İSO Türkiye İmalat PMI kasımda 51,4 oldu

Ä°stanbul Sanayi Odası (Ä°SO) Türkiye Ä°malat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) kasımda 51,4’e geriledi.

Ä°SO Türkiye Ä°malat PMI anketinin kasım ayı sonuçları açıklandı.

EÅŸik deÄŸer 50’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileÅŸmeye iÅŸaret ettiÄŸi anket sonuçlarına göre, ekimde 53,9 olarak ölçülen manÅŸet PMI kasımda 51,4’e düÅŸmekle birlikte faaliyet koÅŸullarının iyileÅŸtiÄŸi yönünde sinyal vermeye devam etti.

PMI, Kovid-19 kaynaklı daralmanın ardından haziranda baÅŸlayan toparlanma döneminin en düÅŸük düzeyinde gerçekleÅŸti. Türkiye’deki Kovid-19 vaka sayılarının artması ve bu durumun müÅŸteri talebini ve üretim süreçlerini olumsuz etkilemesi, firmaların kasım ayında karşılaÅŸtığı temel zorluk olarak kaydedildi. Bunun sonucu olarak, hem yeni sipariÅŸler hem de üretim yavaÅŸladı. Yeni ihracat sipariÅŸlerinin de ivme kaybettiÄŸi gözlendi. Yine de söz konusu 3 göstergede kaydedilen zayıflama, 2020 baÅŸlarındaki ilk pandemi dalgasının tepe noktasına göre çok daha ılımlı düzeyde gerçekleÅŸti.

Anketin görece olumlu geliÅŸmesi ise iÅŸ hacimlerinin geçen aylarda gösterdiÄŸi güçlü toparlanmaya baÄŸlı olarak firmaların istihdam düzeylerini artırmaya devam etmesi oldu. Ä°stihdamda artış trendi, 6 aya ulaÅŸtı ve güçlü seyrini korudu. Çalışan sayılarındaki yükseliÅŸ ve yeni sipariÅŸlerdeki yavaÅŸlama, firmaların birikmiÅŸ iÅŸlerini azaltmaya devam edebilmesini saÄŸladı.

Kovid-19 salgını, tedarik zincirleri üzerinde giderek daha ciddi etki yarattı ve kasım ayında teslimat sürelerindeki artış, anket geçmiÅŸinin üçüncü en yüksek düzeyinde gerçekleÅŸti. Bu durum girdi stoklarının gerilemesine katkı yaptı.

Benzer ÅŸekilde, üretim gereksinimlerindeki düÅŸüÅŸe baÄŸlı olarak satın alma faaliyetleri de hafif bir azalma gösterdi. Türk lirasının yakın dönemde ABD doları karşısında gösterdiÄŸi deÄŸer kaybı, hem girdi maliyetleri hem de nihai ürün fiyatlarındaki keskin artışların sürmesinde belirleyici oldu. Bununla birlikte, her ikisinde de enflasyon oranları ekim ayına göre hafif düÅŸüÅŸ sergiledi.

Firmalar iÅŸe alımları sürdürüyor

Ä°SO Türkiye Sektörel PMI kasım verilerine göre, Kovid-19 salgınının hem Türkiye’de hem de baÅŸta Avrupa olmak üzere dünyanın diÄŸer bölgelerinde yaÅŸanan ikinci dalgası, kasımda birçok imalat sanayi sektöründe toparlanmanın hız kesmesine yol açtı. Takip edilen 10 sektörün sadece 4’ünde faaliyet koÅŸulları iyileÅŸti. Ä°yileÅŸme gösteren sektör sayısı ekime göre yarı yarıya düÅŸtü.

Yeni sipariÅŸler açısından, kimyasal, plastik ve kauçuk ile gıda ürünleri olmak üzere iki sektörün büyüme bölgesinde olduÄŸu gözlendi. Kimyasal, plastik ve kauçuk ürünler, son zamanlardaki güçlü temposunu sürdürdü ancak bu sektörde dahi büyüme ivme kaybetti. Gıda ürünleri sektörünün yeni sipariÅŸleri son 3 ayda ilk kez iyileÅŸme gösterdi. Yeni sipariÅŸlerde en sert yavaÅŸlama yaÅŸanan sektör, elektrikli ve elektronik ürünler oldu. Ä°kinci en hızlı düÅŸüÅŸ ise baskı altında kalmaya devam eden giyim ve deri ürünleri sektöründe gerçekleÅŸti.

Takip edilen 10 sektörün 7’sinde yeni ihracat sipariÅŸleri hız kaybetti. Yeni sipariÅŸlerdeki eÄŸilimler büyük ölçüde üretim için de geçerli oldu. Sadece gıda ve kimyasal ürünlerde üretim artışı gerçekleÅŸti. Ä°ÅŸ yüklerindeki yavaÅŸlamaya raÄŸmen firmaların genel olarak iÅŸe alımları sürdürmesi, anketin pozitif geliÅŸmesi olarak kayda geçti. 10 sektörün 9’unda istihdam artarken, kara ve deniz taşıtları sektöründe yatay seyir gözlendi. En yüksek istihdam yaratma hızı kimyasal, plastik ve kauçuk sektöründe gerçekleÅŸti.

Son dönemde yaÅŸanan kur artışları ve ham madde arz sorunları nedeniyle enflasyonist baskılar güçlü kalmakla birlikte enflasyon oranlarının bazı sektörlerde tepe noktaya ulaÅŸmış olabileceÄŸine iliÅŸkin iÅŸaretler gözlendi. Maliyet enflasyonu, baÅŸta gıda ürünleri ve ana metaller olmak üzere 4 sektörde yavaÅŸlama kaydetti. En keskin artış metalik olmayan mineral ürünler sektöründe gerçekleÅŸti. Ä°kisi hariç tüm sektörlerde teslimat süreleri ekim ayına göre daha yüksek hızda arttı. Sektörlerin yarısından fazlasında nihai ürün fiyatlarının artış hızı yavaÅŸladı.

“Firmaların geleceÄŸe yönelik güveni, yeni iÅŸe alımları sürdürmeye yetecek düzeyde”

Açıklamada görüÅŸlerine yer verilen IHS Markit Ekonomi Direktörü Andrew Harker, Kovid-19 salgınının yeniden hızlanmasının kasımda Türk imalat sektörünün hızını kestiÄŸini ve talepte zayıflamaya yol açtığını belirterek, ÅŸunları kaydetti:

“Bununla birlikte salgının yol açtığı aksamadan hızlı bir ÅŸekilde çıkabildiÄŸini daha önce göstermiÅŸ olan sektörde, firmaların geleceÄŸe yönelik güveninin yeni iÅŸe alımları sürdürmeye yetecek düzeyde olduÄŸu gözlendi. Enflasyon cephesinde de bazı olumlu iÅŸaretler dikkati çekti. Girdi maliyetleri ve nihai ürün fiyatlarındaki artış hızları ekim ayına göre hafif gerileme kaydetti. Türk lirasının son dönemde kayıplarının bir bölümünü geri almasına baÄŸlı olarak, önümüzdeki aylarda enflasyonun daha da yavaÅŸladığını görebiliriz.”

AA