23 Aralık 2024 itibariyle Covid-19 ile mücadelede aşılanan sayısı kişiye ulaştı.
Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Acil Tıp Kliniği İdari ve Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Gülhan Kurtoğlu Çelik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hava sıcaklıklarının artmasıyla birlikte en sık görülen sağlık sorunlarından birinin besin zehirlenmesi olduğunu söyledi.
Bir organizmanın ya da toksinlerin yerleştiği gıdanın, sindirim yoluyla alınması sonrası vücudun verdiği tepkinin besin zehirlenmesi olarak tanımlandığını dile getiren Çelik, bu durumun söz konusu gıdanın hazırlanması, üretimi, taşınması, pişirilmesi ve saklanması gibi farklı aşamalarda gelişebildiğini anlattı.
Çelik, gıdanın tadının, ÅŸeklinin, kokusunun deÄŸiÅŸmesinin bozulma olduÄŸunu gösterdiÄŸine iÅŸaret ederek, “Bozulma gerçekleÅŸen gıdayı tüketen kiÅŸide yaklaşık bir iki saat sonra bulantı, kusma olabilir ve bu durum ishalle devam edebilir. Bu belirtiler incelendiÄŸinde, açıkta kalan, son kullanma tarihi geçen bir yiyeceÄŸin tüketildiÄŸine ulaşılıyor. O zaman besin zehirlenmesi açısından sorguluyoruz.” diye konuÅŸtu.
Genellikle besin zehirlenmesi yaşayan kişilerde kısa sürede kendiliğinden iyileşmenin olduğunu ancak kimi durumlarda hastaneye başvurulması gerektiğini anlatan Çelik, şöyle devam etti:
“Besin zehirlenmeleri, çoÄŸunlukla çok ciddi bir tedavi gerektirmez. Vücut, bu gıdayı vücuttan uzaklaÅŸtırmak istediÄŸinden mideden kusma ile atmak ister. Ä°yileÅŸme süreci, kiÅŸinin aldığı toksin miktarına, yaşına, ek hastalık varlığına, bağışıklık sistemine baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸmektedir. YetiÅŸkin ve bir hastalığı olmayan kiÅŸiler, bu durumu bulantı, kusma ile geçirebilir.
Bu dönemde, sıvı alımını artırır, midesini yormayacak yiyecekler tüketir, alkol almaz, baharatlı ve yaÄŸlı gıdalar yemez, nikotin kullanmazsa kısa sürede toparlayabilir. Bu süreçte muz, yoÄŸurt, pilav yenilerek mide yatıştırılabilir.”
“Dirençli ve tekrarlayan kusma, ishalin sürmesi halinde acile baÅŸvurulmalı”
Bebeklerde, yaÅŸlılarda, kronik karaciÄŸer hastalarında, bağışıklık sistemi sorunu bulunanlarda, diyabetlilerde, kemoterapi ve radyoterapi alanlarda besin zehirlenmesinin daha ağır geçebildiÄŸini ifade eden Çelik, “Risk grubundaki hastalar, bu dönemde vücutlarının daha fazla sıvı kaybedebildiÄŸinden, daha fazla sıvı takviyesine ihtiyaçları olabilir. Bu kiÅŸilerin biraz daha destek alması gerekebilir. Åžikayetlerin birkaç gün içinde geçmemesi, dirençli ve tekrarlayan kusma, ishalin sürmesi ve kanlı olması halinde mutlaka acile baÅŸvurulmalı.” dedi.
Prof. Dr. Çelik, artan hava sıcaklığıyla birlikte besin zehirlenmesine bağlı kişide gelişen bulantı, kusma, ishale bağlı sıvı kaybı miktarının daha da arttığına işaret ederek, bu dönemde hızla kaybedilen sıvı, mineral ve tuz kaybının yerine konulması gerektiğini belirtti.
Sıcak havaya baÄŸlı terlemenin vücuttaki sıvı kaybını artırdığını dile getiren Çelik, “Bu durumda, gün içinde alınması gereken sıvının üstüne daha da fazla sıvı alınma ihtiyacı oluyor. Bu kiÅŸilerde, susuzluk hissi, baÅŸ dönmesi daha kendini kötü hissetme, göz kararması söz konusu olabiliyor.” bilgisini verdi.
“Derin dondurucudan çıkartılan yiyecekler, buzdolabında bekletilerek çözdürülmeli”
Bozulmanın olmaması için yiyeceklerin piÅŸirildikten sonra uzun süre oda sıcaklığında bırakılmaması gerektiÄŸini vurgulayan Çelik, “Özellikle derin dondurucudan çıkartılan yiyeceklerin, buzdolabında bekletilerek çözülmesi saÄŸlanmalı, kesinlikle dışarıda bekletilerek çözdürülmemeli.” uyarısında bulundu.
Çelik, gıdanın saÄŸlıklı tüketilebilmesinde el hijyenin, mutfakta kullanılan kapların ve tezgahın temiz olmasının da büyük önem taşıdığını belirterek, “Öte yandan, çiÄŸ gıdalar da iyi yıkanmalı, ortamda uzun süre bekletilmeden tüketilmeli.” dedi.
Pişirildikten sonra gıdaların defalarca ısıtılıp tüketilmesinin de bozulma açısından tetikleyici olduğunu aktaran Çelik, şunları kaydetti:
“Yapılan en büyük hatalardan biri bu. YiyeceÄŸin tüketilecek kadarı ısıtılmalı. Tüm tencereyi ısıtıp, bir kepçe kullanıp tekrar kaldırmak, ertesi gün tekrar kullanmak uygun bir yöntem deÄŸil. Yiyecekler oda sıcaklığında bekletilmemeli, buna yaz aylarında daha çok dikkat edilmeli. Özellikle süt ve süt ürünleri ve piÅŸmiÅŸ gıdaların oda sıcaklığında kalması, bakterilerin üremesine neden oluyor. Bu nedenle yiyecekler mutlaka buzdolabında tutulmalı.”
AA
Türk bilim insanının icadı; “Meme kanserini erken teÅŸhis edebilecek”
Yavru goril kaçakçıların elinden kurtarıldı
Ä°ÅŸte 2024 yılının “Kelimesi”
Çarşı’ davasında tüm sanıklara beraat
Otomobil devleri birleÅŸiyor
Eski tip kimlikle tapuda işlem yapılamayacak
İdari para cezaları yılbaşından itibaren artırılacak
Dikkat! Kartınız bloke olacak Bu şifreler artık yasak
Kabine toplanacak: Bakan Işıkhan asgari ücret sunumu yapacak
Gümrükteki rüşvet ağı deşifre oldu, 91 şüpheli tutuklandı
Konteyner yüklü gemi yan yattı
Yavru goril kaçakçıların elinden kurtarıldı
Ä°ÅŸte 2024 yılının “Kelimesi”
Çarşı’ davasında tüm sanıklara beraat
Otomobil devleri birleÅŸiyor
Eski tip kimlikle tapuda işlem yapılamayacak
İdari para cezaları yılbaşından itibaren artırılacak
Dikkat! Kartınız bloke olacak Bu şifreler artık yasak
Kabine toplanacak: Bakan Işıkhan asgari ücret sunumu yapacak
Gümrükteki rüşvet ağı deşifre oldu, 91 şüpheli tutuklandı
Konteyner yüklü gemi yan yattı