Salda Gölü Mars’taki yaÅŸam izine ışık tutacak

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Projeden elde edilen sonuçların, NASA (Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi) tarafından kızıl gezegenden getirilecek verilerden elde edilen sonuçlarla karşılaştırılması hedefleniyor.

Çevre, Åžehircilik ve Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığınca Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edilen Salda Gölü‘nde doÄŸal güzelliÄŸin korunmasına yönelik çalışmalar devam ederken, bir yandan da bilimsel projelere de ev sahipliÄŸi yapılıyor.

NASA’nın, Burdur’daki Salda Gölü’ne iliÅŸkin geçen yıl resmi Instagram hesabında yapılan paylaşımda, gölün içindeki kayalar Mars gezegeninin milyarlarca yıl önceki görüntüsüne benzetilmiÅŸti.

Gölün Mars’a benzerliÄŸine iliÅŸkin Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü ile Ä°TÃœ Maden Fakültesi Jeoloji MühendisliÄŸi ile Ä°nÅŸaat Fakültesi Çevre MühendisliÄŸi bölümleri arasında geçen yıl haziran ayında yapılan iÅŸ birliÄŸiyle “Salda Gölü’nün Mikrobiyal Ekolojisinin Ä°leri Moleküler Yöntemlerle (Metabarkodlama) Belirlenmesi ve Jeomikrobiyolojik Karakteristiklerinin Haritalanması AraÅŸtırma ve GeliÅŸtirme Projesi” baÅŸlatılmıştı.

“Mars’taki yaÅŸam izlerine önemli bir veri bankası saÄŸlamış olacak”

Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdür Yardımcısı Dr. Beyhan Oktar, Aralık 2021’de tamamlanan projenin detaylarını AA muhabirine anlattı.

Oktar, 2019 yılında NASA’nın bilim insanları ile Ä°TÃœ Jeoloji MühendisliÄŸi Bölümü Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Nurgül Balcı’nın Salda Gölü’nde ortak çalışmalar yürüttüğünü anımsatarak, NASA’nın Salda Gölü’ne iliÅŸkin Mars’taki Jezero kraterine benzerliÄŸine iliÅŸkin paylaşımının ardından farkındalık oluÅŸtuÄŸunu söyledi.

Bu kapsamda Bakanlık öncülüğünde çalışmaların yürütülmesi konusunda harekete geçtiklerini anlatan Oktar, şunları söyledi:

“Ä°stanbul Teknik Ãœniversitesindeki hocalarımızla istiÅŸarelerimiz oldu ve bir proje geliÅŸtirdik. Bu projede Salda’nın Mars’taki kayaçlarla benzerliÄŸinin tekrardan araÅŸtırılması ve yeni türlerin ortaya konulması hedeflendi. Özellikle DNA bazlı tetkikler yapıldı ve burada çok önemli DNA gen dizileri ortaya konuldu. NASA tarafından gönderilen Perseverance (Azim) adlı uzay aracı döndüğünde, numuneler geldiÄŸinde çıkan sonuçlara göre eÅŸleÅŸtirme yapılması planlanıyor.” diye konuÅŸtu.

Oktar, proje kapsamında yürütülen DNA bazlı çalışmaların ITU-BOUN Mikrobiyal Ekoloji Grup Başkanı (MEG) Prof. Dr. Orhan İnce ve ekibi tarafından yapıldığını bildirdi.

Proje kapsamında gölün tamamında hem suyun içerisinde hem de civarındaki önemli hassas noktalardan numuneler alındığını anlatan Oktar, şöyle devam etti:

“Bunu özellikle dalgıçlarımız da çalıştı, hocalarımız da tek tek ekipleriyle numune alma çalışmalarında yer aldı. Burada özellikle mikrobiyolitlerin gölün hangi hassas bölgelerinde oluÅŸtuÄŸu ve bu sürecin nelerden etkilendiÄŸi ve hangi koruma tedbirlerinin alınması gerektiÄŸi hakkında önemli bulgular elde edildi. NASA aslında tüm dünyanın merak ettiÄŸi ‘Mars’ta hayat var mı?’ sorusunun cevabını araÅŸtırıyor. Bizim yaptığımız çalışma, Salda’nın Mars’la benzerliÄŸinden dolayı Mars’taki yaÅŸam izlerine dair önemli bir veri bankası saÄŸlamış olacak. Sonrasında da gelen örneklerin NASA tarafından analizi ve açıklanmasıyla bizim örneklerimizin sonuçlarının karşılaÅŸtırılması hedefleniyor.”

Salda’nın mikrobiyalit hassasiyet haritası çıkarıldı

Çalışmayla Salda Gölü’nde mikrobiyalit hassasiyet haritalarının çıkarıldığını bildiren Oktar, bu kapsamda haritalamanın Salda’nın koruma tedbirlerine rehber olarak kullanılmasının da planlandığını söyledi.

Oktar, proje sonuçlarına ilişkin detayların bir çalıştay ile yakın zamanda uluslararası akademik camiayla paylaşılması yönünde hazırlıkları olduğunu da kaydetti.

Gölün mutlak korunması gerektiği bu projeyle teyit ediliyor

Proje, Salda Gölü’nde Jeomikrobiyoloji, Jeokimya, Stromatolit oluÅŸumuna ve Mars’ta yaÅŸamın izlerini taşıyacak biyoiz potansiyeline yönelik çalışmalar Ä°TÃœ Maden Fakültesi Jeoloji MühendisliÄŸi Bölümü Jeomikrobiyoloji BaÅŸkanı Prof. Dr. Nurgül Balcı; Mikrobiyal Ekolojisinin Ä°leri Moleküler Yöntemlerle belirlenmesiyle ilgili çalışmalar ise ITU-BOUN Mikrobiyal Ekoloji Grup BaÅŸkanı Prof. Dr. Orhan Ä°nce yürütücülüğünde tamamlandı.

Projeyle, Salda Gölü’ne ait tür çalışmaları ilk kez ileri moleküler yöntemlerle detaylandırılıp, patentlenmesine imkan saÄŸlayacak veriler üretildi.

Öte yandan, gölün mikrobiyolojik yapısının çok zengin olduÄŸu ve mikrobiyel olarak çok önemli ipuçlarını barındıran mikroorganizmaların yaÅŸadığı Salda Gölü’nün mutlak korunması gerektiÄŸi de bu proje ile teyit ediliyor.

AA