Türkiye yaşlanıyor

Türkiye Ä°statistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına iliÅŸkin “Ä°statistiklerle YaÅŸlılar” çalışmasının sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, 2018’de 7 milyon 186 bin 204 kiÅŸi olan 65 yaÅŸ ve üzeri nüfus, son beÅŸ yılda yüzde 21,4 artarak 2023’te 8 milyon 722 bin 806 kiÅŸi oldu. YaÅŸlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı 2018’de yüzde 8,8 iken, 2023’te yüzde 10,2’ye çıktı.

YaÅŸlı nüfusun 2023’te yüzde 44,5’ini erkekler, yüzde 55,5’ini kadınlar oluÅŸturdu. Nüfus projeksiyonlarında yaÅŸlı nüfus oranının 2030’da yüzde 12,9, 2040’ta yüzde 16,3, 2060’ta yüzde 22,6 ve 2080’de yüzde 25,6 olacağı öngörüldü.

YaÅŸlı nüfus, yaÅŸ grubuna göre incelendiÄŸinde, 2018’de bu kesimin yüzde 62,2’si 65-74 yaÅŸ grubunda, yüzde 28,6’sı 75-84 yaÅŸ grubunda ve yüzde 9,2’sinin 85 ve daha yukarı yaÅŸ grubunda yer aldığı görülürken, 2023’te yüzde 64’ünün 65-74 yaÅŸ grubunda, yüzde 28,1’inin 75-84 yaÅŸ grubunda ve yüzde 7,9’unun 85 ve daha yukarı yaÅŸ grubunda yer aldığı belirlendi.

YaÅŸlı nüfusun yüzde 0,1’ini oluÅŸturan 100 yaÅŸ ve üzerindeki yaÅŸlı kiÅŸi sayısı 2023’te 6 bin 609 oldu.

NÜFUS YAPISI DEĞİŞTİ

YaÅŸlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının yüzde 10’u geçmesi nüfusun yaÅŸlanmasının bir göstergesi olarak kabul ediliyor. Türkiye’de yaÅŸlı nüfus, diÄŸer yaÅŸ gruplarındaki nüfusa göre daha yüksek bir hızla artış gösterdi.

Küresel yaÅŸlanma süreci olarak adlandırılan “demografik dönüşüm” sürecinde olan Türkiye’de, doÄŸurganlık ve ölümlülük hızlarındaki azalmayla saÄŸlık alanında kaydedilen geliÅŸmeler, yaÅŸam standardının, refah düzeyinin ve doÄŸuÅŸta beklenen yaÅŸam süresinin artmasıyla nüfusun yaÅŸ yapısı ÅŸekil deÄŸiÅŸtirdi. Çocuk ve gençlerin toplam nüfus içindeki oranı azalırken yaÅŸlıların toplam nüfus içindeki oranı artış gösterdi. Türkiye, oransal olarak yaÅŸlı nüfus yapısına sahip ülkelere göre hala genç bir nüfus yapısına sahip olsa da yaÅŸlı nüfus sayısal olarak oldukça fazla.

Nüfusun yaÅŸlanmasıyla ilgili bilgi veren göstergelerden olan ortanca yaÅŸ da 2018’de 32 iken 2023’te 34 oldu. Ortanca yaÅŸ 2023’te erkeklerde 33,2, kadınlarda 34,7 olarak hesaplandı.

Nüfus projeksiyonlarında ortanca yaşın 2030’da 35,6, 2040’ta 38,5, 2060’ta 42,3 ve 2080’de 45 olacağı tahmin edildi.

Çalışma çağındaki 100 kiÅŸiye düşen yaÅŸlı sayısını ifade eden yaÅŸlı bağımlılık oranı 2018’de yüzde 12,9 iken 2023’te yüzde 15’e çıktı.

184 ÃœLKE ARASINDA 67’NCÄ° SIRADA

Nüfus projeksiyonlarına göre, yaÅŸlı bağımlılık oranının 2030’da yüzde 19,6, 2040’ta yüzde 25,3, 2060’ta yüzde 37,5 ve 2080’de yüzde 43,6 olacağı öngörüldü.

Nüfus tahminlerine göre, 2023’te dünya nüfusu 8 milyar 45 milyon 311 bin 448 kiÅŸi, yaÅŸlı nüfus ise 807 milyon 790 bin 294 kiÅŸi oldu. Buna göre, dünya nüfusunun yüzde 10’unu yaÅŸlı nüfus oluÅŸturdu.

En yüksek yaÅŸlı nüfus oranına sahip ilk üç ülke, yüzde 30,1 ile Japonya, yüzde 24,5 ile Ä°talya ve yüzde 23,6 ile Finlandiya oldu. Türkiye bu açıdan 184 ülke arasında 67’nci sırada yer aldı.

YaÅŸlı nüfus oranının en yüksek olduÄŸu il, 2023’te yüzde 20 ile Sinop olarak belirlendi. Bu ili yüzde 19,5 ile Kastamonu, yüzde 18,3 ile Giresun izledi. YaÅŸlı nüfus oranının en düşük olduÄŸu il ise yüzde 3,5 ile Şırnak oldu. Bu ili yüzde 4 ile Hakkari ve 4,2 ile Åžanlıurfa izledi.

YaÅŸlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranının yüzde 10 ve üzerinde olduÄŸu il sayısı 2023’te 54 oldu.

DÖRT HANEDEN BİRİNDE EN AZ BİR YAŞLI VAR

Türkiye’de 2023’te toplam 26 milyon 309 bin 332 haneden 6 milyon 458 bin 465’inde yaÅŸlı nüfus olarak tanımlanan 65 ve daha yukarı yaÅŸta en az bir fert bulunduÄŸu belirlendi. DiÄŸer bir ifadeyle, hanelerin yüzde 24,5’inde en az bir yaÅŸlı fert yaÅŸadığı görüldü.

En az bir yaÅŸlı fert bulunan 6 milyon 458 bin 465 haneden 1 milyon 669 bin 270’inde tek başına yaÅŸlı fertler yaşıyor. Bu hanelerin yüzde 74,4’ünde yaÅŸlı kadınlar, yüzde 25,6’sında da yaÅŸlı erkekler bulunuyor.

En az bir yaşlı fert bulunan haneler içinde tek kişilik yaşlı hanehalkı oranının en yüksek olduğu il, 2023 yılında yüzde 34,4 ile Balıkesir oldu. Bu ili yüzde 34,3 ile Burdur, yüzde 34 ile Çanakkale izledi. Bu oranın en düşük olduğu il ise yüzde 7,8 ile Hakkari oldu. Bu ili yüzde 13,5 ile Batman, yüzde 14,9 Van izledi.