Piyasaların gözü faiz kararlarında

0

BEÄžENDÄ°M

ABONE OL

News

0

Küresel piyasalarda, ABD’de iÅŸ gücü piyasasına iliÅŸkin karışık sinyallerle ABD Merkez Bankasının (Fed) ÅŸahin para politikasına iliÅŸkin belirsizlikler tekrar hakim olurken, dünya genelinde ekonomilerin resesyona girip girmeyeceÄŸine yönelik belirsizlikler de risk iÅŸtahını törpüledi.

Fed’in ultra ÅŸahin adımlarının varlık fiyatları üzerindeki etkisi güçlü ÅŸekilde hissedilmeye devam ederken, para piyasalarında Fed’in gelecek iki toplantıda politika faizini sabit bırakmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Ä°ÅŸ gücü piyasasına iliÅŸkin açıklanan makroekonomik veriler bir taraftan iÅŸ gücü piyasasının soÄŸuduÄŸuna dair umutları artırmasına karşın ABD’de açıklanan istihdam raporunun ardından Fed’in mart ayında politika faizinde indirimlere baÅŸlayabileceÄŸine iliÅŸkin ihtimal yüzde 50’nin altına indi.

Analistler, Fed’in enflasyonla mücadele kapsamında temkinli davranarak faiz indirimlerini erteleyebileceği ihtimalinin de masada olduğunu hatırlatarak, buna karşın haziran toplantısına kalması halinde ilk faiz indiriminin bu toplantıda yapılmasına kesin gözüyle bakıldığını ifade etti.

Pay piyasalarında güçlü geçen kasım ayının ardından konsolidasyon ihtimalinin olduğunu da anımsatan analistler, yatırımcıların olası aşağı yönlü riskler konusunda dikkatli olması gerektiğini vurguladı.

Öte yandan uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸu Fitch Rating, açıkladığı Küresel Ekonomik Görünüm Raporu’nun aralık sayısında, küresel ekonomik büyüme hızının gelecek yıl keskin bir ÅŸekilde düşerek yüzde 2,1 olacağını öngördü. Raporda, ABD ekonomisinde resesyon olmasa da keskin bir yavaÅŸlamanın beklendiÄŸi aktarıldı. Ãœlke ekonomisinin bu yıl yüzde 2,4, gelecek yıl yüzde 1,2 ve 2025’te yüzde 1,4 büyüyeceÄŸi tahmin edildi. Türkiye ekonomisine iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerin de yer aldığı raporda, ülke ekonomisinin bu yıl yüzde 4,1, gelecek yıl yüzde 2,5 ve 2025’te yüzde 3,2 büyüyeceÄŸi öngörüldü.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸu Moody’s küresel ekonominin zayıflaması ve temerrüde düşen krediler ile ABD ve Avrupa’daki gayrimenkul sektörü pozisyonları nedeniyle, 2024 yılında küresel bankaların görünümü üzerinde negatif baskıların artmasının beklendiÄŸini belirtti.

Öte yandan, ABD’nin büyük bankalarının üst yöneticileri (CEO), banka sermayelerinin artırılmasını öngören bankacılık sektörüne iliÅŸkin yeni düzenleme teklifinin ekonomiye zarar verebileceÄŸi uyarısında bulundu.

“Basel III Endgame” olarak bilinen yeni düzenleme teklifine karlılıklarını etkileyebileceÄŸi gerekçesiyle karşı çıkan banka yöneticileri, düzenlemenin, sektörün daha fazla esnekliÄŸe ihtiyaç duyduÄŸu bir dönemde kredileri azaltacağını ve banka bilançolarını zayıflatacağını savundu.

Söz konusu geliÅŸmelerin ardından ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,1020 ile 3 ayın en düşük seviyesini test etmesinin ardından 4,20 seviyesinin üzerinde dengelendi ve haftayı bir önceki haftanın hemen altında 4,2280’den tamamladı.

Ayrıca, kripto para birimi Bitcoin, Fed’in sıkılaÅŸma döngüsünün sonuna geldiÄŸine ve ABD’de spot Bitcoin borsa yatırım fonu (ETF) baÅŸvurusunun onaylanacağına dair beklentilerin artmasıyla Nisan 2022’den bu yana ilk kez 44 bin doların üzerini test etti.

Altının ons fiyatı da haftanın 2145 dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkmasının ardından artan satışlarla haftayı yüzde 3,2 azalışla 2004,16 dolardan tamamladı.

Öte yandan, ABD’nin rekor seviyeye yakın petrol ihracatının, OPEC+’nın planladığı üretim kesintilerini karşılayıp karşılayamayacağına dair şüphelerle arz fazlası endiÅŸeleri güçlenmeye devam ederken, Brent petrolün varil fiyatı haftayı yüzde 4 düşüşle 76 dolardan kapattı.

Dolar endeksi de geçen hafta yüzde 0,8 artışla 104 seviyesine yükseldi.

New York borsasında alış ağırlıklı bir seyir izlendi

New York borsasında geçen hafta genel olarak Fed’in gelecek yıl faiz indirimlerine baÅŸlayacağına dair beklentilerin güçlenmesinin etkileri öne çıktı.

Haftanın son iÅŸlem gününde ise bankanın faiz indirimlerine 2024’ün ilk çeyreÄŸinde baÅŸlayabileceÄŸine dair beklentiler gücünü kaybetti.

Analistler, ABD’de açıklanan verilerin ekonomideki gidiÅŸata iliÅŸkin karışık sinyaller verdiÄŸini kaydetti.

ABD’de tarım dışı istihdam, kasımda 199 bin kiÅŸi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleÅŸirken, iÅŸsizlik oranı yüzde 3,9’dan 3,7’ye düştü.

Haftalık ortalama çalışma saati 34,4’e çıkarken, ABD Merkez Bankasının (Fed) dikkatle izlediÄŸi ortalama saatlik kazanç, yüzde 0,4 artarak 34,10 dolara yükseldi.

Piyasa beklentileri, ortalama saatlik kazancın söz konusu dönemde yüzde 0,3 artması yönündeydi. Maaşlardaki son dört ayın en güçlü artışına işaret eden ortalama saatlik kazanç verisi, ekim ayında yüzde 0,2 artmıştı.

Analistler, ortalama saatlik kazançlardaki artışın enflasyon risklerini geri getirebileceğini söyledi.

ABD’de açıklanan verilere göre JOLTS açık iÅŸ sayısı ekimde bir önceki aya kıyasla 617 bin azalarak 8 milyon 733 bine geriledi.
Analistler, piyasa beklentilerinin altında gerçekleÅŸen açık iÅŸ sayısının, Mart 2021’den bu yana en düşük seviyeye indiÄŸini anımsatarak, bu durumun yüksek faiz oranlarının iÅŸ gücü talebini azalttığının bir göstergesi olduÄŸunu ve Fed’in para politikasının yönü üzerinde etkili olabileceÄŸini söyledi.

Ãœlkede, özel sektör istihdamı, kasımda 103 bin kiÅŸiyle piyasa beklentilerinin altında artış kaydetti. ADP özel sektör istihdamı verisine göre, kasımda çalışanların yıllık ücreti yüzde 5,6 arttı. Eylül 2021’den bu yana en düşük yükseliÅŸini kaydeden söz konusu ücret artışı, ekimde yüzde 5,7 olmuÅŸtu.

Böylece, ABD’de JOLTS açık iÅŸ sayısı verilerinin ardından ADP özel sektör istihdamı verileri de iÅŸ gücü piyasasındaki soÄŸumayı destekleyici nitelikte geldi.
Analistler, ABD’de çalışanların ücret artış hızındaki yavaÅŸlamanın dikkati çekici olduÄŸunu söyledi.

Ä°ÅŸsizlik maaşı baÅŸvurularına iliÅŸkin haftalık veriler ise karışık sinyaller verdi. Buna göre, ABD’de süregelen iÅŸsizlik maaşı baÅŸvuruları 1 milyon 861 bin kiÅŸi ile beklentilerin altında kalırken, temmuzdan bu yana en sert düşüşünü gerçekleÅŸtirdi. Ancak, veri, iki yılın en yüksek seviyesine yakın kalmaya devam etti.

İlk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı ise geçen hafta 220 bin ile tahminlerin altında kaldı.

Ülkede, fabrika siparişleri, ekimde yüzde 3,6 ile piyasa beklentilerinden fazla azaldı. Analistler, fabrika siparişlerindeki azalışın sanayi sektörünün yüksek faiz oranlarından etkilendiğinin bir göstergesi olduğunu belirtti.

Ãœlkede, hizmet sektörüne iliÅŸkin açıklanan veriler ise sektörün dirençli kalmaya devam ettiÄŸini gösterdi. Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) kasımda 52,7’ye çıkarak tahminlerin üzerinde gerçekleÅŸirken, S&P Global’in açıkladığı kasım ayına iliÅŸkin hizmet sektörü PMI verisi de 50,8 ile 4 ayın en yüksek seviyesindeki seyrini korudu.

Fed’in, ekim ayına ait tüketici kredileri verilerine göre, ülkede tüketici kredileri, ekimde bir önceki aya kıyasla 5,13 milyar dolar artarak 4 trilyon 989 milyar dolarlık hacme ulaÅŸtı. Tüketici kredilerine iliÅŸkin piyasa beklentisi, 9 milyar dolar artması yönündeydi.

ABD’de Michigan Ãœniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi de aralıkta 69,4’e çıkarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleÅŸti.

Tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentileri bu ay yüzde 4,5’ten yüzde 3,1’e gerileyerek Mart 2021’den bu yana kaydedilen en düşük seviyeye indi. Uzun vadeli enflasyon beklentileri de aynı dönemde yüzde 3,2’den yüzde 2,8’e düşerek, Temmuz 2021’den bu yana en düşük ikinci seviyesini kaydetti.

Güçlü istihdam verileri ilk olarak ABD Merkez Bankasının (Fed) ÅŸahin para politikasının sonuna geldiÄŸine iliÅŸkin beklentileri zayıflatsa da ABD ekonomisinde “yumuÅŸak iniÅŸin” gerçekleÅŸeceÄŸi yönündeki beklentileri destekledi.

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta, New York borsasında haftayı Nasdaq endeksi yüzde 0,69, S&P 500 endeksi yüzde 0,20, Dow Jones endeksi ise yüzde 0,01 yükselişle tamamladı.

11 Aralık ile baÅŸlayan haftada salı Tüketici Fiyat Endeksi (TÃœFE), hazine bütçe dengesi, çarÅŸamba Fed’in faiz kararı, Ãœretici Fiyat Endeksi (ÃœFE), perÅŸembe perakende satışlar, haftalık iÅŸsizlik baÅŸvuruları, cuma New York Fed sanayi endeksi, sanayi üretimi, kapasite kullanımı, imalat sanayi ve hizmet Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) takip edilecek.

Avrupa borsaları pozitif seyretti

Avrupa borsalarında geçen hafta alış ağırlıklı bir seyir öne çıktı.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Avrupa Merkez Bankasının (ECB) 2024 toplamda 150 baz puanlık faiz indirimine gideceği öngörülürken, bankanın martta yüzde 75 ihtimalle faizleri düşürmeye başlayacağı ve güvercin adımlar konusunda diğer merkez bankaları arasında başı çekeceği ifade ediliyor.

Bu durum, bölge genelinde risk iÅŸtahını destekledi. ECB’nin en ÅŸahin yetkililerinden biri olarak bilinen Isabel Schnabel’in de açıklamalarında enflasyonun “dikkate deÄŸer” bir yavaÅŸlama gösterdiÄŸini söylemesi risk iÅŸtahının artıran baÅŸka bir neden oldu.

Bölgede hizmet sektörü ve bileÅŸik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri beklentiler üzerinde gerçekleÅŸirken, Avro Bölgesi’nde Ãœretici Fiyat Endeksi (ÃœFE), ekimde aylık bazda yüzde 0,2 ile öngörülere paralel artış gösterdi.

ECB Tüketici Beklentileri Anketi’ne göre, Avro Bölgesi’ndeki tüketicilerin gelecek yıl için Avro Bölgesi enflasyon beklentileri sabit kalırken, ekonomik büyüme beklentileri kötüleÅŸti.

Ankete göre, Avro Bölgesi’ndeki tüketicilerin, 12 ay için enflasyon beklentisi yüzde 4’te sabit kalırken, gelecek 12 aya iliÅŸkin ekonomik büyüme beklentisi ise eksi yüzde 1,3’e indi.

Bu geliÅŸmelerle birlikte ECB’nin de faiz indirimlerine Fed’e paralel martta baÅŸlayacağına yönelik fiyatlamalar güçlenirken, para piyasalarında bankanın güvercin adımlara Fed’den önce baÅŸlayacağı tahmin ediliyor.

Analistler, buna karşın bölgede ekonomik aktiviteye yönelik endiÅŸelerin güçlü kalmaya devam ettiÄŸini anımsatarak, ekonomideki söz konusu durgunluÄŸa raÄŸmen bölgede enflasyonun hala amaçlanan seviyenin oldukça üzerinde olduÄŸunu ve bu durumun ECB’nin politika alanını daralttığını ifade etti.

Bankanın gelecek haftaki toplantısında faizlerde değişikliğe gitmesi beklenmiyor.

Almanya’da açıklanan verilere göre, ekimde ihracatın yüzde 0,2 ve ithalatın da yüzde 1,2 azalışla beklentilerin altında kalmasına karşın dış ticaret fazlası 17,8 milyar dolarla tahminleri aÅŸtı.
Avro Bölgesi’nde ise Sentix yatırımcı güven endeksi de aralıkta eksi 16,8 ile öngörülerin altında gerçekleÅŸti.

Avro Bölgesi ekonomisi 2023’ün üçüncü çeyreÄŸinde beklentilere paralel olarak yüzde 0,1 daralma gösterdi. Almanya’da sanayi üretimi, makine mühendisliÄŸi üretimindeki gerileme nedeniyle ekimde yüzde 0,4 ile tahminlerin altında kalırken, düşüşünü art arda beÅŸinci aya taşıdı.

Almanya’da kasım ayına iliÅŸkin Tüketici Fiyat Endeksi (TÃœFE) aylık yüzde 0,4 azalarak, yıllık ise yüzde 3,2 artarak beklentiler dahilinde gerçekleÅŸti.

Faiz artırımlarına ilk başlayan merkez bankası olarak öne çıkan, İngiltere Merkez Bankasının (BoE) Başkanı Andrew Bailey, ülkede faiz oranlarının bir süre daha mevcut seviyelerinde tutulması gerektiğini savundu.

Bankanın Finansal Ä°stikrar Raporu’nun ardından düzenlenen toplantıda konuÅŸan Bailey, “Yüksek faiz oranlarının tam etkisi henüz ortaya çıkmadı. Bu nedenle ortaya çıkabilecek finansal istikrar risklerine karşı ihtiyatlı olmaya devam ediyoruz.” dedi.

BoE’nin de faizlerde deÄŸiÅŸikliÄŸe gitmesi beklenmiyor. Avro/dolar paritesi, haftayı yüzde 1,1 düşüşle 1,0763’ten tamamladı.

Söz konusu geliÅŸmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi yüzde 2,21, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,46, Ä°talya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,58 ve Ä°ngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,33 deÄŸer kazandı.

Almanya’da DAX endeksi 16.782,72 puanla tarihi zirveyi gördü.

Gelecek hafta salı Almanya’da ZEW endeksleri, çarÅŸamba Almanya’da cari denge, sanayi üretimi, perÅŸembe ECB ve BoE’nin faiz kararı, cuma Almanya’da imalat sanayi PMI takip edilecek.

Asya borsaları satış ağırlıklı seyretti

Asya piyasalarında, Çin ekonomisine ilişkin endişelerin devam etmesiyle satış ağırlıklı seyir hakim oldu.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸu Moody’s, Çin’in kredi notu görünümünün “duraÄŸan”dan “negatif”e çevirdi.

Moody’s açıklamasında, “Not görünümündeki deÄŸiÅŸiklik, mali açıdan stres altındaki bölgesel ve yerel yönetimlere ve Kamu Ä°ktisadi TeÅŸebbüslerine hükümet ve kamu sektörü tarafından mali destek saÄŸlanacağına dair artan bulguları yansıtmaktadır.” ifadesi yer aldı.

Çin’in borç yüküne iliÅŸkin endiÅŸeler de ön planda tutuluyor.

Çin’de ayrıca dış ticaret fazlası 68,39 milyar dolara çıkarak beklentileri aÅŸarken, ihracat da yıllık bazda yüzde 0,5 artışla tahminleri geride bıraktı.

Ülke ithalatının ise yıllık yüzde 0,6 azalışla öngörülerin altında kalması küresel tedarik zinciri konusunda soru işareti oluştururken, piyasa beklentisi yüzde 3,3 artış olacağı yönündeydi.

Analistler, Çin ekonomisine ilişkin endişeleri sıcaklığını koruduğunu ifade ederek, yeni yıla doğru yaklaşırken ekonomik aktiviteyi canlandırmak adına hükümetin büyük değişiklikler yapması gerektiğini söyledi.

Ülkede, kasımda Caixin hizmet sektörü PMI 51,5 ile beklentileri aşarken, bileşik PMI 51,6 oldu.

Japonya’da ise Japon yeninin dolar karşısında güçlenmesi ihracatçı firmalar üzerinde satış baskısı oluşturdu.

Ülkede, kasımda Tokyo çekirdek Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 2,3 artışla beklentilerin altında kaldı.

Japonya ekonomisinin üçüncü çeyrekte beklenenden fazla daralması ülkede ekonomik aktivitenin düşünülenden daha kırılgan olduÄŸu endiÅŸelerini ortaya çıkardı. Japonya’da 3. çeyrek Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH), bir önceki çeyreÄŸe göre yüzde 0,7 ve yıllık bazda yüzde 2,9 azalışla beklentilerin altında kaldı.
Analistler, BoJ’un negatif faiz politikasının sonuna yaklaÅŸtığı yönündeki tahminlerin arttığını belirterek, bu durumun Japon yendeki güçlü yükseliÅŸle ülke pay piyasaları üzerinde satış baskısı oluÅŸturduÄŸunu dile getirdi.

Dolar/yen paritesi geçen hafta yüzde 1,2 düşüşle 145 seviyesine indi.

Öte yandan, Avustralya Merkez Bankası politika faizini yüzde 4,35’te sabit bırakırken, bankadan yapılan açıklamadaki güvercin ton dikkati çekti.

Söz konusu geliÅŸmelerle haftalık bazda Çin’de Åžanghay bileÅŸik endeksi yüzde 2,05, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,95, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 3,36 deÄŸer kaybederken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,5 deÄŸer kazandı.

Gelecek hafta salı Japonya’da ÃœFE, perÅŸembe Japonya’da sanayi üretimi, cuma Çin’de sanayi üretimi ve perakende satışlar izlenecek.

Yurt içinde Moody’s’in Türkiye deÄŸerlendirmesi bekleniyor

Yurt içinde geçen hafta Borsa Ä°stanbul’da BIST 100 endeksi yüzde 1,40 deÄŸer kaybederek 7.913,76 puandan tamamladı.

Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,24 üzerinde 28,9693’ten tamamladı.

Öte yandan, Dünya Bankası Türkiye Ãœlke Direktörü Humberto Lopez, Türkiye’de elektrik iletim alanında 750 milyon doları bulabilecek yeni bir finansman operasyonu hazırlıklarına baÅŸladıklarını söyledi.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸu Standard & Poor’s (S&P) Avrupa, Orta DoÄŸu, Afrika (EMEA) Ãœlke Reytingleri Direktörü Frank Gill de son dönemde Türkiye ekonomisinin yeniden dengelendiÄŸine iliÅŸkin iÅŸaretlerin giderek güçlenmesi nedeniyle Türkiye’nin kredi notu görünümünün “pozitife” yükseltildiÄŸini belirtti.

Kredi derecelendirme kuruluÅŸu, internet üzerinden “GeliÅŸmekte Olan Piyasalara Bakış: Türkiye 2024 Görünümü” baÅŸlıklı bir toplantı düzenledi.

Toplantıda, Türkiye’nin son dönemde ekonomik istikrarın artırılması amacıyla atılan adımların etkilerini deÄŸerlendiren Gill, “Türkiye ekonomisinin aslında yeniden dengelendiÄŸine dair artan kanıtları yansıtacak ÅŸekilde Türkiye’nin B kredi notunu korurken, kredi notunu olumlu yükselttik.” dedi.

Geçen hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) toplam rezervleri, 1 Aralık haftasında bir önceki haftaya göre 3 milyar 656 milyon dolar artışla 140 milyar 149 milyon dolara çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.

TCMB’nin Haftalık Menkul Kıymet Ä°statistikleri verilerine göre de yurt dışında yerleÅŸik kiÅŸiler, geçen hafta 376,4 milyon dolarla 23 Haziran haftasından bu yana en güçlü hisse senedi alımını gerçekleÅŸtirdi. Böylece, yabancılar son 5 haftada yaklaşık 803,6 milyon dolarlık hisse senedi alımı yaptı.

Yurt dışında yerleÅŸiklerin 1 Aralık haftasındaki DÄ°BS alımları ise son 3 ayın en yüksek alımı olarak kayıtlara geçerken, son 5 haftadaki DÄ°BS alımları 412,1 milyon dolara ulaÅŸtı. Yabancıların DÄ°BS stoku da 1 milyar 263,1 milyon dolardan 1 milyar 461,5 milyon dolara yükselerek Haziran 2022’den bu yana en yüksek seviyeye çıktı.

Gelecek hafta pazartesi, ödemeler dengesi, sanayi üretimi, iÅŸgücü istatistikleri, cuma konut satışları, TCMB piyasa katılımcıları anketi takip edilecek. Cuma günü ayrıca uluslararası kredi derecelendirme kuruluÅŸu Moody’s’in Türkiye deÄŸerlendirmesi bekleniyor.

Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 7.900 ve 7.800 puanın destek, 8.000 ve 8.100 seviyelerinin direnç, konumunda olduğunu kaydetti.

AA Finans Sanayi Ãœretimi Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksinin ekimde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,09 artmasını bekliyor.

Ekonomistler, ekimde arındırılmamış sanayi üretim endeksinin de yıllık bazda yüzde 3,89 artacağını öngördü.

Cari işlemler hesabının ekim ayında 745 milyon dolar fazla vermesini bekleyen ekonomistler, 2023 sonunda ise cari işlemler hesabının 46 milyar 850 milyon dolar açık vermesini tahmin ediyor.

AA