Piyasalarda gözler ABD enflasyonuna çevrildi

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Dünya genelinde enflasyonla mücadele sürerken, resesyon endiÅŸeleri de gündemdeki yerini koruyor. Bu süreçte ABD BaÅŸkanı Trump’ın küresel ticaret savaÅŸlarını körükleyebilecek adımları, piyasaların yönü üzerinde etkili oluyor.

Çin merkezli yapay zeka modeli DeepSeek’in daha az maliyetle yüksek performans sergilediÄŸine yönelik yapılan yorumlar, ABD’nin teknoloji alanındaki hakimiyetine dair soru iÅŸaretleri oluÅŸtururken, bu alanda küresel ölçekte bir güç mücadelesinin yaÅŸanması bekleniyor.

Öte yandan, Trump’ın Çin’in ardından ABD’nin diÄŸer önemli ticaret ortaklarına da tarife uygulamaya hazırlanması, ülkede enflasyonist baskıları canlandırabileceÄŸi ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) enflasyonla mücadelede bu zamana kadar elde ettiÄŸi kazanımları gölgeleyebileceÄŸi yönündeki endiÅŸeleri güçlendiriyor.

Trump’ın izleyeceÄŸi politikalar ile Fed’in gelecekte atacağı adımlar arasında uyumsuzluk yaÅŸanabileceÄŸine dair kaygılar sürerken, gelecek hafta ABD’de açıklanacak enflasyon verileri ve Fed BaÅŸkanı Jerome Powell’ın Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi’ne yapacağı sunum, yatırımcılar tarafından yakından takip edilecek.

Bununla birlikte ABD BaÅŸkanı, Japonya BaÅŸbakanı Ä°ÅŸiba Åžigeru ile Oval Ofis’teki görüşmesi öncesi, gelecek hafta birçok ülkeyi etkileyecek karşılıklı ticaretle ilgili açıklama yapacağını duyurdu. Bu konuda basın toplantısı düzenleyeceklerini belirten Trump, bunun herkesi etkileyeceÄŸini ifade etti.

Japonya Başbakanı İşiba ile düzenlediği ortak basın toplantısında da bu konuya değinen Trump, mütekabiliyet esasına dayalı tarifeler olacağını kaydederek, pazartesi veya salı günü toplantı yapacağını aktardı.

Bu arada Fed’in ABD Kongresi için yılda iki kez hazırlanan yarı yıllık Para Politikası Raporu’nun şubat sayısı yayımlandı. Raporda, bankanın maksimum istihdamı destekleme ve enflasyonu yüzde 2 hedefine geri döndürme konusunda güçlü kararlılığa sahip olduÄŸu belirtilerek, politika faizinde yapılacak ek ayarlamalarda verilerin dikkate alınacağı bildirildi.

Raporda, iş gücü piyasasının gevşeme döneminin ardından istikrar kazandığı vurgulanarak, işsizlik oranının geçen yılın ilk yarısında yükseldiği ancak daha sonra çoğunlukla yatay seyrettiği belirtildi.

Ayrıca ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, yaptığı açıklamada, Trump yönetiminin 2017’de baÅŸlatılan vergi indirimlerinin kalıcı hale getirilmesini istediÄŸini söyledi. Konuya iliÅŸkin Bessent, “Enflasyonu düşüreceÄŸiz, düzenlemeleri azaltacağız ve vergi indirimi yapacağız. Hedef, bunların kalıcı hale getirilmesi.” ifadesini kullandı.

Bessent, Trump yönetiminin borçlanma maliyetlerini düşürme konusundaki odağının, Fed’in referans kısa vadeli faiz oranı yerine 10 yıllık hazine tahvili getirileri olduÄŸunu söyledi.

Dolara alternatif rezerv para birimi olmadığını vurgulayan Bessent, diÄŸer ülkelerin bu statüyü ABD’nin elinden almaya çalışabileceÄŸini ancak ufukta baÅŸka rezerv para birimi olmadığını dile getirdi.

Bessent, ek gümrük vergilerine yönelik de açıklamalarda bulunurken, Trump’ın tarife planlarıyla imalatı ABD’ye geri getirmeyi hedeflediÄŸini vurguladı.

Fed yetkililerinin de açıklamaları takip edilirken, Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin, bu yıl daha fazla faiz indirimine sıcak baktığını ancak Başkan Trump yönetiminin tarife, göçmen ve düzenlemelerle ilgili politikalarının etkilerine dair belirsizliğe işaret etti.

Chicago Fed BaÅŸkanı Austan Goolsbee, saÄŸlam büyüme ve düşüş gösteren enflasyonla birlikte tam istihdamın saÄŸlandığı bir ekonominin, Fed’in faiz indirimlerine devam etmesi için olanak tanıyacağını ancak tarifeler ve diÄŸer politika deÄŸiÅŸikliklerinin etkisine dair belirsizliÄŸin daha yavaÅŸ bir yaklaşım gerektirdiÄŸini ifade etti.

Boston Fed Başkanı Susan Collins, tarifelerin fiyatlar üzerinde etkisinin olmasının beklendiğini aktardı.

Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic de iş dünyasındaki bağlantılarının tarifelerle ilgili artan maliyetleri fiyatlara yansıtmayı planladıklarını bildirdi.

Makroekonomik veri tarafında ise Fed’in para politikasının seyri için önemli olan tarım dışı istihdam verileri, istihdam artışı ocak ayında yavaÅŸlasa da iÅŸ gücü piyasasının gücünü koruduÄŸuna iÅŸaret etti.

Ãœlkede tarım dışı istihdam ocakta 143 bin kiÅŸi artarak beklentilerin altında gerçekleÅŸirken, iÅŸsizlik oranı yüzde 4,1’den yüzde 4’e geriledi.

Fed’in dikkatle izlediÄŸi ortalama saatlik kazanç, ocakta yüzde 0,5 ile beklentilerin üzerinde arttı.

ABD’de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), ocakta aylık bazda 1,2 puan azalışla 52,8’e indi. Piyasa beklentilerinin altında kalan endeks, hizmet sektöründeki büyümenin yavaÅŸladığına iÅŸaret etti. Ayrıca, S&P Global tarafından açıklanan hizmet sektörü PMI verisi, ocakta 52,9’a revize edildi.

ABD’nin dış ticaret açığı geçen yıl aralıkta aylık bazda yüzde 24,7 artışla 98,4 milyar dolara çıkarak Mart 2022’den bu yana en yüksek seviyesine ulaÅŸtı. Ãœlkenin dış ticaret açığı, 2024 genelinde ise önceki yıla kıyasla yüzde 17 artarak 918,4 milyar dolara yükseldi ve 1960’tan bu yana kaydedilen en büyük ikinci açık oldu.

ABD’de tarım dışı iÅŸ gücü verimliliÄŸi ise geçen yılın son çeyreÄŸinde bir önceki çeyreÄŸe göre yüzde 1,2 ile beklentilerin altında arttı.

Michigan Ãœniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi, ÅŸubatta 67,8’e inerek Temmuz 2024’ten bu yana en düşük seviyesini kaydetti.

Söz konusu geliÅŸmelerle geçen hafta ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,50 seviyesinde dengelenirken, dolar endeksi haftalık bazda yatay seyrederek 108 seviyesine tutundu.

Küresel çaptaki belirsizlikler güvenli liman varlıklara olan talebi artırırken, altının ons fiyatı rekor seviyede seyrederek haftalık bazda yüzde 2,3 yükselişle 2 bin 862 dolardan alıcı buldu.

Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 2,4 azalışla 74,5 dolara indi.

New York borsası negatif seyretti

Kurumsal tarafta bilançolar yatırımcıların odağında bulunurken, perÅŸembe günü piyasaların kapanmasının ardından finansal sonuçlarını açıklayan ABD’li e-ticaret devi Amazon’un hisseleri, ÅŸirketin net satış ve karının geçen yılın dördüncü çeyreÄŸinde beklentileri aÅŸmasına karşın bu yıla dair satış tahminlerinin yatırımcıları hayal kırıklığına uÄŸratması sonrası cuma günü yüzde 4,1 deÄŸer kaybetti.

Çip üreticisi Nvidia’nın hisseleri ise haftalık bazda yüzde 8’i aÅŸan artış kaydetti.

Bu gelişmelerle haftalık bazda S&P 500 endeksi yüzde 0,24, Nasdaq endeksi yüzde 0,06 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,54 değer kaybına uğradı.

ÇarÅŸamba enflasyon, Fed BaÅŸkanı Powell’ın sunumu, MSCI 2025 ilk dönem endeks revizyonları, perÅŸembe Ãœretici Fiyat Endeksi (ÃœFE), haftalık iÅŸsizlik maaşı baÅŸvuruları, cuma perakende satışlar, sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı verileri takip edilecek.

Avrupa’da büyüme ve enflasyon verileri izlenecek

Avrupa borsalarında geçen hafta pozitif seyir öne çıkarken, gözler gelecek hafta açıklanacak büyüme ve enflasyon verilerine çevrildi.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) İcra Kurulu Üyesi Piero Cipollone, ABD yönetiminin Çin ile ticaret savaşının Avro Bölgesi üzerinde olumsuz etki yaratabileceği konusunda uyarıda bulundu.

Bölgede, İngiltere Merkez Bankası (BoE) 25 baz puan indirerek politika faizini yüzde 4,5’e düşürdü. BoE’den yapılan açıklamaya göre, Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında BoE BaÅŸkanı Andrew Bailey dahil olmak üzere 7 üye politika faizinin 25 baz puan düşürülmesi yönünde oy kullandı, 2 üye ise 50 baz puan indirim yapılması yönünde görüş bildirdi.

BoE, Kasım 2024’te bu yıl için öngördüğü yüzde 1,5’lik ekonomik büyüme tahminini de sert ÅŸekilde düşürerek yüzde 0,75’e çekti. Karara iliÅŸkin yapılan açıklamada, Ä°ngiltere’de yıllık enflasyonun geçen yılın son çeyreÄŸinde yüzde 2,5 seviyesinde gerçekleÅŸtiÄŸi anımsatılarak, enflasyonist baskıların hafiflemesine raÄŸmen hala yüksek olduÄŸu kaydedildi.

Öte yandan ABD yönetiminin ek gümrük vergilerine yönelik haber akışı bölgede yakından takip edilirken, Avrupa Birliğine (AB) yönelik bir ek gümrük vergisinin etkilerinin sınırlı ve müzakere edilebilir olacağına yönelik beklentiler bölgedeki risk iştahını destekledi.

Avrupa’da yatırımcıların odağında ABD’nin gümrük vergisi uygulamaları, ÅŸirket kazançları, para politikası ve önemli ABD istihdam verileri yer aldı.

Makroekonomik verilerde Avro Bölgesi’nde aralıkta yüzde 2,4 olan yıllık Tüketici Fiyat Endeksi (TÃœFE), ocakta yüzde 2,5’e yükseldi. TÃœFE, ocakta aylık bazda ise yüzde eksi 0,3 oldu. Piyasa beklentisi, yıllık enflasyonun ocakta yüzde 2,4 olacağı yönündeydi.

Almanya’da yıllık öncü enflasyon, ocakta beklenmedik ÅŸekilde zayıflayarak yüzde 2,3’e indi. AB uyumlu TÃœFE ocakta bir önceki aya göre yüzde 0,2 düşerken, yıllık bazda yüzde 2,8 yükseldi.

Avro Bölgesi’nde imalat sanayi PMI, ocak ayında 1,5 puan artarak 46,6 puan oldu. Almanya’da Aralık 2024’te 42,5 puan olan imalat sanayi PMI, ocakta 45 puana çıkarak Mayıs 2024’ten beri en yüksek seviyesine ulaÅŸtı.

Avro Bölgesi’ndeki tüketicilerin 2025’e yönelik enflasyon beklentileri ise sınırlı yükseldi. Tüketiciler, enflasyonun bu yıl yüzde 2,1, 2026’da yüzde 1,9 ve 2027’de yüzde 2 seviyesinde olacağını beklerken, 2025’e iliÅŸkin öngörüleri yüzde 0,2 yukarı yönlü revize edildi. Tüketicilerin 2026 yılına dair enflasyon beklentileri ise deÄŸiÅŸmedi.

Söz konusu geliÅŸmelerle haftalık bazda Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,29, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,26, Ä°ngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,29 ve Ä°talya’da MIB 30 endeksi ise yüzde 1,60 deÄŸer kazandı.

Gelecek hafta perÅŸembe Avro Bölgesi’nde sanayi üretimi, Almanya’da enflasyon, Ä°ngiltere’de büyüme, sanayi üretimi, cuma Avro Bölgesi’nde büyüme verileri takip edilecek.

Asya borsaları Japonya hariç yükseldi

Asya tarafında ise Japonya hariç alıcılı seyir öne çıktı. ABD ve Çin arasında ticari restleşmenin tahmin edildiği kadar agresif olmaması, risk iştahını destekledi.

Öte yandan Japonya Merkez Bankasının (BoJ) yönetim kurulu üyesi Naoki Tamura, BoJ’un nisan ayında baÅŸlayacak mali yılın ikinci yarısına kadar faiz oranlarını en az yüzde 1’e yükseltmesi gerektiÄŸini kaydetti.

Japonya’da açıklanan verilere göre, aralık ayına iliÅŸkin hane halkı harcamaları yıllık bazda yüzde 2,7 artarak beklentilerin üzerinde gerçekleÅŸti. Ãœlkede aralık ayı öncü göstergeler endeksi de öngörüleri geride bırakarak 108,9 oldu.

Bunlara ek olarak Hindistan Merkez Bankası (RBI), politika faizini beklentiler dahilinde 25 baz puan indirerek yüzde 6,5’ten yüzde 6,25’e çekti. RBI, en son mayıs 2020’de faiz indirmiÅŸti.

Bu geliÅŸmelerle geçen hafta Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 4,49, Çin’de Åžanghay BileÅŸik endeksi yüzde 1,63, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,18 yükselirken, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,90 deÄŸer kaybetti.

Gelecek hafta pazartesi Japonya’da dış ticaret dengesi, çarÅŸamba Japonya’da ÃœFE verileri takip edilecek.

Ayrıca salı günü Japonya’da piyasalar tatil sebebiyle kapalı olacak.

Yurt içinde ödemeler dengesi verileri takip edilecek

Yurt içinde geçen hafta düşüş eÄŸilimi öne çıktı. Borsa Ä°stanbul’da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 0,53 deÄŸer kaybederek 9.951,65 puandan tamamlanırken, gözler gelecek hafta açıklanacak ödemeler dengesi verilerine çevrildi.

AA Finans’ın Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından 13 Åžubat’ta açıklanacak “Aralık 2024 Ödemeler Dengesi” verilerine iliÅŸkin beklenti anketi, 13 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı.

Ankete göre ekonomistler, cari işlemler hesabının aralık ayında 3 milyar 665 milyon dolar açık verdiğini öngördü. Ekonomistlerin söz konusu dönem için cari denge beklentileri, 4 milyar 800 milyon dolar açık ile 1 milyar dolar fazla arasında değişti. Ekonomistler, cari işlemler açığının 2024 yılında 9 milyar 651 milyon dolar olarak gerçekleşeceğini tahmin etti. Ekonomistlerin 2024 için cari açık beklentisi, 9 milyar dolar ile 10 milyar 406 milyon dolar aralığında yer aldı.

2025 sonunda ise cari işlemler açığının 19 milyar 909 milyon dolar olacağı tahmin ediliyor.

Öte yandan TCMB’nin yılın 1. Enflasyon Raporu’nun tanıtımı amacıyla ilk kez Ä°stanbul Finans Merkezi’ndeki yerleÅŸkesinde düzenlenen bilgilendirme toplantısı takip edildi.

TCMB BaÅŸkanı Fatih Karahan, burada yaptığı konuÅŸmada, 2025 sonunda enflasyonun yüzde 24 seviyesinde gerçekleÅŸeceÄŸini tahmin ettiklerini belirterek, “2026 yıl sonu için yüzde 12 olan enflasyon tahminimizi ise koruduk. Enflasyonun 2027 yılında yüzde 8’e geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 seviyesinde istikrar kazanmasını hedefliyoruz.” dedi.

​​​​​​​Karahan, “(Faiz indirimleri) Burada herhangi bir ÅŸekilde oto pilotta deÄŸiliz, toplantıdan toplantıya gidiyoruz, veri odaklı gidiyoruz, belli bir alanımız olduÄŸunu deÄŸerlendiriyoruz ama ihtiyatlı bir ÅŸekilde gitmek burada oldukça önemli.” ifadesini kullandı.

Bu arada yurt içinde geçen hafta, enflasyon verileri öne çıkan önemli gündem maddeleri arasında yer aldı. Buna göre TÜFE, ocakta aylık bazda yüzde 5,03, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 3,06 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 42,12, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 27,2 olarak kayıtlara geçti.

Bununla birlikte Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,3 üzerinde 35,9680’den kapattı.

Yurt içinde gelecek hafta pazartesi sanayi üretimi, işsizlik oranı, perşembe ödemeler dengesi, cuma TCMB piyasa katılımcıları anketi ve konut satışları takip edilecek.​​​​​​​

AA