Bakan Varank: VLP aşısında da Faz 2’ye geçmeyi planlıyoruz

 Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı geliştirilen inaktif ve adenovirüs temelli aşı adaylarının çalışmalarının sürdüğü Ankara Şehir Hastanesi Klinik Araştırmalar Merkezi ile Ankara Üniversitesi Kanser Araştırma Enstitüsünü ziyaret etti. Yerli aşı çalışmalarına katılan bilim insanları ve ekipleriyle bayramlaşan Varank, onlara baklava ikram etti.

TÃœBÄ°TAK BaÅŸkanı Prof. Dr. Hasan Mandal ile TÃœBÄ°TAK Marmara AraÅŸtırma Merkezi Gen MühendisliÄŸi ve Biyoteknoloji Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Åžaban Tekin’in de eÅŸlik ettiÄŸi ziyaretlerde Varank’a, merkezlerin çalışmalarına iliÅŸkin sunum yapıldı.

Varank, Ankara Åžehir Hastanesi Klinik AraÅŸtırmalar Merkezi’nde Faz 1 çalışmalarına baÅŸlanan Konya Selçuk Ãœniversitesinden Prof. Dr. Osman ErganiÅŸ ve ekibinin geliÅŸtirdiÄŸi yerli inaktif aşı adayına iliÅŸkin bilgi aldı.

Bakan Varank, ziyareti sonrasında AA muhabirine yaptığı açıklamada, baÅŸta ülkenin huzur ve refahı için çalışan saÄŸlık personeli, güvenlik güçleri ve bayram günü olmasına raÄŸmen ter döken emekçiler olmak üzere tüm Türkiye’nin bayramını kutladı.

Salgın ve son günlerde Filistin’de yaÅŸanan olaylar nedeniyle buruk bir bayram yaÅŸanıldığına iÅŸaret eden Varank, “Åžu anda Kudüs’te siyonist Ä°srail’in büyük bir zulmü yaÅŸanıyor. Orada Müslümanlar Ä°srail’in saldırıları altında bayramı geçiriyor. Ãœzüntümüzü yaşıyoruz ve Türkiye olarak özellikle diplomatik anlamda tüm dünyayı harekete geçirecek adımlar atmaya çalışıyoruz ama bu bizim içimizi soÄŸutmuyor. Artık insanlar kınamanın ötesinde bir ÅŸeyler bekliyorlar.” diye konuÅŸtu.

Varank, Ä°srail’in bölgedeki zulmünün yıllardır devam ettiÄŸini vurgulayarak şöyle devam etti:

“Hem toprakların asıl sahibi Filistinliler evlerinden atılıyorlar, çoluk çocuk demeden ÅŸehit ediliyorlar hem de tüm dünyanın deÄŸeri ve Müslümanların en kutsal mabetlerinden olan Harem bölgesinde Ä°srail’in saldırıları yaÅŸanıyor. Ä°nÅŸallah Rabbimizden niyazımız, bundan sonra tüm dünyadaki mazlumların felaha ereceÄŸi ramazanları ve bayramları bizlere yaÅŸatmasıdır.”

“VLP aşısında da Faz 2’ye geçmeyi planlıyoruz”TÃœBÄ°TAK’ın “COVID-19 Türkiye Platformu” çatısı altındaki aşı çalışmalarından biri olan virüs benzeri parçacıklara (VLP) dayalı aşı adayının Faz 1 çalışmasının ikinci doz aşılamalarla tamamlandığını anımsatan Varank, Ankara Åžehir Hastanesi Klinik AraÅŸtırmalar Merkezinde de inaktif aşı adayının klinik çalışmalarının sürdüğünü anlattı.

Varank, söz konusu merkezde gönüllülerin aşılandığını, tetkik ve takiplerinin yapıldığını ifade etti.

Bakan Varank, aşı geliştirme çalışmalarının en önemli ayaklarından birinin insan denemeleri olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:

“Kayseri’de bir ekip inaktif aşı çalışmasında Faz 3’e geçmeyi bekliyorlar. VLP aşısında da Faz 2’ye geçmeyi planlıyoruz. Burada da Osman ErganiÅŸ Hoca’mızın inaktif aşı adayında inÅŸallah haziranın ortasına kadar Faz 1 çalışmaları biterse, kendi teknolojilerimizle kendi bilim insanlarımızın geliÅŸtirdiÄŸi ve Türkiye’deki üretim tesislerinde GMP standartlarında ürettiÄŸimiz aşıları test etmiÅŸ oluyoruz.”

“Ufak yatırımlarla aşı üretim kapasitesi hızlıca artırılabilir”Varank, bilim insanları ve saÄŸlık çalışanlarının insanüstü bir gayret gösterdiklerine dikkati çekerek, klinik çalışmalardaki gönüllülere teÅŸekkür etti.

Merkezde Faz 1 çalışmaları süren inaktif aşı adayının 50 gönüllüsü bulunduğunu bildiren Varank, Faz 2 aşamasına da yaklaşık 250 gönüllüyle devam edileceğini belirtti.

Varank, COVID-19 Türkiye Platformu çatısı altında faz aşamasına geçilen aşı adaylarının özel sektörde GMP sertifikalı tesislerce üretildiğinin altını çizerek, şunları kaydetti:

“Bu aşılar dünya standartlarında üretilerek gönüllülere vuruluyor. Ä°naktif aşıyla ilgili Osman Hoca’mız Adıyaman’daki bir özel sektör firmamız Vetal ile çalışıyor. EÄŸer bu inaktif aşı adayımız Faz 3’ü de tamamlayıp baÅŸarılı olursa Vetal’de üretilebilecek. VLP aşımızın da Nobel firmasında pilot üretimleri gerçekleÅŸti. EÄŸer VLP aşısı da baÅŸarılı olursa o da Kocaeli’deki Nobel’de üretilecek. Bu özel sektör firmalarımız zaten bu alanda yatırımları olan güçlü firmalarımız. GMP sertifikalarını da aldıkları için çok kolay bir biçimde yüksek dozlarda bu aşıları üretip insanımıza ulaÅŸtırabilecek.”

Firmaların küçük yatırımlarla mevcut aşı üretim kapasitelerini hızlıca artırabileceklerini anlatan Varank, Vetal’de 25 milyon, Nobel’de ise 50 milyon doz üretim kapasitesi olduÄŸunu bildirdi.

“DiÄŸer adenovirüslere göre daha avantajlı”Varank daha sonra Ankara Ãœniversitesi Kanser AraÅŸtırma Enstitüsüne gerçekleÅŸtirdiÄŸi ziyarette, Rektör Prof. Dr. Necdet Ãœnüvar ile Enstitü Müdürü Prof. Dr. Hakan Akbulut’tan Kovid-19’a karşı geliÅŸtirilen adenovirüs temelli aşı adayına iliÅŸkin bilgi aldı.

Bu aşı adayının Sputnik V ile AstraZeneca aşılarıyla benzer teknolojide olduÄŸunu, Hakan Akbulut’un da üstün bir gayret gösterdiÄŸini belirten Varank, ÅŸunları ifade etti:

“Bu aşının pilot üretiminin yapıldığı tesiste Tekirdağ’da ne kadar kaldığını sordum, 95 gün orada bilfiil çalıştığını söyledi. Adenovirüs temelli aşımızın dünyadaki diÄŸer bu teknolojideki aşılardan elbette farklılıkları var. Hocamızın aşısı virüsün 4 proteinini de kapsayacak ÅŸekilde tasarlanmış bir aşı. Dolayısıyla daha etkin olacağını düşünüyoruz. Hocamızın, daha az zararlı ya da insana hiç zarar vermeyecek, dünyada kullanılan diÄŸer adenovirüslere göre daha avantajlı bir virüsü tercih ettiÄŸini biliyoruz.”

Söz konusu aşı adayının pilot üretiminin GMP ÅŸartlarında yerine getirildiÄŸinden söz eden Varank, “Hocamız Türkiye Ä°laç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna (TÄ°TCK) baÅŸvurusunu yaptı. Önümüzdeki hafta TÄ°TCK’den bu aşının insan denemelerinin baÅŸlamasıyla ilgili sonucun çıkmasını bekliyoruz. EÄŸer sonuç çıkarsa Türkiye’de 2 inaktif, 1 VLP ve 1 adenovirüs temelli aşı adayında insan denemeleri aÅŸamasında olacağız.” dedi.

“Dünyada denenmemiÅŸ teknolojiler de çalışılıyor”Varank, sene sonundan önce Türkiye’nin kendi yerli ve milli teknolojileriyle geliÅŸtirdiÄŸi aşısını üretebilmesini hedeflediklerini ifade ederek, “Aşı adaylarımızın faz çalışmalarında yeteri kadar gönüllü bulabilirsek ve aşı adaylarımızın sonuçları baÅŸarılı olursa sene sonundan önce sonbahar gibi Türkiye’nin yerli ve milli aşısını elde edebileceÄŸimize inanıyoruz.” diye konuÅŸtu.

Türkiye’de farklı aşı teknolojilerinin çalışıldığına dikkati çeken Varank, en pratik ve verimli sonuçları veren aşı adaylarının seri üretime geçmesiyle ilgili SaÄŸlık Bakanlığının karar vereceÄŸini dile getirdi.

Varank, dünyada çalışılan tüm teknolojilerde ve dünyada denenmemiÅŸ teknolojilerde Türkiye’den bilim insanlarının çalıştığını vurgulayarak, “Platform altındaki hocalarımız bugün laboratuvarlarındalar, üretim tesislerindeler. Yeter ki Türkiye kendi aşısını üretebilsin, hem Türkiye’ye hem de insanlığa ÅŸifa olabilecek baÅŸarıyı yakalasın diye büyük gayret gösteriyorlar.” ifadelerini kullandı.

Faz çalışmaları devam eden aşı adaylarında gönüllü bulmayla ilgili bir sorun olmadığını belirten Varank, Faz 3 aşamasında 7 bin, 10 bin, 15 bin gönüllüye ulaşılması gerektiğini söyledi.

“Süreçlerimiz ÅŸeffaf”Kendisinin de aşı gönüllüsü olması, bu çalışmalardan televizyonlarda bahsetmesi ve yeni klinik araÅŸtırma merkezlerinin açılmasının etkisiyle vatandaÅŸlarda gönüllülük ÅŸuurunun arttığına iÅŸaret eden Varank, birçok kiÅŸinin yerli aşı gönüllüsü olmak istediÄŸini dile getirdi.

Varank, aşıların ileriki klinik denemelerinde de gönüllü bulmakta sorun yaÅŸanmayacağını düşündüğünü belirterek, “Bu süreçlerimizi çok ÅŸeffaf ve bilimsel götürüyoruz. Bütün hocalarımız yaptıkları çalışmaları dünyaya bildiriyorlar, web sitelerinde çalışmalarını yayınlıyorlar, Dünya SaÄŸlık Örgütü ile çalışmalarımızla ilgili irtibatımız var, onları bilgilendiriyoruz. Bu gayretler sonucunda ve gönüllülerle bu iÅŸi baÅŸarmamız sayesinde inÅŸallah aşımızı geliÅŸtireceÄŸimize inanıyoruz.” diye konuÅŸtu.

AA