İthalatçı ülkelere uyarı!

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Vadeli iÅŸlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, koronavirüs salgını sonrası daralan talebin küresel gıda fiyatlarında bir düÅŸüÅŸe neden olduÄŸunu belirterek, “EÄŸer virüs nedeniyle ticaret etkilenmeye devam ederse, özellikle ithalatçı ülkelere yönelik riskler artacaktır. Bu ülkelerde yerel fiyat artışları ve tedarik sıkıntısı oluÅŸabilir.”dedi.

BirleÅŸmiÅŸ Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından açıklanan Gıda Fiyat Endeksi ile tahıl arz ve talep raporuna iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerde bulunan Ergezen, endeksin küresel gıda fiyatlarını göstermesi açısından önemine iÅŸaret etti.

FAO’nun Gıda Fiyat Endeksi’nin martta önceki aya göre yüzde 4,3 azalarak 172,2’ye gerilediÄŸini anımsatan Ergezen, son 8 yılın en büyük aylık düÅŸüÅŸüne iÅŸaret eden bu geliÅŸmeye koronavirüs salgınının neden olduÄŸunu söyledi.

Ergezen, endeksin açıklanması ile koronavirüs salgınının gıda fiyatları ve üretim tahminleri üzerindeki ilk etkisinin de görüldüÄŸünü aktararak, ÅŸunları kaydetti:

“Koronavirüs nedeniyle uygulanan karantina ve insanların evde kalmaları, daha fazla buÄŸday ve pirinç talebine yol açıyor. Buna raÄŸmen gıda fiyatlarında düÅŸüÅŸ olması, küresel talebin yavaÅŸlayacağı endiÅŸesi ve bitkisel yaÄŸlar ile ÅŸeker fiyatlarındaki keskin düÅŸüÅŸlerden kaynaklanıyor. Bitkisel yaÄŸlarda 19 puan düÅŸüÅŸ olurken, ÅŸekerdeki düÅŸüÅŸ 40 puan oldu. Åžekerdeki düÅŸüÅŸün nedeni olarak ise küresel büyüme endiÅŸeleri ve Brezilya’daki üreticilerin etanol yerine ÅŸeker üretimine yönelmesi olarak gösteriliyor. Petrol fiyatlarındaki ciddi düÅŸüÅŸ, üreticilerin etanol yerine ÅŸeker üretimini tercih etmesine neden oldu. Özellikle Brezilya’da bunun gerçekleÅŸtiÄŸinin de altı çiziliyor. Brezilya, dünyanın en büyük ÅŸeker üreticisi konumunda bulunuyor.”

Ergezen, koronavirüsle baÅŸlayan küresel büyüme endiÅŸelerinin gıda fiyatlarına da yansıdığına dikkati çekerek, “Gıda fiyatlarında yaÅŸanan düÅŸüÅŸ, talebin önemli oranda etkilendiÄŸini gösteriyor. Bununla beraber küresel ticaretin neredeyse durma noktasına gelmesi baÅŸka bir riski daha ortaya çıkarıyor. EÄŸer virüs nedeniyle ticaret etkilenmeye devam ederse, özellikle ithalatçı ülkelere yönelik riskler artacaktır. Bu ülkelerde yerel fiyat artışları ve tedarik sıkıntısı oluÅŸabilir. Zaten geçtiÄŸimiz günlerde buna benzer açıklamalar bazı analistler tarafından da dile getirilmiÅŸti. Özellikle açlıkla baÅŸ eden ülkelerdeki risklerin bir gıda krizine dönüÅŸtüÄŸünü görebiliriz.” diye konuÅŸtu.

“Son 10 yılın en yüksek üretim rakamı”

Zafer Ergezen, FAO’nun küresel tahıl üretim tahmininin martta önceki aya göre 1,2 milyon ton artarak 2 milyar 720,6 milyon tona ulaÅŸtığını, bu rakamın önceki yıla göre 64,6 milyon ton artışa iÅŸaret ettiÄŸini söyledi.

Son 10 yılın en yüksek üretim rakamının gerçekleÅŸeceÄŸine vurgu yapan Ergezen, “Pirinç üretiminde önceki yıla göre düÅŸüÅŸ beklenmesine raÄŸmen mısır üretiminde özellikle Rusya ve Avrupa BirliÄŸi’ndeki artışlar küresel tahıl arzının da artmasına yol açıyor. Bununla beraber dönem sonu stok tahminleri önceki aya göre 4,6 milyon azalarak 865,7 milyon ton seviyesinde gerçekleÅŸti. Tahminlere göre stok kullanım oranı da önceki aya göre azalarak yüzde 30,7 ile son üç yılın en düÅŸük seviyesi oldu.” dedi.

Ergezen, yeni üretim tahminlerine bakıldığında buÄŸdayda rekora yakın üretim beklendiÄŸini aktararak, ÅŸöyle devam etti:

“BuÄŸday üretiminin önceki aya göre 200 bin artarak 763,3 milyon ton olacağı öngörülüyor. Bu rakam 2016-2017 sezonundaki rekor üretimden sadece 1,6 milyon ton daha düÅŸük ve 2018’e göre artış 30,9 milyon tona ulaÅŸtı. Avrupa BirliÄŸi, Ukrayna ve ABD’de düÅŸüÅŸ yaÅŸanması bekleniyor, fakat bu ülkelerdeki üretim düÅŸüÅŸünün Rusya’daki üretim artışı ile karşılanacağı tahmin ediliyor. Bunun yanı sıra Hindistan ve Pakistan’da da üretim artışı bekleniyor. FAO’nun tahmin raporunda dikkat çekici olan noktalardan birisi de buÄŸday arzının rekor seviyede devam etmesi.

Önceki aya göre 3,6 milyon düÅŸüÅŸ olsa da üretim ve stok tahminleri toplamı 1 milyar 34,8 milyon tona ulaÅŸarak rekor seviyede gerçekleÅŸti. Bunda hem yüksek üretim hem de önceki yıldan devir olan buÄŸday stoklarının etkili olduÄŸu anlaşılıyor, fakat yüksek arzla birlikte stokların aynı ölçüde artmadığı görülüyor. Bunun nedeni ise talebin önceki yıla göre 9,3 milyon ton artmasıdır. Önceki aya göre ise 300 bin ton düÅŸüÅŸ var. Dönem sonu stoklarında önceki ay tahminlerine göre 4,3 milyon ton azalış olduÄŸunu görüyoruz. Buna raÄŸmen halen önceki yılın 1,4 milyon ton üzerinde bulunuyor.”

AA