Enerji güvenliği ve verimliliğine yeni finansman modeli

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Avrupa Ä°mar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Türkiye BaÅŸkan Vekili Åžule Kılıç, enerji güvenliÄŸi ve verimliliÄŸi yatırımlarını hızlandırmak amacıyla yeni finansman modelleri üzerinde çalıştıklarını bildirdi.

Kılıç, 2019-2024 dönemini kapsayan Türkiye stratejisi kapsamında EBRD’nin enerji sektörüne yapacağı yatırımları AA muhabirine deÄŸerlendirdi.

EBRD’nin, önceden olduÄŸu gibi, yenilenebilir enerji ve enerji verimliliÄŸi yatırımlarını desteklemeye devam edeceÄŸini anlatan Kılıç, Türkiye’nin bu alanlardaki eylem planlarının oluÅŸturulması ve uygulanmasına destek verdiklerini söyledi.

Kılıç, EBRD’nin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına 2020 sonrasında yenilenebilir enerji destek mekanizmasının nasıl olması gerektiÄŸi konusunda teknik destek saÄŸladığını dile getirerek, “Biz ihale bazlı bir model ile devam edilmesini önermiÅŸtik fakat ÅŸu an bildiÄŸimiz kadarıyla Bakanlık bu öneriyi de kullanarak tüm paydaÅŸlarla, yatırımcı ve bankalarla ayrı ayrı görüÅŸmeler yapıyor. Buradaki strateji çok doÄŸru bir ÅŸekilde kurgulanmak istendiÄŸi için bütün bu görüÅŸmeler ve çalışmalar zaman alıyor. Burada hem tüketici üzerinde bir ek maliyet baskısı oluÅŸturmayacak hem de yatırımların fizibıl ve finanse edilebilir olmasını saÄŸlayacak bir yapı olması konusunda hassasiyet gösteriliyor. Karar verilen alım garantisi fiyatlarının yenilenebilir enerji projelerinin fizibilitelerini ve finanse edilebilirliÄŸini bozmayacak ÅŸekilde kurgulanması çok önemli.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Türkiye’nin artık daha çok enerji ekipmanı ve teknolojisi tedariki tarafına yönelerek ayrı bir tedarikçi geliÅŸtirme stratejisi olması gerektiÄŸine iÅŸaret eden Kılıç, ÅŸöyle devam etti:

“Yerli katkı payı, ekipmanın Türkiye’de yerel bir üreticiden alınması durumunda veriliyor. Oysa bunun yerine, küresel ekipman üreticilerini Türkiye’ye yatırıma davet ederek, Volkswagen yatırımında olduÄŸu gibi bazı yatırım teÅŸvikleri saÄŸlansa çok daha faydalı olur. Küresel ekipman ve teknoloji üreticilerinin burada yatırım yapmasını saÄŸlayarak hem Türkiye bölgesel anlamda enerji ekipman ve teknoloji tedariÄŸinde bir üs haline gelebilir hem de daha saÄŸlıklı bir rekabet ortamı doÄŸar. Bu yatırımcılara da hedeflenen yenilenebilir enerji kapasitesine iliÅŸkin bir öngörülebilirlik saÄŸlanması gerekiyor ki buradaki potansiyeli görsün ve yatırımını ülkemize yapsın. Bakanlığın yerli katkıya iliÅŸkin bir çalışma yaptığını biliyoruz ama Türkiye olarak artık bu konuda daha büyük düÅŸünmeli ve daha kapsamlı stratejiler geliÅŸtirmeliyiz.”

Verimlilik, finansmanda en önemli alanlardan birisi

Kılıç, bir yandan enerji yatırımları ve üretimin artması diÄŸer yandan da verimlilik projelerine yönelik çalışmaların devam etmesi gerektiÄŸini belirtti.

Ulusal Enerji VerimliliÄŸi Eylem Planı kapsamında yaklaşık 30,2 milyar dolarlık bir tasarruf hedeflendiÄŸini anımsatan Kılıç, enerji verimliliÄŸinde hayata geçirmeyi planladıkları yeni finansman modelini ÅŸu ÅŸekilde anlattı:

“Gelecek 5 yıla yönelik, enerji verimliliÄŸi yatırımları için yeni bir finansman mekanizması üzerinde çalışıyoruz. Burada asıl amaç kamunun enerji verimliliÄŸi yatırımlarını kolaylaÅŸtırmak ve hızlandırmak. Bunun için Türkiye’de henüz uygulanmamış ancak Avrupa ve diÄŸer dünya ülkelerinde yaygın olarak kullanılan bir yöntemin uygulanabileceÄŸini düÅŸünüyoruz. Kamu binalarında enerji verimliliÄŸi yatırımlarında bu model oldukça uygulanabilir. Bu modelde, bir enerji performans ÅŸirketi (EPC) bankadan finansman alarak kamu binasında gerekli yatırımı yapmakla sorumlu olacak ve bu yatırım karşılığında kamu binasında ne kadarlık bir tasarruf saÄŸlanacağını taahhüt edecek. Bu taahhüt kapsamında da EPC ve kamu arasında bir sözleÅŸme imzalanacak. Kamu, yapılan enerji verimliliÄŸi yatırımından elde ettiÄŸi tasarrufa karşılık gelen miktarı, sözleÅŸme kapsamında belirlenen süre boyunca EPC ÅŸirketine ödeyecek ve ÅŸirket de bununla bankadan aldığı finansmanını düzenli olarak ödeyebilecek. Bu yüzden, bankanın EPC ÅŸirketine finansman saÄŸlaması için kamu ile yapılacak sözleÅŸme önem arz ediyor.”

Kılıç, böylece hem kamunun sözleÅŸme süresi boyunca ödemelerini kolaylıkla yapabileceÄŸini hem de sözleÅŸme süresi bittikten sonra yaptığı tasarrufun bütçeye kalacağını aktardı.

Ayrıca, kamunun kaynaklarının da kullanılmamış olacağını kaydeden Kılıç, “Bunu, enerji verimliliÄŸinde kamu-özel iÅŸ birliÄŸi modeli olarak tanımlayabiliriz.” dedi.

Kılıç, söz konusu modelin uygulanabilmesi için bazı mevzuat deÄŸiÅŸikliklerine ihtiyaç olduÄŸunu fakat uygulanmaya baÅŸlandığında EPC tarafında da yeni bir pazar oluÅŸacağını vurguladı.

FSRU ve gaz depolama finansmanı artabilir

Kılıç, Türkiye için verimlilik kadar enerji güvenliÄŸi yatırımlarının da kritik olduÄŸunu ve bu kapsamda yüzer sıvılaÅŸtırılmış gaz depolama ve gazlaÅŸtırma ünitesi (FSRU) projelerini önemsediklerini söyledi.

FSRU projelerinin doÄŸal gazda kaynak çeÅŸitliliÄŸini saÄŸlayarak boru gazı ithalatına bağımlılığı azalttığına iÅŸaret eden, Kılıç, sözlerini ÅŸöyle tamamladı:

“FSRU inÅŸa etme, kiralama veya satın alma ve doÄŸal gaz depolama tesisi yatırımı planlayan özel sektör oyuncuları yeni finansman yöntemlerine baÅŸvurabilir. Özel sektörün üzerinde çalıştığı birtakım gaz depolama projeleri var. Bu projelerin finansmanı için BOTAÅž ve yatırımcı arasında doÄŸru bir anlaÅŸma modeli kurgulanması gerekiyor. BOTAÅž’ın bu depoları ya da FSRU projelerini ne oranda kullanacağının taahhüt edilmesiyle özel sektör bu yatırımları rahat bir ÅŸekilde yapabilir. Burada doÄŸru yapıların kurulması, hem gaz depolama hem de FSRU projelerinin artırılmasını saÄŸlayarak enerji güvenliÄŸine katkı sunacaktır. Türkiye’nin uzun vadeli kontratlara baÄŸlı kalmaması ve daha rekabetçi fiyatlarda gaz kullanabilmesi için FSRU yatırımları çok iyi alternatif olabilir.”

EBRD, Türkiye’de bugüne kadar 3 gigavatlık yenilenebilir enerji yatırımını destekledi. Söz konusu kapasite, Türkiye’nin toplam yenilenebilir enerji kapasitesinin yüzde 7’sini oluÅŸturuyor.

AA