‘Sahiplenilmemek’ ABD’deki siyahileri harekete geçirdi

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

ABD’de siyahi George Floyd‘un polis ÅŸiddeti sonucu ölümünün ardından yaÅŸanan süreci deÄŸerlendiren Temple Üniversitesinden Prof. Nilgün Anadolu Okur, “Sahipsizlik gerçeÄŸi, George Floyd’un ölümüyle birlikte siyahları harekete geçirdi. ‘Sahipsiziz’ diyorlar. Ä°ÅŸte bu sahipsizlik ve çırpınış, ‘nefes alamıyorum’ ile birleÅŸince bugünkü durum ortaya çıktı.” dedi.

Floyd’un hayatını kaybetmesinin ardından baÅŸlayan gösteriler sıcaklığını korurken, ABD’de siyahlara yönelik polis ÅŸiddeti ve ırkçılık bir kez daha gündeme geldi.

Ülkede siyahlara yönelik polis ÅŸiddetinin tarihi arka planına iliÅŸkin uzman görüÅŸleri, konunun gündelik siyasetin ötesinde daha derin anlamlar taşıdığını ortaya koyuyor.

Floyd’un ölümünün ardından yeniden gündeme gelen bu yapısal sorunu tarihi baÄŸlamında analiz eden Temple Üniversitesi Afrika-Amerika AraÅŸtırmaları Bölümü ÖÄŸretim Üyesi Prof. Nilgün Anadolu Okur, AA muhabirinin sorularını yanıtladı.

Prof. Anadolu, ABD’de son süreçte yaÅŸananları “kusursuz fırtınaya” benzeterek, bu fırtınanın ortaya çıkmasında 4 temel faktöre bakılması gerektiÄŸi kaydetti.

“Sahipsizlik ile ‘nefes alamıyorum’ birleÅŸince bu durum ortaya çıktı”

Ä°lk olarak yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) getirdiÄŸi korku, panik ve belirsizliÄŸin insanların psikolojisini olumsuz etkilediÄŸini anlatan Anadolu, 2. faktör olarak çoÄŸu fakir olan siyah Amerikalıların son birkaç ayda ellerindeki iÅŸlerini de kaybettiklerine ve devletin vadettiÄŸi ekonomik destek çeklerini halen alamadıklarına iÅŸaret etti.

Anadolu, 3. faktör olarak polisin konuÅŸulması gerektiÄŸini belirterek ABD’de polisin büyük bölümünün öteden beri yeterli eÄŸitim düzeyine sahip bulunmayan olmayan kiÅŸilerden oluÅŸtuÄŸunu ve bunlar arasında ırkçılığın yaygın olduÄŸunu vurguladı.

Anadolu, “4. faktör olarak da BaÅŸkan Trump’ın taviz vermeyen ve ortalığı yatıştırmaktan öteye kışkırtmaya çalışan tutumu ve konuÅŸmalarını söyleyebiliriz.” ifadesini kullandı.

Trump’ın kullandığı dili eleÅŸtiren Anadolu, Amerikan BaÅŸkanının en çok da bugünlerde kuÅŸatıcı ve birleÅŸtirici bir dil kullanması gerektiÄŸinin altını çizdi.

“Sahipsizlik gerçeÄŸi, George Floyd’un ölümüyle birlikte siyahları harekete geçirdi. ‘Sahipsiziz’ diyorlar. ‘Bu ülkede doÄŸduk, büyüdük, atalarımız bu ülkede bedava çalıştılar, bu ülkeyi adam edip bu hale getirdiler ama bugün bize kimse sahip çıkmıyor’ diyorlar.” yorumunu yapan Anadolu, “Ä°ÅŸte bu sahipsizlik ve çırpınış, ‘nefes alamıyorum’ ile birleÅŸince bugünkü durum ortaya çıktı.” dedi.

Anadolu, bu olayların en temel sebeplerinden birinin de fakirlik olduÄŸuna deÄŸinerek “ABD’de baktığınız zaman gelir seviyesi en düÅŸük grupların siyahlar, Hispanikler ve bazı yeni gelen göçmenler olduÄŸunu görürsünüz.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

“Åžu sıralar Amerika’da en çok anlayışa ve sevgiye ihtiyaç var”

ABD’nin bugün toplumsal bir güven krizi yaÅŸadığına iÅŸaret eden Anadolu, “Sevgi ve ÅŸefkat herkesin ihtiyacı. Ancak ÅŸu sıralar Amerika’da en çok anlayışa, saygıya, sevgiye ve ÅŸefkate ihtiyaç var. BaÅŸkan Trump eÄŸer yatıştırıcı konuÅŸmalar yapabilirse çok güzel ÅŸeyler olabilir. Ben hala ümitliyim.” yorumunu yaptı.

Amerikan kriminal sisteminde ciddi sorunlar olduğunu da vurgulayan Anadolu, hem polisin hem de kriminal sistemin aynı anda ele alınması gerektiğini bildirdi.

“BaÅŸkan dahil yöneticilerin bu konuda eÄŸitime ihtiyacı var. Bunun Türkiye’de çok güzel örnekleri var. BaÅŸkan ErdoÄŸan kriz dönemlerinde ‘bunları hep birlikte aÅŸacağız’ diye çok güzel açıklamalar yaptı. Mesela insanların acı çektiÄŸi anlarda onların cenazelerine gitti.” diyen Anadolu, ABD’nin de bu yolda ilerleyebilmesi gerektiÄŸini dile getirdi.

“George Floyd’un öldürülmesi bir linçtir”

Anadolu, “Bu insanlar 246 yıl boyunca köle statüsündeyken hep ezildiler, öldürüldüler, linç edildiler. Ä°laveten ben George Floyd’un öldürüldüÄŸüne deÄŸil, linç edildiÄŸine inanıyorum. Bu bir linçtir. Çünkü o üç polis sadece onun ölümünü izliyordu, etrafta da seyirciler vardı. Bizim kültürümüzde linç yoktur, bu Amerika’ya ait bir ÅŸeydir. George Floyd’un o andaki ‘nefes alamıyorum, beni öldürmeyin’ feryadı bile onları durduramadı.” yorumunu yaptı.

Floyd’un öldürülme anındaki alt metne dikkat edilmesi gerektiÄŸini vurgulayan Anadolu, “O beyaz polis esasen ÅŸu mesajı da veriyor: Ben sana dokunmam ama ben seni ellerimde dokunmadan öldürebilirim. Kibrin derecesine bakar mısınız?” dedi.

“Siyahların Hayatı Önemlidir” (Black Lives Matter) hareketine de deÄŸinen Anadolu, “Biz de önemliyiz diyorlar. Bakın biz üstünüz demiyorlar. Biz de önemliyiz, bize de kulak verin diyorlar.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Anadolu, gelecekten umutlu olduÄŸunu ifade ederek “Evet çok büyük sorunlar var ancak siyahlara destek veren çok sayıda genç beyaz Amerikalılar da var. Bu, daha yenilikçi ve adaletli bir düÅŸünce devrimine yol açacak, ardından yeni bir paradigma ortaya çıkacak. Ben buna inanıyorum.” vurgusu yaptı.

“Reagan ile Trump’ın teması aynı”

Kaliforniya Üniversitesi ÖÄŸretim Üyesi Hatem Bazian da 1960’larda sivil hakların, oy kullanma ve göçmenlik haklarının verilmesi ile ABD’de özgürlükler alanında kısa sürede bazı geliÅŸmeler kaydedildiÄŸini anlatarak, ancak bu hakların uygulanmasında büyük sorunlar olduÄŸunu kaydetti.

1979’da Amerikan Yüksek Mahkemesinin sivil haklar yasalarının uygulanmasında bazı giriÅŸimlerde bulunduÄŸunu, ancak baÅŸarılı bir sonuç alamadığını aktaran Bazian, Ronald Reagan yönetimi ile ABD’de siyasal sağın etkin olmaya baÅŸladığını ve sivil haklara yönelik yaklaşımın büyük ölçüde negatif yönlü deÄŸiÅŸtiÄŸini söyledi.

Bazian, “Ä°lginç bir ÅŸekilde bu durum aslında Donald Trump’ın ‘Amerika’yı yeniden büyük yapalım’ teması ile aynı. Reagan’ın geldiÄŸi tema da aynıydı.” yorumunu yaptı.

Bazian, ABD’deki ırkçılık ve polis ÅŸiddeti konusunun 50 yılı aÅŸkın bir temele dayandığını ve bir günde de çözülemeyeceÄŸini vurgulayarak, “Her deÄŸiÅŸim ve dönüÅŸüm, siyasette deÄŸiÅŸim maksatlı bir çalışma gerektirir. Bugün bu parçalar var mı elimizde? Bence yok. Mevcut yönetim, beyaz milliyetçiliÄŸine ve ‘ülkemizi geri alacağız’ diyen beyaz üstünlükçülerine borçlu. Ülke çok ciddi anlamda bölünmüÅŸ ki artık deÄŸiÅŸim yapalım diyecek bir pozisyona gelmek oldukça zor. Ancak bu tür protestoların en nihayetinde bir deÄŸiÅŸimi getirmesini ümit ediyorum.” deÄŸerlendirmesi yaptı.

“YaÅŸananlar, birikmiÅŸ acıların tezahürü”

Bazian, bugün yaÅŸanan olayların patlak vermesinde siyahların maruz kaldığı polis ÅŸiddetinin yanı sıra, Kovid-19’dan en çok etkilenen toplumsal kesim olmalarının da etkili olduÄŸunu belirtti.

ABD’de yaÅŸanan olayları “birikmiÅŸ acıların tezahürü” olarak yorumlayan Bazian, bu olayların ÅŸiddete de kalıcı deÄŸiÅŸime de götürebilecek potansiyel taşıdığını kaydetti.

“300 ÅŸehirde büyük protestoların yaÅŸanması benzersiz bir durum”

Bazian ÅŸöyle devam etti:

“Bugün 300 ÅŸehirde büyük protestoların yaÅŸanması benzersiz bir durumdur. Modern Amerika tarihinde bunun dışında Martin Luther King’in suikastle öldürülmesinden sonra bu denli büyük protestolar ve sokaÄŸa çıkma yasakları olmuÅŸtu. Ancak burada zorluk ÅŸu: Biz caddelerdeki bu kitlesel hareketi siyasi bir deÄŸiÅŸim için etkili bir ÅŸekilde kullanabilir miyiz? Burada en zor konu, bir protesto hareketinden bir yasa veya politika çıkarmak oldukça yavaÅŸ ve belirli yöntemlerle olabiliyor.”

ABD BaÅŸkanının olayları ele alış biçimini de eleÅŸtiren Bazian, Trump’ın sadece kasımda yapılacak baÅŸkanlık seçimlerine odaklandığını ve ağırlıklı olarak beyaz ve Evanjelist tabanına mesaj vermeye çalıştığını savundu.

Bazian, “Trump’ın ciddi bir empati eksikliÄŸi var, dolayısıyla açıklamaları olayları daha da körükledi ancak o bunun stratejik olarak kendisine yarayacağını düÅŸünüyor. Trump ülkeyi bir araya getirmek yerine ayrıştırmayı, 3 Kasım seçimlerini kazanmasının tek yolu olarak görüyor.” dedi.

AA