“Tsunami dalgaları bir saatte Türkiye’ye ulaşacak”

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KRDAE) Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel, Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi’nde gündemdeki son gelişmelere ilişkin açıklamalarda bulundu.

Ege Denizi’nde son bir haftada gerçekleşen sismik hareketliliğe de değinen Özel, deprem ve volkan üretme potansiyeli bulunan söz konusu depremleri 7/24 yakından takip ettiklerini, 1-6 Şubat’ta bölgede irili ufaklı 1260 deprem meydana geldiğini söyledi.

“2012 yılından beri Kandilli Rasathanesi, UNESCO altında Türkiye çevresindeki denizlerde, Akdeniz, Marmara, Karadeniz ve bağlantılı tüm denizlerde deprem sonucu oluşabilecek tsunami konusunda, civarındaki 13 ülkeye ve 16 enstitüye mesaj üretmektedir.

Eğer bizim denizlerimizde, Batı kıyılarımızda büyük bir deprem olursa tsunami mesajı Kandilli Rasathanesi’nden üretilecek ve AFAD’a gönderilecektir.”

TSUNAMİ TEHDİDİ İNCELENİYOR

Prof. Dr. Özel, bölgede depremlerin irili ufaklı devam ettiğini vurgulayarak, “Kandilli Rasathanesi olarak sadece deprem değil, ‘Eğer orada büyük bir deprem olursa kıyılarımıza ulaşabilecek herhangi bir su yükselmesi, bir tsunami dalgası olabilir mi?’ açısında da incelemekteyiz. Kandilli Rasathanesi’nde, bir haftada yaklaşık 1260 depremin çözümü yapıldı.” dedi.

Ege Denizi’ndeki depremlerin tektonik bir yapı sergilediğini aktaran Özel, söz konusu alanın tsunami açısından daha tehlikeli düşey fayların olduğu bir bölge bulunduğunu dile getirdi.

Bu denizin son 50 yıllık deprem verilerini de paylaşan Özel, şöyle devam etti:

“1956 Amorgos Depremi var, çok büyük bir deprem. 7.7-7.8 (büyüklüğünde) büyük bir tsunami ve hasar yaratmış.

Hatta bu depremde meydana gelen tsunami dalgalarının Mısır’a kadar ulaştığı tarihsel kayıtlarda vardı.

Yine 1989-1991 deprem serisi var, orta büyüklükte başlayıp büyük bir kırılma olmadan sonlanan. 2002-2003 Ege Depremi serisi var.

2011-2012 en yakın örnek, orada da bir deprem fırtınası ve volkanik aktivite söz konusuydu. Büyük bir patlama olmadı. 2024-25 şu günlerde devam eden etkinliği yakından izliyoruz.”

“TSUNAMİ BİR SAATTE TÜRKİYE KIYILARINA ULAŞIR”

Basın mensuplarının sorularını da yanıtlayan Özel, Ege Denizi’nde tsunami oluşturabilecek merkezleri yerlerinin bilindiğini, kendilerinin de deprem senaryoları üzerinde çalıştıklarını söyledi.

Ege Denizi’nde 7,5 ve 7,7 büyüklüğünde herhangi bir depremin tsunami oluşturması durumunda dalgaların Türkiye‘nin kıyılarına ulaşmasının yaklaşık bir saat süreceğine işaret eden Özel, deniz suyunun da yarım metre ile bir metre arasında yükselebileceğini anlattı.

MARMARA’DAKİ DEPREM TEHDİDİ

Prof. Dr. Özel, “Olası Marmara Depremi için yeterli çalışmanız var mı?” sorusunu, “Marmara’da 250-300 yıl arasında tekrarlanma periyodu. Marmara’daki tarihsel depremlerin belirsizlikleri diğer yerlerden daha fazla.” şeklinde yanıtladı.

Bu alanda olası senaryolar üzerine çalışmalar yaptıklarını ve bölgede öngörülerin değişkenlik gösterebildiğini aktaran Özel, “Deprem ihtimalinin en fazla olduğu bölgenin Orta Marmara’daki Kumburgaz Fayı olduğunu düşünüyoruz. Ancak tarihsel depremlerin içindeki belirsizlikler kesin öngörülerde bulunmamızı engelliyor.” dedi.