Asgari ücret görüşmeleri baÅŸlıyor: Türk-Ä°ÅŸ, Hak-Ä°ÅŸ ve DÄ°SK’ten açıklama

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Türk-Ä°ÅŸ, Hak-Ä°ÅŸ ve DÄ°SK, yeni yılda geçerli olacak asgari ücretin, salgın koÅŸullarındaki iÅŸ ve gelir kayıpları dikkate alınarak insan onuruna yaraşır bir geçim ücreti olarak tespit edilmesi gerektiÄŸini vurguladı.

Üç iÅŸçi konfederasyonu, bugün ilk toplantısı yapılacak asgari ücret görüÅŸmeleri öncesi Türk-Ä°ÅŸ Genel BaÅŸkanı Ergün Atalay, Hak-Ä°ÅŸ Genel BaÅŸkanı Mahmut Arslan ve DÄ°SK Genel BaÅŸkanı Arzu ÇerkezoÄŸlu imzasıyla ortak yazılı açıklama yaptı.

Açıklamada, 2021 yılı asgari ücret görüÅŸmelerinin, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgının tüm dünya ve Türkiye’de ağır insani, sosyal ve ekonomik tahribatının yaÅŸandığı bir dönemde baÅŸladığı belirtilerek, ÅŸunlar kaydedildi:

“Küresel salgın, baÅŸta iÅŸçiler olmak üzere tüm ücretli çalışanların yaÅŸama ÅŸartlarını daha da ağırlaÅŸtırdı. Ciddi iÅŸ ve gelir kayıplarına yol açtı. Nitekim devletin resmi kurumunca açıklanan son büyüme rakamlarında, çalışanların milli gelirden aldıkları payın ciddi oranda gerilediÄŸi de görülmektedir. 2021’de geçerli olacak asgari ücretin, pandemi koÅŸullarında yaÅŸanan iÅŸ ve gelir kaybı dikkate alınarak insan onuruna yaraşır bir geçim ücreti olarak tespit edilmesi ortak düÅŸüncemizdir.”

Asgari ücretin iÅŸçi ve ailesinin günün ekonomik ve sosyal koÅŸullarına göre insanca yaÅŸamasını mümkün kılacak, insanlık onuruyla baÄŸdaÅŸacak bir ücret olduÄŸunun vurgulandığı açıklamada, ÅŸu ifadeler kullanıldı:

“Asgari ücret, çalışanların yaÅŸama ve çalışma ÅŸartlarının düzenlenmesine yönelik önemli uygulamalardan biridir. Asgari ücret ve civarında çalışan milyonlarca iÅŸçinin olduÄŸu ülkemizde, belirlenecek asgari ücret rakamı sadece asgari ücretli çalışanları deÄŸil, iÅŸsizlik ödeneÄŸi, kısa çalışma ödeneÄŸi vb. ödemeleri alan hak sahiplerini de doÄŸrudan etkilemektedir. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Anayasası’nın giriÅŸinde, ‘iÅŸçinin ve ailesinin yalnızca geçimini temin eden ücret, insanca yaÅŸamaya yeterli bir ücret deÄŸildir. Halbuki iÅŸçinin insanca yaÅŸaması için yeterli ücrete sahip olması gerekir’ ifadesine yer verilmiÅŸtir. Üç Ä°ÅŸçi Konfederasyonu ‘insan onuruna yaraşır bir asgari ücret’ belirlenmesi taleplerini bir araya gelerek ortaklaÅŸtırmıştır.”

“Çalışanlar, ekonomik sıkıntıların nedeni deÄŸil maÄŸdurudur”

Anayasada devlete “Çalışanların yaptıkları iÅŸe uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diÄŸer sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli tedbirleri alma” görevi verildiÄŸi ve asgari ücretin tespitinde “Çalışanların geçim ÅŸartları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur” denildiÄŸi anımsatılarak, açıklamaya ÅŸöyle devam edildi:

“Asgari ücret bir pazarlık ücreti deÄŸildir. Ä°ÅŸçinin ailesiyle insanca yaÅŸamasını saÄŸlayacak gelirdir. Asgari ücretin belirlenmesi müzakerelerinde göz önünde tutulması gereken öncelikli husus, çalışanların karşı karşıya bulundukları geçim koÅŸullarıdır. Çalışanlar, yaÅŸanılan ekonomik sıkıntıların nedeni deÄŸil maÄŸdurudur ve ‘ülkenin içinde bulunduÄŸu ekonomik durum’ gerekçesiyle asgari ücretin düÅŸük belirlenmesi kabul edilemez. Türkiye’nin rekabet ÅŸartlarını düÅŸük ücret politikasıyla saÄŸlamak doÄŸrultusunda bir anlayışı olmamalıdır. Ülkemizdeki asgari ücret düzeyi AB üyesi çoÄŸu ülkenin gerisindedir. Bugün ücretliler üzerinde dayanılmaz boyutlarda vergi yükleri bulunmaktadır. Ücretli çalışanların eline geçen ücret, vergi nedeniyle ilerleyen aylarda düÅŸmektedir. Asgari ücret alan iÅŸçiler bile yılın son aylarında daha düÅŸük ücret almaktadır. Asgari ücret kadar bir gelirin ücretli çalışanlar için vergi dışı bırakılması yönünde tüm sosyal taraflar arasında görüÅŸ birliÄŸi oluÅŸmasına raÄŸmen -ÅŸimdiye kadar- herhangi bir düzenleme yapılmamıştır. Ä°ÅŸverenin sosyal güvenlik primi düÅŸürülmesine raÄŸmen iÅŸçilerin sosyal güvenlik primi muhafaza edilmiÅŸtir.”

“Ücretlerin asgari ücrete tekabül eden kısmı vergiden muaf olmalı”

Üç iÅŸçi konfederasyonu, “insan onuruna yakışır” düzeyde bir asgari ücret belirlenebilmesi için, Asgari Ücret Tespit Komisyonunun çalışmaları sırasında temel alınması gereken ÅŸu ilkelere yer verdi:

– Asgari ücretin saptanmasında Anayasa’da yer alan “geçim ÅŸartları” yaklaşımına öncelikle uyulmalıdır. Günün ekonomik ve sosyal koÅŸullarına göre iÅŸçinin ve ailesinin insanca yaÅŸamasını mümkün kılacak ve insanlık onuruyla baÄŸdaÅŸacak asgari ücret belirlenmelidir. Ä°çinde yaÅŸadığımız salgın koÅŸullarının yarattığı gelir kaybı ve gider artışları da dikkate alınmalıdır.

– Asgari ücret, Asgari Geçim Ä°ndirimi (AGÄ°) hariç ve net olarak açıklanmalıdır. Bu ücretten yapılacak vergi, sosyal güvenlik vb. kesintiler net tutarın üzerine ilave edilmeli ve yıl boyunca asgari ücret, açıklanan bu net ücretin altına düÅŸmemelidir.

– Ücretlerin asgari ücrete tekabül eden kısmı vergiden muaf olmalıdır. Ayrıca ücretliler için damga vergisi uygulaması kaldırılmalıdır. Asgari ücret sonrası ilk vergi basamağı için uygulanacak oran yüzde 10 olmalıdır.

– Asgari ücret, herhangi bir ayırım yapılmadan yine ulusal düzeyde tek olarak ve yıllık belirlenmelidir. Ä°ÅŸçilerin arasında nitelik, kıdem, iÅŸin mahiyeti gibi ekonomik amaçlı deÄŸerlendirmelerin tümünden bağımsız olarak ele alınmalıdır. 

– Asgari ücret, ekonomik ölçülerin ötesinde sosyal bir ücret olarak kabul edilmeli ve bu özelliÄŸi temel alınarak belirlenmelidir.  

– Devlet çalışanlar arasında ayrım yapmamalı, kamuda geçerli en düÅŸük aylık tutarını asgari ücret belirlenirken de dikkate almalıdır.

“Ä°ÅŸçi SGK prim payı 5 puan düÅŸürülerek bütçeden karşılanmalı”

Türk-Ä°ÅŸ, Hak-Ä°ÅŸ ve DÄ°SK, asgari ücret ile baÄŸlantılı olarak ve mevcut ekonomik koÅŸullar da dikkate alınarak, taleplerini ÅŸöyle sıraladı:

“- Ä°ÅŸverenlere saÄŸlanan sosyal güvenlik prim desteÄŸin benzeri iÅŸçilere de verilmeli ve iÅŸçilerin sosyal güvenlik haklarında bir kayıp yaratmayacak ÅŸekilde iÅŸçi SGK prim payı 5 puan düÅŸürülerek bütçeden karşılanmalıdır.

– Pandemi koÅŸullarında iÅŸsizlik sigortasından iÅŸçilere yapılan ödemelerin (kısa çalışma ödeneÄŸi, nakdi gelir desteÄŸi ve iÅŸsizlik sigortası) alt sınırı asgari ücret olmalıdır. Pandemide iÅŸ ve gelir kaybı olan iÅŸçilere asgari ücret düzeyinden az olmayan bir nakdi gelir desteÄŸi verilmelidir. Bu destek kayıtsız çalışan iÅŸçiler için bütçeden karşılanmalıdır. 

– ‘Sosyal Devlet’ ilkesi gereÄŸi ‘aile yardımı’ çalışmayan eÅŸ için uygulamaya konulmalıdır.

– Sendikal örgütlenmenin olduÄŸu iÅŸyerleri için asgari ücret teÅŸviki uygulanmalıdır.”

Açıklamada, üç iÅŸçi konfederasyonun ortak çalışma ilkelerine uygun olarak, ortaya çıkan görüÅŸleri paylaÅŸmaya devam edeceÄŸi belirtildi.