Türkiye’de silahlanmak neden bu kadar kolay?

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Ä°stanbul, Esenyurt’ta tüm ülke genelinde büyük infial yaratan cinayetler, bireysel silahlanma tehlikesinin vardığı boyutu bir kez daha ortaya koydu. Cinayet anına iliÅŸkin görüntülere 3 silah yansırken, veriler de nüfusa oranlandığında neredeyse her 2 kiÅŸiden 1’inin silah sahibi olduÄŸunu gösteriyor.

Milliyet’in haberine göre, Bu silahlara ulaÅŸmak hiç de zor deÄŸil. Sosyal medyada onlarca sitede yapılan satışlarda istediÄŸiniz silah 24 saat içeresinde elinize ulaşıyor. Satıcılar, hiçbir evraka gerek görmeden, istediÄŸiniz silahı, istediÄŸiniz yere gönderiyor. Facebook üzerinden silah satışı yapan kiÅŸilerden biriyle biz de WhatsApp üzerinden iletiÅŸime geçtik. Silah alımı için WhatsApp üzerinden yaptığımız konuÅŸmanın tam metni ise şöyle:

‘Bir günde elinizde’ 

Muhabir: Selamın aleyküm.

Satıcı: Aleykümselam

Muhabir: Satılık tabancayı soracaktım, elinizde var mı?

Satıcı: Var, neredesiniz?

Muhabir: İstanbul ama yakın yerlere de gelebilirim, sıkıntı değil.

Satıcı: Uzaksınız, Rize.

Muhabir: Olur, orada arkadaşım var ona teslim etseniz olur mu? Ya da kargo ile gönderin.

Muhabir: Kaç para?

Satıcı: Kaç paralık lazım? 7, 10, 15 bin TL?

Muhabir: İyi bir şey olsun

Satıcı: Hepsi iyi.

Muhabir: Kargo ile gönderebilir misiniz?

Satıcı: Otobüs

Muhabir: Olur, gider teslim alırım. Olur, ruhsatlı mı peki?

Satıcı: Nasıl bir model lazım?

Muhabir: Bana 15 bin TL’lik gönderin, model fark etmiyor.

Satıcı: Tamam

Muhabir: Rica etsem, IBAN atar mısınız?

İkinci silah önerisi

Muhabir: Peki ne zaman elimde olur?

Satıcı: Bir günde.

Muhabir: Ben 1-2 saate parayı göndereceÄŸim ama 10 bin TL’yi atarım, silah elime ulaşınca  5000 TL’yi atarım.

Satıcı: Teslim alınca, gerisini atın.

Muhabir: İsim, soy isim?

Satıcı: Y. M.

Muhabir: Markası ne?

Satıcı: Browning

Muhabir: Silahın bir fotoğrafını atar mısınız? Arkadaşıma göstereceğim.

Ruhsat almak da çok kolay

Emniyet Genel Müdürlüğü’nün resmi internet sitesinde, silah ruhsatı almak isteyenlerin ÅŸu belgeleri hazırlaması yeterli:

Dilekçe(T.C. kimlik numarası)

Son bir yıl içinde çekilmiş üç fotoğraf

Silah sakınca olmadığına dair, alınmış sağlık kurulu raporu n Harç makbuzu

5 bin TL’yi aÅŸan tutarda vadesi geçmemiÅŸ vergi borcu olmadığını göstermek.

Havalı tüfek de sepette

Silahın can aldığı olayların ardında çoÄŸu zaman ruhsatsız silah ortaya çıkıyor. Sokaklarda yaÅŸanan çatışmalar, kadın cinayetleri, yorgun mermi ölümleri, 2 grup arasında kalan çocukların-ailelerin yaÅŸamlarını yitirmeleri, asker uÄŸurlamalarında-düğün konvoylarında rastgele havaya açılan ateÅŸin ardında çoÄŸunlukla ruhsatsız silah kullanımı olduÄŸu ortaya çıkıyor. Ruhsatsız silah kullanımının cezası ise çoÄŸu zaman para cezası. Bu tür silahlara, havalı tüfekler, internet sitelerinde satılıyor.Arama motorlarına “havalı tüfek” yazdığınızda karşınıza satışını yapan birçok internet sitesi çıkıyor. Ä°stediÄŸiniz özelliklere sahip tüfeÄŸi seçip, sepetinize ekliyorsunuz, ödemeyi de banka kartıyla yapabiliyorsunuz. Havalı silah alırken 18 yaÅŸ ve üstü olmanız, satın alma esnasında satıcının yaÅŸ sınırını kontrol etmek amacıyla ehliyet veya kimlik (yaşınızı gösterir belge) ibraz edilmesini istemesi gerekiyor ancak bu sitelerde ne kimlik ne de yaÅŸ soruluyor. Yani 18 yaşını doldurmamış bir çocuk, cezai ehliyeti olmayan da bu silahları alabiliyor.

‘Ä°dari deÄŸil, hapis cezası olmalı’

Umut Vakfı Yönetim Kurulu Ãœyesi ve YaÅŸar Ãœniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Timur DemirbaÅŸ, silahların bu kadar kolay ve denetimsiz satılmasını Milliyet’e yorumladı. DemirtaÅŸ, ruhsatsız av tüfeÄŸi sahibi olmanın yalnızca 944 TL idari para cezasının bulunduÄŸunu, bunun idari suç niteliÄŸinden çıkartılarak 6136 Sayılı Kanun’da olduÄŸu gibi hapis cezası ile cezalandırılması gerektiÄŸini belirtti. Prof. Dr. DemirbaÅŸ, şöyle devam etti:

“25 Mart 2020 tarih ve 7226 sayılı Kanun ile 2521 sayılı Avda ve Sporda Kullanılan Tüfekler, NiÅŸan Tabancaları ve Av Bıçaklarının Yapımı, Alımı Satımı ve Bulundurulmasına Dair Kanun’un 11’inci maddesinde yapılan deÄŸiÅŸiklikle pompalı ya da av tüfeÄŸi olarak bilinen silahların izinsiz ya da izin belgesine aykırı üretim, satış ve reklam yasağına iliÅŸkin olumlu düzenlemeler yapıldı. Buna göre, izinsiz üretim yapanlara 5 yıla, yasa dışı satışını yapanlara 3 yıla kadar hapis cezası getirildi. Herhangi bir mecrada yazılı, görsel, iÅŸitsel ve benzeri yollarla ticari reklamı veya tanıtımının yapılamayacağı, kullanımını özendiren veya teÅŸvik eden kampanyalar düzenlenemeyeceÄŸi de yasaya eklendi. Bu kanunla merdiven altı üretim yapan ve faaliyet izni olmadan üretim yapan imalatçılar ve aynı zamanda sosyal medya üzerinden kanun dışı kapıda ödemeli ve faturasız ucuz tüfek satan kiÅŸilere de büyük ve etkili cezalar gelmesi sevindirici. Ancak ruhsatsız tüfek sahibi olmakla ilgili yaptırımların hâlâ herhangi bir caydırıcılığı bulunmuyor.” DemirbaÅŸ, ruhsatsız av tüfekleri için de yapılacak düzenleme ile hapis cezası getirilmesi gerektiÄŸini belirterek, “Sosyal medya üzerinden kaçak satış yapılmasına sıkı denetimler olmalı” dedi.

ABD’DE DURUM VAHÄ°M

5 evden 1’inde var

DIÅž HABERLER – ABD’de kronik sorun haline gelen silahlanma konusuna iliÅŸkin tartışma her büyük olay sonrası alevleniyor. Bireysel silahlanmaya iliÅŸkin verileri deÄŸerlendiren The Trace adlı kâr amacı gütmeyen kuruluÅŸun araÅŸtırmasına göre, Amerikalılar pandemi sırasında 60 milyon silah satın aldı. Bu verilere göre ABD’de 2020-2022 arasında her 5 evden 1’i yeni silah aldı. AraÅŸtırma ÅŸirketi NORC’un anketine göre, Amerika’da 2020 ve Mart 2022 arasında hanelerin yüzde 18’i silah satın aldı. Ailelerin yüzde 5’i de ilk kez pandemi sırasında silah aldıklarını söylüyor. ÇoÄŸu kiÅŸi, silahı kendisini ya da evlerine izinsiz girilmesi ihtimaline karşı ailesini korumak için alıyor.

646 toplu saldırı 

ABD’de 2021’de toplam 48 bin 830 silahlı ÅŸiddet baÄŸlantılı cinayet ve intihar vakası yaÅŸandı. Geçen yıl ülkede 646 toplu silahlı saldırı düzenlendi. ABD’de her 100 bin kiÅŸiden 4’ünün silahlı ÅŸiddet sonucu öldüğü ve bu oranın diÄŸer geliÅŸmiÅŸ ülkelerdeki ortalamanın 18 katı olduÄŸu belirtiliyor. Associated Press’in haberine göre, ülkede bu yıl 1 Ocak-30 Haziran arasında 28’den fazla toplu cinayet gerçekleÅŸti. Saldırıların yüzde 99’unda ateÅŸli silah kullanıldı.

ABD’de bireysel silahlanmanın önüne geçilmesi için bazı adımlar atıldı. Geçen sene yürürlüğe giren yasa tasarısı ile silah ruhsatı alma yaşı 18’den 21’e çıkarıldı. Bazı eyaletler ise silahlarını teslim edenlere hediye çeki verdikleri kampanyalar düzenledi. New York Eyaleti ise geçen yıl yürürlüğe koyduÄŸu yarı otomatik tüfeklerin mülkiyetiyle ilgili yasa gereÄŸi, bu tür silahlara 21 yaÅŸ sınırı getirdi. Yasa gereÄŸi, taşıma ruhsatı almak isteyenlerin 18 saatlik ateÅŸli silah eÄŸitimi, yüz yüze mülakat ve 3 yıl geriye doÄŸru sosyal medya incelemesine tabi tutulacağı belirtiliyor. ABD’de silah ÅŸiddetindeki artışta, insanların birbirine duyduÄŸu güvende azalma ve tehdit algısı gibi faktörler ön plana çıktı. Bir araÅŸtırmaya göre, 1970’lerde ABD’lilerin yarısı çoÄŸu insanın güvenilir olduÄŸunu düşünürken, bu oran 2020’de 3’te 1’e düşüyor. Silahlanmayı politikacılar da tetikleyebiliyor. Eski baÅŸkan Donald Trump teÅŸvik edici açıklamalarda bulunmuÅŸtu.

Almanya’da yasalar katı

Ölümle sonuçlanan silahlı çatışmalar Almanya’da çok nadir. Çünkü ülke, en katı ateÅŸli silahlar yasalarına sahip Avrupa ülkelerinden biri konumunda. Almanya’da geçerli AteÅŸli Silahlar Yasası’na göre, ateÅŸli silah sahibi olmak veya satın almak için bir “silah bulundurma ruhsatına” ihtiyaç var. Dolu bir ateÅŸli silah kullanmak veya taşımak içinse “silah taşıma ruhsatı” gerekli. Koleksiyoncular yalnızca bulundurma ruhsatına ihtiyaç duyarken, avcıların, avlanma lisansına sahip kiÅŸilerin ayrıca silah ruhsatı almaları gerekmiyor. Silah taşıma ruhsatı ise kiÅŸinin, halkın genelinden daha büyük bir tehlikeye maruz kaldığını kanıtlama ÅŸartı aranıyor. Kuru sıkı gibi sadece plastik mermi gibi maddeler atabilen silahları taşımak için “küçük silah taşıma ruhsatı” gerekiyor. Atıcılık sporunda kullanılan düşük güçlü havalı tüfekler de (azami 7.5 joule) bu kategoriye giriyor. Silah taşıma ruhsatının maliyeti 500 euro’yu buluyor.