Yüksek site aidatlarında geri adım

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Apartman ve site aidatlarındaki yüksek artışından kaynaklanan tartışmalar sürüyor. Uzmanlar bu konuda bakanlığın düzenlemesinin olumlu bir hava estirdiği görüşünde. Yüksek site aidatları konusunda bakanlık düzenlemesinden umutlu olduklarını dile getiren uzmanlar ve hukukçular, haksız yere yapılan aidat artışlarına karşı kat maliklerinin itiraz hakkı bulunduğunu belirtiyor.

Tüketici Konfederasyonu (TÃœKONFED) BaÅŸkanı Aydın AÄŸaoÄŸlu, apartman ve site aidatlarının geçmiÅŸte kira bedelinin yaklaşık yüzde 10’u ile 20’si arasında belirlendiÄŸini söyledi.
betturkey
Konutun sosyal alanları, ortak çevre, peyzaj, havuz, spor salonu gibi birtakım sosyal tesislerin giderleriyle de baÄŸlantılı olarak aidat ücretlerinin deÄŸiÅŸkenlik gösterdiÄŸini belirten AÄŸaoÄŸlu, “Sonuçta aidatlar, kira bedelinin yüzde 20’sini geçmezdi. Åžu anda neredeyse kiralarla yarışıyor” ifadesini kullandı.

Son yıllarda çok sayıda bağımsız bölümü olan binlerce dairelik sitelerin yönetiminin bir kısım çevrelerce rant kapısı olarak görüldüğünü dile getiren AÄŸaoÄŸlu, “Hatta bazı müteahhit firmalar, kendilerine ait yönetim ÅŸirketleri kurarak, yaptıkları projelerdeki sitelere 10 yıllığına kendi sahip oldukları ÅŸirketi yönetici olarak atayabiliyorlar.

O yönetimin deÄŸiÅŸmesi ise 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, kat maliklerinin yüzde 80’inin onayını gerektiriyor. Bu birlikteliÄŸi saÄŸlayabilmek neredeyse imkansız. Çünkü 500, 1000, 2000 bağımsız bölümü, kat maliki bulunan sitelerde toplantılar kırk ile altmış, yetmiÅŸ kiÅŸi arasında yapılıyor” dedi.

Bakanlığın duyurusunun ardından sitelerde aidatlar hemen geri çekildi
Yönetim ÅŸirketlerinin denetlenmesiyle ilgili Çevre, Åžehircilik ve Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığında “Konut Politikaları ve Tesis Yönetimi Hizmetleri Åžube Müdürlüğü” oluÅŸturduÄŸunu anımsatan AÄŸaoÄŸlu, Bakanlığın bu düzenlemesine iliÅŸkin duyurusunun ardından sitelerde aidatların hemen geri çekildiÄŸini ifade etti.

Kat maliklerinin site aidatlarına yapacakları itirazlar için mahkemeye başvurmaları gerektiğini ancak dava süreci uzun sürdüğü için mağduriyet oluştuğunu anlatan Ağaoğlu, bir tesis yönetim şirketi tarafından yönetilen sitelerde artık, kat maliklerinin şikayetlerini mahkemeye değil de Bakanlığın Konut Politikaları ve Tesis Yönetimi Hizmetleri Şube Müdürlüğüne yapabileceğine dikkati çekti.

Bakanlığın yaptığı düzenleme için “Esen rüzgar yetti” ifadesini kullanan AÄŸaoÄŸlu, şöyle konuÅŸtu:

“Çevre, Åžehircilik ve Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığında kurulan bu birim, mahkemeye gitmek yerine Bakanlığa ÅŸikayette bulunan kat maliklerinin baÅŸvurularını süratle inceleyecek, varsa bir usulsüzlük ve yolsuzluk, bunu tespit edecek.

Kat maliklerinin kendi aralarından seçtiği yönetim değil de bir tesis yönetim şirketi tarafından yönetilen sitelerde, Bakanlığa başvurulduğu takdirde Bakanlık süratle incelemesini yapar, durumu aydınlığa kavuşturabilir. Oysa geçmişten bugüne kadar kat malikleri toplantısına katılan malik, orada gördüğü aykırılıkları, fahiş harcamaları itiraz ederek zapta geçirir, tutanağı yazdırır daha sonra da bir ay zarfında mahkemeye başvururdu.

Ne var ki mahkemelerin yargılama, inceleme, bilirkişi tahkikatı, istinaf süreci bir yıldan daha uzun bir zamana yayıldığı için dava konusu yapılan genel kurulun yenisi yapılıyor, ertesi yıl yeni genel kurul yapıldığı için dava da konusuz kalıyordu. Yani dava yoluyla uygulamada sonuç alınması mümkün gözükmüyordu.

Åžimdi ise Çevre, Åžehircilik ve Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığının yaptığı düzenleme olumlu bir rüzgar estirdi, apartman ve site yöneticileri biraz derlenip toplandılar. Bakanlık bu düzenlemeyle kat maliklerin içinden seçilen yönetimlerin deÄŸil, profesyonel ÅŸirketler tarafından yönetilen sitelerden, apartmanlardan gelecek baÅŸvuruları inceleyecek. Bu ayrıntının da bilinmesi gerekir.”

Ağaoğlu, kat maliklerine şu önerilerde bulundu:

“Kat malikleri mutlaka apartman ve site kat malikleri genel kurul toplantılarına iÅŸtirak etmeliler. Orada geçmiÅŸ yıl bütçesini incelemeli, gelecek yıl için hazırlanan tahmini harcama kalemleri de ayrıntılı olarak gözden geçirmeli, varsa itirazları bunu divan tutanağına yazdırmalıdırlar. Åžayet orayı yöneten bir profesyonel tesis yönetici ÅŸirket ise Bakanlığa baÅŸvurabilir, deÄŸilse Sulh Hukuk Mahkemesine bir ay zarfında dava açabilirler.”

AÄŸaoÄŸlu, sitelerde gider olarak yöneticiler, denetim kurulu üyeleri ve yönetim kurulu üyelerine huzur hakkı yazılmayacağını, Kat Mülkiyet Kanunu’na göre sadece yöneticinin “genel giderlerden” muaf olabileceÄŸini, bunun dışında yöneticinin herhangi bir ücret alamayacağını da dile getirdi.

Bina içinden yönetici bulmak çok zorlaştı
Apartman Site Yöneticileri ve Sakinleri DerneÄŸi (ASÄ°YED), Emlak ve Kiracı Sorunları DerneÄŸi (EMLAKDER) ve Tüketici BaÅŸvuru Merkezi’nin genel baÅŸkanlıklarını yapan avukat Ä°brahim Güllü de konut ve kira artışlarına paralel olarak apartman site aidatlarında da artışlar yaÅŸandığını, neredeyse kiralarla yarışan aidatlar görüldüğünü, bazı bölgelerde asgari ücreti bulan aidatların söz konusu olduÄŸunu söyledi.

Aidatların artması ile binalardaki kiracılar, mülk sahipleri ve yöneticiler arasında gerilim yaşanmaya başlandığını aktaran Güllü, aidatları artan kiracılar ve ev sahiplerinin yöneticilere tepki gösterdiğini, ödeme güçlüğü çeken apartman ve site sakinlerinin toplu eylem ve gösteriler ile yöneticileri protesto etmeye başladığını, zaman zaman şiddet olaylarının da yaşandığını ifade etti.

Yüksek aidatlar nedeniyle birçok kiÅŸinin artık bina ve sitelerde yönetici olmayı tercih etmediÄŸini belirten Güllü, “Ä°nsanlarımız sıkıntılarını yöneticiye yönlendirmekteler. Yöneticiler kat malikleri ve kiracılar ile sürekli uÄŸraÅŸmak zorunda kaldıklarından bina içinden yönetici bulmak çok zorlaÅŸtı.

Esasen kimse komşusunu icraya vermek istemiyor. Bu nedenle sektörde profesyonel yönetim hizmetleri gelişmektedir. Kendi içinde yönetici seçmeyen ya da seçmek istemeyen binalar artık profesyonel yöneticiye yönelmektedir. Tabii ki her hizmetin bir bedeli olması gerekir.

Dışarıdan yönetimin aidata etkisi olmakla birlikte iyi bir profesyonel yönetimin getirdiÄŸi avantajlar da ortadadır. Düzenli bir site ancak düzenli bir yönetim ile olabilecektir. Bu da o binanın, sitenin ya da toplu yapının hem deÄŸerini artıran hem de yaÅŸayan sakinlerin huzurlu olmasını saÄŸlayan bir durumdur.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Avukat Güllü, haksız yere yüksek aidatla karşılaşılması durumunda ise yapılması gerekenleri şöyle anlattı:

“Artan maliyetler nedeniyle binalarda en çok ÅŸikayet, aidatların yüksekliÄŸinden kaynaklıdır. Aidatların sürekli artış göstermesi, bir önceki aidatla 2-3 kat artışlar kaydedilmesi bina sakinlerini kara kara düşündürmektedir.

Bu kadar yüksek artışları kabul etmek mümkün değil. Bu durumda yapılması gerekenler, öncelikle kat malikleri aidatların belirlendiği kat malikleri kurulu toplantısına mutlaka katılmalılar, katılamıyorlarsa temsilci göndermelidirler. Yıllık tahmini bütçeyi iyi inceleyip gereksiz ve lüks olan gider kalemlerinin bütçeden çıkartılmasını sağlamalıdırlar. Alınan kararlarda kabul etmedikleri maddeleri mutlaka tutanağa geçirtip kararda itiraz şerhini koydurmaları gerekir.

Çünkü kat malikleri kuruluna katılıp da itiraz ÅŸerhi koydurmadığımız zaman mahkemeye baÅŸvurulduÄŸunda kararları kabul ettiÄŸi, yani itiraz koymadığı için davanın reddedilmesi ihtimali yüksektir. Bu bakımdan itirazlarını belirtip, bir ay içinde Sulh Hukuk Mahkemesine kararın iptali için dava açmalıdırlar.”

Usulüne uygun seçilmiş yönetim yoksa aidat borcu da yok
Tüketici Konfederasyonu Hukuk Komisyonu Ãœyesi avukat Yunus Emre ÇakıroÄŸlu ise sitelerdeki fahiÅŸ artışların temel sebebinin, “site yönetimlerinin siteyi yönetmeyi bir kazanç aracı gibi görmeleri ve birtakım giderleri yüksek göstererek, bu miktarları site sakinlerinden talep etmeleri” olduÄŸunu vurguladı.

Böyle bir durumla karşılaşan site sakinlerinin öncelikle site yönetiminin usulüne uygun seçilip seçilmediğini araştırması uyarısında bulunan Çakıroğlu,

“Usulüne uygun seçilmiÅŸ bir yönetim yok ise aidat ödeme borçları olmadığını bilmeliler ve mahkemeye baÅŸvurarak yeni yönetim seçilene kadar geçici bir yönetim tayini talep etmeliler. Usulüne uygun bir site yönetimi var ise ve aidatlara zam yapılıyor ise bu durumda zammı tebliÄŸ aldıktan sonra, eÄŸer itirazları var ise itirazlarını sunmalı, fahiÅŸ artışın karşılığı olmadığı gerekçesiyle mahkemeye yine baÅŸvuruda bulunmalılar” dedi.​​​​​​​