Sanayi kârında hazan mevsimi

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadele kapsamında sıkı para ve reel değerli TL politikası bu yıl sanayi şirketlerine oldukça zor günler yaşattı. Enflasyon muhasebesi uygulanması geçen yılın ilk dokuz ayına göre sanayi şirketlerinin bilançolarında görülen bozulmada yüzde 75 seviyesinde etkili olsa da kalan bölüm şirketlerin sıkı para politikası nedeniyle pazarlarını koruyabilmek için marjlardan feragat etmesinden kaynaklandı. En kötü çeyrek olarak yılın üçüncü çeyreği geride kalsa da son çeyrekte de büyük bir değişim beklenmiyor sanayi şirketlerinde bilançoda değişimin ise 2025 yılında faiz indirimlerinin katkısıyla yaşanması öngörülüyor.

Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 70 düştü

Borsa İstanbul sanayi endeksinde güncel durumda 233 ÅŸirket bulunuyor. Deniz Yatırım’ın sanayi endeksinde listelenen ÅŸirketlerin 2023 ve 2024 üçüncü çeyreÄŸi itibariyle net kar verilerini karşılaÅŸtırdıkları tablo çarpıcı sonuçlar içeriyor. Deniz Yatırım’ın hesaplamalarına göre bu yılın üçüncü çeyreÄŸi itibariyle sanayi endeksinde net kar toplamı 25.9 milyar lira oldu, bu rakam geçen yılın aynı çeyreÄŸinde 85.9 milyar lira, bu yılın ikinci çeyreÄŸi itibariyle ise 42.1 miyar lira seviyesindeydi. Buna göre çeyreksel bazda üçüncü çeyrekte ikinci çeyreÄŸe göre net kar yüzde 38,4 azalırken sanayi endeksindeki ÅŸirketlerde geçen yılın aynı dönemine göre net kardaki kayıp yüzde 69,9 olarak hesaplandı.

Bu ÅŸirketlerin 222’sinin 2024 üçüncü çeyrek sonu itibariyle net kar verisi açıklandı. Bu sonuçlara göre sanayi endeksindeki 9 aylık verileri açıklanan 222 ÅŸirketten 110’u zarar yazdı. Böylece sanayi endeksindeki ÅŸirketlerinin yüzde 49,54’ü yani neredeyse yarısı 9 ay itibariyle zarar etti. 222 ÅŸirket arasında geçen yıl 9 ay itibariyle net kar açıklamış olan 45 ÅŸirket ise bu yılın ilk 9 ayı sonunda zarar açıkladı. Yani sanayi endeksindeki ÅŸirketlerin yüzde 20’sini aÅŸkını kardan zarara döndü bu yıl dokuz ayın sonunda geçen yıla göre. 2024 yılının ilk dokuz ayında enflasyon muhasebesine raÄŸmen kar etmeyi baÅŸaran bazı ÅŸirketlerin ise geçen yıla göre karı oldukça azaldı. 222 sanayi endeksi ÅŸirketi içinde 44 ÅŸirketin geçen yılın aynı dönemine göre karları çoÄŸunlukla çift haneli azaldı.

Her şeye rağmen olumlu sonuçlar da var, hem karını artıran hem de geçen yıl zarar ettiği halde bu yıl kar etmeyi başarabilen şirketler de oldu. 222 şirket arasında geçen yıl ilk 9 ayda zarar yazan ama bu yıl enflasyon muhasebesi uygulamasına rağmen ilk 9 aylık bilançosunda net kar olan tam 39 şirket bulunuyor. Geçen yılın ilk dokuz ayında kar edip bu yıl karını artıran şirket sayısı da 22 oldu.

Net kârda geçen yıla göre kayıp yüzde 70

Deniz Yatırım’ın hesaplamalarına göre bu yılın üçüncü çeyreÄŸi itibariyle sanayi endeksinde satışlar toplamı 1.1 milyar lira oldu, bu rakam geçen yılın aynı çeyreÄŸinde 1.3 milyar lira, bu yılın ikinci çeyreÄŸi itibariyle ise 1 miyar lira seviyesindeydi. Buna göre çeyreksel bazda üçüncü çeyrekte ikinci çeyreÄŸe göre satışlar kalemi yüzde 6,8 artarken sanayi endeksindeki ÅŸirketlerde geçen yılın aynı dönemine göre satışlardaki kayıp yüzde 13,5 oldu.

Yine Deniz Yatırım’ın hesaplamalarına göre bu yılın üçüncü çeyreÄŸi itibariyle sanayi endeksinde net kar toplamı 25.9 milyar lira oldu, bu rakam geçen yılın aynı çeyreÄŸinde 85.9 milyar lira, bu yılın ikinci çeyreÄŸi itibariyle ise 42.1 miyar lira seviyesindeydi. Buna göre çeyreksel bazda üçüncü çeyrekte ikinci çeyreÄŸe göre net kar yüzde 38,4 azalırken sanayi endeksindeki ÅŸirketlerde geçen yılın aynı dönemine göre net kardaki kayıp yüzde 69,9 olarak hesaplandı.

Çimento şirketleri ilk dokuz ayda öne çıktı

Bilançoda net kar rakamlarına göre bu yılın ilk 9 ayında enflasyon muhasebesine rağmen geçen yılın aynı dönemine göre net karını çok büyük oranlarda artıran şirketler de var. Ancak bu durumu enflasyon muhasebesine göre düzeltme olarak yorumluyor analistler ve yüzde değişimlerin çok dikkate almamak gerektiğini belirtiyor. Ama yine de geçen yılın ilk dokuz ayında net kar elde eden ve bu yılın ilk dokuz ayında bu karlarını artırmayı başaran şirketlerde çimento, demirçelik ve gıda şirketleri öne çıktı.

Sanayi endeksinde geçen yıl ilk dokuz ayda zarar ettiği halde bu yıl ilk dokuz ayda enflasyon muhasebesi uygulamasına rağmen net kar rakamına ulaşan 39 şirket arasında da çimento, tarım teknolojisi, kimya, maden, deri, enerji sektörleri dikkat çekti.

“2025 Ä°KÄ°NCÄ° YARISINDAN ÖNCE ÖNEMLÄ° TOPARLANMA ÖNGÖRMÃœYORUZ”

Deniz Yatırım Strateji ve Araştırma Genel Müdür Yardımcısı Orkun Gödek:

“Haziranın ikinci yarısından bu yana Türkiye’de sanayi kesiminde yer alan ÅŸirketlerin, bilhassa perakende ve tüketim ağırlıklı çalışanların, zorlu koÅŸullarla karşılaÅŸmaya baÅŸladığı bir dönem takip ettik. Ä°lk kez ikinci çeyrek rakamlarında etkisini gösteren bu durum, sıkı para politikası uygulamasının tüketim kanalında alınan ek tedbirlerle ÅŸiddetini artırdığı ve daha yakından hissedildiÄŸi döneme denk gelmesi ile birlikte zamanlama açısından benzerlik gösteriyor.

Politikadaki sıkılaşmanın koşulların da getirdiği mecburiyet ile birlikte zamana yayılması, özellikle de yerel seçimler öncesinde bu etkinin daha fazla hissedilmesini sınırlamıştı. Ancak, 2Ç ve sonrasında daha farklı bir tablo ile karşılaşıldı. Yıl ortasında asgari ücrete zam yapılmaması dezenfl asyonla mücadele sürecinde doğru bir karar olmakla birlikte, önemli bir çalışan kesiminin taleplerinde zaruri kısıntı adımı atmasına neden oldu Farklı sektör ve şirketlerle yaptığımız görüşmeler ve saha gözlemlerimiz, şirketlerin, pazar paylarını korumak adına marjlarından feragat ettiklerini gösterirken, enflasyon muhasebesinin katsayı taşıması kaynaklı doğal etkileri ve finansallar üzerindeki yansımaları da göz ardı edilmemeli.

Liranın önceki 5 senenin aksine görece güçlü ve stabil seyri, reel faiz kanalının getirdiÄŸi avantaj ile birlikte ihracatçı kesimde zorlanmaya neden olurken, Avrupa’nın zayıf durumu, pazar çeÅŸitlendirmesine daha uygun koÅŸullarda gitmeyen ÅŸirketlerin pozitif ayrışma ÅŸansı elde etmesini engelledi. Beklentimiz, büyük oranda bilançolarda en kötünün üçüncü çeyrek ile geride kalmış olabileceÄŸi. Burada sektörel ayrışma eÄŸiliminin devamını bekliyoruz. 2025’in ikinci yarısından önce, para politikasında kademeli indirim beklentimizle paralel ÅŸekilde, sanayi kesiminde önemli bir toparlanma öngörmüyoruz.”

Sanayi endeksi aralık ayında hızlı yükseliyor

Borsa Ä°stanbul’da sanayi endeksi içerdiÄŸi ÅŸirketlerin bilanço sonuçlarına paralel bu yıl çok da parlak bir seyir izlemedi. 16 Aralık itibariyle sanayi endeksi bu yıl yüzde 16,9 yükseliÅŸ gösterdi ve bu yükseliÅŸ yılın ilk 11 ayındaki enflasyon verisinin altında kaldı. Ancak aralık ayı sanayi endeksi için oldukça iyi baÅŸladı. Özellikle Suriye’de yönetim deÄŸiÅŸikliÄŸi ile yeniden inÅŸa faaliyetlerinde pazar kapma umudu çimento, taÅŸ toprak, demir çelik ÅŸirketleri hisselerine olumlu yansıyınca sanayi endeksinin aralık ayının 16 günündeki yükseliÅŸi yüzde 5,5’e yaklaÅŸtı. Merkez Bankası’nın faiz indirim döngüsünün baÅŸlaması ile daha düşük maliyetli kredi imkanlarının yolunun açılması beklentileri 2025 yılının 2024 yılından çok daha iyi geçmesi sonucunu doÄŸurabilecek.