Piyasaların gözü ABD’nin enflasyon verilerinde

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Dünya genelinde önemli merkez bankalarının, yakın dönemde faiz indirimlerine başlayacağına ilişkin beklentilerin güçlü kalmayı sürdürmesine karşın ABD Merkez Bankasının (Fed) söz konusu faiz indirimlerine diğer ülke merkez bankalarından daha geç başlayacağına yönelik endişelerin artmasıyla pay piyasalarında risk iştahının törpülendiği görülüyor.

Hafta boyunca ABD’de açıklanan makroekonomik verilerin, Fed’in enflasyonla mücadele kapsamında politika faizini Temmuz 2023’ten bu yana 23 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25-5,50 aralığında tutmasına karşın ekonomik aktivitede güçlü duruÅŸa iÅŸaret etmesi ve Fed yetkililerinin ÅŸahin tonlu yönlendirmeleri pay piyasalarında üzerinde satış baskısı oluÅŸturan ana etkenler oldu.

Fed BaÅŸkanı Jerome Powell’ın çarÅŸamba günü yaptığı açıklamada, “bekle-gör” mesajı öne çıkarken, “Ekonomi genel olarak beklediÄŸimiz gibi seyrederse çoÄŸu FOMC üyesi bu yılın bir noktasında politika faizini düşürmeye baÅŸlamanın uygun olacağını düşünüyor.” diye konuÅŸması doların diÄŸer önemli para birimleri karşısında gerilemesine, emtia fiyatlarında ise yukarı yönlü hareketlere neden oldu.

Powell’ın ardından perÅŸembe günü Minneapolis Fed BaÅŸkanı Neel Kashkari’nin ise enflasyonda daha fazla ilerleme kaydedilmediÄŸi sürece bu yıl faiz indirimlerinin gerçekleÅŸmeyebileceÄŸini dile getirmesinin ardından pay piyasalarındaki düşüşler dikkati çekti.

Makroekonomik veri tarafında da dün ülkede tarım dışı istihdamın martta 303 bin kiÅŸi ile beklentileri aÅŸması ve iÅŸsizlik oranının yüzde 3,9’dan yüzde 3,8’e gerilemesi, iÅŸ gücü piyasasındaki sıkı duruÅŸun sürdüğüne iÅŸaret etti.

Söz konusu verilerin ardından Richmond Fed BaÅŸkanı Thomas Barkin, mart ayına dair istihdam raporunun iÅŸ gücü piyasasının “oldukça güçlü” olduÄŸuna iÅŸaret ettiÄŸini belirtti.

Fed Yönetim Kurulu Ãœyesi Michelle Bowman da enflasyonun yüzde 2’ye düşürülmesindeki ilerlemenin bu yıl daha yavaÅŸ olacağını tahmin ettiÄŸini söyledi.

Politika faizini çok erken veya çok hızlı düşürmenin enflasyonda bir yükselmeyle sonuçlanabileceÄŸine iÅŸaret eden Bowman, bunun enflasyonu yüzde 2’ye döndürmek için gelecekte daha fazla faiz artışı gerektirebileceÄŸi konusunda uyardı.

Dallas Fed Başkanı Lorie Logan ise enflasyona yönelik yukarı yönlü riskler göz önüne alındığında faiz oranlarını düşürmeyi düşünmek için henüz çok erken olduğunu, hangi ekonomik yolda olunduğuna dair belirsizliğin çözülmesi gerektiğini vurguladı.

Enflasyonun düşmesi durursa Fed’in uygun tepki vermeye hazır olması gerektiÄŸini anlatan Logan, para politikasına esnek bir yaklaşımın, verileri deÄŸerlendirmeye devam etmek ve fiyat istikrarı ile maksimum istihdama ulaÅŸmada en iyi seçimleri yapmak için zaman saÄŸlayacağını dile getirdi.

Bu geliÅŸmelerin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in haziranda faiz indirimine gitme ihtimali yüzde 49’a geriledi. Bir hafta önce bu ihtimal yüzde 64 ile fiyatlanıyordu.

Analistler, gelecek hafta ülkede açıklanacak enflasyon verilerinin söz konusu fiyatlamalar üzerinde deÄŸiÅŸikliÄŸe sebep olabileceÄŸini belirterek, ABD’de Tüketici Fiyat Endeksinin (TÃœFE) martta aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 3,4 artış göstermesinin beklendiÄŸini bildirdi.

Öte yandan, bu geliÅŸmelerin ışığında tahvil piyasalarında satıcılı bir seyir hakim olurken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 19 baz puanlık artışla haftayı yüzde 4,39’tan kapattı.

Geçen hafta 105,1’e çıkarak Kasım 2023’ten bu yana en yüksek seviyesini test eden dolar endeksi ise haftayı yüzde 0,2 azalışla 104,3’ten tamamladı.

Powell’ın bu yılki potansiyel faiz indirimlerine verdiÄŸi destekle Fed’in yılın ikinci yarısında faiz indirimlerine baÅŸlayabileceÄŸine iliÅŸkin beklentilerin güçlü kalması altının ons fiyatını yukarı yönlü destekledi.

Altının ons fiyatı, haftayı yüzde 1,5 değer kazancıyla 2 bin 326 dolardan tamamlayarak, tüm zamanların en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi.

Hali hazırda devam eden jeopolitik riskler ve arz endiÅŸeleri ise petrol fiyatlarını yukarı yönlü desteklerken, hafta içinde Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu güvenlik kabinesi toplantısında ülkesinin Ä°ran’a ve onun vekillerine karşı faaliyet göstereceÄŸini ve ona zarar vermek isteyenlere zarar vereceÄŸini söyledi.

Analistler, Ä°ran ve Ä°srail arasında doÄŸrudan bir çatışma yaÅŸanması halinde Orta DoÄŸu’daki gerilimin hat safhaya taşınacağını vurgulayarak, bu durumun petrol fiyatlarını daha da yukarılara taşıyabileceÄŸini ifade etti.

Böylece yükseliÅŸ eÄŸilimini üst üste 4. haftaya taşıyan Brent petrolün varil fiyatı, geçen haftayı yüzde 4,4 artışla 90,6 dolardan tamamlayarak Ekim 2023’ten bu yana en yüksek haftalık kapanışını gerçekleÅŸtirdi.

Ayrıca, BirleÅŸmiÅŸ Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), ÅŸubatta 46 ayın en düşük seviyesine inen Küresel Gıda Fiyat Endeksi’nin, martta bitkisel yaÄŸlar ile et ve süt ürünlerinin fiyatlarındaki ivmelenmeye baÄŸlı olarak yüzde 1,1 artışla 118,3 puana yükseldiÄŸini bildirdi.

New York borsasında negatif seyir hakim oldu

ABD’de geçen hafta açıklanan makroekonomik veriler güçlü ekonomik aktiviteye iÅŸaret etmesi ve Fed yetkililerinin sözle yönlendirmelerinin ardından bankanın faiz indirimine baÅŸlama ihtimalinin yavaÅŸ yavaÅŸ hazirandan temmuz ayında ötelenmeye baÅŸlamasıyla New York borsasında satıcılı seyir öne çıktı.

Ülkede geçen hafta açıklanan verilere göre, JOLTS açık iş sayısı şubatta, bir önceki aya kıyasla 8 bin artarak 8 milyon 756 bine yükselirken, ADP özel sektör istihdamı da martta 184 bin kişiyle piyasa beklentilerinin üzerinde arttı. İşe alımlarda temmuzdan bu yana en büyük artış görüldü.

ABD’de iÅŸsizlik maaşı baÅŸvuru sayısı, geçen hafta beklenenden fazla artışla 221 bine çıkarken, 2 ayın da en yüksek seviyesine ulaÅŸmış oldu.

Fed’in de dikkatle izlediÄŸi ortalama saatlik kazanç ise beklentilere paralel olarak yüzde 0,3 artışla 34,69 dolara ulaşırken, ülkede tüketici kredileri ÅŸubatta 14,1 milyar dolar artışla beklentilerin altında kaldı.

ABD’nin dış ticaret açığı, ÅŸubatta aylık bazda yüzde 1,9 artarak 68,9 milyar dolara çıktı. Geçen yıl nisan ayından sonraki en yüksek seviyesini gören dış ticaret açığının 66,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleÅŸmesi bekleniyordu.

Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), martta aylık bazda 1,2 puan azalışla 51,4’e gerileyerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleÅŸirken, S&P Global tarafından açıklanan hizmet sektörü PMI verisi de aynı dönemde 0,6 puan azalarak 51,7’ye geriledi.

Söz konusu gelişmelerle New York borsasında Nasdaq endeksi yüzde 0,80, S&P 500 endeksi yüzde 0,95 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,27 kayıpla haftayı tamamladı.

8 Nisan ile baÅŸlayan haftada, ülkede çarÅŸamba günü enflasyon ve bütçe dengesi verilerinin yanı sıra Fed’in son toplantısına iliÅŸkin tutanaklar, perÅŸembe günü Ãœretici Fiyat Endeksi (ÃœFE) ile haftalık iÅŸsizlik maaşı baÅŸvuruları, cuma günü ise Michigan Ãœniversitesi tüketici güven endeksi verileri takip edilecek.

Avrupa pay piyasalarında da satıcılı seyir öne çıktı

Avrupa borsalarında da negatif bir seyir izlenirken, bu hafta Avrupa Merkez Bankasının (ECB) faiz kararı ve ECB BaÅŸkanı Christine Lagarde’ın yapacağı açıklamalar yatırımcıların odağına yerleÅŸti.

Analistler, ECB’nin bu haftaki toplantısında faizleri sabit bırakacağına kesin gözüyle bakıldığını ifade ederek, bankanın haziranda faiz indirimlerine baÅŸlayabileceÄŸine iliÅŸkin beklentilerin güçlü kalmaya devam ettiÄŸini bildirdi.

Bölge genelinde açıklanan öncü enflasyon verilerinin yavaÅŸlamaya iÅŸaret ettiÄŸini aktaran analistler, ECB üyelerinin yüzde 2’lik enflasyon hedefine ulaÅŸma yolunda emin adımlarla ilerlediklerine inandığını söyledi.

Avro Bölgesinde açıklanan öncü enflasyon verilerine göre TÜFE martta yıllık yüzde 2,4 artışla beklentilerin altında kalırken, aylık bazda da yüzde 0,8 arttı.

Almanya’da da öncü verilere göre enflasyon, martta yıllık yüzde 2,2’ye yavaÅŸlayarak, Nisan 2021’den beri en düşük seviyesine geriledi.

Geçen hafta ECB’nin son toplantısına iliÅŸkin açıklanan tutanaklarda, üyelerin enflasyonun gelecek aylarda aÅŸağı yönlü trendine devam etmesini beklediÄŸi ifade edildi. Tutanaklarda yüzde 2 enflasyon hedefine ilerleme yolunda artan güvenle faiz indiriminin düşünüldüğü kaydedildi.

Öte yandan, uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸu Moody’s, Avrupa BirliÄŸi’nin (AB) kredi notunu “Aaa” olarak teyit ederken, kredi notu görünümünü “duraÄŸan” olarak tuttu.

Söz konusu geliÅŸmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi yüzde 1,72, Ä°ngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,52, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,76 ve Ä°talya’da MIB 30 endeksi yüzde 2,13 azalış kaydetti.

Gelecek hafta pazartesi günü Almanya’da sanayi üretimi, perÅŸembe günü ECB faiz kararının yanı sıra Lagarde’ın açıklamaları, cuma günü ise Almanya’da nihai enflasyon verileri takip edilecek.

Asya borsalarında ise karışık seyir izlendi

Asya pay piyasalarında geçen hafta karışık seyir hakim olurken, Japonya ekonomi yönetiminden gelen karışık açıklamalar dikkati çekti.

Hafta başında, Japonya Maliye Bakanı Shunichi Suzuki, Japonya Merkez Bankasının (BoJ), geniÅŸleyici para politikasına “muhtemelen” devam edeceÄŸini dile getirerek, bankanın kurdaki aşırı oynaklığa karşı harekete geçmeye hazır olduÄŸunu da belirtti.

Artan uzun vadeli faiz oranlarının borç finansman maliyetini artırabileceÄŸi ifade eden Suzuki bunun, “Japonya’nın mali durumu üzerinde baskı oluÅŸturabileceÄŸi riskine karşı dikkatli olunmalı.” dedi.

Haftanın son iÅŸlem gününde ise BoJ BaÅŸkanı Kazuo Ueda, 2024’ün ikinci yarısında faiz artırımı ihtimalinin sinyalini verdi.

Ueda, Japonya’nın enflasyonunda geçmiÅŸteki ithalat maliyetlerindeki artışların etkisinin azalmasının ve hükümetin enerjiye yönelik teÅŸviklerinin sona ermesinin de enflasyonu gelecek dönemde etkileyebileceÄŸini ifade etti.

Ayrıca Ueda, döviz kuru hareketlerinin ülkenin enflasyonunu ve ücretlerini göz ardı edilmesi zor bir ÅŸekilde etkilemesi halinde merkez bankasının “para politikasıyla yanıt verebileceÄŸini” söyledi.

Söz konusu gelişmelerin ardından dolar/yen paritesi haftayı yüzde 0,2 artışla 151,59 seviyesinden tamamladı.

Öte yandan, bölge genelinde açıklanan verilere göre, Çin’de imalat sanayi PMI 51’e çıkarak ülkenin ekonomik aktivitesinde canlılığın arttığına iÅŸaret etti.

Çin’de Caixin hizmet sektörü PMI martta 52,7’ye yükselerek art arda 15 ay geniÅŸleme kaydederken, Japonya’da ise hizmet sektörü PMI martta 54,1 ile beklentilerin altında kaldı.

Ayrıca, geçen hafta Tayvan’da yaÅŸanan deprem felaketlerinin ardından dünyanın en büyük çip üreticisi olan Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) bazı fabrikalarında üretimi durdurmasının ardından tekrar faaliyete baÅŸladığını bildirdi.

Söz konusu geliÅŸmelerle haftalık bazda Çin’de Åžanghay bileÅŸik endeksi yüzde 0,92 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,10 artarken, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 3,41 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,18 deÄŸer kaybetti.

Gelecek hafta çarÅŸamba günü Japonya’da, perÅŸembe günü ise Çin’de ÃœFE, cuma günü de Japonya’da kapasite kullanım oranı ile Çin’de dış ticaret verileri takip edilecek.

Borsa Ä°stanbul’dan rekor kapanış

Yurt içinde Borsa Ä°stanbul’da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 5,21 deÄŸer kazancıyla 9.618,83 puanla rekor seviyeden tamamlayarak, tüm zamanların en yüksek haftalık kapanışını gerçekleÅŸtirdi.

Geçen hafta ülkede açıklanan verilere göre, TÜFE martta aylık bazda yüzde 3,16, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 3,29 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 68,5, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 51,47 olarak gerçekleşti.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet ÅžimÅŸek, “Aylık enflasyon, öngörümüz doÄŸrultusunda mart ayında geriledi. Birincil önceliÄŸimiz olan fiyat istikrarı hedefimize ulaÅŸana kadar ne gerekiyorsa yapacağız.” ifadelerini kullandı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), sadeleÅŸme adımlarına devam ederken, menkul kıymet tesisine tabi yükümlülüklere uygulanan menkul kıymet tesis oranının yüzde 4’ten yüzde 1’e düşürülmesine, kredi büyümesine göre menkul kıymet tesisine iliÅŸkin uygulamanın sonlandırılmasına karar verildi.

Yurt içi yerleÅŸik gerçek kiÅŸiler, 31 Mart 2024 itibarıyla bankalarda mevcut olan altın, dolar, avro ve Ä°ngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesaplarını TL’ye çevirebileceÄŸini duyuran TCMB, kredi kartı iÅŸlemlerinde (nakit çekim veya kullanım iÅŸlemleri hariç) uygulanacak aylık azami akdi faiz oranını da yüzde 3,66’dan yüzde 4,25’e çıkardığını bildirdi.

Bu geliÅŸmelerin ardından dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 1,1 altında 32,0318’den tamamladı.

Analistler, haftaya pazartesi sanayi üretimi verilerinin takip edileceÄŸini belirterek, Ramazan Bayramı tatili öncesinde Borsa Ä°stanbul’un 9 Nisan Salı günü saat 12.40’a kadar açık olacağını hatırlattı.

AA