Küresel piyasaların gözü ABD’de açıklanacak enflasyon verilerinde

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Fed’in gelecek süreçte nasıl adımlar atacağına dair devam eden belirsizlikler varlık fiyatları üzerinde etkili olmayı sürdürüyor.

Fed yetkililerinin “ÅŸahin” tonlu sözle yönlendirmeleri de geçen hafta küresel piyasalarda risk iÅŸtahını düşüren önemli faktörler arasında yer aldı.

Analistler, Fed yetkililerinin “ÅŸahin” açıklamalarının pay piyasalarını baskıladığını belirterek ABD’de iÅŸ gücü piyasasının gücünü korumasına karşın açıklanan verilerden gelen karışık sinyallerin bankanın para politikasına iliÅŸkin belirsizliklerin devam etmesine neden olduÄŸunu söyledi.

Fed BaÅŸkanı Jerome Powell, Pensilvanya’da toplum ve iÅŸ dünyası liderleriyle yaptığı toplantıda, Fed’in “saÄŸlıklı” bir ekonomiye odaklandığını kaydetti.

Powell, ekonominin hala salgının neden olduğu sorunlarla uğraştığınI işaret ederek hedeflerinin sürdürülebilir ve güçlü bir iş gücü piyasasını sağlamak olduğunu vurguladı.

DiÄŸer Fed yetkililerinin açıklamaları da takip edilirken Fed’in ÅŸahin yönetim kurulu üyelerinden biri olarak bilinen Michelle Bowman, birden fazla faiz artırımı çaÄŸrısını yineledi ve faizlerin bir süre daha kısıtlayıcı düzeyde tutulmasının uygun olacağını belirtti.

Fed’in Denetimden Sorumlu BaÅŸkan Yardımcısı Michael Barr da Powell’ın “faiz oranları konusunda dikkatli ilerlenmesi gerektiÄŸi” deÄŸerlendirmesine katıldığını dile getirdi.

En önemli sorunun bu yıl ek faiz artışına ihtiyaç olup olmaması değil, faiz oranlarının ne kadar süre yeterince kısıtlayıcı bir seviyede tutulması gerektiği olduğunu savunan Barr bunun biraz zaman alacağını düşündüğünü söyledi.

Cleveland Fed BaÅŸkanı Loretta Mester da “Muhtemelen bu yıl faiz oranlarını bir kez daha artırmamız ve ardından enflasyonu yakalamak için bir süre daha yüksek seviyelerde tutmamız gerekecek.” dedi.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ise son derece güçlü bir iÅŸ gücü piyasası baÄŸlamında kısa vadede enflasyonun düştüğünü aktararak ABD ekonomisinin görünümü konusunda “çok iyimser” olduÄŸunu ifade etti.

Uzun vadeli faiz oranlarının yüksek olmasının bir tehdit oluÅŸturabileceÄŸini belirten Yellen, “Yaptığımız tahmin, faiz oranlarının daha normal seviyelere doÄŸru yükseleceÄŸini varsayıyor ancak özellikle son birkaç ayda sadece 10 yıllık nominal faizlerde deÄŸil, aynı zamanda reel faizlerde de oldukça önemli bir artış görüyoruz.” ifadesini kullandı.

San Francisco Fed BaÅŸkanı Mary Daly, herhangi bir karar için acele etmelerine gerek olmadığını dile getirerek iÅŸ gücü ve fiyatların düşmeye devamı halinde oranları sabit tutabileceklerini aktardı. Daly, tahvil faizlerindeki yükseliÅŸ nedeniyle Fed’in ilave sıkılaÅŸtırma yapmasına gerek kalmadığını da kaydetti.

Bu arada, Uluslararası Para Fonu (IMF) BaÅŸkanı Kristalina Georgieva, hizmetlere yönelik güçlü talebin ve enflasyonla mücadelede kaydedilen ilerlemenin, küresel ekonomide “yumuÅŸak iniÅŸ” ÅŸansını artırdığını ancak mali açıdan önemli risklerle karşı karşıya olunduÄŸunu bildirdi.

Öte yandan, ABD’de BirleÅŸik Otomotiv İşçileri Sendikasının (UAW) ülkedeki 3 otomobil üreticisine yönelik baÅŸlattığı grevin maliyetinin ilk 2 haftada 4 milyar dolara yaklaÅŸtığı belirtildi.

UAW baÄŸlı işçiler grevi sürdürürken en büyük saÄŸlık kuruluÅŸlarından Kaiser Permanente’nin de 75 binden fazla çalışanı kötü iÅŸ koÅŸulları nedeniyle greve baÅŸladı.

Hafta içinde 4,88 ile son 16 yılın en yüksek seviyesini test eden ABD 10 yıllık hazine tahvil faizi haftayı 21 baz puan artışla 4,7900 seviyesinden tamamladı.

Analistler, ABD hazine tahvil getirilerindeki keskin yükselişlerin küresel pay piyasalarında satış baskısını artırdığını belirterek yüksek tahvil faizlerinin ABD ekonomisini yavaşlatabileceği ve bu durumun da küresel ekonomiye etkileyeceğini hatırlattı.

Suudi Arabistan ve Rusya’nın temmuz itibarıyla uyguladıkları gönüllü petrol üretimi kesintilerini yıl sonuna kadar sürdüreceklerini yinelemelerine karşın dünya genelinde ekonomik aktivitedeki yavaÅŸlama belirtileri ve ABD’de petrol stoklarının son 2 ayda ilk kez artış göstermesi petrol fiyatlarında sert düşüşe neden oldu.

Bu gelişmelerle Brent petrolün varil fiyatı, haftayı yüzde 8,73 azalışla 83,91 dolardan tamamladı.

Altının ons fiyatı ise geçen hafta yüzde 0,86 kayıpla 1.833 dolara indi.

New York borsasında pozitif seyir izlendi

ABD’de açıklanan iÅŸ gücü piyasasına iliÅŸkin verileri sonrasında Fed’in politikalarına iliÅŸkin soru iÅŸaretlerinin devam etmesiyle New York borsası haftayı düşüşle tamamladı.

ABD’de tarım dışı istihdam eylülde 336 bin kiÅŸi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleÅŸirken ABD’de iÅŸsizlik oranı ise eylülde deÄŸiÅŸmeyerek yüzde 3,8 ile Åžubat 2022’den bu yana en yüksek seviyesinde kalmaya devam etti. Ortalama saatlik kazanç eylülde bir önceki ayda olduÄŸu gibi yüzde 0,2 artarak 33,88 dolara çıktı.

Piyasa beklentileri, ortalama saatlik kazancın söz konusu dönemde yüzde 0,3 artması yönündeydi.

Ãœlkede, JOLTS açık iÅŸ sayısı, aÄŸustosta bir önceki aya kıyasla 690 bin artışla 9 milyon 610 bine yükselerek piyasa beklentilerini aÅŸtı. ADP özel sektör istihdamı ise eylülde 89 bin kiÅŸiyle piyasa beklentilerinin altında artarken Ocak 2021’den bu yana en düşük istihdam artışı gerçekleÅŸti. Eylülde yıllık ücretler ise yüzde 5,9 artarken üst üste 12’nci ayda yavaÅŸlama gösterdi.

ABD’de ayrıca ilk kez iÅŸsizlik maaşı baÅŸvurusunda bulunanların sayısı 30 Eylül ile biten haftada 207 bin ile piyasa beklentilerinin altında gerçekleÅŸti.

Analistler, ülkede iÅŸ gücü piyasasının hala gücünü korumasına karşın soÄŸuma sinyalleri verdiÄŸini dile getirerek iÅŸsizlik oranının hala yüksek seviyelerde olması ve ortalama saatlik kazançların beklentilerin altında artmasının Fed’in faiz artırımlarını durdurabileceÄŸine yönelik beklentileri artırdığını söyledi.

ABD’de eylül ayı imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 48,9’dan 49,8’e revize edildi. Endeks aÄŸustosta 47,9 deÄŸerinde gerçekleÅŸmiÅŸti. ABD’de ISM imalat sanayi PMI de eylülde 1,4 puan artarak 49 seviyesinde gerçekleÅŸti.

Analistler, ABD’de açıklanan söz konusu PMI verilerindeki yükseliÅŸe karşın verilerin hala 50 seviyesinin altında olduÄŸunu ve ekonomik aktiviteye iliÅŸkin endiÅŸelerin devam ettiÄŸini bildirdi.

ABD’de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), eylülde aylık bazda 0,9 puan azalışla 53,6’ya gerileyerek piyasa beklentilerine paralel gerçekleÅŸti. S&P Global’in açıkladığı eylül ayı hizmet sektörü PMI verisi de 50,2’den 50,1’e revize edildi.

Ãœlkede, 30 yıl vadeli mortgage (konut kredisi) için ortalama faiz oranı da geçen hafta yüzde 7,53 ile Kasım 2000’den bu zamana kadarki en yüksek seviyesine ulaÅŸtı. Mortgage baÅŸvuruları ise faizlerdeki yükseliÅŸin etkisiyle 1996’dan bu yana en düşük seviyesine indi.

ABD’de sanayi sektörünün yakın gelecekteki performansına ışık tutan fabrika sipariÅŸleri ise aÄŸustos ayında yüzde 1,2 ile piyasa beklentilerinin üzerinde artış gösterdi.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta, New York borsasında haftayı Nasdaq endeksi yüzde 1,60 S&P 500 endeksi yüzde 0,78 yükselişle, Dow Jones endeksi ise yatay tamamladı.

9 Ekim ile başlayan haftada salı toptan stoklar, çarşamba Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), Fed Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanakları, perşembe Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haftalık işsizlik başvuruları ve hazine bütçe dengesi, cuma Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi takip edilecek.

Avrupa borsalarında negatif seyir öne çıktı

Avrupa borsalarında da geçen hafta satış ağırlıklı bir seyir öne çıktı.

Analistler, enflasyon ve resesyon ikileminin en fazla hissedildiği bölgenin Avrupa olduğunu anımsatarak Avrupa ekonomisine dair artan endişelerle pay piyasalarında risk iştahının azaldığını söyledi.

Fed’in faizleri beklenenden daha uzun süre yüksek seviyelerde tutacağına dair artan endiÅŸeler pay piyasalarında satış baskısını artırdı.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) BaÅŸkanı Christine Lagarde, “Gelecekteki kararlarımızı üç kritere baÄŸlı hale getirdik; enflasyon görünümü, enflasyonun altında yatan dinamikler ve para politikası aktarımının gücü.” açıklamasında bulundu.

Lagarde, Banka’nın temel faiz oranlarını uzun süre boyunca koruduÄŸunda, enflasyonun orta vadeli hedeflerine zamanında dönmesi için önemli bir katkı saÄŸlayacağını düşündüklerini söyledi.

ECB üyelerinin de sözle yönlendirmeleri de geçen hafta öne çıktı. ECB BaÅŸkan Yardımcısı Luis de Guindos, temel amaçlarının enflasyonla mücadele etmek olduÄŸunu vurgulayarak “Petrol ve doÄŸal gaz fiyatlarındaki artış ve zayıflayan avronun oyun deÄŸiÅŸtirici bir faktör olduÄŸunu söyleyemem.” dedi.

Faiz indirimleri hakkında konuÅŸmak için henüz erken olduÄŸunu aktaran Guindos, “Tahminlerimiz enflasyonun önümüzdeki aylarda yavaÅŸlamaya devam edeceÄŸini iÅŸaret ediyor ancak bu süreci çok yakından takip etmemiz gerekiyor. Çünkü dezenflasyon sürecini baltalayabilecek unsurlar oldukça güçlü.” ifadesini kullandı.

ECB Baş Ekonomisti Philip Lane de Avro Bölgesi enflasyonunun eylülde son 2 yılın en düşük seviyesine gerilediğini görmenin memnuniyet verici olduğunu ancak daha fazla ilerlemenin izlenmesinin gerekliliğini dile getirdi.

ECB Üyesi Peter Kazimir, faizlerin zirveye geldiğinden emin oluncaya kadar bilanço ve diğer araçları şu anda kullanmamaları gerektiğini, enflasyondaki düşüşün bir miktar uzayabileceğini ifade etti.

Avro Bölgesi’nde Ãœretici Fiyat Endeksi, aÄŸustosta aylık bazda yüzde 0,6 yükselirken, aynı dönemde perakende satışlar aylık yüzde 1,2 düşüşle beklentilerin altında kaldı.

Analistler, bölge genelinde açıklanan hizmet sektörü ve bileÅŸik PMI verilerinin beklentileri aÅŸmasına raÄŸmen Almanya’da hizmet sektörü PMI hariç, geri kalanın 50 seviyesinin altında kalmasının bölgede ekonomik aktiviteye dair endiÅŸelerin devam etmesine neden olduÄŸunu bildirdi.

Almanya’da imalat sanayi PMI ise 39,6 ile beklentilerin altında kaldı. Almanya’da ayrıca aÄŸustosta dış ticaret fazlası 16,6 milyar dolar ile beklentileri aÅŸtı. Almanya’da fabrika sipariÅŸleri ise temmuzda keskin düşüşünün ardından aÄŸustosta yüzde 3,9 artış gösterdi.

Söz konusu geliÅŸmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi de yüzde 1,02, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,05, Ä°talya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,5 ve Ä°ngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,49 azalış kaydetti.

Gelecek hafta, çarÅŸamba Almanya’da Tüketici Fiyat Endeksi (TÃœFE), perÅŸembe ECB toplantı tutanakları, cuma Avro Bölgesinde sanayi üretimi verileri takip edilecek.

Asya piyasaları satış ağırlıklı seyretti

Asya piyasalarında, geçen hafta satış ağırlıklı bir seyir öne çıktı.

Fed yetkililerinin ÅŸahin açıklamalarının ardından artan risk algısı Asya’ya da taşındı.

Japonya’da imalat sanayi PMI 48,5, Çin’de Caixin imalat sanayi PMI 50,6 ve hizmet sektörü PMI 50,2 ile tahminlerin altında kalırken bölgede ekonomik aktiviteye dair endiÅŸeler arttı. Japonya’da açıklanan verilere göre, hizmet sektörü PMI 53,8 ile beklentileri aÅŸtı.

Dolar/yen paritesi, dün 150,2’ye çıkarak son bir senenin en yüksek seviyesini test etmesinin ardından bu seviyeden düşüşe geçerek haftayı yüzde 0,2 azalışla 149,3 seviyesinden tamamladı.

Japonya Maliye Bakanı Shunichi Suzuki, döviz kurlarının piyasa tarafından belirlenmesi gerektiğini belirterek istikrarın önemli olduğunu ve hızlı hareketlerin istenmediğini de vurgulandı.

Japonya Maliye Bakanı Suzuki’nin, paritedeki söz konusu harekette herhangi bir müdahalenin olup olmadığı sorusuna ise ısrarla cevap vermemesi dikkati çekti.

Öte yandan, Dünya Bankası, Güney Asya bölgesine iliÅŸkin büyüme beklentisini bu yıl için yüzde 5,6’dan 5,8’e çıkardı.

Japonya’da, aÄŸustosta öncü endeks, aylık bazda yüzde 1,3 artarken ülkede aynı dönemde hane halkı harcamaları aylık yüzde 3,9 artışla beklentileri aÅŸtı.

Söz konusu geliÅŸmelerle haftalık bazda Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,82, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2,28 ve Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,71 deÄŸer kaybetti.

Geçen hafta tatil nedeniyle Çin piyasalarında işlem gerçekleşmedi.

Gelecek hafta salı Japonya’da dış ticaret dengesi, perÅŸembe Japonya’da ÃœFE, cuma Çin’de TÃœFE, ÃœFE ve dış ticaret dengesi takip edilecek.

BIST 100 endeksi geçen hafta rekor seviyeyi gördü

Yurt içinde, geçen hafta 8.562,70 puanla rekor seviyeyi gören Borsa Ä°stanbul’da BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 1,56 artışla 8.464,93 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek haftalık kapanışını gerçekleÅŸtirdi.

Geçen hafta Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonuna, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Kanunu’nun 42. maddesi gereÄŸince Merkez Bankasının faaliyetleri hakkında bilgilendirme sunumu yapan TCMB BaÅŸkanı Hafize Gaye Erkan, “Yıllık enflasyonda düşüşü baz etkisiyle Mayıs 2024’ten sonra görmeye baÅŸlayacağız. 2025’te istikrar dönemi olacak ve 2026’da enflasyonu tek haneye indireceÄŸiz.” dedi.

BirleÅŸmiÅŸ Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı, Türkiye ekonomisine iliÅŸkin büyüme tahminini bu yıl için yüzde 2,6’dan yüzde 3,7’ye yükseltti.

Dünya Bankası da Türkiye’nin bu yıla iliÅŸkin büyüme tahminini yükseltti. Dünya Bankası, Türkiye’nin ekonomik büyüme beklentisini yüzde 3,2’den 4,2’ye çıkardı.

Ayrıca, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), MHR Gayrimenkulün 4,30 liradan, Dofer Yapının 17,11 liradan ve Borlease Otomotivin 25,29 liradan halka arz başvurusunu onayladı.

Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,74 üzerinde 27,6117’den tamamladı.

Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 8.500 ve 8.600 seviyesinin direnç, 8.300 ve 8.200 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.

AA Finans Ödemeler Dengesi Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, cari iÅŸlemler hesabının aÄŸustosta 820 milyon dolar açık vermesini bekliyor.

Gelecek hafta salı işsizlik oranı ve sanayi üretimi, çarşamba ödemeler dengesi takip edilecek.

AA