Piyasaların gözü ABD’nin BaÅŸkanlık seçimlerinde

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Geri sayımın sürdüğü ABD’de 5 Kasım’da yapılacak seçimlerin muhtemel sonuçları, küresel piyasalara olan etkisi sebebiyle yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor.

Cumhuriyetçilerin Başkan adayı Donald Trump, başkanlık koltuğuna ikinci kez oturması halinde, yeni tarifeler uygulamayı, vergi indirimlerine gitmeyi ve fosil yakıt üretimini artırmayı hedeflerken Demokratların Başkan adayı Kamala Harris orta sınıf Amerikalılar için maliyetler ile vergilerin azaltılması gibi genel olarak Joe Biden yönetiminin devamı niteliği taşıyan politikalar izlemeyi planlıyor.

Bu geliÅŸmelerle küresel piyasalarda, 5 Kasım’da düzenlenecek ABD BaÅŸkanlık seçimlerine iliÅŸkin siyasal belirsizlikler ve teknoloji hisseleri öncülüğünde devam eden düşüşün genele yayılması sebebiyle negatif seyir izlendi.

ABD ekonomisinin resesyona girmeden enflasyonla mücadeleyi başarıyla sonuçlandırabileceğine olan güven güçlü kalmaya devam ediyor.

ABD açıklanan makroekonomik verilere göre, ABD’de tarım dışı istihdam ekimde 12 bin kiÅŸi ile beklentilerin altında artarken iÅŸsizlik oranı deÄŸiÅŸim göstermeyerek yüzde 4,1 oldu.

Fed’in dikkatle izlediÄŸi ortalama saatlik kazanç, yüzde 0,4 ile beklentilerin üzerinde artış kaydetti.

ABD ekonomisi bu yılın üçüncü çeyreÄŸinde yüzde 2,8 ile beklentilerin altında büyüdü. Bu dönemde tüketici harcamaları yüzde 3,7 artarak 2023’ün ilk çeyreÄŸinden bu yana en yüksek artışı kaydetti.

Ãœlkede, JOLTS açık iÅŸ sayısı, eylülde 7 milyon 443 bine düşerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleÅŸti ve Ocak 2021’den bu yana en düşük seviyesini kaydetti. ABD’de ayrıca özel sektör istihdamı, ekimde 233 bin kiÅŸiyle piyasa beklentilerinin üzerinde arttı.

Ülkede, kişisel tüketim harcamaları eylülde aylık yüzde 0,5 ile beklentilerin üzerinde artış kaydetti.

Fed’in enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı, gıda ve enerji kalemlerinin hesaplama dışı tutulduÄŸu çekirdek kiÅŸisel tüketim harcamaları fiyat endeksi eylülde aylık bazda yüzde 0,3 artarak piyasa beklentilerine paralel gerçekleÅŸirken yıllık bazda yüzde 2,7 ile tahminlerin hafif üzerinde arttı.

ABD’de ilk kez iÅŸsizlik maaşı baÅŸvurusu yapanların sayısı 26 Ekim’le biten haftada 216 bine düşerek öngörülerin altında gerçekleÅŸti.

Ülkede İstihdam Maliyet Endeksi ise yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 0,8 artarak piyasa beklentilerinin altında kaldı.

Analistler, söz konusu verilerin ABD’de yaklaÅŸan baÅŸkanlık seçimleri öncesinde ülke ekonomisinin istikrarlı büyüme hızını koruduÄŸunu gösterdiÄŸini belirtti.

Büyüme verisi beklentilerin altında gerçekleÅŸse de ABD ekonomisinin tüketici harcamalarının desteÄŸiyle söz konusu dönemde saÄŸlam bir büyüme kaydettiÄŸini aktaran analistler, verilerin ülke ekonomisinde “yumuÅŸak iniÅŸ” beklentilerini de güçlendirdiÄŸini ifade etti.

Analistler, özellikle açıklanan tarım dışı istihdam verisi sonrasında Fed’in faiz indirimlerine iliÅŸkin öngörülerin beklentilerin güçlendiÄŸini belirtti.

Güçlü kasırgalar ve büyük işçi grevinin, ekim ayında tarım dışı istihdamda zayıf artışa neden olduğunu söyleyen analistler, söz konusu verideki etkilerin geçici olduğunu ve işsizlik oranı üzerinde net bir etkisinin görülmediğini kaydetti.

Analistler, ABD ekonomisinin yüzde 3’e yakın büyüme kaydettiÄŸini vurgulayarak tarım dışı istihdamdaki düşüşün ülke ekonomisinin resesyon tehlikesi altında olduÄŸu anlamına gelmediÄŸini söyledi.

ABD’de iÅŸ gücü piyasası ve ekonomik faaliyetin iyi durumda kalmaya devam ettiÄŸini enflasyonist baskıların ise azaldığını belirten analistler, bunun Fed’e faiz oranlarını kademeli olarak düşürme olanağı saÄŸladığını aktardı.

Analistler, verilerin Fed’in gelecek haftaki seçimlerin hemen ardından gerçekleÅŸecek toplantısında çeyrek baz puanlık faiz indirimine gideceÄŸine yönelik beklentileri desteklediÄŸini belirtti.

Söz konusu geliÅŸmelerin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek haftaki toplantısında politika faizini 25 baz puan düşürmesine kesin gözüyle bakılırken bankanın aralıkta bir faiz indirimi daha yapacağına iliÅŸkin tahminler yüzde 83 seviyesinde bulunuyor.

Analistler, bankanın gelecek haftaki toplantısında politika metni ve Fed BaÅŸkanı Jerome Powell’ın açıklamalarından alınacak sinyallerin varlık fiyatlarının yönü üzerinde etkili olabileceÄŸini belirterek aynı zamanda gelecek dönem politikalara yönelik ipuçları aranacağını ifade etti.

ABD’de enflasyonla mücadelenin öngörülünden daha uzun sürebileceÄŸine iliÅŸkin endiÅŸeler tahvil piyasalarında satış baskısının devam etmesine sebep olurken ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı 12 baz puan artışla yüzde 4,37’den, dolar endeksi yatay seyirle 104,3 seviyesinden tamamladı.

Orta DoÄŸu’da Ä°srail’in saldırılarıyla devam eden gerginlik ve 5 Kasım’da ABD’de yapılacak baÅŸkanlık seçimlerine iliÅŸkin belirsizlik nedeniyle 2 bin 790,14 dolarla rekor kıran altının ons fiyatı daha sonra tahvil faizlerindeki yükseliÅŸlerin etkisiyle bu seviyeden gerileyerek haftayı yüzde 0,4 azalışla 2 bin 736,6 dolardan tamamladı.

Brent petrolün varil fiyatı ise haftayı yüzde 3,6 düşüşle 72,8 dolardan tamamladı.

Kripto para piyasaları tarafında ise Bitcoin’in fiyatı haftalık bazda yüze 8,9 yükselerek Mart 2024’ten sonra ilk defa 73 bin 678 dolar seviyelerini test etmesinin ardından 69 bin 700 dolar seviyelerinin üzerinde dengelendi.

New York borsası negatif seyretti

New York borsasında, geçen hafta teknoloji hisseleri öncülüğünde devam eden düşüşlerin etkisiyle negatif bir seyir izlendi.

ABD’nin büyük ÅŸirketleri finansal sonuçlarını açıklamaya devam ederken hızlı servis restoran zinciri McDonald’s’ın hisseleri, ÅŸirketin kar ve gelirinin beklentilerin üzerinde gerçekleÅŸmesi sonrasında yüzde 0,9 arttı.

ABD’li otomobil üreticisi Ford’un hisseleri de ÅŸirketin açıkladığı bilançosunda kar tahminini düşürmesi sonrası haftalık bazda yüzde 7,7 deÄŸer kaybetti.

“MuhteÅŸem 7’li” olarak adlandırılan büyük teknoloji ÅŸirketlerinden Google’ın ana kuruluÅŸu Alphabet, 30 Eylül’de sona eren çeyrekte 88,27 milyar dolarlık gelir ve hisse başına 2,12 dolarlık kazanç bildirdi. Åžirketin hisseleri, ÅŸirketin geliri ve karının bu yılın üçüncü çeyreÄŸinde beklentileri aÅŸması sonrası geçen hafta yüzde 3,6 deÄŸer kazandı.

Finansal hizmetler sunan Visa’nın hisseleri de ÅŸirketin 1400 çalışanını iÅŸten çıkaracağına dair haberlere karşın karının beklentileri aÅŸmasının ardından yüzde 3,2 yükseldi.

Ä°laç ÅŸirketi Eli Lilly’nin hisseleri finansal sonuçlarının beklentilerin altında kalmasının ardından yüzde 8,3 ve yarı iletken ÅŸirketi AMD’nin hisseleri de dördüncü çeyrek gelir tahminin beklentileri karşılayamaması sonrası yüzde 9,2 deÄŸer kaybetti.

Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın sahibi Meta’nın geliri ise bu yılın üçüncü çeyreÄŸinde yüzde 19, net karı yüzde 35 yükseldi. Åžirketin üçüncü çeyrekte elde ettiÄŸi gelir, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 19 artışla 40,5 milyar dolara yükseldi.

Meta’nın hisseleri de ÅŸirketin gelir ve karının beklentilerin üzerinde gerçekleÅŸmesine karşın kullanıcı sayılarının beklentileri karşılayamaması ve yapay zeka ile ilgili altyapı harcamalarında hızlanma beklendiÄŸini bildirmesinin ardından yüzde 1,1 geriledi.

Öte yandan, Coinbase’in hisseleri ÅŸirketin finansal sonuçlarının beklenenden zayıf gelmesi sonrası yüzde 10,8 deÄŸer kaybetti.

ABD’nin teknoloji devlerinden Apple’ın geliri, temmuz-eylül döneminde yıllık yüzde 6 artış kaydetmesine karşın ÅŸirketin hisseleri haftalık bazda yüzde 3,7 azaldı.

Amazon’un gelirinin temmuz-eylül döneminde 158,9 milyar dolarla beklentilerin üzerinde gerçekleÅŸmesinin ardından ÅŸirketin hisseleri yüzde 5,4 arttı.

Bunlara ek olarak, dünyanın en büyük çip üreticilerinden Intel’in geliri yılın üçüncü çeyreÄŸinde, yıllık bazda yüzde 6 azalarak 13,3 milyar dolara geriledi. Intel’in elde ettiÄŸi gelir düşmesine karşın hisseleri haftayı yüzde 2,3 yükseliÅŸle tamamladı.

Bu gelişmelerle, Nasdaq endeksi yüzde 1,50, Dow Jones endeksi yüzde 0,15 ve S&P 500 endeksi yüzde 1,39 değer kaybetti.

Gelecek hafta pazartesi fabrika sipariÅŸleri, salı ABD BaÅŸkanlık seçimleri, ISM hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), dış ticaret dengesi, çarÅŸamba hizmet sektörü PMI, perÅŸembe Fed’in faiz kararı, cuma Michigan Ãœniversitesi tüketici güven endeksi takip edilecek.

Avrupa borsaları geriledi

ABD’de baÅŸkanlık seçimleri öncesinde azalan küresel risk iÅŸtahının etkisiyle Avrupa borsalarında da negatif bir seyir hakim oldu.

Avrupa Merkez Bankasının (ECB) faiz indirim hızına yönelik belirsizlikler varlığını korurken bölgede açıklanan makroekonomik verilerden alınan sinyaller öngörüleri zorlaştırıyor.

Bölgede açıklanan verilere göre, Avro Bölgesi’nde Tüketici Fiyat Endeksi (TÃœFE) ekimde yıllık bazda yüzde 2 ile beklentilerin üzerinde artış gösterdi. Beklenti, yıllık enflasyonun ekimde yüzde 1,9 olacağı yönündeydi.

Beklentilerin üzerinde artan TÃœFE sonrasında ekonomistler, ECB’nin aralıktaki toplantısında 50 baz puanlık büyük çaplı bir faiz indirimine gitme olasılığının zayıfladığına iÅŸaret ediyor.

Bölgede işsizlik ise eylülde yüzde 6,3 ile değişiklik göstermedi.

Avro Bölgesi ekonomisi, yılın üçüncü çeyreÄŸinde yüzde 0,4 ile beklentilerin üzerinde büyüme kaydetti. Gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), üçüncü çeyrekte önceki çeyreÄŸe kıyasla Almanya’da yüzde 0,2, Fransa’da yüzde 0,4, Ä°spanya’da yüzde 0,8 artarken, Ä°talya’da ise deÄŸiÅŸmedi.

Almanya’da bu ay için eksi 21 puan olarak ölçülen Tüketici Güven Endeksi, hane halkının gelir beklentileri konusunda daha iyimser olması nedeniyle kasım ayı için 2,7 puan artışla eksi 18,3 puana yükseldi.

ECB üyeleri de sözle yönlendirmelerini sürdürürken geçen hafta açıklamalarda bulunan ECB BaÅŸkanı Christine Lagarde, enflasyonda kalıcı yüzde 2 hedefine iliÅŸkin, “Büyük bir ÅŸok olmadığı sürece, bu 2025 yılı içerisinde gerçekleÅŸecektir.” dedi.

ECB Yönetim Kurulu Ãœyesi Fabio Panetta, yaptığı açıklamada, ECB’nin faiz oranlarını çok yavaÅŸ düşürme ve enflasyonu aşırı düşürme riskinden kaçınması gerektiÄŸini söyledi.

ECB Başkan Yardımcısı Luis de Guindos, bankanın enflasyonu düşürmede önemli ilerleme kaydettiğini ancak henüz zafer ilan edemediğini söyledi.

ECB Yönetim Kurulu üyesi Isabel Schnabel de dezenflasyonun yolunda gittiğini ancak enflasyonla mücadelenin henüz kazanılmadığını, bu nedenle kısıtlamaların kaldırılmasına yönelik kademeli bir yaklaşımın uygun olduğunu söyledi.

Kurumsal tarafta ise Lufthansa Grubunun üçüncü çeyrek bilançosunda şirket karının yıllık bazda yüzde 9 gerilediği bildirilirken Alman hava yolu firmasının hisselerinde yüzde 8,2 gerileme yaşandı.

Analistler, İngiltere Merkez Bankasının (BoE) faiz kararının piyasaların odağında bulunduğunu belirterek bankanın politika faizinde 25 baz puanlık indirime gitmesinin beklendiğini ifade etti.

Bu geliÅŸmelerle Ä°ngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,87, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,18, Ä°talya’da MIB 30 endeksi yüzde 0,28 Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 1,07 deÄŸer kaybetti.

Gelecek hafta Avro Bölgesi’nde ve Almanya’da imalat sanayi PMI, çarÅŸamba Avro Bölgesi’nde Ãœretici Fiyat Endeksi (ÃœFE), hizmet sektörü PMI, Almanya’da fabrika sipariÅŸleri ile hizmet sektörü PMI, perÅŸembe BoE’nin faiz kararı, Almanya’da sanayi üretimi, Avro Bölgesi’nde perakende satışlar takip edilecek.

ABD’de teknoloji hisselerinde ortaya çıkan satış baskısı Asya tarafına da yayıldı.

Asya tarafında, geçen hafta Japonya hariç negatif bir seyir izlenirken ABD’de teknoloji hisselerinde ortaya çıkan satış baskısı Asya tarafına da yayıldı.

Japonya Merkez Bankası (BoJ) politika faizini deÄŸiÅŸtirmeyerek yüzde 0,25’te sabit bıraktı. Bunun yanı sıra banka, 2024 Ekim ayına iliÅŸkin “Ekonomik Faaliyet ve Fiyatlar için Görünüm Raporunu” yayımladı.

Raporda, Japonya ekonomisinin potansiyel büyüme oranının üzerinde bir hızda büyümeye devam etmesinin muhtemel olduğu belirtilerek çekirdek TÜFE yıllık artış oranının 2024 mali yılında yaklaşık yüzde 2,5 ve ardından 2025 ve 2026 mali yıllarında yaklaşık yüzde 2 olmasının beklendiği kaydedildi.

Japonya’da Liberal Demokrat Parti (LDP) ile koalisyon ortağı Komeito, parlamentoda çoğunluğu elde edememesinin ardından yen dolar karşısında üç ayın en düşük seviyelerini test ederken bu durum, siyasi belirsizliğin merkez bankasının faiz artırım politikasını etkileyeceği yönündeki endişeleri öne çıkardı. Ülkenin ihracata dayalı ekonomisine fayda sağlayan zayıf yen, ihracat yapan şirketlerin hisselerini ise olumlu etkiledi.

Öte yandan Çin ürünlerine uyguladığı yeni yaptırımlar dikkati çekiyor. GeçtiÄŸimiz günlerde ABD yönetimi, Çin’e belirli yarı iletkenler, kuantum ve yapay zeka sistemleri yatırımlarını sınırlayacak nihai kuralları ilan ettiÄŸini duyurmuÅŸtu.

Avrupa BirliÄŸi (AB), Çin yapımı elektrikli otomobillere yüzde 35,3’e varan oranda ilave gümrük vergisi getireceÄŸini ilan etti.

AB Komisyonu, Çin’de üretilen elektrikli otomobillere yönelik sübvansiyon karşıtı soruÅŸturmanın tamamlandığını ve Çin’den AB’ye elektrikli otomobil ithalatına 5 yıl için kesin karşıt vergiler getirildiÄŸini açıkladı.

Bu arada, Çin Merkez Bankası (PBoC) piyasaya daha fazla likidite enjekte etmek ve bankacılık sistemindeki kredi akışını desteklemek amacıyla yeni bir kredi aracı başlattı.

Bankanın açıklamasında, bankacılık sisteminde makul miktarda likidite sağlamak ve merkez bankasının politika araç setini daha da zenginleştirmek amacıyla açık piyasa doğrudan ters repo operasyonları tesisinin etkinleştirdiği belirtildi.

Bölgede açıklanan verilere göre, Japonya’da ekim ayı imalat sanayi PMI 49,2 seviyesinde gerçekleÅŸerek zayıf kalmaya devam etti.

Japonya’da eylül ayı perakende satışlar aylık yüzde 2,3 azalırken, yıllık bazda yüzde 0,5 artsa da tahminlerin altında kalırken, eylül ayına iliÅŸkin sanayi üretimi aylık yüzde 1,4 artışla öngörüleri geride bıraktı.

Ülkede, ekim ayı tüketici güveni 36,2 ile beklentilerin altında gerçekleşti.

Çin’de ekim ayına iliÅŸkin Caixin imalat sanayi PMI ise 50,3 seviyesinde gerçekleÅŸerek tahminleri geride bıraktı. Ãœlkede, ekim ayı imalat sanayi PMI 50,1 ile beklentilerin üzerinde gerçekleÅŸirken, söz konusu veri Nisan 2024’ten bu yana zayıf seyreden imalat aktivitesinde ilk kez artışa iÅŸaret etti.

Bu geliÅŸmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,37 deÄŸer kazanırken Çin’de Åžanghay bileÅŸik endeksi yüzde 0,84, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,58, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,41 deÄŸer kaybetti.

Gelecek hafta salı Çin’de hizmet sektörü PMI, çarÅŸamba BoJ toplantı tutanakları, perÅŸembe Çin’de dış ticaret dengesi takip edilecek.

Yurt içinde düşüş eğilimi görüldü

Yurt içinde geçen hafta düşüş eÄŸilimi öne çıktı. Borsa Ä°stanbul’da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 0,26 deÄŸer kaybederek 8.885,00 puandan tamamladı.

Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,1 üstünde 34,3286’dan kapattı.

Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.000 ve 9.100 puanın direnç, 8.800 ve 8.700 seviyelerinin destek konumunda olduğunu kaydetti.

Öte yandan Uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸu Standard & Poor’s (S&P), Türkiye’nin kredi notunu “B+”dan “BB-“ye yükseltirken, kredi notu görünümünü “duraÄŸan” olarak belirledi.

S&P açıklamasında, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) sıkı para politikası duruÅŸunun, Türk yetkililerinin lirayı istikrara kavuÅŸturmasına, enflasyonu düşürmesine, rezervleri yeniden inÅŸa etmesine ve finansal sistemi dolarizasyondan arındırmasına olanak saÄŸladığı aktarıldı.

Gelecek hafta pazartesi enflasyon, salı TÃœFE bazlı reel efektif döviz kuru, perÅŸembe hazine nakit dengesi, cuma TCMB’nin yılın 4. Enflasyon Raporu takip edilecek.

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, ekim ayında Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÃœFE) yüzde 2,46 arttığını tahmin ediyor.

Ekonomistlerin ekim ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına göre (yüzde 2,46), bir önceki ay yüzde 49,38 olan yıllık enflasyonun yüzde 47,98’e ineceÄŸi öngörülüyor.

Öte yandan, ekonomistlerin 2024 sonu enflasyon beklentisi ekimde yüzde 44,23 oldu.

AA