Ä°ÅŸ dünyası Almanya’dan ‘Gümrük BirliÄŸi’ müjdesi bekliyor

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan, 17 Kasım Cuma günü Almanya’ya resmi bir ziyaret gerçekleÅŸtirecek. Ziyaret kapsamında ErdoÄŸan’ın Almanya CumhurbaÅŸkanı Walter Steinmeier ve BaÅŸbakan Olaf Scholz ile bir araya gelmesi planlanıyor. Liderlerin Ä°srail-Hamas savaşı ve Avrupa BirliÄŸi (AB) ile Türkiye arasındaki göç politikaları baÅŸta olmak üzere pek çok kritik konuyu ele alması bekleniyor.

Türkiye iÅŸ dünyası ise kritik bir dönemde Türkiye ve Almanya arasında gerçekleÅŸtirilecek bu en üst düzey temaslarda, Gümrük BirliÄŸi konusunun da ele alınmasını talep ediyor. DW Türkçe’ye konuÅŸan iÅŸ dünyası temsilcileri, Avrupa BirliÄŸi’nden 1 Ocak 1996 tarihinde üye olduÄŸu Gümrük BirliÄŸi anlaÅŸmasının güncellenmesini ve AB’nin üçüncü ülkelerle imzaladığı Serbest Ticaret AntlaÅŸmaları’na (STA) Türkiye’nin de taraf kabul edilmesini istiyor. Bu konuda AB’nin en büyük ekonomisi olan Almanya’nın tavrının belirleyici olacağı belirtiliyor.

20 yılda 11,5 milyar dolar yatırım

Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası (AHK) verilerine göre, Alman ÅŸirketler AKP’nin hükümete geldiÄŸi 2002 yılından bu yana Türkiye’ye yaklaşık 11,5 milyar dolar yatırım yaptı. Türkiye’deki Alman sermayeli ÅŸirket sayısı ise 8 bini aÅŸmış durumda. Alman ÅŸirketleri Türkiye’de endüstriyel üretim baÅŸta olmak üzere perakende, toptan satış ve lojistik ve dağıtıma varana kadar farklı alanlarda faaliyet gösteriyor.

Ä°ki ülke arasındaki dış ticaret iliÅŸkilerine bakıldığında, son yıllarda siyasi ve diplomatik gerilimlere raÄŸmen, karşılıklı ticaretin artan bir ivmeyle devam ettiÄŸi görülüyor. 2022 yılı sonu itibariyle iki ülke arasındaki dış ticaret toplam 45 milyar doları aÅŸtı. Bu dönemde Türkiye’nin Almanya’ya ihracatı 21 milyar dolar, Almanya’dan ithalatı ise 24 milyar dolar olarak geçekleÅŸti.

Son 10 yılda Türkiye’nin Almanya ile ticaretteki açığı, 11 milyar dolardan 3 milyar dolar seviyesine kadar geriledi. Türkiye Ä°statistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2023 Ocak-Eylül döneminde ise Almanya 15,9 milyar dolar ile Türkiye’nin ihracatında ilk sırada yer aldı. Ä°thalatta ise aynı dönemde 24,2 milyar dolar ile Rusya ve Çin’in ardından üçüncü sırada yer aldı.

“100 milyar dolar ticarete ulaÅŸabiliriz”

Ä°ktisadi Kalkınma Vakfı (Ä°KV) BaÅŸkanı Ayhan ZeytinoÄŸlu, Almanya ve Türkiye’nin ekonomik ve ticari iliÅŸkiler açısından çok köklü ve saÄŸlam iliÅŸkilere sahip olduÄŸunu belirterek, “Türkiye’nin en büyük ticari partnerleri içerisinde Almanya öne çıkıyor. Çünkü Rusya ve Çin ile ticarette yüklü bir ticaret açığı veriyoruz. Ama Almanya ile dengeli bir ticaretimiz var” diye konuÅŸuyor.

Gümrük BirliÄŸi’nin güncellenmesi ile Almanya ile Türkiye arasındaki ticaretin çok kısa sürede 45 milyar dolardan 100 milyar dolar seviyesine çıkabileceÄŸini vurgulayan ZeytinoÄŸlu, “Belki CumhurbaÅŸkanımızın Almanya ziyaretinde bu konuya iliÅŸkin bir geliÅŸme saÄŸlanabilir diye umuyoruz” diyor.

Almanya ve Türkiye’nin karşılıklı olarak birbirine ihtiyaç duyduÄŸu pek çok sektör olduÄŸunu, her iki ülkede de çok ciddi yatırımlara ve ortaklıklara imza atıldığını hatırlatan Ä°KV BaÅŸkanı, “Türkiye Almanya’nın teknolojik ve finansal gücünü, Almanya ise Türkiye’nin jeopolitik gücünü ve etki alanını kullanabilir. Birlikte Gümrük BirliÄŸi konusunda yeni bir sinerji yaratabiliriz. AB, pek çok üçüncü ülke ile STA imzalarken, Gümrük BirliÄŸi üyesi olan Türkiye’yi dışarıda bırakarak çok ciddi bir haksızlık yapıyor. Bu kararlarda bizim de masada olmamız lazım” deÄŸerlendirmesinde bulunuyor.

Yeşil enerjide de işbirliği artıyor

Türkiye’nin Almanya’ya ihracatında otomotiv ve tedarik sanayi, tekstil ve hazır giyim, gıda ürünleri, kazanlar, makineler ve mekanik ekipmanlar, demir-çelik ve alüminyum ürünleri öne çıkıyor. Almanya’dan ithalatta ise kazanlar, makineler ve mekanik ekipmanlar gibi sanayi ürünleri, motorlu kara taşıtları, plastik ve plastik ürünler, hava taşıtları, kimyasallar, tıbbi eÅŸya ve ürünleri ilk sıralarda yer alıyor.
Son yıllarda ise geleneksel ticaret alanlarının yanında, iki ülke arasında yeÅŸil dönüşüm odaklı iÅŸ birlikleri de öne çıkmaya baÅŸladı. Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Almanya Federal Ekonomi ve Ä°klim Koruma Bakanlığı (BMWK) tarafından kurulan ve 2012 yılından bu yana faaliyet gösteren Alman-Türk Enerji Ortaklığı (DTEP), Türkiye’deki enerji sisteminin dönüşümü sürecinde siyaset, iÅŸ dünyası, bilim ve sivil toplum arasında fikir ve bilgi alışveriÅŸi saÄŸlamak üzere çalışıyor. Keza Enercon veya Nordex gibi Alman rüzgâr türbini üreticilerinin Türkiye’de büyük üretim tesisleri bulunuyor.

“Önemli pazarlarda kayıp yaşıyoruz”

Akdeniz Mobilya, Kâğıt ve Orman Ãœrünleri Ä°hracatçıları BirliÄŸi (AKAMÄ°B) Onursal BaÅŸkanı Bülent Aymen, Türkiye’nin Gümrük BirliÄŸi’ne üye olmasının ardından 25 yılı aÅŸkın süre geçtiÄŸini ve bu süre zarfında küresel ticaretin yeni baÅŸtan ÅŸekillendiÄŸini hatırlatıyor. “Zaten ilk yapıldığında da bazı siyasi nedenlerle eksik yapılmış olan bu anlaÅŸma, artık ihtiyaçları karşılamıyor” diyor.

Özellikle AB’nin yaptığı STA’ların Türkiye’yi kapsamaması nedeniyle dış pazarlarda çok ciddi kayıplar yaÅŸadıklarını ifade eden Bülent Aymen, “Güney Afrika ve Cezayir gibi Türk mallarını çok rahatlıkla satabileceÄŸimiz önemli pazarlara, AB’nin yaptığı tek taraflı anlaÅŸmalar nedeni ile rahat giremiyoruz. Gümrük BirliÄŸi anlaÅŸmasının yeni baÅŸtan ele alınması gerekiyor” diye konuÅŸuyor.

Öte yandan 17 Kasım’da Almanya’daki liderler buluÅŸmasında Gümrük BirliÄŸi konusunu gölgede bırakacak bir siyasi gündem olduÄŸuna da iÅŸaret eden Aymen, “Oysa bu konu Türkiye iÅŸ dünyası için çok acil ve önemli bir konu. Umarım liderler zirvesinde mutlaka masaya gelecek konulardan biri olur” diyor.

AB’den “Zorlu konular var” açıklaması gelmiÅŸti

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet ÅžimÅŸek, Temmuz ayı sonunda Avusturya’nın Salzburg kentinde düzenlenen bir panelde AB’ye Gümrük BirliÄŸi anlaÅŸmasını, tarım ürünleri ve hizmetleri kapsayacak ÅŸekilde güncelleme çaÄŸrısı yapmıştı.

AB’nin gümrüklerden sorumlu komiseri Paolo Gentiloni ise ÅžimÅŸek’in bu talebine, “Bu baÄŸlamda masaya yatırılacak zorlu konular var. Yaz sonrası ekiplerimiz konuyu inceleyecek ve Türkiye’den gelen yeni sinyaller sonrası ilerleme kaydetmemizin mümkün olup olmadığını göreceÄŸiz” yanıtını vermiÅŸti.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat ise 10 Ekim’de Brüksel’de düşünce kuruluÅŸu Avrupa Politika Merkezi’nin (EPC) düzenlediÄŸi “Türkiye-AB Gümrük BirliÄŸi’nin güncellenmesi: DeÄŸiÅŸen çaÄŸa uyum saÄŸlamak” baÅŸlıklı etkinlikte yaptığı konuÅŸmada, Gümrük BirliÄŸi’nin küresel ekonominin gerçeklerine ve ortaklık ruhuna uygun bir ÅŸekilde güncellenmesi gerektiÄŸini söylemiÅŸti.

Bolat, bu konuda AB Komisyonu Kıdemli Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis ve AB Komisyonu Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi ile yapıcı görüşmeler yaptığını da sözlerine eklemişti.