Piyasaların gözü ABD’nin enflasyon verisinde

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

ABD’de ekonominin “yumuÅŸak iniÅŸ” yapabileceÄŸine yönelik iyimserlikler devam ederken ve ülkede enflasyonun istenilen seviyeye ineceÄŸine yönelik güven güçlenirken, resesyon endiÅŸelerinin de varlığını sürdürmesi, fiyatlamaları zorlaÅŸtıran etkenlerin başında yer aldı.

Fed BaÅŸkanı Jerome Powell, Ulusal Ä°ÅŸletme Ekonomisi DerneÄŸinin yıllık toplantısında yaptığı konuÅŸmada, ABD ekonomisinin genel olarak saÄŸlam durumda ve bunu korumak için Fed’in araçlarını kullanma niyetinde olduÄŸunu ifade etti.

“Ä°leriye baktığımızda, ekonomi genel olarak beklendiÄŸi gibi geliÅŸirse, politika zamanla daha nötr bir duruÅŸa doÄŸru ilerleyecektir ancak önceden belirlenmiÅŸ bir yolda deÄŸiliz.” diye konuÅŸan Powell, Federal Açık Piyasa Komitesinin faiz oranlarını hızla düşürmek için acele etmediÄŸini kaydetti.

Powell, iş gücü piyasası koşullarında daha fazla soğumaya ihtiyaç olduğuna inanmadığını ifade ederek, ekonomi beklendiği gibi performans gösterirse bu yıl toplamda 50 baz puanlık iki faiz indirimi daha olabileceğini söyledi.

Diğer Fed yetkililerinin açıklamaları da takip edilirken, Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, iş gücü piyasası zayıflarsa başka bir büyük faiz indirimine daha açık olduğunun sinyalini verdi.

Ä°stihdam verilerinin zayıf gelmesinin, kendisini baÅŸka bir dramatik hamleye daha ihtiyaç duymaya iteceÄŸini söyleyen Bostic, “Hikaye enflasyonun düşüşünü sürdürdüğü ve iÅŸ gücü piyasasının güçlü kaldığı yönündeyse, faiz indirimleri konusunda biraz daha sabırlı olma lüksüne sahip olduÄŸumuzu düşünüyorum. Öte yandan, iÅŸ gücü piyasası çok daha zayıf gelirse, bunun aciliyet katacağını düşünüyorum.” ifadelerini kullandı.

Richmond Fed BaÅŸkanı Thomas Barkin, politika faizinin ekonominin mevcut durumuyla uyumlu olmaması nedeniyle bankanın geçen ay yarım baz puanlık faiz indirimine gittiÄŸini ancak bunun enflasyonla mücadelenin bittiÄŸi anlamına gelmemesi gerektiÄŸini belirtti. Barkin, “Enflasyonla mücadelenin henüz kazanıldığını söylemek zor olmaya devam ediyor.” dedi.

Öte yandan, ABD’nin doÄŸusunda ve güneyindeki limanlarda çalışan işçilerin, maaÅŸ artışı talebi ve otomasyon konularında iÅŸverenlerle yaÅŸanan anlaÅŸmazlıklar nedeniyle baÅŸlattıkları grev de tedarik zincirinde aksamalar olabileceÄŸine dair endiÅŸeleri artırdı.

Daha sonra limanlarda çalışan işçilerin grevi, sendika ile işverenlerin ücretler konusunda geçici anlaşmaya varmasıyla üçüncü günde son buldu.

Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, perakendeciler ve üreticilerin, liman işçileri grevi beklentisiyle yaklaşık iki haftalık ürün stokladığını ancak bunun sonucunda ortaya çıkan tedarik zinciri kesintilerinin, işçi anlaşmazlığı sürerse daha yüksek fiyatlara yol açabileceğini söyledi.

Öte yandan, Orta DoÄŸu’daki çatışmaların durumu ve dünya genelinde enflasyonla mücadelenin resesyonla sonuçlanıp sonuçlanmayacağına iliÅŸkin soru iÅŸaretleri, risk iÅŸtahını törpülemeye devam etti.

Ä°ran Devrim Muhafızları Ordusu, Ä°srail’e balistik füze saldırısı baÅŸlattığını duyurmuÅŸtu. Ä°srail’in karşılık vereceÄŸine yönelik tehditleri ve Ä°ran’ın bu durumda daha ÅŸiddetli tepki gösterileceÄŸine iliÅŸkin açıklamalarının ardından, bölgede gerilim yüksek kalmayı sürdürüyor.

Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack, Orta DoÄŸu’daki çatışmaların daha da tırmanma olasılığının riskleri ve belirsizliÄŸi artırdığını, bölge ve ötesi için önemli ekonomik sonuçları olabileceÄŸini ifade etti.

ABD’de açıklanan verilerin ekonomik aktiviteye yönelik karışık sinyaller vermesi de geçen hafta küresel piyasalarda risk iÅŸtahını azalttı.

ABD’de tarım dışı istihdam eylülde 254 bin kiÅŸi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleÅŸirken, iÅŸsizlik oranı yüzde 4,2’den 4,1’e geriledi.

Analistler, ABD’de açıklanan istihdam verilerinin ardından ülke ekonomisinin iyiye gittiÄŸini, “yumuÅŸak iniÅŸ” yapabileceÄŸine yönelik iyimserliÄŸin güç kazanmasına karşın jeopolitik risklerin risk iÅŸtahını törpülediÄŸini söyledi.

ABD’de özel sektör istihdamı, eylülde 143 bin kiÅŸiyle piyasa beklentilerinin üzerinde artış gösterdi. Yıllık ücret artışı ise eylülde yüzde 4,8’den 4,7’ye geriledi.

ABD’de ilk kez iÅŸsizlik maaşı baÅŸvurusunda bulunanların sayısı, 28 Eylül ile biten haftada 225 bine yükselerek piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleÅŸti.

Ãœlkede Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), eylülde aylık bazda 3,4 puan arttı ve 54,9’a çıkarak Åžubat 2023’ten bu yana en yüksek seviyesini kaydetti.

Ülkede fabrika siparişleri ise ağustosta artış beklentilerinin aksine yüzde 0,2 azaldı.

ABD’de JOLTS açık iÅŸ sayısı, aÄŸustosta 8 milyon 40 bine çıkarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleÅŸti.
Analistler, söz konusu verinin iş gücü piyasasında beklentilerin üzerinde bir soğuma olabileceği endişelerini beslediğini belirtti. Ülkede inşaat harcamaları, ağustosta artış beklentisinin aksine yüzde 0,1 azalışla 2 trilyon 132 milyar dolara indi.

ABD’de Tedarik Yönetim Enstitüsünün (ISM) imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), eylülde 47,2 ile piyasa beklentilerinin altında gerçekleÅŸti. S&P Global’in imalat sanayi PMI verisi de yukarı yönlü revize edilerek 47,3 oldu. Endeksler, ülkede imalat sektöründeki daralmanın sürdüğüne iÅŸaret etti.

GeliÅŸmelerin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in kasımda yüzde 25 baz puanlık faiz indirimi yapmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Analistler, ABD’de gelecek hafta açıklanacak enflasyon verisinin de piyasaların yönü açısından büyük önem taşıdığını söyledi.

ABD BaÅŸkanı Joe Biden da Ä°srail’in Ä°ran’a ait petrol tesislerine saldırı ihtimaline, “Åžu anda bunu tartışıyoruz.” diyerek açık kapı bıraktı.

Söz konusu geliÅŸmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı 21 baz puan artışla yüzde 3,96’dan, dolar endeksi yüzde 2 artışla 102,5 seviyesinden tamamladı.

Altının ons fiyatı ise geçen hafta yüzde 0,2 azalışla 2 bin 653,5 dolara gerilerken, Brent petrolün varil fiyatı, 8,3 yükselişle 77,9 dolara çıktı.

New York borsası karışık seyretti

New York borsasında geçen hafta jeopolitik risklerin etkileriyle karışık seyir izlendi.

Orta DoÄŸu’da tansiyonun yükselmesi, bazı savunma ve enerji ÅŸirketlerinin hisselerini pozitif etkilerken, çatışmalardan rezervasyonların zarar görebileceÄŸi endiÅŸeleriyle kruvaziyer ÅŸirketlerinin hisselerinde düşüş yaÅŸandı.

Haftayı F-35 savaÅŸ uçağının ana yüklenicisi ABD’li savunma ÅŸirketi Lockheed Martin’in hisseleri yüzde 3,9, Northrop Grumman’ın hisseleri yüzde 1,9 deÄŸer kazancıyla tamamladı. Patriot füze sisteminin üreticisi RTX’in hisseleri yaklaşık yüzde 3,8, General Dynamics’in hisseleri yüzde 0,2 yükseldi.

Kruvaziyer ÅŸirketlerinden Carnival’ın hisseleri yüzde 2,8, Norwegian Cruise Line’ın hisseleri yüzde 2,7 geriledi.

Kurumsal tarafta ise Nike’ın hisseleri haftalık bazda üst yönetici deÄŸiÅŸikliÄŸi öncesi gelir hedefini geri çekmesi sonrası yüzde 8 deÄŸer kaybetti. ABD’li elektrikli otomobil üreticisi Tesla’nın hisseleri de ÅŸirketin otomobil teslimatlarının yılın üçüncü çeyreÄŸinde beklentilerin altında kalması sonrası yüzde 4 düştü.

Bu gelişmelerle, Nasdaq endeksi yüzde 0,1 Dow Jones endeksi yüzde 0,09 değer kazanırken, S&P 500 endeksi yüzde 0,09 değer kaybetti.

Gelecek hafta salı dış ticaret dengesi, çarşamba Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanakları, çarşamba Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve haftalık işsizlik maaşı başvuruları, cuma günü Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ile Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi takip edilecek.

Avrupa borsaları negatif seyretti

Avrupa borsalarında jeopolitik risklerin etkisiyle negatif seyir öne çıkarken, bölgedeki ekonomik durgunluk endişeleri varlığını koruyor.

ECB yetkililerinin sözle yönlendirmeleri devam ederken, ECB BaÅŸkanı Christine Lagarde, Brüksel’de gerçekleÅŸtirilen Avrupa Parlamentosu (AP) Ekonomik ve Mali Ä°ÅŸler Komitesi toplantısında, “Son geliÅŸmeler enflasyonun zamanında hedefe döneceÄŸine olan güvenimizi güçlendiriyor. Bunu ekim ayındaki para politikası toplantımızda hesaba katacağız.” ifadelerini kullandı.

Enflasyonda yüzde 2 hedefine ulaÅŸmak için gerekli olduÄŸu sürece politika faizlerini yeterince kısıtlayıcı tutacaklarını vurgulayan Lagarde, “Önceden belirli bir faiz oranı patikası taahhüdünde bulunmuyoruz.” diye konuÅŸtu.

ECB Yönetim Kurulu üyesi Isabel Schnabel, yaptığı açıklamada, büyümedeki ters rüzgarları görmezden gelemeyeceklerini belirterek, “Parasal sıkılaÅŸtırmanın en yüksek etkisi muhtemelen geride kalmış olsa da ve enflasyon düşüp ücretler arttıkça reel gelirler yükselse de büyüme sığ kalmaya devam ediyor.” dedi.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Avrupa Merkez Bankasının (ECB) yıl sonuna kadar toplamda 50 baz puan faiz indirimi yapacağının öngörüldüğünü aktaran analistler, ekonomik aktivitedeki durgunluk sinyallerinin güçlenmeye devam etmesinin fiyatlamaları zorlaştırdığını kaydetti.

Bölgede açıklanan verilere göre, Avro Bölgesi’nde ekonomik aktivite eylülde daraldı.

AÄŸustosta 51 seviyesinde olan Avro Bölgesi bileÅŸik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) eylülde 49,6’ya inerken, bileÅŸik PMI son 7 ayın en düşük seviyesini gördü. Avro Bölgesi’nde aÄŸustosta 52,9 olan hizmet sektörü PMI da eylülde son 7 ayın en düşük deÄŸeri 51,4’e geriledi.

Bölgede, enflasyon oranı son üç yılın en düşük seviyesine inerken, mal ve hizmet fiyatları geçen senenin aynı ayına kıyasla ortalama sadece yüzde 1,8 arttı. Avro Bölgesi’nde yıllık enflasyon, 3 yılı aÅŸkın süredir ilk kez ECB’nin orta vadede Avro Bölgesi ekonomisi için ideal olarak gördüğü yüzde 2 hedefinin altında kaldı.

Bölgede Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), ağustosta aylık bazda yüzde 0,6 yükselirken, yıllık bazda yüzde 2,3 geriledi.

Buna ek olarak, Avro Bölgesi’nde imalat sanayi PMI eylülde 0,8 puan düşerek 45 puana indi.

Almanya’da yıllık enflasyon, sıkı faiz politikasının ve ekonomide belirsizliÄŸin etkisiyle eylülde yüzde 1,6’ya inerek, ECB’nin hedefinin çok altına düştü. Ãœlkede, imalat sanayi PMI 40,6 ile beklentilerin üzerinde gelmesine karşın zayıf kalmayı sürdürdü.

Analistler, bu verilerden alınan sinyallerin, ECB’nin para politikasını gevÅŸetmeye devam edeceÄŸi ve ekimde politika faiz oranını tekrar düşüreceÄŸi yönündeki beklentileri artırdığını söyledi.

İngiltere ekonomisi ise yılın ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 0,5 büyüdü. Ülkede, ortalama konut fiyatları eylülde yıllık bazda son iki senenin en hızlı yükselişini kaydederken, konut finansman kuruluşu Nationwide verilerine göre, eylülde konut fiyatları yıllık bazda 3,2 arttı.

Ä°ngiltere’de imalat sektörü PMI verisi ise eylülde 51,5 ile beklentilere paralel ÅŸekilde büyümesini sürdürürken, iÅŸ dünyası güveni 9 ayın en düşük seviyesine indi.

Ãœlkede ayrıca hizmet sektöründe büyüme hızı eylülde yavaÅŸladı. AÄŸustosta 53,7 olan hizmet sektörü PMI eylülde 52,4’e indi.

Avrupa BirliÄŸi’nin (AB), Çin’den ithal edilen elektrikli otomobillere ek gümrük vergisi uygulama kararı alma ihtimali, otomotiv sektörü hisselerine olumsuz yansıdı.

Kurumsal tarafta Volkswagen Grubu, 2,5 ay sonra kar tahminlerini tekrar düşürürken, şirketin borsadaki payları satış baskısına maruz kaldı. Şirketin hisseleri bu hafta yüzde 3,2 değer kaybetti.

Ä°ngiltere merkezli spor otomobil üreticisi Aston Martin’in hisseleri de ÅŸirketin satış ve kar tahminlerini düşürmesinin ardından yaklaşık yüzde 31 deÄŸer kaybetti. Ä°ngiliz ÅŸirket, yıllık hedeflerin düşürülmesinden tedarik zincirindeki aksaklıkları ve Çin’deki zayıf talebi sorumlu tuttu.

Orta DoÄŸu’da tansiyonun yükselmesi, Avrupa borsalarında bazı savunma ve enerji ÅŸirketlerinin hisselerini pozitif etkilerken, silah üreticileri, Rheinmetall’in hisseleri yüzde 7,8, BAE Systems yüzde 4,6 ve Thales’nin hisseleri yüzde 1,7 deÄŸer kazandı.

Bu geliÅŸmelerle Ä°ngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,48, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 3,21, Ä°talya’da MIB 30 endeksi yüzde 3,26 Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 1,81 deÄŸer kaybetti.

Gelecek hafta pazartesi Almanya’da fabrika sipariÅŸleri ile Avro Bölgesi’nde perakende satışlar, salı Almanya’da sanayi üretimi, perÅŸembe ECB toplantı tutanakları, cuma Almanya’da TÃœFE takip edilecek.

Asya piyasası karışık seyretti

Asya piyasalarında karışık seyir hakim olurken, Çin’de tatil sebebiyle geçen hafta sadece pazartesi iÅŸlem gerçekleÅŸti.

Orta DoÄŸu’da artan gerilimin Asya piyasalarında da risk iÅŸtahını törpülemesine karşın, Çin’in açıkladığı ekonomik teÅŸvik paketlerinin etkisiyle Hong Kong geçen hafta pozitif seyretti.

Japonya’da iktidardaki Liberal Demokrat Partinin (LDP) yeni lideri Ä°ÅŸiba Åžigeru, Temsilciler Meclisinde düzenlenen olaÄŸanüstü oturumda, ülkenin baÅŸbakanı seçildi. Ä°ÅŸiba’nın, görevini 27 Ekim’de düzenlenmesi planlanan erken genel seçimlere kadar yürütmesi bekleniyor.

Ä°ÅŸiba’nın, Japonya Merkez Bankası (BoJ) BaÅŸkanı Kazuo Ueda ile görüşmesinin ardından, Japonya’nın ÅŸu an için daha yüksek borçlanma maliyetlerine hazır olmadığını söylemesi yende deÄŸer kaybına yol açtı.

Analistler, söz konusu açıklamanın ardından BoJ’un parasal sıkılaÅŸma sürecine yönelik belirsizliÄŸin arttığını belirtti.

Japonya Başbakanı İşiba, genel seçim öncesinde enflasyondan etkilenen seçmenlere destek göstermek amacıyla bir dizi ekonomik önlem hazırlamaları talimatını verdi.

BoJ Yönetim Kurulu Ãœyesi Asahi Noguchi, yaptığı açıklamada, Merkez Bankasının gevÅŸek bir para politikası duruÅŸunu sürdürmesi gerektiÄŸini düşündüğünü belirterek, “Toplumda yüzde 2 fiyat istikrarı hedefiyle tutarlı bir zihniyetin yerleÅŸmesi muhtemelen önemli bir zaman alacaktır.” dedi.

Bu geliÅŸmelerle, dolar/yen paritesi haftayı yüzde 4,5 artışla 148,7’den tamamladı.

Bölgede açıklanan verilere göre, Japonya’da eylüle iliÅŸkin hizmet sektörü PMI 53,1 ile beklentilerin altında gerçekleÅŸirken, bileÅŸik PMI 52,0 oldu.

Ülkede, ağustosa ilişkin sanayi üretimi yüzde 3,3 azalışla beklentilerin altında gerçekleşirken, ağustos ayı perakende satışlar yüzde 0,8 ile beklentileri geride bıraktı.

Çin’de, eylül ayı imalat sanayi PMI 49,8 ile beklentilerin üstünde, eylül ayı Caixin imalat sanayi PMI 49,3 ile beklentilerin altında gerçekleÅŸti.

Hizmet sektörü PMI ise 50,0 ve Caixin hizmet sektörü PMI 50,3 ile beklentilerin altında gerçekleşmesine karşın hizmet sektöründe ekonomik aktivitenin güçlü kalmayı sürdürdüğü görüldü.

İmalat sanayisinde ekonomik aktivitenin hala zayıf olduğunu belirten analistler, açıklanan ekonomik teşviklerin ardından gelecek aylarda aktivitede canlanmanın beklenebileceğini söyledi.

Bu geliÅŸmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 3, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 3,02 deÄŸer kaybederken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 10,20, Çin’de Åžanghay bileÅŸik endeksi yüzde 8,06 deÄŸer kazandı.

Gelecek hafta salı Japonya’da dış ticaret dengesi, perÅŸembe Japonya’da ÃœFE takip edilecek.

Yurt içinde gözler, ödemeler dengesi ve sanayi üretimi verilerine çevrildi

Yurt içinde geçen hafta düşüş eÄŸilimi öne çıkarken, Borsa Ä°stanbul’da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 6,83 deÄŸer kaybederek 9.109,34 puandan tamamladı.

Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,3 üstünde 34,2571’den kapattı.

Yurt içinde açıklanan verilere göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÃœFE), eylülde aylık bazda yüzde 2,97, Yurt İçi Ãœretici Fiyat Endeksi (YÄ°-ÃœFE) yüzde 1,37 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 49,38’e, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 33,09’a geriledi.

Gelecek hafta pazartesi hazine nakit dengesi, perşembe işsizlik oranı ve sanayi üretimi, cuma ödemeler dengesi takip edilecek.

Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.200 ve 9.300 seviyelerinin direnç, 8.850 ve 8.700 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.

AA Finans Ödemeler Dengesi Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, cari iÅŸlemler hesabının aÄŸustosta 3 milyar 956 milyon dolar fazla verdiÄŸini tahmin etti.

Ekonomistlerin 2024 için cari açık beklentisi, 14 milyar dolar ile 24 milyar dolar aralığında yer aldı.

AA