Türk limanlarında yılın ilk yarısında 273 milyon ton yük elleçlendi

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Türk limanlarında 2022 yılının ilk yarısında yüzde 6,6 artışla toplamda 273 milyon ton yük elleçlendi.

Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM), 2022 yılı ilk 6 aylık dönemine ilişkin limancılık sektörü verilerini açıkladı.

Buna göre, Türk limanlarında 2022 yılının ilk yarı dönemi istatistikleri 2021 yılının aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, toplam yükte yüzde 6,6 artış ve 16,9 milyon tonluk tonaj farkıyla toplamda 273 milyon ton yük elleçlendi.

Açıklamada konuya ilişkin değerlendirmelerine yer verilen TÜRKLİM Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Erdemir, 2022 yılında oransal olarak en yüksek artış kabotaj yükünde yaşanmış gibi görünse de tonaj olarak ithalat yüklerinin limanlarda elleçlenen en büyük yük grubunu oluşturmaya devam ettiğini ifade etti.

Erdemir, “2022 yılının ilk altı ayında küresel ortalamanın üstünde gerçekleÅŸen bu artış, giderek yavaÅŸlayan ve yeniden küçülmeye baÅŸlayan küresel ekonomik duruma göre ülkemiz açısından her yönüyle kabul edilebilir ve istikrarlı bir büyümeye iÅŸaret etmektedir. Bu büyüme TÃœRKLÄ°M’in Vizyon 2050 hedeflerine uygun olarak geliÅŸmektedir.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Bir önceki yıldaki ilgili aylara göre toplam yükte nisan ayında bir düşüş yaÅŸandığı ancak diÄŸer aylarda pozitif bir geliÅŸim saÄŸlandığı kaydeden Erdemir, “Ancak gümrük rejimleri bazında bakıldığında nisan ayından itibaren ihracat yüklerinde bir düşüş olduÄŸu da dikkat çekmektedir.” açıklamasını yaptı.

Erdemir, liman baÅŸkanlıkları bazında bakıldığında en fazla yük elleçleyen ilk 10 liman baÅŸkanlığının 230 milyon ton ile elleçlenen toplam tonajın yüzde 84’ünü gerçekleÅŸtirdiÄŸini anımsatarak, “Ä°kinci çeyrekte ilk 10 içinde yer alan liman baÅŸkanlıkları içinde Ceyhan (BOTAÅž), Mersin, Ambarlı ve Samsun liman baÅŸkanlıklarında yükün azaldığı tespit edilirken diÄŸer tüm liman baÅŸkanlıklarında ise artış olmuÅŸtur.” ifadelerini kullandı.

İlk 10’da yer alan ve ilk çeyrekte artış gösteren liman başkanlıkları içinde özellikle Aliağa ve Tekirdağ liman başkanlıklarındaki yük artışlarının dikkat çekici olduğuna işaret eden Erdemir, şunları kaydetti:

“Çünkü bu liman baÅŸkanlıkları sırasıyla yüzde 21,5 ve yüze 27,3 gibi oldukça istikrarlı ve yüksek deÄŸerli artışlar sergilemiÅŸtir. En fazla yükün elleçlendiÄŸi Kocaeli liman baÅŸkanlığında yük artışı, diÄŸer yüksek tonajlı liman baÅŸkanlıklarına göre düşük oranda, yani ortalama yüzde 3,7 olarak gerçekleÅŸmiÅŸtir. Liman baÅŸkanlıkları içinde ilk 6 ayda ortalama yüzde 23 ve yüzde 28 büyüyen AliaÄŸa ve TekirdaÄŸ liman baÅŸkanlığındaki yük artışları ise özellikle dikkat çekicidir.

Özellikle TÃœPRAÅž ve STAR rafinerisinin, PETKÄ°M’in petrokimya üretim ve ticari faaliyetlerinin artışına ilave olarak giderek artan LNG elleçlemelerinin de etkisiyle AliaÄŸa liman baÅŸkanlığı elleçlenen tonaj olarak Kocaeli liman baÅŸkanlığından sonra ikinci büyük liman baÅŸkanlığı konumuna ulaÅŸmıştır. TekirdaÄŸ liman baÅŸkanlığındaki artış ise bu bölgede yer alan ve ağırlıkla transit elleçleyen Asyaport limanındaki konteyner trafiÄŸindeki artıştan kaynaklanmaktadır.”

Nisan ve mayıs aylarında küresel konteyner taşımaları geriledi

Erdemir, yüksek oranlı gelişim gösteren liman başkanlıkları içinde Tekirdağ liman başkanlığındaki artışın, bölgede yer alan Asyaport’taki transit konteyner artışından kaynaklandığını, Aliağa’daki artış özellikle sıvılaştırılmış gazlar ve sıvı kimyasal yüklerdeki yoğun ithalat artışından kaynaklandığını kaydetti.

AliaÄŸa liman baÅŸkanlığında ilk çeyrekte iÅŸlem gören 41,3 milyon ton yükün yüzde 55’inin ithalat olduÄŸuna iÅŸaret eden Erdemir, “Benzer ithalat yoÄŸunluÄŸu Kocaeli limanlarında yüzde 50 iken Ä°skenderun limanlarındaki ithalatın payı ise yüzde 57’dir. Bu bölgeler özellikle demir çelik ve enerji endüstrisinin yoÄŸun olduÄŸu, dolayısıyla kömür, demir cevheri, hurda demir gibi sanayi girdilerinin yanında gübre ve gübre ham maddelerinin yoÄŸun olarak ithal edildiÄŸi bölgelerdir. Bu bölgelerde ithalatın artması baÅŸta demir çelik ihracatı ve enerji üretimi gibi somut çıktılar ve katma deÄŸerler yaratmaktadır.” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Küresel talepteki azalmaya bağlı olarak yılın nisan ve mayıs aylarında küresel konteyner taşımalarının sırasıyla yüzde 4,2 ve yüzde 2,8 gerilediğini anımsatan Erdemir, ancak Türkiye’de yer alan limanlarda konteyner elleçlemelerinin artışını sürdürdüğünü aktardı.

“Limanların sorunlarının bugünden çözülmesi kamunun öncelikli hedefi ve stratejisi olmalı”

Erdemir, TÃœRKLÄ°M’in 2007 yılında yayınladığı Türkiye Limancılık Sektör Raporu-2007 içinde yer alan “Vizyon 2023” raporunun her yönüyle tutarlı sonuçlar verdiÄŸini, 15 yıl öncesinden sektörün geleceÄŸinin öngörülebildiÄŸini saÄŸladığını ve böylece raporun üstlendiÄŸi misyonu baÅŸarı ile tamamladığını kaydetti.

Türkiye’nin 2050 yılına kadar mevcut liman kapasitesini 2,5-3 kat artırabilmesi için hem mevcut limanlarının kapasite artışlarına ve hem de ülke olarak yeni mega limanlara ihtiyaç olduğuna işaret eden Erdemir, şunları kaydetti:

“Limanlarımızın bu büyüme ve geliÅŸme dinamiÄŸi dikkate alındığında TÃœRKLÄ°M olarak öncelikli çözüm bekleyen konuların başında limanlarımızın gelecekte yaÅŸayabilecekleri darboÄŸazlarının bugünden çözülmesi, geliÅŸme ve büyümelerinin önündeki engellerin bugünden kaldırılması, limanların hızlı, etkin ve verimli çalışmalarının saÄŸlanması, limanların üzerlerindeki ekonomik yüklerin mümkün olduÄŸunca ortadan kaldırılması ve sonuçta dış ticaret baÅŸta olmak üzere ülke ekonomisine, büyümesine ve gelir artışına fayda saÄŸlayacak düzenlemelerin yapılması gelmektedir.”

Genel olarak hizmeti verenin kim olduÄŸuna bakılmaksızın limancılık hizmetinin temel niteliÄŸi ile “kamusal” bir hizmet olduÄŸuna dikkati çeken Erdemir, “Limancılık faaliyetinden asıl faydayı saÄŸlayan ülkenin temel ekonomik ve sosyal dinamikleridir. Bu nedenle limanların sorunlarının bugünden çözülmesi kamunun öncelikli hedefi ve stratejisi olmalıdır.” yorumunda bulundu.

“ÇoÄŸu limanların geri alanlarının sınırlı olması nedeniyle kapasite kullanımından optimum ÅŸekilde yararlanılamamaktadır”

Limanların çoğunun bugün kentsel yerleşim alanları içinde kaldığını aktaran Erdemir, özellikle kentlerin ve yerleşim yerlerinin limanlar üzerindeki baskılarının bu limanlara gelecekte gerekli ve zaruri olan genişleme imkanlarını tanımamakta olduğuna dikkati çekti.

Erdemir, çoğu limanların geri alanlarının sınırlı olması nedeniyle kapasite kullanımından optimum şekilde yararlanılamadığına dikkati çekerek, şu ifadeleri kullandı:

“Limanların toplu ve yoÄŸun olarak bulunduÄŸu Ä°skenderun Körfezi, AliaÄŸa Körfezi, Ä°zmit Körfezi, Gemlik Körfezi gibi bölgelerde hızlı bir ÅŸekilde artan yüklere karşın limanlara ulaşım imkanları giderek kısıtlanmakta, önlem alınamaması halinde gelecekte beklenen yük artışlarıyla birlikte bu bölge limanlarının tamamımda çok büyük darboÄŸazların yaÅŸanması beklenmektedir.

Bu nedenle limancılık sektöründe hedeflenen yük artışlarına uygun ÅŸekilde limancılık ve diÄŸer lojistik faaliyetler için baÅŸta yukarıda belirttiÄŸimiz ÅŸekilde limanların toplu olarak bulunduÄŸu körfez bölgeleri baÅŸta olmak üzere yetkili kurum ve kuruluÅŸlar tarafından yeterli ölçüdeki sahalar bugünden planlanmalı, gereÄŸinde kamulaÅŸtırma yapılmalı, böylelikle kombine taşımacılığa hizmet edecek ÅŸekilde limanların geri alanları sektörün geleceÄŸi için bugünden rezerv edilerek projelendirilmelidir.”

Liman yakınlarındaki bölgelerin ivedilikle imar düzenlemelerinin yapılarak depolama ve sanayi alanlarının kurulmasının da geciktirilemeyecek bir görev olduÄŸunu belirten Erdemir, “Küresel ölçekte yükselen ve önümüzdeki dönemde etkileri çok daha fazla hissedilecek olan küresel ticaret rekabetinde limanlar, ülkelerin en stratejik ve en önemli lojistik deÄŸerleri olacaktır.” açıklamasını yaptı.

AA