Küresel rekabet ‘mega’ ÅŸirketleri birleÅŸmeye zorluyor

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Küresel ticarette yaÅŸanan belirsizlik ve zorlaÅŸan rekabet ÅŸartlarında müÅŸteri portföyünü geniÅŸletmek ve karlarını artırmak amacıyla ÅŸirketler birleÅŸme yolunu seçiyor.

Son dönemde özellikle otomotiv, enerji, teknoloji ve ilaç sektörlerinde faaliyet gösteren uluslararası “mega” ÅŸirketlerin birleÅŸme görüÅŸmeleri sıklıkla gündeme gelirken küresel satın alma dalgasına her gün yeni bir ÅŸirket ekleniyor.

Ticaret savaÅŸlarının yarattığı belirsizlik yatırımcıları korumacı tedbirler almaya iterken, küresel piyasalarda meydana gelen zorluklar ÅŸirketleri varlıklarını sürdürebilmek, rekabet güçlerini artırabilmek ve müÅŸteri portföyünü geniÅŸletebilmek için birleÅŸme ve devralmalara yönlendiriyor.

AA muhabirinin BirleÅŸme, Satın Alma ve Ä°ttifaklar Enstitüsü (IMAA) verilerinden derlediÄŸi bilgilere göre savunma sanayi sektöründe faaliyet gösteren United Technologies’in Raytheon’ı, ilaç sektöründeki Bristol-Myers Squibb’in Celgene’i, eÄŸlence sektöründeki The Walt Disney Company’nin 21st Century Fox’u, enerji sektöründeki Saudi Aramco’nun Saudi Basic Industries Corporation’ı satın alması 2019’daki mega birleÅŸme ve devralmalar olarak dikkati çekiyor. Söz konusu satın almaların toplam büyüklüÄŸünün 330 milyar doları aÅŸtığı görülüyor.

Ä°talyan Fiat Chrysler Automobiles (FCA), Peugeot ve Citroen markalarının baÄŸlı bulunduÄŸu Fransız PSA Grubu ile muhtemel bir ticari birleÅŸme konusunda görüÅŸmeler yapılırken, tarafların anlaÅŸması durumunda oluÅŸacak yeni ÅŸirketin 50 milyar dolar piyasa deÄŸeriyle dünyanın en büyük otomotiv ÅŸirketi olacağı tahmin ediliyor.

Öte yandan yurt içinde de bazı ÅŸirketlerin birleÅŸme ve devralma müzakereleri gündeme geliyor. Bu kapsamda mesleki emeklilik fonu OYAK’ın akaryakıt ve otogaz dağıtım ÅŸirketleri TOTAL ve M Oil operasyonlarını satın almak için Demirören Holding ile baÅŸladığı görüÅŸmeler devam ediyor.

BaÅŸarısız sonuçlanan görüÅŸmeler

Öte yandan ÅŸirketler arasında yürütülen birleÅŸme ve devralma müzakerelerinin baÅŸarısızlıkla sonuçlananları da bulunuyor.

FCA’nın bu yıl Fransız Renault ile birleÅŸme konusunda yaptığı görüÅŸmeler baÅŸarısızlıkla sonuçlanmıştı. 35 milyar dolarlık piyasa deÄŸerindeki birleÅŸme kararından Ä°talyan-Amerikan ortaklığındaki FCA’nın çekilmesiyle söz konusu ÅŸirketin ve Fransız Renault’nun hisseleri hızla deÄŸer kaybetti. BirleÅŸme olsaydı, yapılacak ortaklık, Japon Toyota ve Alman Volkswagen’in ardından, mevcut piyasa deÄŸeriyle dünyanın en büyük üçüncü otomobil ÅŸirketi kurulmuÅŸ olacaktı.

Amerikalı ilaç devi Pfizer ile Ä°rlandalı Allergan’ın, yaklaşık 160 milyar dolarlık birleÅŸmeyle, dünyanın en büyük ilaç ÅŸirketi olmak için harekete geçmesine raÄŸmen, ABD’nin vergi mevzuatında yapılan deÄŸiÅŸiklikler nedeniyle iptal edildi. Ä°ki ÅŸirketin birleÅŸmesi New York merkezli Pfizer’in ikametini Ä°rlanda’da göstererek daha az vergi ödemesinin yolunu açacaktı.

ABD’li uluslararası teknoloji ÅŸirketi Xerox’un HP Inc’i satın almasını içeren 30 milyarı aÅŸkın anlaÅŸma büyüklüÄŸüne sahip görüÅŸmeler de olumlu sonuçlanmayan görüÅŸmeler arasında yerini aldı.

“DoÄŸru planlanmış ÅŸirket evlilikleri istikrar ve kar getirir”

BaÅŸkent Üniversitesi Ä°ktisadi ve Ä°dari Bilimler Fakültesi Ä°ÅŸletme Bölümü ÖÄŸretim Üyesi Prof. Dr. Feride Bahar Işın, ÅŸirket birleÅŸmelerindeki temel felsefeyi, AA muhabirine deÄŸerlendirdi.

KüreselleÅŸmeyle birlikte zorlaÅŸan rekabet koÅŸullarına dikkati çeken Işın, ÅŸunları kaydetti:

“Åžirket birleÅŸmelerinde temel kaygı, mevcut yeteneklerin paylaşımıyla daha büyük bir güç olmak. KüreselleÅŸmeyle birlikte zorlaÅŸan rekabet koÅŸullarında ÅŸirketler ‘evlilik’ yoluyla bir çıkış arıyor. BaÅŸka bir sebep de rakibi ortadan kaldırma düÅŸüncesidir. Satın almaya soÄŸuk bakan ÅŸirketler birleÅŸmeleri büyüme potansiyeli gördükleri için olumlu karşılar oysa piyasada artık rakip olmaktan çıkarlar. Uluslararası pazarlarda etkili lobi faaliyetlerini yürütmek de ÅŸirket birleÅŸmelerinin baÅŸka bir nedeni. Yerel farkındalıkları doÄŸru analiz ederek, yabancı algısını ortadan kaldırır.”

Işın, öte yandan ÅŸirket evliliklerinin karı dağıtarak vergisel avantajlar da saÄŸladığını söyledi.

Åžirket birleÅŸmelerinin marka deÄŸeri üzerindeki etkisine de deÄŸinen Işın, “Günümüzün en kritik bilanço dışı maddi olmayan duran varlık olan marka deÄŸeridir. Åžirket birleÅŸmelerinin buna etkisi de tartışılmazdır. DoÄŸru planlanmış ÅŸirket evlilikleri, mutlu çalışanlar, bol istikrar ve kar getirir.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

AA