Teknolojide güç dengeleri yeniden şekilleniyor

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, ABD ile Çin arasında uzun yıllardır birçok alanda süren gerilim, ülkelerin karşılıklı gümrük vergilerini artırmasıyla tırmanmayı sürdürüyor.

İki ülke arasındaki ekonomik savaşın önemli ayaklarından birisini de akıllı telefonlardan çiplere, yapay zekadan haberleşme ekipmanlarına kadar geniş bir yelpazeyi kapsayan teknoloji sektörü oluşturuyor.

Amerikalı teknoloji devleri, uzun yıllardır üretim üssü olarak Çin’i tercih ediyor. Son yıllarda iki ülke arasındaki gerilimin artması ve buna baÄŸlı geliÅŸen politika deÄŸiÅŸikliÄŸi sebebiyle ABD, üretimini kendi topraklarına taşımayı hedefliyor.

Atılan adımlar, teknoloji üretimindeki dinamiklerin değişim sinyalini veriyor

Bu dönüşümün nedenlerinden birisi de teknoloji bilgi birikiminin korunması. Aralarında Apple’ın da bulunduÄŸu birçok Amerikalı teknoloji devi, ürünlerinin önemli bir kısmını Çin’deki fabrikalarda ürettiriyor. Bu durum, Çinli üreticilere üretim becerisi kazandırmanın yanı sıra teknolojik bilgi birikiminin de dolaylı yollarla geçiÅŸine zemin hazırlıyor.

Çinli ÅŸirketlerin teknolojinin birçok alanında Amerikalı ÅŸirketlerle yarışır hale gelmesi ve bazı alanlarda liderliÄŸi ele geçirmesi, ABD’nin üretim politikalarını gözden geçirmesini tetikledi.

Bu durumun önüne geçmek, Çin’in ticaretten aldığı payı daraltarak kendi payını artırmak ve teknolojide üstünlüğü korumak için ABD, geliÅŸtirdiÄŸi teknolojileri ülkesinde üretmeye odaklandı. Bu stratejinin temelinde ekonomik kaygıların yanı sıra ulusal güvenlik endiÅŸeleri de bulunuyor.

Ãœretimi ABD’ye taşıma konusunda henüz hükümetin istediÄŸi seviyede bir geliÅŸme olmasa da ÅŸirketlerin bu yöndeki adımları, teknoloji üretimindeki dinamiklerin deÄŸiÅŸeceÄŸinin sinyalini veriyor.

Uzun süredir Çin’deki üretime büyük ölçüde bağımlı olan Apple, Hindistan ve Vietnam gibi ülkelerde üretim kapasitesini artırdı ancak ABD’nin gümrük vergi artışı düzenlemesi, Hindistan (yüzde 26) ve Vietnam’ı da (yüzde 46) kapsıyor. Bu sebeple gümrük vergilerinin artırılması, ÅŸirketlerin üretim merkezlerini ABD harici çeÅŸitlendirme politikasını da olumsuz etkiliyor.

ABD hükümeti, genel teknoloji üretiminin yanı sıra özellikle çip üretimini kendi ülkesine taşımayı hedefliyor. Tüm teknolojiler için kritik önemdeki bu teknolojinin ABD’de üretilmesine yönelik Intel, TSMC ve Samsung’un milyarlarca dolarlık yeni fabrika yatırımları bulunuyor.

Yüksek performanslı bilgi iÅŸlemede ABD, 5G’de Çin önde

Avustralya Stratejik Politika Enstitüsünün araÅŸtırmasına göre Çin, dronlar, elektrik bataryaları ve otonom sistemler gibi birçok alanda ABD’nin önünde yer alıyor.

ABD ise gelişmiş entegre devre tasarımı ve üretimi, yüksek performanslı bilgi işleme, doğal dil işleme, kuantum bilgisayar, küçük uydular ve uzay fırlatma sistemleri gibi alanlarda öne çıkıyor.

Akıllı fabrikalardan otonom araçlara kadar pek çok yeni teknolojide kritik konumda bulunan 5G ve 6G’de Çin’in üstünlüğü dikkati çekiyor. ABD, 5G ve haberleÅŸme teknolojilerinde öne çıkan Huawei’ye yönelik sert tedbirler almıştı. Amerikalı üst düzey isimler, bazı ülkelere Huawei ile 5G konusunda iÅŸbirliÄŸi yapmaması yönünde tavsiyelerde bulunmuÅŸtu.

5G teknolojisinde en fazla patente sahip ÅŸirketler listesinde Huawei’yi Amerikan teknoloji ÅŸirketi Qualcomm izliyor. Listede Çin’den ZTE, Oppo, Xiaomi ve Vivo gibi birçok ÅŸirket de bulunuyor.

Huawei, uzun yıllar cep telefonlarını Google’ın iÅŸletim sistemi Android’in desteÄŸiyle kullanıcılarına sunmuÅŸtu. ABD’nin Çinli ÅŸirketler üzerindeki politikalarının sertleÅŸmesiyle Huawei’ye verilen bu destek son bulmuÅŸtu. Huawei, bu kısıtlamadan sonra telefonlarını kendi geliÅŸtirdiÄŸi iÅŸletim sistemiyle kullanıcılarına sunuyor.

ABD’nin gümrük vergilerinin altında fikri mülkiyet hakları konusundaki hassasiyetler de var

ABD ile Çin arasındaki tarife restleşmesi, teknolojide sadece ticaret dengelerini ve üretim hatlarını değil aynı zamanda fikri mülkiyet hakları konusundaki hassasiyetleri ve işbirliği potansiyelini de derinden etkiliyor.

ABD BaÅŸkanı Donald Trump, 1 Åžubat’ta imzaladığı kararnameyle Çin’den ithalata yüzde 10 ek gümrük vergisi getirmiÅŸti. Ä°lave verginin sebepleri arasında fikri mülkiyet hırsızlığı, zorla teknoloji transferi gibi sebepler de yer almıştı. Çinli üst düzey yetkililer de ek gümrük vergisinin ikili iliÅŸkileri olumsuz etkilediÄŸini belirterek, iki ülke arasındaki ticari iliÅŸkilerin küresel ekonominin istikrarı açısından kritik olduÄŸunu ifade etmiÅŸti.

Bugün itibarıyla Çin’e yüzde 145 gümrük vergisi getiren ABD, teknoloji üretimini kendi topraklarına çekerek kritik teknolojilerin ve fikri mülkiyetlerinin Çin’in eriÅŸiminden uzak tutulmasını amaçlıyor.

Bu politikalar ABD tarafından uygulanmaya çalışılsa da bazı belirsizlikleri de beraberinde getiriyor. Bu politikalar sonucu tedarik zincirleri daha karmaşık hale gelebilir, fikri mülkiyetlerin korunması zorlaşabilir ve potansiyel fikri mülkiyet ihlalleri ortaya çıkabilir. Fikri mülkiyet ihlalleri, başta Amerikalı şirketleri etkileyerek lisans gelirlerinde önemli düşüşlere sebep olabilir.

Yapay zeka patentlerinde lider konumdaki Çin’in çok sayıda ÅŸirketi ABD’nin ihracat kara listesinde

ABD, teknolojideki konumunu güçlendirmeye yönelik politikalar izlese de Çin’in teknolojideki etkinliÄŸi günden güne artırıyor.

5G’de küresel oyuncu haline gelen Çin, bu dönemin en fazla konuÅŸulan ve yatırım yapılan teknolojilerinden yapay zekada da patentleriyle öne çıkıyor. Bu yükseliÅŸ sebebiyle ABD geçen ay, Çin’in yapay zeka ve çip konusundaki yeteneklerini sınırlamak amacıyla 50’den fazla Çinli ÅŸirketi ihracat kara listesine almıştı.

BirleÅŸmiÅŸ Milletlerin raporuna göre Çin, 2014-2023 yıllarında 38 binden fazla patent baÅŸvurusunda bulunarak yapay zeka patentleri alanında küresel yarışta öne çıkıyor. ABD’den 6 kat fazla patent baÅŸvurusu bulunan Çin, üretken yapay zeka patent sayısında da ilk 10 üniversite-araÅŸtırma kuruluÅŸunun 8’ine ev sahipliÄŸi yapıyor.

ABD’nin uyguladığı yüzde 145’lik gümrük vergisine karşılık Çin de bu ülkeye yüzde 125 gümrük vergisi uygulama kararı aldı. Çin’in de teknoloji alanında ABD’ye karşı önemli argümanları bulunuyor. HaberleÅŸme teknolojileri baÅŸta olmak üzere teknolojinin birçok alanında önemli bir güce sahip olan Çin, elektrikli araçlarda da liderliÄŸi elinde bulunduruyor.

Dünyada en fazla elektrikli araç satan markalar listesinde Çinli BYD ilk sırada yer alıyor. BYD’yi Amerikalı Tesla takip ediyor. Listede Wuling, Li Auto, Geely ve Aito gibi Çin’den çok sayıda ÅŸirket bulunuyor.

Her iki ülkenin de önemli güce sahip olduğu teknoloji sektörü, gümrük vergilerinin karşılıklı artışından ciddi şekilde etkilenecek.

Teknolojide korumacılık eğilimlerinin artmasıyla uluslararası işbirliğinin zayıflaması ve bu bağlamda dinamiklerin yeniden şekillenmesi bekleniyor.

AA