülmektedir. Emtia fiyatlarında son dönemde genele yayılan bir artış gözlenmektedir.
Jeopolitik gelişmeler ve sıkı politika öne çıkan küresel risk faktörleridir. Küresel enflasyon hedeflerin üzerinde seyretmeye devam etmektedir, merkez bankaları parasal sıkılığı korumaktadır.
Gelişmiş ülke merkez bankalarının daha geç ve daha yavaş faiz indirimine gideceği beklentileri kuvvetlenmiştir. Son dönemde gelişmekte olan ülkelerden portföy çıkışları gözlenmiştir.
Yurt içi talepte direnç sürerken, bazı normalleşme işaretleri mevcuttur. Net ihracatın büyümeye negatif katkısı azaldı.
Parasal sıkılaştırmanın iç talebe etkilerini çeşitli göstergeler üzerinden yakından takip etmekteyiz. Arz koşulları talep koşullarına kıyasla daha ılımlı bir seyir izlemektedir.
PMI verileri ikinci çeyrekte üretimde ılımlı bir zayıflamaya işaret ediyor.
Toplam talep koşulları enflasyonist düzeyde seyretmektedir
Çıktı açığı dezenflasyonist sürecinin önemli bir bileşeni olacak
Cari iÅŸlemler dengesindeki iyileÅŸme devam ediyor
Sıkı para politikası talebi dengeleyecek
Yılın ikinci yarısında, parasal aktarımın gecikmeli etkisiyle iç talepte zayıflama olacağını, cari dengede iyileşmenin devam edeceğini öngörüyoruz.
Tüketici enflasyonu öngörülen tahmin aralığının üzerinde gerçekleÅŸmiÅŸtir. Enflasyon göstergeleri ana eÄŸilimde gerilemeye iÅŸaret etmektedir. Enflasyon Nisan’da %69,38 ile tahmin aralığının 0,9 puan üzerinde tamamladı.
Öngörülerimizin aksine yılın ilk çeyreğinde toplam talep koşulları güçlü seyretmiş, kredi koşullarında artış gerçekleşmiştir. Reel ücret artışları talebi destekledi.
Ana eğilimdeki yüksek seyirde hizmet fiyatlarının rolü belirgindir. Son dönemde hizmetler grubundaki fiyat artışlarının diğer gruplara kıyasla daha güçlü seyrettiğini görüyoruz.
Hizmet enflasyonu aylık bazda yavaşlamakla birlikte yüksek bir seyir izlemektedir. Gelişmiş ülkelerde de hizmet enflasyonu manşet enflasyonun üzerindedir.
Konut piyasasındaki gelişmeleri öncü gösterge olarak yakından takip ediyoruz. Konut fiyatlarındaki artış eğilimi yavaşlamaktadır.
Konut fiyatlarının artış eğilimi tüketici fiyatlarındaki artış eğiliminin altında seyretmektedir. Konut fiyatlarındaki yavaşlamanın ilerleyen dönemde gecikmeli olarak kira artışını sınırlayabileceğini değerlendiriyoruz.
Parasal sıkılaştırmanın beklentiler üzerindeki etkisi yakından takip edilmektedir. Enflasyon beklentilerinin tahmin aralığına yakınsaması, dezenflasyon açısından kritik önemdedir.
Kararlarımızın enflasyon beklentilerinde iyileşme sağlayacağını, piyasa beklentileri ile ara hedefimiz arasındaki farkın kapanacağını öngörüyoruz.
Parasal duruş belirgin şekilde sıkılaştırılmıştır. Parasal aktarım mekanizmasını destekleyen ve güçlendiren adımlar atılmıştır.
Miktarsal sıkılaştırma ile fazla likidite sterilize edilmektedir. Likidite gelişmelerini yakından takip ederek, sterilizasyon araçlarını gerektiğinde etkin bir şekilde kullanacağız.
Parasal sıkılaştırma finans piyasalarına hızlı ve güçlü bir şekilde yansıyor
Kredi faizlerinin geldiği seviye iç talebin yavaşlamasına destek verecek. Tüketici kredi büyümesi zayıflamaktadır.
Son verilen yabancı para mevduatından TL mevduatına geçiÅŸin hızlandığını gösteriyor. Parasal politika duruÅŸumuz ve makroihtiyati çerçeve mevduat faizlerinin TL’ye geçiÅŸi destekleyecek seviyelerde kalmasını ve tasarrufların artmasını saÄŸlayacak
TL mevduat payı artmaya devam etmektedir. Son dönemde yabancı para kredilerinin arttığını gözlemliyoruz. Son sekiz ayda TL mevduatın payı yüzde 32’den yüzde 44’e çıkarken, KKM’nin payı yüzde 26’dan yüzde 14’e geriledi.
TCMB’nin 2024 yılı ortalama petrol fiyatları tahmini 86,4 dolar (Önceki 83,6 dolar)
TCMB’nin 2025 yılı ortalama petrol fiyatları tahmini 82,3 dolar (Önceki 81,2 dolar)
TCMB’nin 2024 yıl sonu gıda fiyatları tahmini %35,5 (Önceki %34,6)
TCMB’nin 2025 yıl sonu gıda fiyatları tahmini %15,0 (Önceki %15,0)
TCMB’nin 2024 yılı ortalama ithalat fiyatları deÄŸiÅŸim tahmini %0,8 (Önceki -%0,1)
TCMB’nin 2025 yılı ortalama ithalat fiyatları deÄŸiÅŸim tahmini %2,6 (Önceki %0,7)
Enflasyonun 2024 yıl sonunda %38,0 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %36,0)
Enflasyonun 2025 yıl sonunda %14,0 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %14,0)
Enflasyonun 2026 yıl sonunda %9,0 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %9,0)
TCMB BaÅŸkanı Karahan’ın sunumunun sona ermesinin ardından soru-cevap bölümüne geçildi.
Enflasyonda istediğiniz ölçüde tablonun oluşması için maliye politikasında atılması gereken ilave adımlar olduğunu düşünüyor musunuz?
Talebi dengeleyerek enflasyonu düşürmek istiyoruz. Harcamalar için bir tasarruf detayı çalışılıyor.
Mevcut parasal sıkılıkla beraber bu seviyelere ulaşabilecek miyiz? Ek bir parasal sıkılık olur mu?
Dördüncü çeyrek itibariyle verilere bakınca o anki talep göstergeleri talepte dengelenmenin saÄŸlıklı ÅŸekilde ilerlediÄŸine iÅŸaret ediyordu. Ä°ÅŸler yolunda gidiyordu. 36 hedefimize ulaÅŸacağımızı düşünüyorduk. Talep daha dengeli, daha güçlü gerçekleÅŸti, ivmelenme oldu. Sözlü yönlendirmemiz vardı Åžubat ayından itibaren. Mart ayı itibariyle kompozisyonu da bizim tahminimizden daha kötüydü. Talep göstergeleri de TÜİK bu veride revizyon yaptı, görünüm talebin daha dirençli olduÄŸunu ortaya koydu. Ciddi bir sıkılaÅŸma oldu, talebe olumlu yansıyacağını düşünüyoruz. ilk 4 ayda 4 puana yakın ilave enflasyon gerçekleÅŸti. 4 puana yakın bozulma söz konusu. Bunu tamamen telafi etmek ek sıkılaÅŸtırma ile dahi pek kolay gözükmüyor. 36’dan 38’e yapılan tamamen bu sebepledir. Yüzde 36 hala bandın içinde. Daha önce yaptığımız gibi bundan sonra da enflasyon görünümünde bozulma olması halinde ek sıkılaÅŸtırma yapmaya hazırız.
Merkez Bankası sert inişi göze alabilecek mi? Fiyatlama davranışlarında beklediğimiz iyileşme olmazsa ek sıkılaşma yapacak mısınız?
Ne gerekiyorsa yapmaya hazırız. 2023 verilerine baktığımızda büyümenin tamamen iç talep kaynaklı olduğunu gösterdim. Para politikasında sıkılaşma yaparak talepte dengelenme öngörüyoruz. Süreç sonunda talebin dengeleneceğini, fiyatlama davranışlarının normalleşeceğini, enflasyonun indiğini göreceğiz. Büyüme daha sağlıklı kompozisyona kavuşacaktır.
Depo gibi kısa vadeli çözümler yerine başka planınız var mı?
Son dönemde likidite yönetimi adına TL’ye ciddi bir talep var, döviz biriktirdikçe swapları kapatarak gitmeye çalıştık. Depo ihalelerini hemen açtık. Dikkatli olmaya gayret ediyoruz. Bunun geçici olduÄŸunu deÄŸerlendiriyoruz. Bir süre depo ihaleleri ile devam edeceÄŸiz.
Tasarruflarda ilk hedef 100 milyar TL
Bursa’da “YeÅŸil Sanayi YeÅŸil OSB” Zirvesi
Kemal Kılıçdaroğluhakim karşısında
İçki ve sigara satılan her yere kamera konulacak
Fatih Altaylı ile Ä°smail Saymaz’a soruÅŸturma
Motorine zam bekleniyor
Silecek kaldırmaya hapis cezası
Yangında matematik öğretmeni yaşamını yitirdi
UludaÄŸ’da 1000 liraya satılan çorbaya ceza
Bursa ve Balıkesir’de sağanak ve lodos etkili oluyor
Gemlik’te huzur operasyonu
Bursa’da “YeÅŸil Sanayi YeÅŸil OSB” Zirvesi
Kemal Kılıçdaroğluhakim karşısında
İçki ve sigara satılan her yere kamera konulacak
Fatih Altaylı ile Ä°smail Saymaz’a soruÅŸturma
Motorine zam bekleniyor
Silecek kaldırmaya hapis cezası
Yangında matematik öğretmeni yaşamını yitirdi
UludaÄŸ’da 1000 liraya satılan çorbaya ceza
Bursa ve Balıkesir’de sağanak ve lodos etkili oluyor
Gemlik’te huzur operasyonu