06 Kasım 2024 itibariyle Covid-19 ile mücadelede aşılanan sayısı kişiye ulaştı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) Toplantı Özeti’nde, enflasyonun kısa dönemde baÅŸta emtia fiyatları olmak üzere arz ve talep yönlü çeÅŸitli unsurların etkisiyle oynak bir seyir izlemesinin beklendiÄŸi aktarılarak, “Sıkı parasal duruÅŸ; enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve finansal piyasa geliÅŸmeleri baÄŸlamında dışsal ve geçici oynaklıklara karşı önemli bir tampon iÅŸlevi görecektir.” ifadesi kullanıldı.
Para Politikası Kurulu’nun 17 Haziran’daki toplantısına iliÅŸkin yayımlanan özette, tüketici fiyatlarının mayıs ayında yüzde 0,89 arttığı, yıllık enflasyonun yüzde 16,59’ya gerilediÄŸi anımsatıldı.
Yıllık enflasyonun enerji ve temel mal gruplarında gerilerken gıda grubunda görece yatay seyrettiği, hizmet grubunda ise yükseldiği aktarılan özette, bu dönemde uygulanan kapanma tedbirleriyle belirli sektörlerde iktisadi faaliyetin kesintiye uğradığı ve fiyat artışlarının da sınırlı kaldığı vurgulandı.
Özette, bu görünüm altında B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonları ve eÄŸilimlerinin bir miktar gerilemekle birlikte yüksek seviyelerini koruduÄŸu ifade edilerek, “Piyasa katılımcılarının enflasyon beklentileri haziran ayında artış kaydetmiÅŸtir. Cari yıl sonu enflasyon beklentisi 0,65 puan artışla yüzde 14,46 seviyesinde oluÅŸurken, gelecek 12 aya iliÅŸkin enflasyon beklentisi 0,31 puan artışla yüzde 12,12’ye, gelecek 24 ay beklentisi ise 0,17 puan artışla yüzde 10,16’ya yükselmiÅŸtir.” deÄŸerlendirmeleri yapıldı.
Gelişmiş ülkeler başta olmak üzere dünya genelinde aşılamanın hızlanmasının, küresel ekonomide toparlanma sürecini desteklediği belirtilen özette, şunlar kaydedildi:
“Bu toparlanma sürecinde imalat sanayi faaliyeti ve küresel ticaretteki ivmelenmenin yanı sıra hizmetlerde gözlenen canlanma da etkili olmaktadır. Devam eden aşılama çalışmaları küresel ekonominin performansına iliÅŸkin salgın kaynaklı aÅŸağı yönlü riskleri azaltmaktadır. Emtia fiyatlarındaki artış eÄŸilimi, bazı sektörlerdeki arz kısıtları ve taşımacılık maliyetlerindeki artış uluslararası ölçekte üretici ve tüketici fiyatlarının yükselmesine yol açmaktadır. Yükselen küresel enflasyon ve enflasyon beklentilerinin uluslararası finansal piyasalar üzerindeki etkileri önemini korumaktadır. Bir önceki PPK döneminden bugüne, ABD Merkez Bankası’nda (Fed) kurul üyelerinin medyan beklentilerine göre faiz artışı beklentisi öne çekilirken, enflasyon öngörüleri de yükselmiÅŸtir. Politika faizlerinin tarihsel ortalamaların oldukça altında seyrettiÄŸi geliÅŸmekte olan ülkelerde normalleÅŸme sürecinin baÅŸladığı görülmektedir. Bu görünüm, bir önceki PPK dönemine göre küresel finansal koÅŸullarda artan belirsizliklere ve bir miktar sıkılaÅŸmaya iÅŸaret etmektedir.”
Özette, uzun vadeli tahvil faizlerinin seyrine iliÅŸkin belirsizliklerin, küresel finansal piyasalarda dalgalanmaya yol açtığına iÅŸaret edilerek, “Kurul, küresel enflasyon baskılarının para politikalarında ve dolayısıyla küresel finansal piyasalarda veri duyarlılığını artırdığı ve buna baÄŸlı oynaklıkların görülebileceÄŸi yönündeki görüşünü korumuÅŸtur.” ifadesine yer verildi.
PPK özetinde, gelişmekte olan ülkelere yönelik portföy girişlerinin, bir önceki PPK toplantısından sonraki dönemde, hem borçlanma senedi piyasalarında hem de hisse senedi piyasalarında olumlu seyrettiği bildirildi.
GeliÅŸmiÅŸ ülkelerde uzun vadeli tahvil faizlerindeki oynaklık ve küresel finansal koÅŸulların seyrinin, geliÅŸmekte olan ülkelere yönelen portföy akımlarına iliÅŸkin riskleri canlı tuttuÄŸu vurgulanan özette, “Ãœretici fiyatları, uluslararası emtia fiyatları, döviz kuru geliÅŸmeleri ve tedarik sorunlarına baÄŸlı olarak mayıs ayında da belirgin bir ÅŸekilde yükselmiÅŸ, artışların sektörler geneline yayıldığı izlenmiÅŸtir. Haziran ayında enerji dışı emtia fiyatlarında kısmen olumlu bir görünüm olmasına raÄŸmen, Türk lirasında gerçekleÅŸen deÄŸer kayıpları ve birikimli etkiler nedeniyle tüketici fiyatları üzerinde maliyet baskılarının güçlü kalmaya devam ettiÄŸi deÄŸerlendirilmektedir.” ifadeleri kullanıldı.
Özette, parasal sıkılaştırmanın etkisiyle kredilerin ılımlı bir seyir izlediği, kısa vadeli eğilimlere bakıldığında bireysel kredi kullanımında salgın kısıtlamaları nedeniyle ertelenmiş talebin de etkisiyle belirgin artış gözlendiği aktarıldı.
Bireysel kredilerin daha ılımlı bir büyüme sergilemesinin, enflasyon görünümü ve dış denge üzerindeki riskleri sınırlamak için önemli olduğu değerlendirmesine yer verilen özette, bu çerçevede kredilerin seyri ve kompozisyonunun makroekonomik istikrar açısından yakından takip edildiği belirtildi.
Özette, yurt içi iktisadi faaliyetin güçlü seyrettiği, ilk çeyrek büyüme verilerinin iktisadi faaliyetin salgının sınırlayıcı etkilerine rağmen potansiyelinin üstünde olduğu değerlendirmelerini teyit ettiği aktarılarak, şu değerlendirmelerde bulunuldu:
“Ä°kinci çeyrekte, salgın kısıtlamalarına ve finansal koÅŸullardaki sıkılaÅŸmaya baÄŸlı olarak iç talep bir miktar ivme kaybederken, dış talep gücünü korumaktadır. Nisan ayına iliÅŸkin açıklanan sanayi üretimi, ciro endeksi ve perakende satış hacim endeksi verileri, nisan ayı ortasından itibaren salgının yayılımını önlemek adına uygulanmaya baÅŸlanan tedbirlerin iktisadi faaliyeti sınırlandırdığını göstermiÅŸtir. Yüksek frekanslı veriler, 29 Nisan-17 Mayıs dönemi için açıklanan ilave salgın kısıtlamalarının iktisadi faaliyeti yavaÅŸlatmaya devam ettiÄŸine, sonrasındaki kademeli normalleÅŸme adımları ile hareketliliÄŸin tedbir döneminin öncesini hızlı bir ÅŸekilde aÅŸmasıyla iktisadi faaliyette belirgin bir toparlanma görüldüğüne iÅŸaret etmektedir. Nitekim kartla yapılan harcamalara iliÅŸkin haftalık verilere göre, kısıtlamalardan daha çok etkilenen hizmet sektörleri ile perakende ticarete konu olan kalemlerde mayıs ayının ikinci yarısından itibaren yüksek oranlı artışlar gerçekleÅŸmiÅŸtir. Önümüzdeki dönemde aşılamanın toplumun geneline yayılarak hızlanması salgından olumsuz etkilenen hizmetler ve turizm sektörlerinin canlanmasına ve iktisadi faaliyetin daha dengeli bir bileÅŸimle sürdürülmesine olanak tanımaktadır.”
Özette, kısıtlamaların iktisadi faaliyet üzerindeki etkisinin işgücü piyasasına da yansıdığı belirtilerek, nisan ayında tarım dışı istihdamın bir önceki aya göre yüzde 1,1 gerilerken, toplam işsizlik oranının 0,9 puan artışla yüzde 13,9 olduğu anımsatıldı.
Yüksek frekanslı verilerin, kısıtlamaların gevÅŸetilmesiyle birlikte iÅŸ imkanlarında ve iÅŸgücüne katılım oranlarında hızlı bir toparlanmaya iÅŸaret ettiÄŸi aktarılarak, “Bu çerçevede, önümüzdeki dönemde hizmetler sektöründe istihdam artışları görülebileceÄŸi deÄŸerlendirilmektedir. Ancak iÅŸgücüne katılım oranlarındaki artış, istihdam artışlarının iÅŸsizlik oranlarına yansımasını sınırlayabilecektir.” ifadeleri kullanıldı.
Özette, nisan ayında mevsimsellikten arındırılmış cari işlemler dengesinde iyileşmenin başladığının altı çizilerek, şu değerlendirmelere yer verildi:
“Mayıs ayı geçici dış ticaret verilerine göre mevsimsellikten arındırılmış olarak altın hariç ihracat ve ithalat aylık bazda artış kaydetmiÅŸtir. Emtia fiyatlarındaki yükseliÅŸe karşın, ihracattaki güçlü artış eÄŸilimi, kredilerdeki yavaÅŸlama, altın ithalatındaki belirgin gerileme ve aşılamadaki kuvvetli ivmenin turizm faaliyetlerini canlandırmasının cari iÅŸlemler dengesinde baÅŸlayan iyileÅŸmeyi hızlandırması beklenmektedir. Kurul, iktisadi faaliyetteki toparlanmanın sürekliliÄŸi ve finansal istikrar açısından cari iÅŸlemler dengesindeki seyrin önemine yaptığı vurguyu korumuÅŸtur.”
PPK Özetinde, para politikası duruşunun enflasyon görünümüne yönelik yukarı yönlü riskler dikkate alınarak, temkinli bir yaklaşımla enflasyonun kalıcı olarak düşürülmesi ve fiyat istikrarı hedefine ulaşılması odağında belirleneceği vurgulandı.
Bu doÄŸrultuda politika duruÅŸunun, enflasyon geliÅŸmeleri ve enflasyon beklentileri dikkate alınarak dezenflasyon sürecini en kısa sürede tesis edecek ve orta vadeli hedeflere ulaşıncaya kadar bunun sürekliliÄŸini saÄŸlayacak bir sıkılık düzeyinde belirlenmeye devam edeceÄŸi aktarılan özette, “Son dönemde ithalat fiyatları kaynaklı maliyet unsurlarının yanı sıra, talep koÅŸulları, bazı sektörlerdeki arz kısıtları ve enflasyon beklentilerindeki yüksek seviyeler, fiyatlama davranışları ve enflasyon görünümü üzerinde risk oluÅŸturmaya devam etmektedir. DiÄŸer taraftan, parasal sıkılaÅŸtırmanın krediler ve iç talep üzerindeki yavaÅŸlatıcı etkileri gözlenmeye baÅŸlamıştır. Enflasyon ve enflasyon beklentilerindeki yüksek seviyeler dikkate alınarak, Nisan Enflasyon Raporu tahmin patikasındaki belirgin düşüş saÄŸlanana kadar para politikasındaki mevcut sıkı duruÅŸ kararlılıkla sürdürülecektir. Bu doÄŸrultuda Kurul, politika faizinin yüzde 19 düzeyinde sabit tutulmasına karar vermiÅŸtir.” ifadeleri kullanıldı.
Özette, enflasyonun kısa dönemde, başta emtia fiyatları olmak üzere arz ve talep yönlü çeşitli unsurların etkisiyle oynak bir seyir izlemesinin beklendiği belirtilerek, şu değerlendirmelere yer verildi:
“Sıkı parasal duruÅŸ; enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve finansal piyasa geliÅŸmeleri baÄŸlamında dışsal ve geçici oynaklıklara karşı önemli bir tampon iÅŸlevi görecektir. TCMB, fiyat istikrarı temel amacı doÄŸrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edecektir. Enflasyonda kalıcı düşüşe iÅŸaret eden güçlü göstergeler oluÅŸana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar politika faizi, güçlü dezenflasyonist etkiyi muhafaza edecek ÅŸekilde, enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluÅŸturulmaya devam edilecektir. Fiyatlar genel düzeyinde saÄŸlanacak istikrar, ülke risk primlerindeki düşüş, ters para ikamesinin baÅŸlaması, döviz rezervlerinin artış eÄŸilimine girmesi ve finansman maliyetlerinin kalıcı olarak gerilemesi yoluyla makroekonomik istikrarı ve finansal istikrarı olumlu etkileyecektir. Böylelikle, yatırım, üretim ve istihdam artışının saÄŸlıklı ve sürdürülebilir bir ÅŸekilde devamı için uygun zemin oluÅŸacaktır.”
Kredi piyasası ve iktisadi faaliyete iliÅŸkin göstergelerin yanı sıra döviz kuru oynaklığı ve ithalat fiyatlarındaki geliÅŸmeler doÄŸrultusunda enflasyon üzerindeki talep ve maliyet yönlü etkilerin önemini koruduÄŸu vurgulanan özette, “Cari iÅŸlemler dengesinde baÅŸlayan iyileÅŸmenin dış ticaret ve turizmdeki geliÅŸmelerin etkisiyle önümüzdeki aylarda belirginleÅŸerek sürmesi beklenmektedir.” öngörüsünde bulunuldu.
Özette, yurt içi talep, uluslararası fiyatlar ve küresel risk iÅŸtahına iliÅŸkin görünümün ödemeler dengesine yönelik dış finansman ihtiyacı kaynaklı riskleri canlı tuttuÄŸu deÄŸerlendirmesi yapılarak, Kurul’un para politikasında fiyat istikrarı hedefi doÄŸrultusunda finansal istikrara yönelik riskleri de gözeten bir yaklaşım sergilemeyi sürdüreceÄŸi ifade edildi.
PPK Özetinde, Kurul’un fiyat istikrarının saÄŸlanması için, güçlü bir politika koordinasyonuyla tüm paydaÅŸları içeren bütüncül bir makro politika bileÅŸimine ihtiyaç bulunduÄŸu deÄŸerlendirmesini yinelediÄŸi bilgisi verilerek, kararların ÅŸeffaf, öngörülebilir ve veri odaklı bir çerçevede alınmaya devam edileceÄŸi vurgulandı.
AA
Çiftçi Kayıt Sistemi’nde son hafta
Bursa’nın en büyük 250 firması açıklandı
Carrefour tüm mağazaları kapattı
Akaryakıt devi BP, Türkiye’den çekildi
2025’te asgari ücret ne kadar olur?
Borsadaki işlemleri geçici olarak durduruldu
TÜPRAŞ Rafinerisi’nde patlama
Engelli (ÖTV’siz) araç limiti ne kadar olacak?
Bahçeli Öcalan’a Meclis çaÄŸrısını yineledi
Trafik cezalarına büyük zam
Ankaralı Turgut’tan üzen haber
Bursa’nın en büyük 250 firması açıklandı
Carrefour tüm mağazaları kapattı
Akaryakıt devi BP, Türkiye’den çekildi
2025’te asgari ücret ne kadar olur?
Borsadaki işlemleri geçici olarak durduruldu
TÜPRAŞ Rafinerisi’nde patlama
Engelli (ÖTV’siz) araç limiti ne kadar olacak?
Bahçeli Öcalan’a Meclis çaÄŸrısını yineledi
Trafik cezalarına büyük zam
Ankaralı Turgut’tan üzen haber