“PERAKENDE YASASI GÜNCELLENMELİ”

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

ÖZGE COMBA ALKIŞ

Koronavirüs sürecinden en çok etkilenen kesimlerin başında esnaf geldi. Yaklaşık 3 ay boyunca iş yerlerini kapatmak zorunda kalan esnaf, yeni normalleşmeyle birlikte nefes almaya başladı. Peki bu dönemde esnaf neler yaşadı, hükümet tarafından açıklanan destek paketleri esnafın işine yaradı mı?Tüm bu soruları ve daha fazlasını Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken’e sorduk.

Rekabet.net’e konuşan Palandöken, esnafın ekonomik olarak taleplerini açıklarken, “esnaf ve sanatkarımızın rekabete bakış açısı ahilik kültüründen geliyor.  Ancak esnafın rekabet gücünü zayıflatan, adil şartlarda var olmasını engelleyen unsurlara karşı Perakende Yasası’nın tekrar güncellenmesini talep ediyoruz” dedi.

“KİRA ÖDEMEK ZORUNDA KALDILAR”

Koronavirüsten en çok esnaf kesiminin etkilendiği bir gerçek… Bu anlamda en çok hangi esnaf kesimi bu durumdan olumsuz etkilendi?

“En çok etkilenen diyerek bir derecelendirme yapmak doğru yanıtı vermez fakat şoför esnafımız yolcu sayısının düşmesi ve belirli kapasitede yolcu alabilme şartı nedeniyle en çok etkilenen kesimlerden biri oldu. Bu konuda ticari akaryakıt verilerek en azından yakıtları için bir destek talebimiz de oldu. Öte yandan bakanlığın genelgesi ile doğrudan iş yeri kapatılan kahvehaneler, çay ocakları, kafeler, berber, kuaför ve güzellik salonları, spor tesisleri vb. dükkanını kapattığı günden beri hiçbir şekilde çalışamayan esnafımız ile işyeri kira olan esnafımız bu durumda en çok mağduriyeti yaşadı. Çünkü dükkan 2 aydır kapalı fakat çalışmayan dükkana kira ödemek durumunda kaldı.”

 “HİJYEN ÇOK ÖNEMLİ”

 Kuaförler ve berberler de bu durumdan en çok etkilenen meslek grubu…Bu meslek grubunda gerekli hijyen kurallarıyla ilgili gerekli hassasiyet gösteriliyor mu?

“Bu meslek grubunda hijyen kuralları normal şartlarda da zaten çok mühim bir konu. Kuaför ve berberlerimiz bunun bilincinde olarak hem devlet destekli dezenfektelerini yapıyor hem de kendi imkanları yettiğince önlemleri en üst seviyede tutuyor. Tek kullanımlık önlük, maske gibi hijyenik kurallara göre hareket ediliyor.”

 “TEMMUZ’DA DÜĞÜN SEZONU AÇILABİLİR”

Düğün sezonu da başlamak üzere… Bu konuyla ilgili bir açıklama yaptınız…Bununla ilgili size gelen bir talep var mı? Süreç ne aşamada?

 “Bu süreçte diğer kesimler gibi en çok etkilenen kesim düğün sektörü çalışanları ve esnafımız oldu. Düğün sezonu neredeyse tüm esnafımızı ilgilendiren bir sezon. Terziden, kuyumcuya, mobilyacıdan kuaföre her sektörle bağlantılı. Bu nedenle bize de sezonun başlaması, en azından kır düğünü olarak açık havada düzenlenen düğünlerin yapılabilmesi adına çok talep geldi. Biz de bu yönde isteklerimizi ve mağduriyetlerimizi devlete sözlü ve yazılı ilettik. Normalleşme süreci ilerlerken bu taleplerimiz de göz önünde bulunduruluyor. Henüz taslak aşamasında olmakla beraber, temmuz ayı ve sonrasında düğünlerin başlaması yönünde çalışmaların yapıldığı bilgimiz dahilinde. Kesin ve net bir karar henüz çıkmadığı için düğün sektörü çalışanları ve esnafımız umutla bu kararı bekliyor.”

KİRA DESTEĞİNDEN SİCİL AFFINA…

Mağdur olan esnafla ilgili talepleriniz nedir?

“Taleplerimiz başlıca, iş yeri kira olan esnafımıza kira desteği, dükkanı kapalı olan tüm esnafımız için asgari ücret düzeyinde nakit yardımı, elektrik, su ve doğalgazda vergi indirimi, şoför esnafımız için akaryakıt desteği, kamuya olan borçların yapılandırılması, sicil affı oldu.”

“ESNAFIN DA DEĞİŞMESİ GEREK”

Esnafın önümüzdeki süreçte toparlanacağını düşünüyor musunuz?

“Esnafımız bu süreç sonrasında normalleşme adımlarını da dikkate alarak, çağın gerekliliklerini uygular, değişen durumları fark edip kendisini buna göre geliştirir ve devletimizin de bu noktada desteği sürerse tabii ki zamanda alsa esnafımız muhakkak toparlanacak, daha güçlü olacaktır.”

“E-TİCARET ARTIK GEREKLİLİK”

Koronavirüs gelecekteki çalışma hayatını değiştirecek mi?

“Koronavirüs süreci bize gösterdi ki, ihtiyaçlarımız, önceliklerimiz, bunlara ulaşmadaki yöntemlerimiz bir hayli değişti. Çalışma hayatını ve sosyal hayatımızı değiştireceği aşikar fakat olağanüstü bir değişim olmayacaktır bu. Örneğin bakkallarımız evlere sipariş götürmeye başladı ve bu bizim de sürekli üzerinde durduğumuz e-ticaret sistemine geçiş için önemli bir nokta oldu. Artık daha hızlı, daha dijital, ilk olarak öncelikli olan ihtiyaç ve işlerimizin görülmesi gibi birçok farkındalığın, bundan sonraki hayatımıza getireceği değişiklikleri zamanla göreceğiz.”

“TEMİZ SİCİL ŞARTI”

Hükümet tarafından açıklanan Ekonomik İstikrar Paketi’nden esnaf yeteri kadar yararlandı mı?

 “Bu pakette en önemli nokta KDV ve prim ödemelerinin 6 ay ertelenmesi oldu. Esnafımıza nefes aldıracak bu adımlardan diğeri kredi destekleri. Bu desteklerden esnafımızın tamamı yeteri kadar faydalanamadı çünkü önlerine kara liste gibi bir sorun çıktı. Kredilerden faydalanabilmek için sicilinin temiz olması istenen esnafımızın birçoğu maalesef bu desteklere ulaşamadı. Öte yandan, kısa çalışma ödeneği de yanında çırağı ya da çalışanı olan esnafımız için rahatlatıcı bir adım oldu.”

“YERLİ ÜRETİME DESTEK OLACAK”

Kamu bankaları tarafından da dört yeni kredi paketi açıklandı. Bu durum esnafın işine yaracak mı?

“Konuttan taşıta, mobilyadan tatile kadar tüm sektörlere doğrudan ve dolaylı etki edecek düşük faizli ve en az 6 ay geri ödemesiz kredi paketleri vatandaşların her türlü ihtiyacını karşılamasını sağlayarak yerli üretime de destek olacak. Uzun zamandır görülen en düşük faizli kredi paketleri sayesinde mobilyadan elektroniğe, beyaz eşyadan ev tekstiline, ulaşımdan konaklamaya kadar tüm sektörlerde hareketlenme yaşanacak. Korona virüsten dolayı bir süredir durgunluk yaşayan piyasaların kısa sürede canlanarak yaşanacak hareketliliğin esnaf ve sanatkarlarımızın işlerine olumlu yansımasını bekliyoruz. Kısa bir süre sonra düğün sezona ilişkin kısıtlamaların kalkması ile piyasalar eski hareketli günlerine daha erken dönecektir. Bu da üretimin artması ve işsizliğin azalmasına büyük katkı sağlayacaktır.”

“PERAKENDE YASASI GÜNCELLENMELİ”

TESK’in rekabete bakış açısı nedir? Bünyesindeki esnaf ile ilgili rekabet kuralları nasıl belirleniyor? Rekabet ihlalleri yaşanıyor mu? Herhangi bir yaptırım uygulanıyor mu?

“Yalnızca TESK’in değil, esnaf ve sanatkarımızın da rekabete bakış açısını, geldiği ahilik kültürü belirliyor. Komşusu henüz siftah yapmadıysa, kendisine gelen ikinci müşteriyi ona yönlendiren bir rekabet anlayışına sahibiz. Tabii ki bu kültür, serbest piyasada her zaman yaşayamayabiliyor. Esnafımız kendi içerisinde bu kültüre bağlı kalsada, çevresindeki A’dan Z’ye her ürünü satabilen zincir marketler ile maalesef rekabet edemiyor. Bu noktada bir yaptırım yok fakat en azından esnafın rekabet gücünü zayıflatan, adil şartlarda var olmasını engelleyen unsurlara karşı Perakende Yasası’nın tekrar güncellenmesi en önemli taleplerimizden biri. Yan yana ya da birbirine yakın açılan aynı sektörden esnaf da birbirine zarar veriyor. Bu nedenle dükkân açılışlarının bir fizibiliteye bağlı olarak açılması, zincir marketlerin çalışma saatleri ile açılma sayılarına kural getirilmesi başlıca atılması gereken adımlardan birisi”

Size bağlı esnaf sayısı kaçtır?

“Tüm esnaf ve sanatkarın çatı kuruluşu olan TESK’e bağlı 2 milyon esnaf ve sanatkar ve bunların bağlı olduğu 3026 mesleki oda, 82 esnaf ve sanatkarlar odaları birliği ile 13 mesleki federasyon bulunmaktadır.”